با توجه به مقررات قانون مالیات ایران، هزینه های قابل قبول و استهلاک برای تعیین مالیات باید متناسب با درآمد موسسه و به شرط رعایت حد نصاب های تعیین شده باشند. در این راستا، هزینه هایی که به منظور تحصیل درآمد موسسه در دوره مالی مربوط به آن صورت می گیرد و متعارف و مستند به مدارک باشد، در محدوده هزینه های قابل قبول قرار می گیرد. با این حال، هزینه هایی که به پیشگیری و بهبود عملکرد موسسه مربوط می شود و در این قانون ذکر نشده است، نیز با پیشنهاد اداره امور مالیاتی و تصویب وزیر امور اقتصادی قابل قبول می باشد. در این مقاله به بررسی دقیق تعاریف و محدودیت های هزینه های قابل قبول برای تشخیص مالیات می پردازیم.
هزینههای قابل قبول و استهلاک ماده 147:
هزینههای قابل قبول برای تشخیص درآمد مشمول مالیات به شرحی که ضمن مقررات این قانون مقرر میگردد عبارت است از هزینه هایی که در حدود متعارف متکی به مدارک بوده و منحصرا مربوط به تحصیل درآمد موسسه در دوره مالی مربوط با رعایت حد نصابهای مقرر باشد. در مواردی که هزینهای در این قانون پیش بینی نشده یا بیش از نصابهای مقرر در این قانون بوده ولی پرداخت آن به موجب قانون و یا مصوبه هیات وزیران صورت گرفته باشد قابل قبول خواهد بود.
تبصره۱:
از لحاظ مقررات این فصل، کلیه اشخاص حقوقی و همچنین صاحبان مشاغل موضوع ماده(۹۵) این قانون که مکلف به نگهداری دفاتر میباشند، در حکم مؤسسه محسوب میشوند. همچنین هزینههای قابل قبول مالیاتی در مورد سایر صاحبان مشاغل نیز قابل پذیرش است.
تبصره۲:
هزینههای مربوط به درآمدهایی که به موجب این قانون از پرداخت مالیات معاف یا مشمول مالیات با نرخ صفر بوده یا با نرخ مقطوع محاسبه میشود، بهعنوان هزینههای قابل قبول مالیاتی شناخته نمیشوند.
تبصره۳:
پذیرش هزینههای پرداختی قابل قبول مالیاتی موضوع این قانون که به شیوه تهاتری انجام نشود از مبلغ پنجاه میلیون (۵۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال به بالا منوط به پرداخت یا تسویه وجه آن از طریق سامانه (سیستم) بانکی خواهد بود.
احکام مالیاتی در سایر قوانین مصوب:
با توجه به تاریخ اجرای این قانون از 1383/4/5، قانون جامع حمایت از حقوق معلولان به مصوبه 1383/2/16، جهت حمایت از حقوق و تأمین رفاه معلولان در کشور ایران به تصویب رسیده است. این قانون شامل مواد و بندهای متعددی می باشد که به وضوح حقوق و مزایای معلولان را تعیین و ارائه می دهد.
ماده 14:
مودیان مالیاتی میتوانند با نظارت سازمان بهزیستی کشور و از طریق آن، جهت احداث مراکز توانبخشی، درمانی، حرفهآموزی و مسکن مورد نیاز افراد معلول اقدام نمایند.
در صورت تایید سازمان بهزیستی کشور، گواهی هزینه مودیان مالیاتی در موارد فوق به عنوان هزینه قابل قبول مالیاتی محسوب میشود.
با دقت در ماده ۱۴۷ متوجه میشویم که هزینه های قابل قبول باید شرایط زیر را داشته باشند:
۱) در حدود متعارف متکی به مدارک باشند: یعنی بتوان با ارائه اسناد و مدارک مثبته وقوع هزینه را اثبات کرد. مدارک مثبته میتواند صورتحساب، مدارک پرداخت و … باشد.
۲) منحصراً مربوط به تحصیل درآمد مؤسسه در دوره مالی مربوط باشد: این مورد به اصل تطابق هزینه با درآمد و ارتباط هزینه با موسسه مربوطه اشاره دارد. بر این اساس هزینه انجام شده باید برای کسب درآمد در همان موسسه انجام شده باشد و تاریخ تحقق هزینه هم مربوط به سال مالی باشد که اظهارنامه آن ارسال شده است.
۳) حد نصابهای مقرر شده بابت هزینه ها رعایت شده باشد: شرط پذیرش برخی از هزینهها توسط سازمان امور مالیاتی رعایت سقف تعیین شده برای آن است. نمونه این مورد هزینه مأموریت خارجی است هزینه مازاد بر سقف تعیین شده مورد قبول واقع نمیشود.
۴) هزینه های مربوط به درآمدهای معاف مورد قبول نیست: نکته مهمی که در این ماده ذکر شده این است که هزینه هایی که برای کسب درآمدهای معاف از مالیات یا مالیات با نرخ صفر یا مالیات مقطوع انجام میگردد، به عنوان هزینه مورد قبول نیست و در رسیدگی مالیاتی کنار گذاشته میشود و شما نمیتوانید هزینه آن را از درآمدهای مشمول خود کسر کنید.
۵) پرداخت هزینه های بالای ۲۰۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال از طریق سیستم بانکی: این مورد قبلاً در قانون مالیاتهای مستقیم وجود نداشت و در اصلاحیه قانون مالیاتهای مستقیم که در تیر ماه ۱۳۹۴ به تصویب رسید لحاظ شده است. با توجه به این تبصره، هزینه های بالای ۲۰۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال باید علاوه بر دارا بودن سایر شرایط ذکر شده در ماده ۱۴۷ از طریق سیستم بانکی به حساب فروشنده واریز شده باشد.
آئین نامه اجرائی هزینه سفر و فوق العاده مسافرت مدیران و بازرسان و کارکنان به خارج از ایران:
- هزینههای بهداشتی و درمانی، و هزینههای پرداختی به بیمههای بهداشتی و عمر و حوادث ناشی از کار کارکنان.
- حقوق بازنشستگی، وظیفه، پایان خدمت بر اساس قوانین استخدامی موسسه و هزینههای خسارت اخراج و بازخرید مطابق با مقررات مربوطه، بیشتر از مانده حساب ذخیره مرتبط هستند.
- پرداختی به سازمان تامین اجتماعی به موجب مقررات مربوطه و همچنین پرداخت سه درصد (3%) حقوق کارکنان به عنوان پسانداز، که به موجب آئیننامهای که توسط سازمان امور مالیاتی کشور به وزیر امور اقتصادی و دارایی پیشنهاد شده است، تصویب خواهد شد.
- معادل یک حقوق و دستمزد آخرین ماه کاری و همچنین مابهالتفاوت سنوات تعدیل شده در حقوق سالهای گذشته، که جهت تامین حقوق بازنشستگی، وظیفه، مزایای پایان خدمت، خسارت اخراج و بازخرید کارکنان مورد استفاده قرار میگیرد.
- پرداختی به بازنشستگان موسسه حداکثر تا سقف یک دوازدهم معافیت موضوع ماده (84) این قانون است.
تذکر :این حکم نیز به داراییهایی که تا به حال در حسابهای بانکی نگهداری شدهاند، اعمال میشود.
پیشنهاد می کنیم، مقاله مشمولین مالیات بر ارزش افزوده را مطالعه کنید