معافیت های ارزش افزوده به منظور حمایت از از اقشار کم درآمد، برای برخی کالاها و خدمات هستند. از آنجا که مالیات بر ارزش افزوده نوعی مالیات بر مصرف است و در واقع مصرف بیشتر، پرداخت مالیات بیشتری را به همراه دارد؛ سازمان مالیاتی به منظور حمایت از اقشار کم درآمد، معافیتهایی برای برخی کالاها و خدمات ضروری و پرمصرف در نظر گرفته شده است.همچنین نظر به اینکه مالیات بر ارزش افزوده، از مصرفکننده نهایی دریافت میشود؛ اعمال این معافیتها در نهایت به نفع افراد جامعه و مصرف کنندگان نهایی است.
ممکن است در هر جایی که خریدی انجام می دهید بعد از دریافت فاکتور خرید، عنوانی به اسم ارزش افزوده مشاهده کنید که مبلغی را محاسبه و به قیمت جنس خریداری شده اضافه نموده است. اما آیا این اجناس مشمول ارزش افزوده هستند یا خیر؟ در این مطلب به معافیت های ارزش افزوده خواهیم پرداخت که در آن لیست کالاهای معاف ارزش افزوده هم وجود دارد.
با مطالعه این مطلب میتوانیم در امور شخصی و امور اجرایی کار حسابداری بدانیم که چه کالاهایی معاف از ارزش افزوده هستند. در این سری از مقالات آموزش رایگان مالیات قصد داریم شما را با معافیت های ارزش افزوده مواد غذایی و محصولات کشاورزی آشنا کنیم.
کالاهای معاف از مالیات بر ارزش افزوده:
عرضه کالاهای زیر و همچنین واردات آنها حسب مورد از پرداخت مالیات معاف می باشد:
- محصولات کشاورزی فرآوری نشده.
- دام و طیور زنده، آبزیان، زنبور عسل و نوغان.
- انواع کود، سم، بذر و نهال.
- آرد خبازی، نان، گوشت، قند، شکر، برنج، حبوبات وسویا، شیر، پنیر، روغن نباتی وشیر خشک مخصوص تغذیه کودکان.
- کتاب، مطبوعات، دفاتر تحریر و انواع کاغذ چاپ، تحریر و مطبوعات.
- کالاهای اهدایی به صورت بلاعوض به وزارتخانه ها، موسسات دولتی و نهادهای عمومی غیر دولتی با تأیید هیأت وزیران و حوزه های علمیه با تایید حوزه گیرنده هدایا.
- کالاهایی که همراه مسافر و برای استفاده شخصی تا میزان معافیت مقرر طبق مقررات صادرات و واردات، وارد کشور می شود. مازاد بر آن طبق مقررات این قانون مشمول مالیات خواهد بود.
- اموال غیر منقول.
- انواع دارو، لوازم مصرفی درمانی، خدمات درمانی (انسانی، حیوانی وگیاهی) و خدمات توانبخشی و حمایتی.
- فرش دستباف.
- خوراک دام و طیور.
- اقلام با مصارف صرفا دفاعی (نظامی وانتظامی) وامنیتی بر اساس فهرستی که به پیشنهاد مشترک وزارت دفاع وپشتیبانی نیروهای مسلح و وزارت امور اقتصادی ودارایی تهیه وبه تصویب هیأت وزیران می رسد. فهرست مذکور از اولین دوره مالیاتی پس از تصویب هیأت وزیران قابل اجراء خواهد بود.
- رادار و تجهیزات کمک ناوبری هوانوردی ویژه فرودگاه ها بر اساس فهرستی که به پیشنهاد مشترک وزارت راه و ترابری و وزارت امور اقتصادی و دارایی تهیه وظرف مدت شش ماه از تاریخ تصویب این قانون به تصویب هیات وزیران می رسد.
ماده 12 و 13 مالیات بر ارزش افزوده در مورد معافیت های قانون ارزش افزوده
ماده 12 و 13 قانون موقت مالیات بر ارزش افزوده در خصوص معافیت های قانون ارزش افزوده مواردی را به صورت کلی بیان نموده است. اما ریز اقلام برای مودیان مشخص نشده است.
برخی محصولات کشاورزی معاف از مالیات ارزش افزوده:
برنج حبوبات،گوشت، شیر، ماست ، پنیر، سویا، آرد و نان، انواع روغن های خوراکی، بذر، نهال، نشا ،گیاهان دارویی، محصولات جنگلی مانند چوب خام، پاک کردن و پوست گیری برای برنج که جز محصولات کشاورزی فرآوری نشده بوده و معاف از مالیات بر ارزش افزوده می باشد.
فهرست عناوین مواد غذایی و محصولات کشاورزی معاف از ارزش افزوده در ماده 12 قانون ارزش افزوده
ماده 12 قانون ارزش افزوده (موقت) عرضه کالاها و خدمات زیر و همچنین واردات حسب مورد از پرداخت مالیات و عوارض معاف است.
