مالیات از بزرگترین منابع درآمد دولت ها می باشد و شهروندان برای پرداخت این مالیات همیشه مانند باری بر دوش خود نگاه می کنند و در بعضی موارد افراد در جهت فرار از پرداخت مالیات تلاش می کنند، ولی در واقع مردم یک جامعه به دولت مالیات پرداخت می کنند و دولت هم می تواند به مردم خدمات بدهد. در این نوع از نظام مالیاتی به دلیل اینکه از درآمدهای بالاتر جامعه مالیات بیشتری دریافت می شود، بنابراین درآمد مالیاتی بیشتری هم نصیب دولت می شود، زیرا در این تصاعد هر میزان که درآمد افزایش پیدا کند، به همان نسبت مالیات هم افزایش پیدا می کند. بنابراین روش عادلانه تری می باشد و هر کس به میزان درآمد و توان مالی خود مشمول مالیات می شود و فرار مالیاتی کاهش پیدا می کند.
مالیات تصاعدی یک نرخ مالیاتی می باشد که در برابر زیاد شدن ارزش مالیات مودی، از 30% تا 45% افزایش پیدا می کند. در واقع، مالیات تصاعدی یعنی، هر چقدر که درآمد بیشتر شود، نرخ مالیات مشمول شده هم افزایش می یابد.
به عنوان مثال، مالیات درآمد سرمایه گذاری، جزء مالیات هایی هستند که برای بسیاری از فعالیت های درآمدزا اعمال می گردد. این مالیات معمولا مشمول افرادی می شود که دارای ثروت مازاد می باشند و با آن سرمایه گذاری می کنند.
در میان نظام های مالیاتی مورد استفاده، برای محاسبه تکلیف مالیاتی یک شخص حقیقی و یا حقوقی، مالیات تصاعدی بهترین روش می باشد، زیرا کسانی که بالاترین قدرت خرید را دارند، بیشترین تعهد را بر دوش می کشند، زیرا هدف نظام مالیات تصاعدی، گرفتن ثروت بیشتر از افرادی می باشد که توانایی خرید بالاتری دارند.
نطر اقتصاد دانان در مورد مالیات تصاعدی:
با توجه به نظر اقتصاددانان، سرمایهگذاری از طریق سرمایهداران، میتواند باعث توسعه اقتصاد یک کشور شود، زیرا پس از مصرف، بخشی از درآمد به صورت سرمایهگذاری در اختیار شرکتها و کارآفرینان قرار میگیرد. در یک جامعه با اقتصاد کارآ و صحیح، افراد باید بخشی از درآمد خود که مصرف نشده، را به جای نگهداری آن، در یک فعالیت درآمدزا سرمایهگذاری کنند.
اگرچه، این موضوع در نظام مالیاتی تصاعدی با معضلاتی روبهرو است؛ زیرا افرادی که دارای ثروت بیشتری هستند، باید مالیات بیشتری پرداخت کنند، که باعث میشود مقدار کمتری از ثروت برای آنها باقی بماند. در نتیجه، انگیزه برای بهرهوری از سرمایه کاهش مییابد و به طور کلی، سرمایهگذاری نیز کاهش مییابد. در دراز مدت، این مشکل میتواند تاثیر منفی بر رشد اقتصاد داشته باشد.
بنابراین، تاثیر مالیات تصاعدی بر رشد اقتصادی، دارای دو تفسیر است. از یک سو، این مالیاتها میتوانند درآمد کشور را افزایش داده و برای توسعه اقتصادی کشور، مفید باشند. اما از سوی دیگر، مالیاتهای بیشتر بر ثروتمندان میتواند انگیزه آنها را برای سرمایهگذاری کاهش دهد و در نهایت منجر به کاهش سرمایهگذاری و رشد اقتصادی شود.
اقتصاد دانان کلاسیک:
با توجه به دیدگاه این گروه، اقتصاد بدون مداخله دولت نیز می تواند به طور طبیعی توسعه یابد.
کینزی گرایان:
به نظر این گروه، مخارج دولت و مالیات پایین میتواند رشد اقتصادی را تسریع کند. این گروه باور دارند که کاهش هزینههای دولت و افزایش سرمایهگذاریهای خصوصی میتواند باعث افزایش تولید، ایجاد شغل و افزایش درآمد مردم شود. همچنین، آنها به این باور هستند که مالیات پایین میتواند انگیزه سرمایهگذاری و کارآفرینی را برای افراد افزایش دهد. اما این گروه باور ندارند که نظام مالیات تصاعدی عادلانه نباشد. به نظر آنها، نظام مالیات تصاعدی بهترین راه برای کاهش نابرابری درآمدی و بهبود توزیع درآمد در جامعه است. همچنین، این نظام میتواند باعث کاهش فرار مالیاتی و افزایش درآمدهای دولتی شود.
