صورت مغایرت بانکی یک لیست از همه حساب ها در زمان های مختلف می باشد. تهیه کننده این لیست هم صاحب حساب بانکی می باشد. در واقع این لیست نشان دهنده اختلاف ها و مغایرت های بانکی بین اسناد حسابداری است. در اسناد حسابداری، واریز، برداشت، پرداخت وجه و … ذکر شده است و می توانید با توجه به مانده حساب در این لیست، تمام مغایرت ها را بررسی کنید و نسبت به برطرف کردن آن ها اقدام کنید. یکی از مهمترین و حساس ترین مسائلی که یک حسابدار در حوزه کاری خود با آن سر و کار دارد، صورت مغایرت بانکی می باشد.
چه مواردی باعث ایجاد صورت مغایرت بانکی می شود؟
ایجاد صورت مغایرت بانکی علل های مختلفی دارد و در مورادی که حسابداری رویدادی را در دفاتر ثبت کند و در بانک ثبت نشود و یا بلاعکس رویدادی در بانک ثبت شود و حسابداری شرکت تا پایان ماه ان را ثبت نکند، بوجود می آید. اقلام باز همان مبالغی هستند که در دفاتر سازمان ها و یا بانک ثبت می شود و در دفاتر طرف مقابل به علل گوناگون ثبت نمی شود. بنابراین اقلام باز هم در دفاتر شرکت و هم صورتحساب بانک وجود دارد. که در ادامه با چند مثال آن ها را شرح می دهیم. برای مثال در صورتی که شرکت چکی را در وجه شخص صادر کند، این رویداد مالی در دفاتر شرکت ثبت می شود. در صورت مراجعه نکردن فرد مذکور برای وصول چک به بانک این رویداد در دفاتر بانکی ثبت نمی شود. نتیجه این رویداد ایجاد مغایرت بانکی است . چک به عنوان اقلام باز تلقی شده است.
اقلام باز صورت حساب بانک: اقلام باز صورتحساب بانکی به اقلامی گفته می شود بانک آن را ثبت کرده است. ولی در دفاتر شرکت ثبت نشده است
اقلام باز شرکت: اقلام باز شرکت اقلامی است که حسابداری شرکت آن ها را ثبت کرده است ولی در بانک ثبت نشده است.
بانک ها در پایان هر ماه صورتحساب بانکی را تحویل مشتری می دهند. اقلام ثبت شده در "حساب بانک" با دفاتر شرکت باید هم خوان باشد ولی مانده حساب بانک در دفاتر شرکت در اکثر موراد با مانده مندرج در صورت حساب بانک تطابق ندارد. این مغایرت ناشی از تفاوت در زمان ثبت رویداد مالی و یا اشتباه طرفین می باشد
پیشنهاد می کنیم، مقاله ضمانت نامه بانکی مطالعه کنید
چگونگی صورت مغایرت بانکی
مراحل تهیه صورت مغایرت بانکی:
مراحل تهیه صورت مغایرت بانکی به شرح زیر می باشد:
ابتدا گزارشی از حساب بانک طبق دفاتر شرکت تهیه کرده و یک صورتحساب بانکی از بانک دریافت می‌کنیم.
سپس هر دو صورتحساب را بررسی و کنترل می کنیم. بدین صورت که اقلامی که در دفاتر شرکت بدهکار شده اند، باید در صورتحساب بانک بستانکار و اقلامی که در دفاتر شرکت بستانکار هستند، باید در صورتحساب بانک بدهکار باشند.
تک تک اقلامی که با هم مشترک هستند، را حذف می‌کنیم. به از برخی از اقلام می‌رسیم که در دفاتر شرکت هستند ولی در صورتحساب بانک ثبت نشده اند و یا بر عکس. به این اقلام، اقلام باز گفته می‌شود. این اقلام هستند که باعث شده اند مغایرت ایجاد شود.
