با توجه به ماده 132 قانون مالیات های مستقیم، درآمد حاصل از فعالیت های تولیدی و معدنی در بخش های تعاونی و خصوصی، پس از صدور پروانه بهره برداری از وزارت خانه مربوطه در اوایل سال 1381، از مالیات ماده 105 معاف خواهد بود. همچنین، درآمدهای حاصل از خدمات بیمارستان ها، هتل ها و مراکز اقامتی گردشگری، اگر افراد ذکر شده دارای پروانه بهره برداری از مراکز مربوطه باشند، به مدت پنج سال (برای مناطق کمتر توسعه یافته، به مدت ده سال)، معاف از مالیات خواهند بود. 

به علاوه، این معافیت به میزان 80% و به مدت چهار سال برای فعالیت در مناطق عادی و به میزان 100% و به مدت ده سال برای فعالیت در مناطق کمتر توسعه یافته اعمال می شود. در مناطق آزاد تجاری و صنعتی، میزان معافیت بیشتر است. اما شرط لازم برای استفاده از این معافیت، داشتن پروانه بهره برداری از وزارت خانه های مربوطه است.

بر اساس ماده 132 قانون مالیات های مستقیم، درآمد حاصل از فعالیت های تولیدی و معدنی در بخش های تعاونی و خصوصی، که پس از سال ۱۳۸۱ به بعد، دارای پروانه بهره برداری از وزارت خانه مربوطه هستند، بعد از صدور پروانه، از موضوع مالیات ماده ۱۰۵ قانون مالیات های مستقیم معاف خواهند بود. همچنین، درآمدهای خدماتی بیمارستان ها، هتل ها، و مراکز اقامتی گردشگری افرادی که دارای پروانه بهره برداری از مراکز مربوطه هستند، به مدت ۵ سال و در مناطق کمتر توسعه یافته به مدت ۱۰ سال، از مالیات معاف هستند.

باید توجه داشت که معافیت برای این واحدها به میزان ۸۰ درصد و به مدت ۴ سال است و برای فعالیت در مناطق کمتر توسعه یافته، به میزان ۱۰۰ درصد و به مدت ۱۰ سال می باشد. میزان معافیت برای واحدهای صنعتی و معدنی در مناطق آزاد تجاری و صنعتی بیشتر است. با این حال، برای استفاده از این معافیت، شرط لازم داشتن پروانه بهره برداری از وزارت خانه های مربوطه است.

واحد های تولیدی و یا معدنی:

واحدهایی که برای افزایش تولید، فرآوری، بسته بندی یا استخراج و فروش محصول مشخصی، در همان محل تولید، از وزارت خانه های مربوطه پروانه بهره برداری دریافت کرده‌اند، به عنوان واحدهای تولیدی و معدنی شناخته می‌شوند.

لطفا توجه داشته باشید که تعویض ماشین آلات قبلی و نصب ماشین آلات جدید، همراه با دریافت پروانه بهره برداری جدید، به منظور تمدید یا استفاده مجدد از معافیت، قابل قبول نمی‌باشد.

پیشنهاد می کنیم، مقاله پایه مالیاتی چیست را مطالعه کنید

مالیات های مستقیم

واحدهای تولیدی و یا معدنی جدید:

 واحدهای تولیدی و معدنی با دریافت پروانه بهره برداری جداگانه و سرمایه گذاری جدید، فعالیت خود را در زمینه تولید و استخراج ادامه می‌دهند و این به معنای سرمایه‌گذاری جدید تلقی نمی‌شود.

پروانه بهره برداری و شرایط معافیت مالیاتی ماده 132:

برای استفاده از معافیت مالیاتی طبق ماده ۱۳۲ قانون مالیات ها، واحدهای تولیدی و معدنی باید دارای پروانه بهره برداری از وزارت خانه‌های مربوطه باشند. این معافیت تنها برای واحدهایی صادر می‌شود که پروانه بهره‌برداری دائم دارند و در مراحل اولیه با پروانه بهره‌برداری موقت شروع به فعالیت کرده‌اند.