نکته
جدول زیر مربوط به ماده 12 قانون موقت ارزش افزوده است. لازم به ذکر قانون دائمی ارزش افزوده از دی ماه سال 1400 قابل اجراست و معافیت ها در ماده 9 این قانون قرار دارد. 8 جدول زیر مربوط به بند 1 محصولات کشاورزی فرآوری نشده است:
محصولات زراعی و باغی
ردیف | نوع کالا و خدمات | توضیحات |
بند 1_ محصولات کشاورزی فرآوری نشده | _ | _ |
1_1 | محصولات زراعی و باغی | _ |
1_1_1 | نباتات و محصولات گل کاری | _ |
_ | نباتات و محصولات گل کاری | گل، باغنچه، شاخ و برگ، شاخه های کوچک و سایر اجزا نباتات، علف، خزه برای دسته گل یا برای زینت فقط به صورت تازه. |
2_1_1 | سبزیجات و نباتات خوراکی | _ |
_ | سبزیجات و نباتات | سبزیجات، نباتات و ریشه های زیر خاکی خوراکی شامل: سیب زمینی، گوجه فرنگی، کلم، کاهو، هویج، قارچ، لوبیا، شلغم و سایر سبزیجات فقط به صورت تازه |
_ | سبزیجات غلافدار | سبزیجات غلافدار مانند: انواع لوبیا، عدس و سایر سبزیجات غلافدار به صورت تازه. |
_ | ریشه ها و غده های زیر خاکی | ریشه ها و غده های زیر خاکی که برای تهیه سبزیجات و یا نباتات قابل استفاده است فقط به صورت تازه. |
_ | میوه های خوراکی و مرکبات | میوه های خوراکی و مرکبات از قبیل: نارگیل، سیب، موز، انگور، پرتقال، نارنگی، هلو و سایر میوه ها، فقط به صورت کامل و تازه. |
_ | محصولات علوفه ای | شلغم سوئدی، چغندر علوفه ای، ریشه های علوفه ای، قصیل، یونجه، شبدر، اسپرس، کلم علوفه ای، باقلای مصری (ترمس)، بوته ماش و محصولات علوفه ای مانند، فقط به صورت تازه. |
قهوه، چای و انواع گیاهان تازه
ردیف | نوع کالا و خدمات | توضیحات |
2_1 | قهوه، چای و انواع گیاهان تازه: | _ |
1_2_1 | قهوه | قهوه بو نداده، کافئین نگرفته، فقط به صورت تازه |
2_2_1 | چای سبز | چای سبز (تخمیر نشده) به صورتی که عملی بر روی آن انجام نگرفته باشد. |
3_2_1 | انواع گیاهان تازه به استثنا انواع کوبیده شده، خرد شده و پودر شده | _ |
_ | _ | ماته، فلفل، وانیل، دارچین و گل درخت دارچین، میخک، جوز بویا، پوست جوز بویا، اقسام هل، تخم رازیانه، تخم گشنیز، زیره سبز، زیره سیاه، تخم مرزه، زنجبیل، زعفران، زرد چوبه، آویشن و سایر ادویه جات. |
غلات
ردیف | نوع کالا و خدمات | توضیحات |
3_1 | غلات | مانند: گندم و مخلوط گندم و چاودار، جو، ذرت، برنج، شلتوک، ارزن و سایر غلات |
دانه و میوه های روغن دار
ردیف | نوع کالا و خدمات | توضیحات |
4_1 | دانه و میوه های روغن دار: | _ |
1_4_1 | دانه سویا | دانه سویا فقط به صورت تازه. |
2_4_1 | بادام زمینی | بادام زمینی با پوست، فقط به صورت تازه. |
3_4_1 | دانه کتان | دانه کتان فقط به صورت تازه. |
4_4_1 | دانه کلزا و کانولا | دانه کلزا و کانولا فقط به صورت تازه. |
5_4_1 | دانه آفتابگردان | دانه آفتابگردان فقط به صورت تازه. |
6_4_1 | سایر دانه ها | سایر دانه ها و میوه های روغنی شامل: دانه خردل، دانه کنجد، دانه پنبه، دانه خشخاش، دانه بزرگ، دانه گلرنگ و سایر دانه ها فقط به صورت تازه. |
7_4_1 | انواع تخم و د انه ها | دانه میوه و نطفه شامل: تخم چغندر قند، تخم گیاهان علوفه ای، تخم یونجه، تخم شبدر، تخم فتوک، تخم علف مرغزار، تخم چمن، تخم سبزیجات و سایر دانه ها و میوه های نطفه دار. |
8_4_1 | گل رازک | گل رازک به صورت آسیاب نشده و پودر نشده. |
9_4_1 | نباتات | نباتات و اجزا نباتات شامل: ریشه جنسن، برگ کوکا، فلوس، کاه خشخاش، ریشه شیرین بیان و سایر نباتات فقط به صورت تازه. |
10_4_1 | چغندر | چغندر قند |
11_4_1 | خرنوب | خرنوب و همچنین دانه خرنوب |
12_4_1 | محصولات نباتی فرآوری نشده | سایر دانه ها، میوه ها و یا محصولات نباتی که در موارد بالا درج نشده است. |
13_4_1 | دانه کاکائو | دانه کاکائو کامل. |
