کدینگ حسابداری را میتوان از اصول اولیه حسابداری مکانیزه دانست. در حسابداری، تراکنش های مالی یک موسسه در قالب بدهکاری و بستانکاری حساب های مختلف به ثبت می رسد. در تعریف ساده و روان کدینگ حسابداری، عبارت است از تعریف سرفصل حساب ها برای شرکت و یا هر نهاد مالی که اولین گام در مکانیزه نمودن عملیات حسابداری و برای استفاده از نرم افزار های حسابداری و مالی در بنگاه اقتصادی ایفا خواهد نمود. لازم است که کدینگ حسابداری پیمانکاری با استاندارد حسابداری مربوطه تناسب داشته، تا بتوان در تهیه گزارشات مالی، تحلیل و بررسی مسائل مالی پیمانکاری و… تصمیم گیری راحت تر انجام داد.
فعالیتهای پیمانکاری چیست؟
امروزه بیشتر پروژه‌هایی که در حال انجام هستند متعلق به فعالیتهای پیمانکاری هستند. در این راه اشخاص زیادی در زمینه‌هایی مانند: ساختمان‌سازی، سدسازی، تاسیسات، راه‌سازی و… از قراردادهای پیمانی درآمد کسب می‌کنند. پیمانکار به مجموعه‌ای از اشخاص حقیقی و یا حقوقی گفته می‌شود که بر اساس یک قرارداد، متعهد به انجام یک پروژه می‌شوند. اولین قدم برای انعقاد قرارداد پیمانکاری پذیرفته شدن در مناقصات شرکت است. پیمانکاران بر اساس شرایطی در مناقصات شرکت می‌کنند. برخی از این شرایط عبارتند از:
- توانایی
- تعداد نفرات فعال
- سابقه فعالیت
فرآیندهای مالی در یک پروژه پیمانکاری از زمان اعلام مناقصه شروع شده و با تحویل پروژه هم به اتمام می‌رسد. این میسر ممکن است طولانی باشد و حتی پیمانکار با مسائل متفاوتی روبه‌رو شود که پیگیری، درک و دانش حسابداری پیمانکاری برای ادامه راه بسیار مهم است. حسابداری پیمانکاری در تهیه اسناد شرکت در مناقصه‌ها، سود و زیان پیمان‌ها، شناسایی و بررسی درآمد و یا حتی اجرای طرح‌های عنوان شده در پیمان‌ها کاربرد دارد. از این رو یک حسابدار پیمانکاری باید در حوزه‌های مالی و حسابداری مختلفی توانمند باشد؛ برخی از این حوزه‌ها عبارتند از:
- قوانین و بخشنامه‌های مالیاتی
- مبانی حقوقی قراردادهای پیمانکاری
- تخصیص درآمدها
- فعالیتهای پیمانکاری ارزی
- آشنایی کامل با ماده 38 قانون تامین اجتماعی به منظور محاسبه حق بیمه قراردادهای غیرعمرانی و عمرانی
طرح در عملیات پیمانکاری چیست؟
مفهوم طرح در عملیات پیمانکاری یعنی عملیات منظم و خدمات معینی که در طول مدت زمان مشخصی برای رسیدن به اهداف و برنامه‌های میان مدت عمرانی و یا بدست آوردن دارایی‌های ثابت عمومی انجام می‌شود. طرح‌ها انواع متفاوتی دارند که شامل موارد زیر است:
- طرح عمرانی که شامل موارد انتفاعی و غیرانتفاعی و مطالعاتی است.
