حسابداری مالیاتی یکی از زیرشاخه های بسیار مهم علم حسابداری است. در واقع با پیشرفت علم حسابداری و تخصصی شدن خدمات شرکت ها در این زمینه، به حسابداری مالیاتی بیشتر توجه شد. در حسابداری مالیاتی تمرکز حسابدار بر مبحث مالیاتی و امور مالیاتی است و به صورت های مالی رسیدگی نمیکند چرا که این امر در حوزه تخصصی حسابداری است. علت اینکه به حسابداری مالیاتی باید تخصصی نگاه کرد این است که اگر به امور مالیاتی یک کسب و کار به درستی توجه شود جلوی بسیاری از خسارات وارده به شرکت ها گرفته خواهد شد. به خاطر همین امر است که سازمان های بزرگ و حتی شرکت های متوسط و کوچک از تیم تخصصی حسابداری مالیاتی بهره می برند.
دوره مالیاتی چیست
- دوره و سال مالیاتی به مفهوم زمانی است که توسط مقامات مالی یا دولت برای محاسبه و پرداخت مالیات توسط اشخاص حقیقی و حقوقی تعیین می‌شود.
- این دوره مالیاتی معمولاً با تقویم مالیاتی کشور تطابق دارد و معمولاً از یک تاریخ معین در سال شروع می‌شود و در تاریخ مشخصی در سال بعد پایان می‌یابد. برای محاسبه مالیات و ارائه اظهارنامه مالیاتی از این دوره استفاده می‌شود.
- هدف دوره و سال مالیاتی، محاسبه و پرداخت مالیات به دولت است. در این دوره، اشخاص حقیقی و حقوقی موظف به تهیه و ارائه اظهارنامه مالیاتی و پرداخت مالیات مطابق با قوانین مالیاتی کشور هستند.
- در دوره و سال مالیاتی، اشخاص حقیقی و حقوقی موظف به تهیه و ارائه اظهارنامه مالیاتی به مقامات مالیاتی می‌شوند تا میزان درآمد و دارایی‌های خود را گزارش دهند. این گزارشات به منظور محاسبه مالیات و اجرای قوانین مالیاتی به کار می‌روند.
- دوره و سال مالیاتی از نظر زمانی با تقویم شمسی کشور تطابق دارد و از ۱ فروردین ماه شروع می‌شود و تا تاریخ مشخصی در سال بعد ادامه دارد.
آموزش حسابداری مالیاتی سیراف حساب بسیار جامع کاملی است چرا که این پکیج ویژه ورود به بازار کار طراحی گردیده است. کارآموزان در دوره مالیاتی ویژه کار، ضمن آشنایی با تمام مفاهیم مالیات و ارزش افزوده، آموزش کامل رد کردن اظهارنامه و صورت معاملات فصلی را نیز بطور کامل فرا خواهند گرفت. در کنار این مفاهیم اصلی شما شیوه محاسبه مالیات عملکرد، مالیات املاک، مالیات مشاغل و… را نیز آموزش خواهید دید.
ارتباط مالیات با حسابداری
یکی از راه های تامین بودجه کشور، اخذ مالیات از نهاد ها و سازمان های مختلف می باشد که این سازمان ها برگرفته از اشخاص حقیقی و حقوقی هستند که به منظور کسب درآمد تشکیل شده اند. اخذ مالیات از آنها منجر به کاهش اختلاف طبقاتی در کشور گشته و کمکی برای تامین نیاز های عمومی کشور است.
سال مالیاتی اشخاص حقیقی
دوره و سال مالیاتی اشخاص حقیقی به معنی یک دوره زمانی است که برای محاسبه و پرداخت مالیات از آن استفاده می‌شود.دوره مالیاتی اشخاص حقیقی به معنی دوره‌ای است که توسط مقامات مالی یا دولت یک کشور برای محاسبه و پرداخت مالیات افراد حقیقی تعیین می‌شود. این دوره معمولاً یک سال تمام شمسی است و از ۱ فروردین ماه آغاز می‌شود و تا روز آخر اسفند همان سال ادامه دارد.
در این دوره، افراد حقیقی موظف به تهیه و ارائه اظهارنامه مالیاتی خود به مقامات مالی می‌شوند و مالیات بر اساس درآمد و سایر اطلاعات مالی آن سال محاسبه می‌شود. این دوره مالیاتی معمولاً با تقویم شمسی کشور تطابق دارد و برای انجام فرآیند مالیاتی و ارزیابی وضعیت مالی افراد حقیقی استفاده می‌شود.
سال مالیاتی اشخاص حقوقی
دوره و سال مالیاتی اشخاص حقوقی به معنی دوره زمانی است که برای محاسبه و پرداخت مالیات از آن استفاده می‌شود. اشخاص حقوقی شامل شرکت‌ها و سازمان‌های تجاری هستند که در کشور فعالیت تجاری دارند. این اشخاص نیز مشمول قوانین مالیاتی هستند و باید در دوره مالیاتی معینی، اطلاعات مالی خود را ارائه داده و مالیات را پرداخت کنند.
