مالیات کانالی برای رفع هزینه های دولت است. یکی از انواع مالیات، مالیات تکلیفی است که در مورد پرداخت مالیات پزشکان هم صدق می‌کند. پرداخت مالیات تکلیفی پزشکان، به استناد بند “ک” تبصره “۶” قانون بودجه سال ۱۳۹۸ و بند “ح” تبصره قانون بودجه سال ۱۳۹۹ و سال ۱۴۰۰ و همچنین طی دستور العمل ابلاغی توسط سازمان امور مالیاتی کشور عزیزمان به تاریخ ۱۳۹۹/۲/۱۵، کلیه مراکز درمانی مشمول این قانون موظف هستند ۱۰% از حق الزحمه یا حق العمل پزشکی، پزشکان را که به موجب دریافت وجه صورت حساب های ارسالی به بیمه ها و یا نقدا از طرف بیمار پرداخت می‌شود.
مالیات تکلیفی چیست؟
مالیات تکلیفی نوعی مالیات است که پرداخت مالیات بر عهده خود فردی که باید مالیات بپردازد نیست. به عبارتی یک فرد یا سازمان دیگری، مالیات فرد مد نظر را از حقوق شخص کسر کرده و به سازمان امور مالیاتی کشور پرداخت می‌کند. بهتر است اینگونه بیان کنیم زمانی که کارفرما قصد پرداخت حقوق کارمند را دارد مبلغی را از حقوق کسر کرده و تحت عنوان مالیات تکلیفی به سازمان امور مالیاتی کشور پرداخت می‌کند.
فرض کنید فردی در یک سازمان در حال فعالیت و کار است و در همین حین مشمول پرداخت مالیات هم است، در این صورت کارفرما، مالیات تکلیفی را از حقوق کارمندان خود کم کرده و به حساب سازمان امور مالیاتی کشور واریز می‌کند.
نکته
فردی که ارائه کننده خدمت در سازمانی است، باید از این موضوع اطلاع داشته باشد که بخشی از درآمدش به پرداخت مالیات تکلیفی تعلق می‌گیرد. به عنوان مثال پرداخت مالیات پزشکان عزیز که در مراکز درمانی کار می‌کنند و رابطه استخدامی با مراکز درمانی ندارند به صورت تکلیفی است اما چگونه و به استناد چه قوانینی؟ در ادامه متوجه خواهیم شد.
انواع مالیات پزشکان
- مالیات بر درآمد حقوق
- مالیات بر درآمد مشاغل
- بند ح تبصره ۶ قانون بودجه سال ۱۴۰۰
در حالت اول، پزشکی که در رابطه کاری با یک مرکز درمانی است و کارگر آن مرکز (کارفرما) محسوب می‌شود مشمول مالیات بر درآمد حقوق می‌شود و کارفرما (مرکز درمانی) موظف است حسب تکلیف ماده ۸۶ ق.م.م، هر ماه مالیات کارگر (پزشک) را کسر و به حساب سازمان واریز نماید.
حالت دوم هم زمانی است که پزشک در مطب شخصی خود و به‌صورت مستقل و بدون اینکه در خدمت شخص دیگری کار کند، بیماران را ویزیت و معالجه می‌کند و از این طریق کسب درآمد می‌کند. در این فرض، درآمد پزشک، مشمول مالیات بر درآمد مشاغل بوده و مکلف است ضمن ارسال اظهارنامه در خردادماه هر سال، مالیات سالانه خود را به سازمان بپردازد.
حالت سوم مالیات تکلیفی پزشکان است که در قالب دستورالعمل‌شماره ۲۰۰/۱۴۰۰/۵۰۲ مورخ ۱۴۰۰/۰۲/۰۱ سازمان امور مالیاتی اجرا خواهد شد که در ادامه مطلب به تفصیل توضیح داده‌ایم.