- طرح غیرعمرانی که قراردادهای مشاوره یکی از انواع آن است
پیشنهاد می شود ردیف پیمان و کد پیمانکاری بیمه را مطالعه کنید
انواع قراردادهای پیمانکاری چیست؟
قرارداد پیمانکاری به قراردادی گفته می‌شود که با وجود آن کارفرمایان انجام کار با شرایط تعیین شده برابر وجه تعیین شده را در مدت زمان مشخص به شخص حقیقی و یا حقوقی به اسم پیمانکار واگذار می‌کنند. قراردادهای پیمانکاری با موضوعات متفاوتی نظیر ایجاد ساختمان، تدارک کالا، حمل و نقل و تاسیسات منعقد می‌شود. قراردادهای پیمانکاری انواع مختلفی دارند که شامل موارد زیر است:
قراردادهای دائمی
برای موضوعات تکراری مانند تعمیرات دوره‌ای کارفرما برای به حداقل رساندن هزینه‌ها و صرفه‌جویی در زمان از قرارداد دائمی استفاده می‌کند. قرارداد دائمی به اشکال زیر قابل اجراست:
- قرارداد با دوره زمانی محدود
- قرارداد سریالی
- قرارداد با قابلیت تغییر
قراردادهای مدیریتی
در قرارداد مدیریتی کارفرمایان یک سازمان و یا شرکت را برای مدیریت و هماهنگی امور مانند، طراحی و ساخت انتخاب نموده و استخدام می‌کنند تا به نظارت بر فعالیتهای پیمانکاری بپردازند. قراردادهای مدیرتی غالبا نیاز به یک پیمانکار دارند. انتخاب سریع پیمانکار در این قراردادها باعث تقسیم کار طراحی و شرکت دادن پیمانکاران در آن می‌شود.
قراردادهای پرداخت کلی
در قرارداد پرداخت کلی، پیمانکار کلیه اعمال تعریف شده را با هزینه معین و مشخص شده انجام داده و قیمت‌گذاری می‌کند. انواع قیمت این قراردادها شامل موارد زیر است:
- قیمت شناور
- قیمت ثابت
قراردادهای سنجشی
در قراردادهای سنجشی هزینه قرارداد پیمانکار در ابتدا به شکل تخمینی برآورد می‌شود تا حدود کار مشخص باشد. اما تا پایان کار و اندازه‌گیری تک تک اجزای کار، قیمت نهایی پروژه تعیین نمی‌شود. محاسبه هزینه اولیه کار در این نوع از قراردادها به شرح زیر است:
- بر اساس برنامه ارائه شده توسط پیمانکار در موارد خدماتی و مشاوره‌ای
- بر اساس اجزا و قطعات مورد نیاز پروژه
قراردادهای بازپرداخت هزینه
در این نوع از قرارداد، پیمانکار کلیه هزینه‌های پروژه را از ابتدا تا انتها پرداخت می‌کند؛ کارفرما بر اساس تعهدی که در قرارداد ثبت نموده است، کلیه هزینه‌ها از هزینه‌های اولیه پیمانکار (هزینه‌های واقعی کارگران، مواد مصرفی و کارگاه) تا کلیه هزینه‌های طی عملیات را به علاوه حق‌الزحمه پیمانکار در موعد مشخص پرداخت نماید.
قراردادهای ساخت و توسعه
قراردادهای ساخت و توسعه از بهترین و رایج‌ترین قراردادهای پروژه است. در این قرارداد پرداخت‌ها بر اساس درصد پیشرفت پروژه صورت می‌گیرد و مابقی عوض قرارداد بر اساس میزان بهره‌وری و راندمان مجری‌های پروژه پرداخت می‌شود.
قراردادهای مدیریت پروژه
در قرارداد مدیریت پروژه کارفرمایان یک پیمانکار حرفه‌ای را تعیین نموده و اموری مانند: مشخص نمودن سایت، کارگاه‌ها، طراحی، اجرا، امور بازرگانی و… را بر عهده می‌گیرند. پیمانکار به عنوان مدیر پروژه شناخته شده و با توجه به درصد پیشرفت پروژه مبلغ مشخصی از قیمت پیمان را دریافت می‌کند.
قراردادهای طراحی و ساخت
در قرارداد طراحی و ساخت، پیمانکار مسئولیت طراحی و ساخت پروژه از صفر تا صد را بر عهده می‌گیرد. در این قرارداد کارفرما نیازهای خود را به شکل شفاف مشخص می‌کند و پیمانکار نیز این نیازها را بررسی و اجرا می‌کند.