دوره و سال مالیاتی اشخاص حقوقی، مطابق ماده ۱۵۵ قانون مالیات‌های مستقیم، به مدت یک سال تمام شمسی است. این دوره معمولاً از ۱ فروردین ماه شروع می‌شود و تا پایان اسفند همان سال ادامه دارد. در طول این دوره، اشخاص حقوقی موظف به تهیه و ارائه اظهارنامه مالیاتی، تقدیم ترازنامه و ارائه اطلاعات مالی دقیق خود به مقامات مالی می‌شوند.
تفاوت اصلی بین دوره مالیاتی اشخاص حقوقی و اشخاص حقیقی این است که اگر دوره مالیاتی اشخاص حقوقی با سال مالیاتی یکسان نباشد، در مهلت ارائه اطلاعات مالی و پرداخت مالیات تا ۴ ماه پس از پایان سال مالی، زمان دارند. این مهلت اجازه می‌دهد تا آنها ترازنامه، حساب سود و زیان و اطلاعات مالی مربوط به دوره مالیاتی خود را به دقت تهیه و ارائه کنند؛ بنابراین، دوره و سال مالیاتی اشخاص حقوقی از اهمیت بسیاری برخوردار است، زیرا برای این اشخاص، تعیین زمان مناسب برای تهیه اطلاعات مالی و ارائه اظهارنامه مالیاتی امری ضروری و حیاتی است.
تفاوت سال مالی و سال مالیاتی چیست؟
تفاوت بین دوره و سال مالی با دوره و سال مالیاتی به مفاهیم مختلف در دو حوزه مختلف، یعنی حسابداری و مالیات مرتبط است. در ادامه به توضیح این تفاوت‌ها می‌پردازیم:
1.دوره و سال مالی
- دوره و سال مالی معمولاً به مفهوم زمانی است که توسط اشخاص حقیقی یا حقوقی برای محاسبه و گزارش‌کردن وضعیت و عملکرد مالی استفاده می‌شود.
- این دوره معمولاً از یک تاریخ معین در سال شروع می‌شود و در تاریخ مشخصی در سال بعد پایان می‌یابد. برای بسیاری از سازمان‌ها و شرکت‌ها، دوره و سال مالی معمولاً با تقویم شمسی کشور تطابق دارد.
- هدف اصلی از دوره و سال مالی، ثبت و گزارش عملکرد مالی داخلی یک سازمان یا شرکت است. این دوره برای مدیریت دقیق مالیات، ارزیابی عملکرد و اتخاذ تصمیمات مالی داخلی به کار می‌رود.
- در دوره و سال مالی، شرکت‌ها و سازمان‌ها معمولاً گزارشات مالی را برای مدیران داخلی، سهامداران و عموم مردم تهیه و ارائه می‌کنند تا وضعیت مالی و عملکرد خود را نشان دهند.
- دوره و سال مالی معمولاً با تقویم شمسی کشور تطابق دارد و از ۱ فروردین ماه شروع می‌شود و تا تاریخ مشخصی در سال بعد ادامه دارد.
2.دوره و سال مالیاتی
- دوره و سال مالیاتی به مفهوم زمانی است که توسط مقامات مالی یا دولت برای محاسبه و پرداخت مالیات توسط اشخاص حقیقی و حقوقی تعیین می‌شود.
- این دوره مالیاتی معمولاً با تقویم مالیاتی کشور تطابق دارد و معمولاً از یک تاریخ معین در سال شروع می‌شود و در تاریخ مشخصی در سال بعد پایان می‌یابد. برای محاسبه مالیات و ارائه اظهارنامه مالیاتی از این دوره استفاده می‌شود.
- هدف دوره و سال مالیاتی، محاسبه و پرداخت مالیات به دولت است. در این دوره، اشخاص حقیقی و حقوقی موظف به تهیه و ارائه اظهارنامه مالیاتی و پرداخت مالیات مطابق با قوانین مالیاتی کشور هستند.
- در دوره و سال مالیاتی، اشخاص حقیقی و حقوقی موظف به تهیه و ارائه اظهارنامه مالیاتی به مقامات مالیاتی می‌شوند تا میزان درآمد و دارایی‌های خود را گزارش دهند. این گزارشات به منظور محاسبه مالیات و اجرای قوانین مالیاتی به کار می‌روند.
- دوره و سال مالیاتی از نظر زمانی با تقویم شمسی کشور تطابق دارد و از ۱ فروردین ماه شروع می‌شود و تا تاریخ مشخصی در سال بعد ادامه دارد.
اهداف اخذ مالیات
دولت برای اخذ مالیات از اقشار مختلف، اهدافی دارد که به طور کلی می توان در قالب های زیر به آنها اشاره نمود.
اهداف درآمدی
به منظور تامین قسمتی از هزینه های عمومی دولت صورت می گیرد که یکی از اهداف دولت برای اخذ مالیات تامین نمودن مخارج و هزینه های اساسی و عمومی جامعه می باشد.