میزان نرخ مالیات تصاعدی
میزان نرخ مالیات تصاعدی:
مالیات تصاعدی به عنوان یک ابزار برای رسیدن به عدالت مالیاتی و جمع آوری مالیات از افراد با درآمد بالا استفاده می شود. در این نظام، با افزایش درآمد، نرخ مالیات نیز افزایش می یابد. به عنوان مثال، در این نظام، افراد با درآمد تا 30 میلیون ریال، سالانه 15 درصد مالیات پرداخت می کنند، افراد با درآمد تا 100 میلیون ریال، سالانه 20 درصد مالیات پرداخت می کنند و افراد با درآمد تا 250 میلیون ریال، سالانه 25 درصد مالیات پرداخت می کنند. همچنین، افراد با درآمد تا یک میلیارد ریال، سالانه 30 درصد مالیات پرداخت می کنند و درآمد بالاتر از یک میلیارد ریال، سالانه 35 درصد مالیات پرداخت می شود. استفاده از مالیات تصاعدی در نظام مالیاتی، باعث کاهش فرار مالیاتی نیز می شود.
مزایای استفاده از نظام مالیات تصاعدی:
- مالیات تصاعدی یک روش عادلانه برای جمع آوری درآمد مالی از افراد با درآمد بالاست. با توجه به اینکه نرخ مالیات در این سیستم با افزایش درآمد افراد افزایش می یابد، توانایی دولت در جمع آوری درآمد بیشتر نیز افزایش می یابد. بنابراین، استفاده از مالیات تصاعدی باعث رونق و افزایش درآمد ملی می شود. به علاوه، این سیستم باعث کاهش فرار مالیاتی نیز می شود، زیرا افراد با درآمد بالا نمی توانند از پرداخت مالیات فرار کنند و باید مالیات خود را پرداخت کنند
- با اعمال نظام مالیات تصاعدی، درآمدهای بالا به نسبت درآمدهای پایین، بیشتر مالیات پرداخت می کنند. این موضوع باعث افزایش درآمد دولت و افزایش منابع مالی برای سرمایه گذاری در بخش های مختلف اقتصادی می شود. از طرفی، با افزایش سرمایه گذاری در بخش های اقتصادی، شرایط اشتغال و افزایش تولیدات افزایش می یابد. به همین دلیل، می توان گفت که استفاده از نظام مالیات تصاعدی می تواند به جلوگیری از رکود اقتصادی کمک کند.
- در این روش، در زمان رونق اقتصادی، دولت با افزایش درآمد و مالیات بیشتر، منابع بیشتری را در اختیار دارد و میتواند برای توسعه و ساختاردهی بهتر اقتصادی کشور، اقدامات لازم را انجام دهد. اما در دوران رکود اقتصادی، به دلیل کاهش درآمد، دولت نیز مالیات کمتری دریافت میکند و از منابع کمتری برای اجرای برنامههای خود استفاده میکند. با این حال، با توجه به اینکه در این روش، مالیات بر اساس درآمد و توانایی مالی افراد تعیین میشود، به جای افزایش مالیات در دوران رکود، دولت میتواند با استفاده از سایر ابزارهای اقتصادی، مانند افزایش بدهیهای دولتی، تحریمهای اقتصادی و... به بهبود وضعیت اقتصادی و افزایش ثبات آن کمک کند.
- در این نظام افرادی که دارای درآمد بیشتری هستند، به همان نسبت تعهد بیشتری هم دارند.
- در این نظام، افراد ضعیف تر اقتصادی، تضمین و اطمینان پیدا می کنند.
- درآمد دولت در این سیتم مالیاتی به نسبت دیگر سیستم های مالیاتی بیشتر می باشد.
- در نظام مالیاتی تصاعدی، از سلطه و احاطه دیگران و ناپایداری سیاسی جلوگیری می شود.
مالیات تصاعدی
انواع مالیات تصاعدی:
- - مالیات بر درآمد سرمایهگذاری: این نوع مالیات برای درآمدهایی که از سرمایهگذاری به دست میآیند تعیین میشود و افرادی که قصد سرمایهگذاری دارند و دارای دارایی اضافی هستند، این مالیات را پرداخت میکنند.
- - مالیات بر بهره کسب شده: بهره و سود معمولاً از طریق پسانداز و سرمایهگذاری حاصل میشود و افراد دارای پسانداز و سرمایه نیز باید این مالیات را پرداخت کنند.
- - مالیات بر درآمد اجاره: افرادی که برای تأمین درآمد، به سرمایهگذاری در زمینه اجاره ملک برای دیگران میپردازند، باید مالیات مربوط به درآمد حاصل از اجاره را پرداخت کنند.
- - مالیات بر وراثت مستغلات: این نوع از مالیات برای وراثت مستغلاتی که به ارث برده شده است تعیین میشود و وراثتگیران باید این مالیات را پرداخت کنند.
پیشنهاد می کنیم، مقاله طرح جامع مالیاتی چیست را مطالعه کنید.