پس از شناسایی اقلام باز، اقدام به تهیه صورت مغایرت بانکی می کنیم. به این صورت که اصلاحات مربوط به دفاتر شرکت و صورتحساب بانکی را انجام می‌دهیم تا به مانده با واقعی دست پیدا کنیم.
این اقلام در صورت مغایرت بانکی که اصطلاحا باز می گویند به چهار دسته تقسیم می شوند:
- اقلام باز بدهکار دفتر: مواردی هستند که حسابدار آن ها را در ستون بدهکار دفتر معین حساب بانکی ثبت کرده است ولی بنا به دلایلی تا پایان ماه در ستون بستانکار صورت حساب بانک وارد نشده است. مانند حواله های شهرستانی که با تاخیر به بانک می رسد.
- اقلام باز بستانکار دفتر: مواردی هستند که حسابدار آن ها را در ستون بستانکار دفتر معین حساب بانکی ثبت کرده است، ولی بنا بر دلایلی در ستون بدهکار صورت حساب بانک ثبت نشده است. مانند چک هایی که شرکت صادر کرده ولی گیرندگان چک، هنوز آن را وصول نکرده اند و به آن چک های معوقه می گویند.
- اقلام باز بدهکار صورت حساب بانک: مواردی هستند که در ستون بدهکار صورت حساب بانکی ثبت شده است، ولی در ستون بستانکار دفتر معین حساب بانکی ثبت نشده است. مانند هزینه های بانکی و یا دیگر مواردی که بانک، برای آن ها از حساب شرکت برداشت می کند و شرکت از آن اطلاع ندارد و یا تا آخر ماه در دفتر ثبت نشده است.
- اقلام باز بستانکار صورت حساب بانکی: مواردی می باشند که در ستون بستانکار صورت حساب بانک ثبت شده است، ولی در ستون بدهکار دفتر معین حساب بانکی شرکت ثبت نشده است. مانند مبالغی که به حساب شرکت واریز شده، ولی شرکت اطلاعی از آن ندارد و یا تا پایان ماه هنوز ثبت نشده است.
در مرحله بعدی که مرحله سوم می باشد، صورت حساب بانکی بر اساس شرح و موضوع مورد بررسی قرار می گیرد. بعضی موارد باعث ایجاد مغایرت بین مانده حساب بانک در دفاتر شرکت با مانده حساب واقعی در بانک می شود. در ذیل به این موارد اشاره می شود.
- ممکن است که ذی نفع چک صادر شده از طرف شرکت تا تاریخ صورت حساب بانک، به بانک مراجعه نکرده باشد.
- ممکن است چک و یا سفته ای از بانک وصول شده باشد، ولی بانک اعلامیه بستانکار را اعلام نکرده باشد.
- برداشت مبلغی به عنوان کارمزد و یا برداشت از حساب شرکت به دلایل دیگر به وسیله بانک مقصد و عدم ارسال اعلامیه بدهکار شدن
- ممکن است که یکی از اعضای شرکت در پایان وقت اداری، وجه نقدی را به حساب شرکت واریز کرده باشد و ثبت نکرده باشد.
- ممکن است بانک در ثبت رقم واریز یا برداشت وجه از حساب شرکت اشتباه کرده باشد.
- و یا اینکه ممکن است حسابدار شرکت در ثبت ارقام فیش های واریز شده و چک های صادر شده اشتباه کرده باشد.
پیشنهاد می کنیم، مقاله محدودیت های اطلاعات مالی مطالعه کنید.
مراحل تهیه و تنظیم صورت مغایرت بانکی
مراحل تهیه صورت مغایرت بانکی
مراحل تهیه صورت مغایرت بانکی بصورت زیر بیان می شود.
مرحله اول: تمامی رویدادهایی که در صورتحساب بانکی و دفاتر ثبت شده است را بررسی می کنیم تا اقلام بدهکار صورتحساب با اقلام بستانکار دفاتر و یا بالعکس بر ابر باشد.