اهداف توزیعی
به منظور تقسیم عادلانه درآمد و ثروت در جامعه صورت می گیرد. با وجود یک سیستم مالیاتی کارآمد و دقیق می توان ثروت را به طور عادلانه ای بین جامعه تقسیم نمود. این مالیات اخذ شده به منظور خدمت رسانی و رفع نیاز فقرا مورد استفاده قرار می گیرد.
هدف گذاری تثبیتی
به منظور کنترل نرخ تورم و رکود اقتصادی در جامعه صورت می گیرد. در واقع زمانی که تورم در جامعه باشد، دولت می تواند نرخ مالیات بر مصرف را افزایش دهد. این کار باعث می گردد که میزان تقاضا کاهش یابد. همچنین زمانی که رکود اقتصادی در جامعه باشد، دولت می تواند با کاهش نرخ مالیات، و یا حتی پرداخت یارانه، افراد جامعه را به خرید تشویق نماید.
اهداف تخصیصی
به منظور کنترل حجم واردات و صادرات می باشد. بنابراین پرداخت مالیات زمانی با ارزش محسوب می شود که تابع قوانین و اصول پیش رود و به اهداف مورد نظر دست یابد. در این خصوص ممکن است نه تنها اهداف مورد نظر نادیده گرفته شوند بلکه ممکن است نتیجه معکوس نیز داشته باشد.
بر اساس قانون مالیاتی کشور مالیات های قابل وصول توسط دولت به دو گروه اصلی تقسیم می شود:
گروه اول – مالیات های مستقیم
مالیات هایی هستند که مشخصات پرداخت کنندگان آنان برای سازمان مالیاتی کشور مشخص است . در واقع این نوع مالیات به طور مستقیم از دارایی و درآمد افراد کسر می شود . مالیات های مستقیم به دو دسته زیر تقسیم می شوند:
۱- مالیات بر دارایی
مالیاتی است که به اموال و دارایی شخص تعلق می گیرد . این نوع مالیات شامل موارد زیر است :
مالیات بر ارث
مالیات بر حق تمبر
مالیات بر درآمد اتفاقی
مالیات بر سالانه املاک
مالیات بر مستغلات مسکونی خالی
۲- مالیات بر درآمد
مالیات بر درآمد مالیاتی است که بر اساس نرخ مالیاتی مقرر در همان سال از درآمد های به دست آمده توسط اشخاص حقیقی و حقوقی دریافت می شود . این نوع مالیات شامل موارد زیر است :
مالیات بر درآمد املاک
مالیات بر درآمد کشاورزی
مالیات بر درآمد حقوق
مالیات بر درآمد مشاغل
مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی
مالیات درآمد اتفاقی
مالیات بر جمع درآمد ناشی از منابع مختلف
گروه دوم – مالیات های غیر مستقیم
این گروه از مالیات ها ، مالیات هایی هستند که مشخصات پرداخت کننده آن برای سازمان مالیاتی کشور نا مشخص است . این مالیات ها به قیمت نهایی کالاها و خدمات اضافه می شود و به مصرف کننده تحمیل می شود . این مالیات به دسته های زیر تقسیم می شود :
۱- مالیات بر واردات
مالیات بر حقوق گمرکی
مالیات بر سود بازرگانی
مالیات بر حق ثبت سفارش کالا
مالیات بر واردات اتومبیل
مالیات بر حق ثبت
۲- مالیات بر مصرف و فروش
مالیات بر فرآورده های نفتی
مالیات بر تولید الکل طبی و بهداشتی
مالیات بر نوشابه های غیر الکلی
مالیات بر فروش سیگار
مالیات بر اتومبیل
مالیات بر نقل و انتقال اتومبیل
مالیات بر حق اشتراک تلفن های خودکار و خدمات مخابراتی بین المللی
مالیات بر نوار ضبط صوت و تصویری
مالیات فروش خاویار
مالیات بر ارزش افزوده (از ابتدای مهر ماه ۱۳۸۷ به اجرا گذاشته شده است . )
پیشنهاد می‌شود مقاله حسابداری تعهدی را مطالعه کنید
موارد مهم مالیاتی در حسابداری:
هر سیستم حسابداری و هر حسابدار، باید موارد زیر را در ثبت های حسابداری خود رعایت نماید.
- اطلاع از قوانین اشخاص مشمول مالیات
- اطلاع از قوانین معافیت های مالیاتی
- اطلاع از قوانین هزینه های قابل قبول مالیاتی
- اطلاع از مراجع حل اختلاف مالیاتی
- اطلاع از قوانین مالیات اشخاص حقوقی
- اطلاع از قوانین مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی
- اطلاع از قوانین تکالیف اشخاص حقوقی
- اطلاع از قوانین تشخیص درآمد مشمول مالیات اشخاص حقوقی
- تشخیص درآمد مشمول مالیات بر مبنای رسیدگی به دفاتر قانونی
- تشخیص درآمد مشمول مالیات از طریق علی الراس
- محاسبه استهلاک دارایی ها
- محاسبه مالیات بر ارث