قرارداد مهندسی، اجرا و تامین تجهیزات
به طور معمول صاحبان کار و همان کارفرمایان درگیری و کارهای فراوانی دارند که در واقع محور اصلی فعالیت آنها نیز اجرای پروژه نیست. یکی از ویژگی‌های علم مدیریت هدایت و شناسایی فعالیت‌هاست. انعقاد قراردادهای مهندسی، اجرا و تامین تجهیزات، اجرا و مدیریت پروژه و راه‌اندازی واحد را به پیمانکار سپرده و سیاست‌های کلان گسترش فعالیتهای واحد را در دست می‌گیرد
پیشنهاد می شود مقاله نحوه گزارش قراردادهای پیمانکاری در معاملات فصلی را مطالعه کنید
اجزای اصلی عملیات پیمانکاری
ارکان و اجزای اصلی عملیات پیمانکاری همانطور که قید شد شامل کارفرما، پیمانکار و قرارداد است. این اجزا شامل تعاریف زیر هستند:
کارفرما
فردی حقیقی و یا حقوقی که به عنوان یک طرف قرارداد، عملیات اجرایی را به پیمانکار می‌سپارد.
پیمانکار
شخصی حقیقی و یا حقوقی است در طرف دیگر قرارداد، عملیات اجرایی پیمان را بر عهده می‌گیرد.
قرارداد
یک رابطه حقوقی بین دو طرف است که تعهداتی برای آنها ایجاد می‌کند. این رکن شامل موضوع کار، مبلغ قرارداد، مدت انجام کار و تعهدات کارفرمایان و پیمانکاران است.
استاندارد حسابداری پیمانکاری چیست؟
نحوه حسابداری درآمدها و هزینه‌های مربوط به پیمان‌های بلندمدت در صورت‌های مالی پیمانکار، در فایل لیست استانداردهای حسابداری پیمانکاری (استاندارد شماره 9) مطرح شده است. این استانداردها معیارهایی جهت آشنایی و استفاده از مفاهیم گزارش‌گری مالی نظیر زمان شناسایی درآمد و هزینه‌های پیمان به عنوان اقلام صورت سود و زیان ارائه می‌دهد. در ادامه به انواع کدینگ حسابداری پیمانکاری خواهیم پرداخت.
ثبت های حسابداری پیمانکاری
حسابداری پیمانکاری تا حد قابل توجهی نسبت به حسابداری در مشاغل و حرفه‌های دیگر پیچیده‌تر است؛ همین امر موجب می‌شود تا ثبت‌های حسابداری پیمانکاری نیز متفاوت باشند. یکی از وظایف اصلی حسابدار در حسابداری پیمانکاری، طبقه‌بندی و برآورد هزینه‌ها است. به این ترتیب پیمانکار می‌تواند میزان سودآوری یک پروژه را تشخیص و با آگاهی بیشتری در مناقصه شرکت کند.
منظور از کدینگ حسابداری پیمانکاری چیست
کدینگ حسابداری به دسته‌بندی عمومی حسابها بر اساس سرفصل‌های حسابداری گفته می‌شود. کدینگ حسابداری را میتوان جزو اصول اولیه حسابداری مکانیزه (ماشینی) به شمار آورد. در اصل، کدینگ حسابداری به دسته بندی و مرتب سازی رویدادهای مالی بر اساس ماهیت حسابها در حسابداری می‌پردازد. هدف اصلی کدینگ حسابها، سادگی ورود اطلاعات به نرم افزارهای حسابداری و دریافت گزارشات از آن است.
انواع کدینگ حسابداری پیمانکاری
انواع کدینگ حسابداری پیمانکاری به شامل موارد زیر است:
- کدینگ وجهی
- کدینگ حفظی
- کدینگ متوالی
- کدینگ توده‌ای
دانلود کدینگ حسابداری پیمانکاری (pdf)
در زمان‌های گذشته به اندازه اکنون کدینگ حسابداری در کسب‌وکار نقش اساسی نداشت اما با صنعتی شدن شهرها و پیشرفت تکنولوژی، حسابداری هم تغییرات ویژه‌ای کرده و امروزه دسته بندی کدینگ حسابداری به کمک پیشرفته‌ترین نرم‌افزارها انجام می‌شود.
در اینجا میتوانید نمونه ای از کدینگ حسابداری پیمانکاری را مشاهده کنید.
