با توجه به اهمیت حفظ محیط زیست و کاهش آلودگی، مفهوم مالیات سبز به عنوان یکی از راهکارهای مدیریت محیط زیست به میان آمده است. این نوع از مالیات ، برای فعالیت هایی که تخریب محیط زیست را در پی دارند، اعمال میشود و باعث تشویق کسب و کارهایی میشود که فعالیت های زیست محیطی خود را بهبود بخشند. در این مقاله، به بررسی مفهوم و اجرای مالیات سبز پرداخته و نحوه تعیین مبلغ این مالیات با اجرای محرک های اقتصادی مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
میزان مالیات سبز
مالیات سبز، به عنوان یکی از ابزارهای مالیاتی جهت تحقق توسعه پایدار و مدیریت منابع طبیعی به کار میرود. این دسته از مالیات، برای فعالیتهایی که باعث تخریب محیط زیست میشوند، اعم از صنایع بزرگ، ماشینآلات سنگین، وسایل نقلیه، صنایع دارویی و ... در نظر گرفته میشود. هدف از این مالیات، تشویق تولید کنندگان به ارائه کالا و خدماتی با رویکرد زیست محیطی و بهبود کیفیت محصولات است. مالیات سبز با ایجاد تحریمهای اقتصادی برای فعالیتهای مضر و با اجرای محرکهای اقتصادی جهت پیشبرد تولیدات با کیفیت و زیست محیطی در بلند مدت، تعیین میشود. در آیین نامههای مالیاتی، مقدار مشخصی برای دریافت این مالیات تعیین شده است و اشخاص شامل پرداخت این دسته از مالیات، موظف به پرداخت آن در موعد تعیین شده هستند. بهطور کلی، مالیات سبز، به میزان یک درصد از میزان فروش و درآمد حاصل از فرآیند تولید بعد از کسر تمامی هزینهها، پرداخت میگردد.
با توجه به اهمیت حفظ و بهبود محیط زیست، دولتها باید تلاش کنند تا با دریافت مالیات سبز، محیط زیست را در بهترین حالت ممکن نگه دارند. اما برخی کشورها به دلایل مختلف، به جای هزینه کردن این مالیات در جهت بهبود محیط زیست، آن را در دیگر امورات صرف می کنند. در این بین، کشورهای پیشرفته با تدوین قوانین مشخصی سعی کردهاند تا به وسیله این مالیات، از صنایع آلوده کننده محیط زیست، هزینههایی را دریافت کنند و با این کار، به حفظ و بهبود محیط زیست کمک کنند. با اجرای سیاست های درست و موثر، امیدواریم که این مالیات به بهترین نحو ممکن مورد استفاده قرار بگیرد و به حفظ محیط زیست کمک شایانی بکند.
دریافت مالیات از بخش صنایع با چه هدفی صورت میگیرد؟
بخش تولید و صنایع مالیات سبز را پرداخت میکنند تا شرکتها و صنایع آلودهکننده، در روش عملکرد خود، به دقت بیشتری اهتمام کنند؛ زیرا در صورت کاهش آلودگی، مشمول پرداخت مالیات کمتر خواهند بود.
با پرداخت این مالیات، میتوان در زمینههای مختلف راهحلهایی را برای کاهش آسیب به محیطزیست ارائه داد. از طریق جایگزینی روشهای جدید و بهینهتر میتوان میزان آلودگی را به حداقل رساند، به عنوان مثال با جایگزینی ماشینهای قدیمی و مصرف کننده سوخت با ماشینهای جدید و کم مصرف، میتوان به آسیب رساندن به محیط زیست جلوگیری کرد.
همچنین، استفاده از مالیاتهای دریافتی در محیطهای دانشگاهی و علمی، یکی دیگر از راهکارهایی است که میتواند به دست آوردن روشهای جدید تولید و کاهش آسیب به محیط زیست کمک کند. برقراری ارتباط نزدیک و مؤثر بین دانشگاهها و بخش تولید صنایع، سرعت رسیدن به این اهداف را هر چه بیشتر میکند.
چه محصولاتی مشمول پرداخت مالیات سبز میشوند؟
بعضی از محصولاتی که مشمول پرداخت مالیات سبز هستند شامل محصولات پلاستیکی، لاستیک های مصرفی، خودروهای آلوده کننده، محصولات شیمیایی، کودهای شیمیایی، سموم کشاورزی، مصنوعات چوبی فرآوری نشده و نیز داروهایی هستند که آثار آنها بر روی محیط زیست ممکن است جبران ناپذیر باشد. هدف از این مالیات، تشویق شرکتها و صنایع به استفاده از فناوریهای سبزتر و بهبود روشهای تولید با کمترین تأثیرات ممکن بر محیط زیست است.
دریافت مالیات سبز برای قطع درختان جنگل:
برای تولید محصولات مختلف، از درختان جنگلی استفاده میشود، اما قطع این درختان به محیط زیست صدمه میزند و باعث آسیب های جبران ناپذیری میشود. برای جلوگیری از این مشکل، قانون مالیات سبز راه اندازی شده است، به گونهای که مالیات برای محصولاتی که از درختان جنگلی تولید میشوند، دریافت میشود و با استفاده از این مالیات، میتوان به کاشت و بهبود درختان جنگلی پرداخت تا به محیط زیست آسیب کمتری وارد شود. انواع محصولاتی که شامل پرداخت مالیات سبز هستند، شامل میز، مبل، کمد، کاغذ و ... میشوند.