مرحله دوم: وضعیت رویدادهایی که در مرحله قبل تطبیق نشده اند و به عنوان اقلام باز شناسایی شدند را به " اقلام باز بدهکار صورتحساب بانک" ، " اقلام باز بستانکار صورتحساب بانک" ، " اقلام باز بدهکار دفاتر شرکت" و " اقلام باز بستانکار دفاتر شرکت " تقسیم می کنیم.
مرحله سوم: در زمان بررسی دفاتر ارقام ثبتی اشتباه می بایست تشخیص و اصلاح شوند و یا اگر در ثبت بدهکار و بستانکار بودن حسابی اشتباهی رخ داده باید آن را تغییر داد.
مرحله چهارم: صورت مغایریت بر اساس مغایرت ایجاد شده ،لیست ها تهیه شود
مرحله پنجم: بعد از مشخص شدن اقلام ثبت نشده در دفاتر شرکت، لازم است تمامی رویدادها در دفاتر ثبت شود. تمامی اشتباهات و اقلام بازی که از مانده دفاتر شرکت کسر و یا به آن اضافه شده است باید ثبت گردد.
پیشنهاد می کنیم، مقاله ترازنامه چیست را مطالعه کنید
روش های تهیه صورت مغایرت بانکی
انواع مغایرت های بانکی
ممکن است بین مانده بانک دفاتر شرکت با مانده صورتحساب بانکی مغایرتی وجود داشته باشد که برای این اختلاف دلایل زیادی وجود دارند و این دلایل موجب ایجاد اشتباه در مغایرت گیری خواهند شد. ما در ادامه به برخی از انواع مغایرت های بانکی اشاره کرده ایم:
واریز وجه نقد به حساب بانک که توسط شرکت در صورتحساب بانک ثبت نشده است.
اشتباه در مبالغ واریزی یا برداشت
صدور چک توسط شرکت انجام شده اما جهت وصول تا زمان تهیه صورتحساب بانکی به بانک ارائه نشده است.
برداشت مبالغ کارمزد توسط بانک که حسابدار از آن بی اطلاع است.
واریزی توسط مشتریان به حساب بانک که حسابدار اطلاعی نداشته است.
بی اطلاع بودن شرکت از برگشت چک مشتری توسط بانک به دلیل عدم موجودی
پرسش و پاسخ متداول در مورد صورت مغایرت بانکی:
در اسناد حسابداری چه مواردی ذکر می شود؟
واریز، برداشت، پرداخت وجه و … در اسناد حسابدرای ذکر می شود جزء مهمترین مسائل یک حسابدرای در حیطه کاریش می باشد. می توان با توجه به مانده حساب، تمامی مغایرت ها را مشخص و بررسی کرد.
صورت مغایرت بانکی چیست؟
شامل لیستی از تمام حساب ها در زمان های مختلف می باشد و صاحب حساب بانکی می تواند آن را دریافت کند. این لیست تمامی اختلاف ها و مغایرت های بانکی بین اسناد حسابداری می باشد.
مراحل تهیه صورت مغایرت بانکی چگونه است؟
برای تهیه صورت مغایرت بانکی، ابتدا می بایست که موارد ثبتی دفاتر شرکت و صورت حساب بانکی را بررسی و تمامی اقلام ثبت شده در لیست را مانند دفاتر بدهکار شرکت، بستانکار شرکت، بدهکار صورت حساب بانکی و بستانکار صورت حساب بانکی را مشخص کنید. گاهی موارد ممکن است که حسابدار و یا بانک، اعداد را در ستون بدهکار و بستانکار و یا مبالغ را اشتباه ثبت کرده باشد.