گم لاک، صمغ ها، رزین ها
ردیف | نوع کالا و خدمات | توضیحات |
5_1 | گم لاک، صمغ ها، رزین ها | صمغ عربی، گم لاک، صمغ ها، رزین ها، صمغ های رزینی و اولئورزین ها ( مثل، بلسان ها) طبیعی. |
توتون و تنباکو
ردیف | نوع کالا و خدمات | توضیحات |
6_1 | توتون و تنباکو | توتون و تنباکوی خام و نساخته به صورت کامل و برگ های دور نبریده. |
پنبه
ردیف | نوع کالا و خدمات | توضیحات |
7_1 | پنبه | پنبه حلاجی نشده، شانه نزده به صورتیکه عملی بر روی آن انجام نشده باشد. |
محصولات دامی
ردیف | نوع کالا و خدمات | توضیحات |
8_1 | محصولات دامی : | _ |
1_8_1 | گوشت قرمز | گوشت انواع دام های سبک و سنگین مانند: ران، راسته، سردست، سینه و سایر قطعات بدن آنها به صورت تازه، سرد کرده و منجمد. |
2_8_1 | امعا و احشا خوراکی | احشا خوراکی دام های سبک و سنگین از نوع گاو، گوسفند، بز مانند: زبان، جگر و سایر قطعات بدن آنها به صورت تازه، سرد کرده و منجمد. |
3_8_1 | امعا و احشا خوراکی پرندگان | گوشت و احشا خوراکی انواع پرندگان مانند: مرغ و خروس، بوقلمون، شتر مرغ و قطعات و احشا بدن آنها به صورت تازه، سرد کرده و منجمد. |
4_8_1 | شیر خام | _ |
5_8_1 | تخم پرندگان | تخم پرندگان، با پوست، قابل مصرف (خشک نشده) |
6_8_1 | عسل طبیعی | _ |
7_8_1 | محصول خوراکی زنبور عسل | محصولات خوراکی که منشا حیوانی دارد مانند: ژله رویال (ماده خامی که از روی کندو استخراج می شود) بره موم، زهر زنبور عسل |
8_8_1 | سایر محصولات حیوانی | روده، بادکنک و شکمبه حیوانات کامل یا قطعه قطعه شده (غیر از روده بادکنک و شکمبه ماهی) به صورت تازه، سرد کرده و یخ زده. |
9_8_1 | پوست و سایر اجزا پرندگان | پوست و سایر اجزا پرندگان، با پر یا کرک، پر و اجزا پر، کرک خام یا فقط پاک کرده و ضد عفونی شده. |
10_8_1 | استخوان حیوانات | استخوان و استخوان توی شاخ کار نشده. |
11_8_1 | سایر اجزا حیوانات | عاج، کاسه لاک پشت، استخوان آرواره نهنگ یا سایر پستانداران دریایی، شاخ منشعب، سم و ناخن، چنگال و منقار، کار نشده و بریده نشده. |
12_8_1 | اسپرم حیوانات | اسپرم گاو، اسب، قاطر و سایر حیوانات |
13_8_1 | سایر محصولات حیوانی | برخی از محصولات که به عنوان محصول حیوانی در شماره های دیگر منظور نگردیده است اما جزو محصول حیوانی دامی، سبک و سنگین است. |
14_8_1 | پوست خام دام های سبک و سنگین | پوست خام انواع دام های سبک و سنگین مانند: گاو یا اسب، به صورت تازه ، به طوری که عملی بر روی آن انجام نشده باشد. |
15_8_1 | پوست خام دام های سبک و سنگین | پوست خام انواع دام های سبک و سنگین مانند: گوسفند یا بره همراه با پشم. |
16_8_1 | ابریشم خام (نتابیده) | ابریشم خام (نتابیده) |
17_8_1 | پشم | پشم حلاجی نشده ، شانه نزده به صورتیکه عملی بر روی آن انجام نشده باشد. |
18_8_1 | موی حیوان | موی نرم (کرک) یا زبر حیوان، حلاجی نشده و شانه نزده. |
نکته
محصولات ذکر شده تا زمانی که ماهیت شکل و کاربرد اصلی و اولیه خود را حفظ نمایند و تغییر ماهیتی، شکلی یا کاربردی نسبت به محصول اولیه نداده باشند فرآوری نشده محسوب میشوند.
نکته
توجه داشته باشید که در قسمت قهوه، چای و انواع گياهان در ارتباط با چای، فقط چای سبز بیان شده است. اما در ابتدای سال 1396 قانونی مصوب شد که در آن چای خشک هم از مالیات معاف شده است.
پیشنهاد میشود مقاله مالیات بر مصرف چیست؟ را مطالعه کنید
نکته
بند “ر” از ماده 33 قانون پنج ساله ششم توسعه
مراحل بستهبندی، انجماد، پاک کردن، درجهبندی، پوستگیری مانند شالیکوبی و خشک کردن مانند چای و تفت دادن مانند نخودپزی، فرآوری محصولات کشاورزی محسوب نمیشود. برای اطلاع بیشتر از قانون برنامه پنجساله ششم توسعه کلیک کنید.