هدف از پرداخت مالیات سبز
هدف از پرداخت مالیات سبز چیست؟
هدف از پرداخت مالیات سبز، کاهش آسیبپذیری به محیط زیست و حفظ آن است. با اعمال مالیات بر محصولاتی که از منابع طبیعی مانند درختان جنگلی تولید میشوند، میتوان به کاهش قطع درختان و آسیب رساندن به محیط زیست کمک کرد. همچنین، با ترویج فرهنگ محیط زیست در مردم و افزایش آگاهی آنها از اثرات زیست محیطی و کاهش مصرف مواد آلاینده، میتوان به کاهش آسیب پذیری به محیط زیست کمک کرد. لذا، آموزشهای عمومی و ترویج فرهنگ محیط زیست از جمله اقداماتی هستند که در این راستا باید انجام شود.
با در نظر گرفتن طرحهای تشویقی برای صنایع تولیدی و شهروندان عادی، میتوان آنان را ترغیب کرد تا برای حفظ محیط زیست و جلوگیری از آلودگی آن هر چه بیشتر تلاش کنند. همچنین، آنها میتوانند از دیگران درخواست کمک کنند و در واقع هر فرد به عنوان یک بازدارنده از تخریب محیط زیست عمل کند. در این راستا، طرحهایی مانند ارائه تسهیلات مالی با بهرهمندی از نرخ بهینه، تخفیف مالیاتی، برگزاری کمپینهای آموزشی و اطلاعرسانی به جامعه و تشویق شرکتها به استفاده از مواد با کمترین آلودگی محیطی، میتواند مؤثر باشد.
نقش دولت ها و مراجع قانونی در کاهش روند تخریب محیط زیست:
نقش دولتها و مراجع قانونی در کاهش تخریب محیط زیست بسیار حائز اهمیت است. به منظور کاهش آسیب رساندن به محیط زیست، باید ابتدا فناوریها و روشهای اجرایی کار و تولید در بخش صنعت بهبود یابند، تا تخریب محیط زیست در چرخه تولید محصولات به کمترین میزان خود کاهش یابد. اجرایی کردن این راهکارها، البته نیازمند صرف هزینههای بالایی است. بنابراین، بهتر است تأمین هزینههای لازم برای این اقدامات از منابع مالیاتی مانند مالیات سبز صورت گیرد.
راهحل دیگری برای کاهش تخریب محیط زیست، اصلاح فرآیند تولید است. همچنین، نصب فیلتر در خروجیها و دودکشها و تصفیه فاضلاب کارخانهها قبل از ورود آن به فاضلاب شهری، میتواند به کاهش آسیبهای به محیط زیست کمک کند و موادی که میتوانند به محیط زیست آسیب برسانند، جداگانه مدیریت شوند.
با توجه به اینکه برخی منابع انرژی بازیافت پذیر نیستند، راهکارهای دیگری برای کاهش آسیب به محیط زیست نیز وجود دارند. یکی از این راهکارها پایین آوردن مصرف انرژی در صنایع و مصارف شهری است. استفاده از منابع انرژی بازیافت پذیر به جای سوختهای فسیلی میتواند به کاهش آلودگی هوا و آب کمک کند و به همین ترتیب، آسیبهایی که به اکوسیستم منطقه وارد میشوند کاهش پیدا کند.
به عنوان مثال، تالابها و منابع آبی دیگر که بسیاری از جانوران و گیاهان به آنها وابسته هستند، از تحت تأثیر قرار گرفتن ناشی از آلودگی هوا و آب جلوگیری خواهند کرد.
پیشنهاد می کنیم، مقاله هزینه های مالیاتی را مطالعه کنید
نقش پرداخت مالیات سبز در بهبود محیط زیست:
با توجه به صرف دقیق و منظم مالیات دریافتی و همچنین برنامهریزی دقیق برای آن، بدون شک میتوان گفت که دریافت این نوع از درآمد، نقش مهمی در بهبود محیط زیست دارد. همچنین، اگر پولهای دریافتی از مالیات سبز برای بازسازی محیط زیست و آموزش در این زمینه صرف شود، میتوان در کمترین زمان ممکن بهبودی در جامعه را مشاهده کرد.
تنها با ارائه آموزش های صحیح می توان به عدم استفاده از کیسه های پلاستیکی در بین شهروندان دست یافت و برای پیاده سازی این اقدام، برنامه ریزی آموزشی دراز مدت ضروری است. علاوه بر آن، برای پیشگیری از فرار مالیاتی، لازم است به همراه آموزش ها، نظارت دقیق و صحیحی بر اجرای قوانین مربوطه انجام شود زیرا دریافت مالیات ها می تواند بهبود چشمگیری در زمینه مشکلات زیست محیطی به دنبال داشته باشد.