مالیات از بزرگترین منابع درآمد دولت ها می باشد و شهروندان برای پرداخت این مالیات همیشه مانند باری بر دوش خود نگاه می کنند و در بعضی موارد افراد در جهت فرار از پرداخت مالیات تلاش می کنند، ولی در واقع مردم یک جامعه به دولت مالیات پرداخت می کنند و دولت هم می تواند به مردم خدمات بدهد. در این نوع از نظام مالیاتی به دلیل اینکه از درآمدهای بالاتر جامعه مالیات بیشتری دریافت می شود، بنابراین درآمد مالیاتی بیشتری هم نصیب دولت می شود، زیرا در این تصاعد هر میزان که درآمد افزایش پیدا کند، به همان نسبت مالیات هم افزایش پیدا می کند. بنابراین روش عادلانه تری می باشد و هر کس به میزان درآمد و توان مالی خود مشمول مالیات می شود و فرار مالیاتی کاهش پیدا می کند.
مالیات تصاعدی یک نرخ مالیاتی می باشد که در برابر زیاد شدن ارزش مالیات مودی، از 30% تا 45% افزایش پیدا می کند. در واقع، مالیات تصاعدی یعنی، هر چقدر که درآمد بیشتر شود، نرخ مالیات مشمول شده هم افزایش می یابد.
به عنوان مثال، مالیات درآمد سرمایه گذاری، جزء مالیات هایی هستند که برای بسیاری از فعالیت های درآمدزا اعمال می گردد. این مالیات معمولا مشمول افرادی می شود که دارای ثروت مازاد می باشند و با آن سرمایه گذاری می کنند.
در میان نظام های مالیاتی مورد استفاده، برای محاسبه تکلیف مالیاتی یک شخص حقیقی و یا حقوقی، مالیات تصاعدی بهترین روش می باشد، زیرا کسانی که بالاترین قدرت خرید را دارند، بیشترین تعهد را بر دوش می کشند، زیرا هدف نظام مالیات تصاعدی، گرفتن ثروت بیشتر از افرادی می باشد که توانایی خرید بالاتری دارند.
مالیات تصاعدی و نظر اقتصاددانان:
در یک جامعه با اقتصاد صحیح، افراد باید بخشی از درآمد خود را به جای نگهداری، در یک فعالیت درآمدزا سرمایه گذاری کنند.
این موارد در نظام مالیاتی تصاعدی متفاوت است و افرادی که دارای ثروت بیشتری هستند، مشمول مالیات بیشتری خواهند شد و ثروت قابل استفاده کمتری برای آن ها باقی میماند و انگیزه بهرهوری را از دست میدهند و در نهایت منجر به کم شدن سرمایه گذاری می شود.
اقتصاد دانان کلاسیک و کنزی گرایان:
تأثیر یک مالیات تصاعدی بر رشد اقتصادی میتواند دو تفسیر داشته باشد: اقتصاددانان کلاسیک باور دارند اقتصاد میتواند بدون دخالت دولت روند طبیعی خود را طی کند اما کینزیگرایان (Keynesians) باور دارند که مخارج دولت و مالیات پایین منجر به رشد اقتصادی میگردد.
میزان نرخ مالیات تصاعدی:
مالیات تصاعدی به عنوان یک ابزار برای رسیدن به عدالت مالیاتی و جمع آوری مالیات از افراد با درآمد بالا استفاده می شود. در این نظام، با افزایش درآمد، نرخ مالیات نیز افزایش می یابد. به عنوان مثال، در این نظام، افراد با درآمد تا 30 میلیون ریال، سالانه 15 درصد مالیات پرداخت می کنند، افراد با درآمد تا 100 میلیون ریال، سالانه 20 درصد مالیات پرداخت می کنند و افراد با درآمد تا 250 میلیون ریال، سالانه 25 درصد مالیات پرداخت می کنند. همچنین، افراد با درآمد تا یک میلیارد ریال، سالانه 30 درصد مالیات پرداخت می کنند و درآمد بالاتر از یک میلیارد ریال، سالانه 35 درصد مالیات پرداخت می شود. استفاده از مالیات تصاعدی در نظام مالیاتی، باعث کاهش فرار مالیاتی نیز می شود.
مزایای استفاده از نظام مالیات تصاعدی:
- از آنجایی که نرخ تصاعدی مالیات انعطاف پذیری بالایی داشته باعث رونق و افزایش درآمد ملی می شود چون وصول مالیات در این سیستم مالیاتی بیشتر از سایر روشها است.
- مزیت دیگر این سبک دریافت مالیات در زمان رکود اقتصادی است که میتوان به دریافت مالیات کمتر اشاره کرد طوری که این سیاست انبساطی باعث جلوگیری از رکود در جامعه می شود.
- درروش دریافت تصاعدی مالیات دولت در دروان رونق اقتصادی با دریافت مالیات بیشتر و در دوران رکود با دریافت مالیات کمتر به بهبود ثبات اقتصادی کمک می کند.
- در این سبک از وضع مالیات، کسانی که توانایی مالی بیشتری دارند تعهد بیشتری هم خواهند داشت.
- این نوع سیاست دریافت مالیات، نوعی تضمین برای افراد ناموفق جامعه است که اطمینان پیدا کنند که زندگی برایشان بیش از اندازه سخت ودشوار نخواهد شد.
- درآمد دولت در این سیستم مالیاتی نسبت به سایر نظام های مالیاتی بیشتر خواهد بود.
- در این سیستم از سلطه واحاطه چند نفر معدود که سایرین را تحت فشار قرار می دهند و ناپایداری سیاسی جلوگیری خواهد شد.
انواع مالیات تصاعدی:
1. مالیات بر درآمد سرمایهگذاری: این نوع مالیات برای درآمدهایی که از سرمایهگذاری به دست میآیند تعیین میشود و افرادی که قصد سرمایهگذاری دارند و دارای دارایی اضافی هستند، این مالیات را پرداخت میکنند.
2. مالیات بر بهره کسب شده: بهره و سود معمولاً از طریق پسانداز و سرمایهگذاری حاصل میشود و افراد دارای پسانداز و سرمایه نیز باید این مالیات را پرداخت کنند.
3. مالیات بر درآمد اجاره: افرادی که برای تأمین درآمد، به سرمایهگذاری در زمینه اجاره ملک برای دیگران میپردازند، باید مالیات مربوط به درآمد حاصل از اجاره را پرداخت کنند.
4. مالیات بر وراثت مستغلات: این نوع از مالیات برای وراثت مستغلاتی که به ارث برده شده است تعیین میشود و وراثتگیران باید این مالیات را پرداخت کنند.
پیشنهاد می کنیم، مقاله طرح جامع مالیاتی چیست را مطالعه کنید.