صورت مغایرت بانکی در تراز نامه به چه صورت می باشد؟
شرکت ها در دوره های مختلف، برای اطمینان از مغایرت نسبت به گرفتن تراز آزمایشی اقدام می کنند و موارد ذیل مشخص می شود: اگر در ترازنامه ستون بدهکار و بستانکار برابر باشند نشان دهنده عدم مغایرت در عملیات مالی می باشد. اگر در ترازنامه ستون بدهکار و بستانکار برابر نباشد، نشان دهنده مغایرت در حساب های بانکی می باشد. ممکن است در ترازنامه ستون بدهکار و بستانکار برابر باشد ولی در عملیات بانکی مشکلی وجود داشته باشد، ممکن است که این مشکل برای خطا در عملیات باشد و یا اینکه حساب ها پوشش داده شده باشد.
اقلام ثبتی در صورت حساب بانکی به چند دسته تقسیم می شوند؟
این اقلام به چهار دسته تقسیم می شوند: اقلام باز بدهکار دفتر: مواردی هستند مانند حواله های شهرستانی که در ستون بدهکار ثبت شده اند، ولی در پایان ماه در ستون بستانکار صورت حساب بانک وارد می شوند. اقلام باز بستانکار دفتر: مواردی هستند مانند چک های صادر شده شرکت که در ستون بستانکار دفتر معین حساب بانکی ثبت می شوند و به دلیل وصول نشدن به آن ها چک های معوقه می گویند. اقلام باز بدهکار صورت حساب بانک: مواردی هستند مانند هزینه های بانکی و موارد مربوط به بانک که از حساب شرکت برداشته می شود و شرکت از آن اطلاع ندارد و در ستون بدهکار ثبت می شود. اقلام باز بستانکار صورت حساب بانکی: مواردی هستند مانند حسابی که به شرکت واریز شده و شرکت از آن اطلاع ندارد و که در ستون بستانکار ثبت شده ولی در ستون بدهکار دفتر معین حساب بانکی ثبت نشده است.
روش مبنا قرار دادن مانده دفاتر به چه صورت می باشد؟
در این روش حسابداران به منظور به دست آوردن صورت مغایرت بانکی، به وسیله بعضی از روش های حسابداری از مانده صورت حساب بانکی و مانده بانک دفتر حسابداری شرکت می رسند.
در چه مواردی صورت حساب بانکی بر اساس شرح و موضوع مورد بررسی قرار می گیرد؟
ممکن است ذی نفع چک صادر شده تا تاریخ صورت حساب بانک به بانک مراجعه نکرده باشد. ممکن است چک و یا سفته از بانک وصول شده، ولی بانک اعلام بستانکار نکرده باشد. برداشت مبلغی به عنوان کارمزد و یا برداشت از حساب شرکت و عدم ارسال اعلام شدن بدهکار. در پایان وقت اداری مبلغی به حساب شرکت واریز شده باشد و ثبت نشده باشد. اشتباه بانک در ثبت رقم واریز و یا برداشت وجه از حساب شرکت. اشتباه حسابدار در ثبت ارقام فیش های واریز شده و چک های صادر شده.
چه روشی برای تهیه و تنظیم صورت مغایرت بانکی وجود دارد؟
روش مبنا بر اساس قرار دادن صورت حساب بانک می باشد و در این روش حسابدار به وسیله بعضی از تعدیلات از مانئه حساب بانک دفتر حسابداری شرکت به مانده بانک بر اساس صورت حساب خود می رسد. در این روش حسابدارن معمولا، واریزی دیگران به شرکت و کم شدن حساب شرکت برای چک های معوقه را کنترل می کنند.
در چه مواردی به دفاتر شرکت اضافه می شود؟
واریزی دیگران، اسناد تزیلی، چک های وصولی و کارمزد بانکی
در چه مواردی به حساب شرکت واریز می شود؟
وجوه بین راهی، مانده بر اساس صورت حساب بانکی
در چه مواردی به مانده حساب شرکت اضافه می شود؟
واریز دیگران، مانده طبق دفاتر شرکت
در چه مواردی به صورت حساب بانک اضافه می شود؟
وجوه بین راهی و چک های معوقه
پیشنهاد می کنیم، مقاله سود سپرده بانکی را مطالعه کنید.
