هر زمان که برگ تشخیص مالیاتی به مودی ابلاغ می‌شود و اگر این مودی اعتراض داشته باشد، می‌تواند به شخصی و یا به وسیله وکیل قانونی خود، اعتراض خود را به هیأت حل اختلاف مالیاتی ارائه دهد. در این صورت، مودی یا وکیل قانونی وی فرم‌های مربوطه را تکمیل کرده و کتبا درخواست رسیدگی به پرونده خود را خواهان می‌باشد.

نکات مهم دادرسی به پرونده های مالیاتی:

با توجه به مواد 34 و 159 قانون اساسی جمهوری اسلامی، مودی می‌تواند با داشتن مدارک کامل، دلایل کافی و وکیل مجرب دادگستری، پس از صدور رای، به دادگاه عمومی شکایت کند و قاضی پرونده نیز دستور توقف پرونده را صادر خواهد کرد. در این شرایط، دیگر پرونده تحت نظر سازمان امور مالیاتی قرار نخواهد گرفت..

مودیان 3 ماه بعد از صدور رای سازمان امور مالیاتی، زمان برای اعتراض به دیوان عدالت اداری را دارا می باشند.

 لازم است به این نکته توجه داشت که دیوان عدالت اداری مسئول بررسی رای صادر شده در پرونده های مالیاتی نیست و این مسئولیت مربوط به هیات های مالیاتی می باشد.

در صورتی که پرونده مالیاتی به دیوان عدالت اداری ارجاع شود، آن تنها به منظور بررسی صحت رویه و رعایت قوانین و مقررات اداری می باشد و این دیوان هیچ گونه صلاحیتی در تغییر میزان مالیات پرونده ندارد.

در مورد برگه قطعی مالیات، تنها در هیات 251 و با تأیید وزیر اقتصاد امکان تغییر آن وجود دارد و سایر هیات های مالیاتی این امکان را ندارند.

پیشنهاد می کنیم، مقاله  تفاوت بین برگ تشخیص و برگ قطعی مالیات بر درآمد را مطالعه کنید

نکات مهم دادرسی مالیاتی

هر زمان که مودی احساس کند در پرونده مالیاتی خود، اجحاف و ناعدالتی شده است، حتی با گذشت بیست سال از پرونده هم می تواند در صورت داشتن اسناد و مدارک کافی به هیات مالیاتی اعتراض کند.

برای رسیدگی به پرونده های مالیاتی در هیات 251، تنها شخص وزیر اقتصاد باید پرونده را تایید کند . هیچ فرد دیگری حتی معاون وزیر و یا رئیس سازمان امور مالیاتی حق امضاء روی این پرونده را ندارند.

شورای عالی مالیاتی فقط برای پرونده های مالیاتی اساسی و اصلی تشکیل می شود. این شورا نمی تواند مالیات را کم و زیاد کند و فقط از نظر تاریخ ابلاغ و مانند آن به پرونده رسیدگی می کند.

 هر مودی می تواند درخواست حضور نماینده خود را در پرونده مالیاتی داشته باشد. برای این کار، لازم است که حضور نماینده مورد نظر در متن لایحه قید شود. با این حال، نماینده مذکور در لایحه، باید حتماً از تشکل‌های صنفی و یا اتحادیه‌ها باشد.

مودی مالیاتی برای اعتراض به برگ تشخیص صادر شده محدودیت زمانی ندارد و بعد از چند سال هم می‌تواند با داشتن مدارک کافی نسبت به این پرونده اعتراض داشته باشد. با این حال، مودی برای اعتراض به ابلاغ قانونی فقط ۳۰ روز فرصت دارد و اگر در این مدت زمان اعتراض نداشته باشد، برگه مالیاتی حکم برگ قطعی را به خود می‌گیرد. 

در اینجا باید توجه داشت که وظیفه دیوان عدالت اداری بررسی رای صادر شده در پرونده مالیاتی و نهایتاً صدور حکم نهایی می‌باشد. همچنین، برگه‌های تشخیص مالیاتی و رسیدگی به آن‌ها در حوزه اختیارات هیات‌های مالیاتی قرار دارند و هرگز دیوان عدالت اداری میزان مالیات پرونده را کم و زیاد نمی‌کند. در حقیقت، دیوان عدالت اداری فقط حق رسیدگی به مسائل مربوط به رای صادر شده را دارد و مالیات باید بر اساس قوانین مالیاتی و بر اساس اصول و ضوابط مربوطه محاسبه شود.

پیشنهاد می کنیم، مقاله برگ تشخیص مالیات را مطالعه کنید

هیات بند 3، قبل از صادر شدن برگ تشخیص تشکیل می شود و علت آن هم مغایرت صورت های مالی می باشد، اما هیات بدوی و تجدید نظر بعد از صادر شدن برگ تشخیص در صورت اعتراض مودی به این برگ تشخیص تشکیل می شود.

هیات 251 که مکرراً از سه نفر تشکیل می شود، برای رسیدگی به اعتراضات مودی به برگ قطعی مالیات صادر شده مختص است و انتخاب اعضای آن توسط وزیر اقتصاد انجام می شود. پس از ارسال پرونده مودی به اداره وصول و اجرا سازمان امور مالیاتی، هیات 216 مالیات های مستقیم تشکیل می شود که صلاحیت رسیدگی به پرونده مالیاتی مودی را ندارد. 

اعتراضات مودی به برگ قطعی صادر شده در پرونده مالیاتی، در هیات ماده 251 قانون مالیات های مستقیم قابل رسیدگی می باشد. این هیات تنها مسئول رسیدگی به اعتراضات مودی به پرونده مالیاتی او می باشد و قادر به تغییر برگه مالیاتی نمی باشد.