از زمان های گذشته تا امروز روابط تجاری گسترده شده اند، کنترل حساب ها، صورت سود و زیان، ثبت و نگه داری دفاتر حسابداری گسترش یافته و اهمیت بیشتری پیدا کرده اند. سیستم حسابداری وظیفه دارد که این اطلاعات را تهیه کند که برخی از آنها به عهده حسابدار و برخی به عهده بستانکار می باشد. در این مقاله اطلاعات مفیدی در مورد حسابداری و حسابرسی و تفاوت آن ها ارایه شده است.
تعریف حسابداری:
در تفاوت حسابداری و حسابرسی، حسابداری زبان تخصصی کسب و کار است که به درک و تجزیه و تحلیل فعالیت های اقتصادی افراد می پردازد. حسابدار وظیفه‌ی گردآوری و تهیه صورتهای مالی نظیر ترازنامه، صورتهای مالی سود، زیان و جریان نقدینگی را به عهده دارد. علاوه بر موارد ذکر شده ممیزی‌های دوره‌ای یا تهیه گزارش‌های مدیریتی روزانه یا فصلی نیز بر عهده وی است.
اهداف مهم حسابداری:
ثبت و ضبط حساب ها طریق دفاتر روزنامه، دفاتر کل و معین، تراز آزمایشی
کمک در تفسیر اطلاعات مالی
کمک در کنترل عملکرد
برقراری ارتباط با اطلاعات به روز
کمک در سازماندهی
کمک در عملیات هماهنگ
کمک به انگیزه کارمندان و دیگران.
تفاوت حسابداری و حسابرسی
تعریف حسابرسی:
هدف و مفهوم حسابرسی، اظهارنظر نسبت به این موضوع است که آیا صورتهای مالی بر اساس استانداردهای حسابداری تهیه شده است یا خیر؛ در تفاوت حسابداری و حسابرسی، هدف از آموزش علم و درس حسابرسی، تربیت افرادی است که ضمن آشنایی با دروس نظری، با سیستم‌های مالی و حسابداری صنعت، آشنا شوند. همچنین توانایی‌های لازم در تصمیم‌گیری صحیح و دقیق بر مبنای اطلاعات علمی و قابل اعتماد در بهینه‌سازی سیستم‌های گردش کار دستگاه مربوط را داشته و در انجام وظایف تعریف شده و همکاری موثر با کارشناسان مرتبط با این فن در مسائل برنامه‌ریزی بازرگانی و پیش بینی‌های مالی و اقتصادی شرکت، ایفای نقش نماید.
انواع گزارش های حسابرسی:
گزارش حسابرسی، حداقل به صورت سالانه و در راستای رفع نیازهای مشترک اطلاعاتی طیف وسیعی از استفاده‌کنندگان تهیه و ارائه می‌شود. گزارش حسابرسی، انواع مختلفی دارد که در زیر، به توضیح آنها می‌پردازیم:
1. گزارش حسابرسی مشروط: زمانی که مستندات و شواهد و اندازه کافی در اختیار حسابرس وجود نداشته باشد؛ در این حالت است که گزارش حسابرسی مشروط اعلام می‌شود.
2. گزارش حسابرسی مردود: در مواقعی که اصول حسابداری در گزارشات مالی پیاده‌سازی نشده باشد، گزارش حسابرسی مردود اعلام می شود.
3. گزارش حسابرسی مستقل: این گزارش، توسط افراد یا شرکت‌های مستقل که به صورت حرفه‌ای اقدام به ارائه خدمات حسابرسی می‌کنند، تهیه می‌شود. معمولا این افراد از جانب مدیران شرکت‌ها فراخوانی می‌شوند و در قالب یک قرارداد رسمی، اقدام به حسابرسی مالی یک مجموعه می‌کنند. همچنین حسابرسی مستقل به 2 صورت حسابرسی الزامی (مختص شرکت‌های سهامی عام) و حسابرسی اختیاری (مختص شرکت‌های خارج از حوزه بورس و اوراق بهادار) تقسیم می‌شوند.
4. گزارش حسابرسی مقبول یا استاندارد: گزارش استاندارد مقبول تنها زمانی می تواند که صورتهای مالی طبق اصول پذیرفته شده حسابداری شامل افشای کافی و با استفاده از مبنای یکنواختبا دوره قبل ارائه شده باشد. محدودیت با اهمیت و یا اساسی دردامنه رسیدگی وجود نداشته باشد. آثار هرگونه ابهام اساسی موجود که می تواند اثری با اهمیت بر صورت های مالی داشته باشد به گونه ای منطقی برآورد شود.
تفاوت حسابداری و حسابرسی:
- حسابداری به تهیه و تنظیم اسناد حسابداری، سیستم های مالی و صورت های مالی می پردازد اما حسابرسی تنها به ارزیابی و اظهار نظر در مورد آنها کفایت می کند.
حسابداران معمولا کارمندان شرکتی هستند که برای آن کار می‌کنند، درحالی‌که حسابرسان معمولا توسط شرکت دیگری، برای بررسی درستی کارهای حسابدار استخدام می‌شوند.
حسابدار کارهای خود را به‌صورت روزانه انجام می‌دهد، درحالی‌که حسابرس معمولا کارهای حسابداری سه‌ماهه یا سالانه را انجام می‌دهد.
حسابدار نیازی به یادگیری مباحث حسابرسی ندارد اما حسابرس موظف است تمام تخصص های مربوط به حسابداری را بیاموزد.
حسابدار پس از اطلاع از تقلبات و اختلاف های گزارشات مالی، به اصلاح آنها می پردازد اما حسابرس هیچ اقدامی جهت تصحیح انجام نمی دهد.
اهداف حسابدار و حسابرس
کارهایی که حسابرس ها نمی توانند انجام دهند:
حسابرسان برخی از کارها را نمی توانند انجام دهند که در زیر به دو مورد از آنها اشاره شده است:
پیش بینی آینده:
از آنجا که حسابرسی به بررسی حسابداری ادوار گذشته می پردازد، نمی تواند پیش بینی کند که در آینده چه اتفاقی برای شرکت رخ می دهد و همچنین نمی تواند ضمانت ادامه فعالیت شرکت را داشته باشد.
حضور همیشگی در شرکت:
حسابرسی در مواقع خاص و دوره های معینی انجام می گردد و نمی توانند به طور دائم در شرکت حضور داشته باشند زیرا هدف آنها بررسی تخلف های مالی است نه شناسایی تخلف های احتمالی.
نتیجه گیری:
علی رغم اینکه حسابداری و حسابرسی دو زمینه مشترک هستند، اما می توان گفت که حسابرسی دامنه وسعت بیشتری نسبت به حسابداری دارد زیرا دارای درک عمیق تری نسبت به قوانین مالیاتی و استاندارد های حسابداری و حسابرسی است.
پیشنهاد می کنیم، مقاله جایگاه حسابرسی را مطالعه کنید
در نتیجه می توان گفت که گزارش های ارائه شده توسط حسابرسان برای تصمیم گیری منطقی کاربران صورت های مالی، از جمله بستانکاران، سهامداران، سرمایه گذاران، تأمین کنندگان، بدهکاران، مشتریان، دولت و غیره، بسیار حائز اهمیت و مفید است.