بند “ک” تبصره “۶” قانون بودجه سال ۱۳۹۸ و بند “ح” تبصره قانون بودجه سال ۱۴۰۰
به استناد بند “ک” تبصره “۶” قانون بودجه سال ۱۳۹۸ و بند “ح” تبصره قانون بودجه سال ۱۴۰۰ و همچنین طی دستور العمل ابلاغی توسط سازمان امور مالیاتی کشور عزیزمان به تاریخ ۱۳۹۹/۲/۱۵، کلیه مراکز درمانی مشمول این قانون موظف هستند ۱۰% از حق الزحمه یا حق العمل پزشکی، پزشکان را که به موجب دریافت وجه صورت حساب های ارسالی به بیمه ها و یا نقدا از طرف بیمار پرداخت می‌شود.
به عنوان علی الحساب مالیات کسر و به نام پزشک مربوط تا پایان ماه بعد از وصول مبلغ صورت حساب به حساب سازمان امور مالیاتی کشور واریز کنند. مالیات علی الحساب این بند شامل کلیه پرداخت هایی که به عنوان درآمد حقوق و کارانه مطابق بند “الف” این تبصره قانون پرداخت و مالیات آن کسر می‌شود، نخواهد بود.
پیشنهاد می‌شود مقاله نحوه محاسبه مالیات پزشکان را مطالعه کنید
کسر ۱۰٪ از حق الزحمه پرداختی به پزشکان بابت مالیات
دستورالعمل شماره ۲۰۰/۱۴۰۰/۵۰۲ مورخ ۱۴۰۰/۰۲/۰۱ سازمان امور مالیاتی در خصوص نحوه اجرای مقررات بند ح تبصره ۶ قانون بودجه سال ۱۴۰۰ كل كشور جهت کسورات ده درصد مالیاتی بابت حق الزحمه پرداختی به پزشکان:
♦ به موجب جزء (۱) بند( ح) تبصره (۶) قانون بودجه سال ۱۴۰۰ کل کشور، کلیه مراکز درمانی اعم از دولتی، خصوصی، وابسته به نهادهای عمومی، نیروهای مسلح، خیریه ها و شرکتهای دولتی مکلفند ده درصد ۱۰% از حق الزحمه ياحق العمل پزشکی پزشکان که به موجب دریافت وجه صورتحساب های ارسالی به بیمه ها و یا نقدا از طرف بیمار پرداخت می شود، به عنوان على الحساب مالیات کسر و به نام پزشک مربوط تا پایان ماه بعد از وصول مبلغ صورتحساب، به حساب سازمان امور مالیاتی کشور واریز کنند.
♦ ماليات على الحساب این بند شامل کلیه پرداخت هایی که به عنوان درآمد حقوق و کارانه مطابق جزء ۴ بند الف تبصره ۱۲ این قانون پرداخت و مالیات آن کسر می شود، نخواهد بود.
♦ حکم ماده ۱۹۹ ق.م.م مصوب ۱۳۶۶/۱۲/۰۳ با اصلاحات و الحاقات بعدی در اجرای این بند جاری است.
به استناد قوانین گفته در مطالب بالا مقرر می‌شود که:
♦ کلیه مراکز درمانی اعم از دولتی، خصوصی، وابسته به نهادهای عمومی، نیروهای مسلح، خیریه ها و شرکتهای دولتی مکلف به اجرای مقررات جزء ۱ بند ح تبصره ۶ قانون فوق الذکر هستند.
♦ مقررات بند مزبور صرفأ ناظر بر وجوه مربوط به حق الزحمه یا حق العمل پزشکی که به موجب صورتحساب های ارسالی به بیمه ها دریافت و یا به صورت نقد از بیمار وصول می شود، بوده و شاغلین سایرحرف پزشکی ازجمله داروخانه ها و آزمایشگاه های تشخیص طبی، مشمول حکم این بند نخواهند بود.