در صورتی که ماشین‌آلات تولیدی این واحدهای جدید از دیگر واحدهای تولیدی خریداری شده و مستعمل و فرسوده باشند، همچنان می‌توانند از معافیت ماده ۱۳۲ استفاده کنند. میزان معافیت برای این واحدها، به زمان صدور اولین پروانه بهره‌برداری موقت وابسته است.

واحد های صنعتی غیر مشمول ماده 132:

بر اساس تبصره 2 ماده 138 قانون مالیات های مستقیم، واحدهای صنعتی جدید که با استفاده از معافیت های این ماده تأسیس شده‌اند، امکان استفاده از معافیت ماده 132 قانون مالیات های مستقیم را ندارند.

معافیت ماده 132 قانون مالیات های مستقیم برای واگذاری این واحد ها:

با توجه به ماده 132 قانون مالیات های مستقیم، در صورتی که واحدهای تولیدی دارای پروانه بهره برداری مربوطه باشند، می‌توانند از معافیت مالیاتی استفاده کنند. اما به تبصره دوم این ماده توجه کنید که واحدهای صنعتی جدیدی که به وسیله معافیت ماده 138 تاسیس شده‌اند، نمی‌توانند از معافیت ماده 132 استفاده کنند.

اگر این واحدهای دارای معافیت ماده 132 را به اشخاص حقوقی خصوصی یا تعاونی واگذار کنند، با توجه به تبصره چهارم این ماده، ماخذ استفاده از معافیت، زمان انتقال با رعایت مقررات و شرایط آن، مشخص می‌شود. در این صورت، انتقال‌گیرنده قادر خواهد بود از معافیت مالیاتی در زمان باقیمانده استفاده کند.

پیشنهاد می کنیم، مقاله اظهارنامه گمرکی چیست را مطالعه کنید

شرایط ارائه اظهارنامه برای این واحد های تولیدی:

با توجه به معافیت مالیاتی که برای واحدهای تولیدی و صنعتی وجود دارد، این واحدها می بایست در هر سال، اظهارنامه، ترازنامه و حساب سود و زیان خود را به اداره امور مالیاتی ارائه دهند. در صورت عدم ارائه این اظهارنامه‌ها، این واحدها قادر به استفاده از معافیت مالیاتی نخواهند بود. همچنین، اگر در اظهارنامه، درآمد حاصل شده این واحدها ارائه نشود و یا کتمان شود، این واحدها نیز از این معافیت مالیاتی محروم خواهند شد.

معافیت فروش ضایعات واحد های تولیدی بر اساس ماده 132:

با توجه به ماده 132 قانون مالیات های مستقیم، درآمدهای حاصل از فروش ضایعات کالاهای تولیدی که در پروانه بهره برداری ذکر شده‌اند و همچنین درآمدی که از تولید کارمزدی این واحدها بدست می‌آید، در زمان معافیت، مشمول استفاده از معافیت می‌باشند.

معافیت واحد های تولیدی و نیروی شاغل:

واحدهای تولیدی و صنعتی که بیشتر از 50 نفر نیروی شاغل دارند، می توانند از معافیت ماده 132 قانون مالیات های مستقیم بهره مند شوند. در صورت استخدام 50% نیروی شاغل بیشتر در سال جاری نسبت به سال قبل، می توان از این معافیت به ازای هر سال اضافه استفاده کرد.

در صورت کاهش نیروی شاغل از حداقل افزایش ذکر شده در تشویق مالیاتی این بند، مالیات مربوطه در همان سال کاهش نیروی شاغل، مطالبه می شود. با این حال، بازنشستگان، بازخرید شده ها و استعفا داده شده ها، در این بند از قانون مالیات های مستقیم، به عنوان کاهش نیروی شاغل در نظر گرفته نمی شوند.

پیشنهاد می کنیم، مقاله مالیات علی الحساب واردات کالا را مطالعه کنید