حقوق صاحبان سهام، ارزش ویژه ای می باشد که بیان گر مالکیت صاحبان واحدهای تجاری بر حسب علایق آنها است. این حقوق از کسر بدهی های سازمان از دارایی ها محاسبه می شود.
اهداف حقوق صاحبان سهام، در حسابداری:
- تعیین سرمایه قانونی و ثبت شده
- تعیین منابع سرمایه شرکت
- تعیین سود سهامی که قابل توزیع بین صاحبان سهام است
هر سهامداری بر اساس سرمایه گذاری و خریدی که انجام داده است، دارای منافعی می باشد که امکان نقض آنها وجود ندارد و اطلاع از آنها برای سهامدار لازم می باشد. این حقوق و منافع بر اساس قانون تجارت مشخص شده اند و بر گرفته از مالکیت سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس می باشد. ضروری است که سهامداران از این حقوق مطلع باشند تا بتوانند در بازار سرمایه سود کسب نمایند.
نکته: بر اساس قانون تجارت ایران، همه سهامداران، دارای حقوق مالی و غیر مالی در سرمایه گذاری های خود هستند.
حقوق صاحبان سهام:
حقوق صاحبان سهام که آن را با عنوان ارزش ویژه نیز می شناسند، نشانگر این است که مالکیت صاحبان کسب و کارها چه میزان است. حقوق صاحبان سهام که معادل آن در زبان انگلیسی عبارت Equity یا Owner Equity است نوعی مالکیت در دارایی های یک شرکت است. حقوق صاحبان سهام، میزانی از ارزش یک شرکت است که به یک شخص حقیقی یا حقوقی تعلق دارد.
در صورتی که یک شرکت منحل شود نیز بعد از کسر بدهی ها از دارایی های آن شرکت، حقوق صاحبان سهام از باقیمانده دارایی شرکت و بر اساس میزان سهم سهامداران به آنان پرداخت می شود.
حقوق صاحبان سهام ممکن است با انجام فعالیت های سودآور در یک شرکت افزایش پیدا کند و یا به واسطه اشتباهات تجاری آن شرکت با کاهش همراه باشد. علاوه بر این در صورتی که یک شرکت سود سالانه حاصل از فروش محصولات یا خدمات را بین سهامداران توزیع نکند، حقوق صاحبان سهام در آن شرکت افزایش پیدا می کند.
بنابراین این مسئله که در چه شرکتی سرمایه گذاری می کنید و اوراق بهادار از نوع بورس دریافت می کنید اهمیت زیادی دارد.
اقلام حقوق صاحبان سهام:
حقوق صاحبان سهام معرف علایق سهامداران و صاحبان اصلی شرکت، نسبت به خالص دارایی‌های شرکت است. حقوق صاحبان سهام، باقیمانده منافع مالکین شرکت را در دارایی‌های شرکت، که پس از کسر بدهی‌های آن شرکت، بدست آمده است، نشان می‌دهد. در یک شرکت سهامی، حقوق صاحبان سهام مواردی چون: سود و زیان انباشته، سرمایه و اندوخته‌های شرکت را شامل می‌شود. که در این مبحث اصطلاحات انگلیسی به همراه مختصر توضیح جهت آشنایی هرچه بیشتر کاربران ارائه می‌گردد. حقوق صاحبان سهام شامل اقلام زیر می باشد:
- سرمایه قانونی
- افزایش سرمایه
- صرف سهام
- اندوخته قانونی
- سایر اندوخته ها
- سود و زیان انباشته
- سهام خزانه
- مازاد تجدید ارزیابی موجودی ها
حساب های Equity:
equity در فارکس، در واقع مفهومی را می رساند که در ارتباط با سرمایه های ثابت و متغیر می باشد. در واقع برای اینکه بتوانیم معنی ایکوئیتی و کاربرد آن را در فارکس بفهمیم باید با دیگر معنی کلمات همانند لوریج، مارجین، بالانس و دیگر کلمات کاربردی در فارکس آشنا بشویم که در ادامه با تمامی این مفهومات و کاربرد هایشان و هم چنین مفاهیم بازار فارکس آشنا خواهیم شد.
پیشنهاد می کنیم، مقاله نسبت سودآوری را مطالعه کنید
حساب های حقوق صاحبان سهام
انواع حساب های Equity:
انواعی از حساب های Equity در حسابداری گسترش یافته وجود دارد که در ادامه به آنها اشاره می شود:
سرمایه:
سرمایه یک اصطلاح گسترده است که شامل هر نوع از دارایی های مالی یا ارزش دارایی های مالی نظیر وجه نقد موجود در حساب‌های بانکی، همین‌طور کارخانه‌ها، ماشین آلات و تجهیزاتی که برای تولید در اختیار شرکت ها است، می‌شود.
سـرمایه می‌تواند معانی مختلفی داشته باشد. معنی دقیق آن به مفهومی که واژه ســرمایه در آن مورد استفاده قرار می‌گیرد، بستگی دارد. عموماً، به منابع مالی مورد استفاده سـرمایه گفته می‌شود. شرکت‌ها و جوامعی که سـرمایه بیشتری دارند از سایر رقبای خود با سـرمایه کمتر، عملکرد بهتری خواهند داشت.