♦ پزشکانی که دارای رابطه استخدامی با مراکز درمانی هستند، مشمول حکم جزء۱ بند ح تبصره ۶ قانون مورد اشاره نبوده و کلیه وجوه دریافتی آنها، مشمول مقررات فصل مالیات بر درآمد حقوق است.
♦ کلیه مراکز درمانی موضوع بند ۱ این دستورالعمل در طی سال ۱۴۰۰ مکلفند، معادل ده درصد (۱۰٪) از حق الزحمه یا حق العمل پزشکی پزشکان، که به موجب صورتحساب صادره نقد از طرف بیمار و یا بیمه ها پرداخت می شود را به عنوان علی الحساب مالیات بر درآمد عملکرد پزشکان، کسر و تا پایان ماه بعد از وصول مبلغ صورتحساب، از طریق سامانه پرداخت مالیات تکلیفی پزشکان به نام پزشک ذی ربط به حساب سازمان امور مالیاتی کشور واریز نمایند. اعمال مقررات این بند شامل كل حق الزحمه یا حق العمل پزشکان اعم از مبالغ پرداخت شده یا منظور شده به حساب مطالبات پزشکان و با تهاتر شده با بدهی ایشان طی سال ۱۴۰۰ است.
♦ ادارات امور مالیاتی حتی الامکان باید از دریافت فهرست فیزیکی از مراکز درمانی خودداری نمایند. مراکز درمانی وابسته به نیروهای مسلح که سایر فرآیندهای مالیاتی آنها نیز به صورت دستی انجام می گیرد، از این امر مستثنی هستند.
جریمه ۱۰٪ در صورت عدم انجام تکالیف مراکز درمانی
درصورت تخلف مراكز درمانی از انجام تكاليف پيش بينی شده در جز ۱ بند ح تبصره ۶ قانون فوق الذكر، علاوه بر مسئوليت تضامنی كه با مودی در پرداخت ماليات خواهند داشت، مشمول جريمه ای معادل ده درصد۱۰٪ ماليات پرداخت نشده در موعد مقرر ودونيم درصد ۲.۵٪ ماليات به ازای هر ماه نسبت به مدت تاخير از سررسيد پرداخت، موضوع حكم ماده ۱۹۹ اصلاحيه مورخ ۱۳۹۴/۰۴/۳۱ قانون ماليات مستقيم خواهند شد.
تفاوت بند ح تبصره ۶ قانون بودجه سال ۱۴۰۰ با مالیات بر درآمد حقوق
مالیات بر درآمد حقوق یک نوع مالیات تکلیفی از نوع مالیات مکسوره است یعنی باید یک رابطه کارگری و کارفرمایی بین اشخاص وجود داشته باشد که در این حالت کارفرما مالیات مربوط به حقوقی که کارمند (پزشک) می‌گیرد را از حقوق کارمند (پزشک) کسر کرده و تا پایان ماه بعد به حساب سازمان امور مالیاتی واریز می‌کند.
اما در نوع بند ک تبصره ۶ قانون بودجه سال ۱۴۰۰ نیاز به رابطه کارگری و کارفرمایی وجود نداشته و مراکز درمانی باید ۱۰% از حق الزحمه پزشک را کسر و به سازمان امور مالیاتی پرداخت کنند.
سامانه مالیات تکلیفی پزشکان
مراکز درمان نیز مانند سایر مشاغل برای پرداخت مالیات تکلیفی پزشکان در سامانه باید وارد سامانه شده و مالیات تکلیفی مربوط به آنها را کسر و به سازمان امور مالیاتی پرداخت کنند. البته لازم به ذکر است این سامانه برای پزشکانی که مشمول به پرداخت مالیات طبق بند ح تبصره ۶ قانون بودجه سال ۱۴۰۰ هستند نیز می‌شود. در مقاله آموزش تصویری نحوه پرداخت مالیات تکلیفی پزشکان در سامانه به راحتی نحوه انجام کار را بیاموزید.