استعفا:
گاه امکان دارد که افراد به دلایل مختلفی از جمله نارضایتی از شرایط کار، یافتن یک شغل بهتر، تمایل به بازنشستگی، ازدواج، ادامه تحصیل و… بخواهند از شغل خود کناره‌گیری کنند یا به اصطلاح استعفا دهند. یکی از مواردی که می‌تواند برای متقاضیان استرس زیادی ایجاد کند، ناآگاهی نسبت به نحوه تنظیم استعفا نامه است. یک استعفا نامه حرفه‌ای باید محترمانه بوده و به گونه‌ای تنظیم شود که بیشترین اثر را روی مخاطب داشته باشد تا نویسنده آن نتیجه دلخواه و مطلوبی را دریافت کند.
درآمد:
درآمد یا Revenue پولی است که یک فرد یا یک شرکت در بازه زمانی مشخص از محل کالاها یا خدماتی که برای دیگران فراهم کرده یا سرمایه گذاری‌هایی که داشته است، به دست می‌آورد. معمولاً درآمـد برای تأمین مخارج روزانه مصرف می‌شود. درآمـد از طریق ضرب قیمت فروش کالاها و خدمات در تعداد واحدها یا مقدار فروخته شده محاسبه می‌گردد.
هزینه ها:
به مخارجی که برای تولید درآمد ایجاد می شوند، هزینه گفته می شود که از انواع آن می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- حقوق و دستمزد
- خدمات پس از فروش
- اجاره برای محل کار
- و…
در ثبت های حسابداری، هزینه دارای ماهیت بدهکار می باشد که سبب کاهش حقوق صاحبان سهام می گردد.
رابطه بین معادله های حسابداری و حقوق صاحبان:
حقوق صاحبان سهام یا خالص دارایی ها، حق مالی در دارایی خای تجاری می باشد که پس از کسر بدهی ها از دارایی ها، به دست می آید.
نکته: حقوق صاحبان سهام از دارایی ها و بدهی ها جدا نمی باشد زیرا یک حق باقی مانده از آنهاست.
رابـطـه بـیـن دارایی، بدهی و حقوق صاحبان:
حقوق مالکان + بدهی ها = دارایی ها
این رابطه با تغییر محل عناصر آن به معادله زیر تبدیل می گردد:
بدهی ها – دارایی ها = حقوق مالکان
نکته: حقوق مالکان را حقوق صاحبان سهام یا سرمایه نیز می نامند.
درآمد ها و هزینه ها:
بین تغییرات حقوق صاحبان سرمایه که ناشی از معاملات صاحبان سرمایه و سایر تغییرات آنها می باشد، صورت های مالی تمایز و تفاوت قائل است.
پیشنهاد می کنیم، مقاله مالیات سهام بورس را مطالعه کنید
درآمد ها و هزینه ها
درآمد های عملیاتی:
مفهوم درآمد، هر دو گروه درآمد عملیاتی و درآمد غیر عملیاتی را در برمی‌گیرد. درآمد عملیاتی عبارت از درآمدی است که از فعالیت‌های اصلی و مستمر واحد تجاری حاصل می‌گردد و با عناوین مختلفی از قبیل فروش، حق‌الزحمه، سود تضمین شده [بهره]، سود سهام و حق امتیاز مورد اشاره قرار می‌گیرد.
مبحث اصلی در حسابداری درآمد عملیاتی عمدتاً معطوف به تعیین زمان شناخت درآمد عملیاتی است. درآمد عملیاتی زمانی شناسایی می‌شود که شواهد کافی مبنی بر وقوع یک جریان آتی ورودی منافع اقتصادی وجود داشته باشد (یعنی جریان منافع اقتصادی مرتبط با درآمد عملیاتی به درون واحد تجاری محتمل باشد) و این منافع را بتوان به گونه‌ای اتکاپذیر اندازه‌گیری کرد.
هزینه های عملیاتی:
هزینه های عملیاتی شامل دستمزد، هزینه‌های صدور پروانه، تعمیرات جزئی، هزینه‌های اداری، هزینه‌های سفر و توزیع، کمیسیون، لیزینگ، مواد اولیه، بیمه و مالیات اموال است. اگر تجهیزات بجای اینکه خریداری شوند، اجاره شوند، جزء هزینه‌های عملیاتی محسوب می‌شوند. این یکی از دلایلی است که در صورت سود و زیان هزینه‌های عملیاتی به هزینه‌های سرمایه‌ای ترجیح داده می‌شوند، زیرا کاهش هزینه‌های عملیاتی بسیار آسان‌تر از کاهش هزینه‌های سرمایه‌ای است.
سود یا زیان عملیاتی:
به اختلافات بین درآمد ها و هزینه های عملیاتی، سود یا زیان عملیاتی می گویند که نتیجه خالص فعالیت های اصلی و مستمر شاخصی می باشد که توان شرکت را نشان می دهد.
درآمد ها و هزینه های غیر عملیاتی:
افزایش هایی که در حقوق صاحبان سهام و یا خالص دارایی ها رخ می دهد، درآمد ها و هزینه های غیر عملیاتی می باشند.
سود یا زیان فعالیت های عادی:
فعالیت های معمول تکرار شونده و فعالیت های مرتبط با آن را فعالیت های عادی می گویند که در جهت پیشبرد فعالیت های بالا در واحد تجاری صورت می گیرد.
این فعالیت ها به دو بخش عملیاتی و غیر عملیاتی تقسیم می شوند.
هزینه های غیر عملیاتی – درآمد های غیر عملیاتی + سود یا زیان عملیاتی = سود یا زیان فعالیت های عادی
اقلام غیر مترقبه:
به اقلامی گفته می شود که بسیار مهم و غیر معمول می باشند و منشا آ رویداد های خارج از فعالیت های عادی شرکت است و به صورت منظم اتفاق نمی افتند.
پیشنهاد می کنیم، مقاله ارزش اسمی سهام را مطالعه کنید
