از آنجا که دریافت مالیات از مهمترین ابزارهای دولت، برای کسب درآمد و تامین بودجه است؛ دریافت مالیات ابزاری برای برقراری عدالت و کاهش فاصله طبقاتی در جامعه هم محسوب می شود. هدف دولت از دریافت مالیات، تحقق عدالت اجتماعی، توزیع عادلانه ثروت در جامعه و کاهش فاصله طبقاتی است.
تمام این اهداف در صورتی تحقق پیدا میکند که دریافت مالیات در جامعه عادلانه و بدون تبعیض باشد تا توسعه پایدار را به دنبال بیاورد. در هر جامعه استانداردهای مشخصی برای دریافت مالیات از طبقات مختلف وجود دارد. در ایران هم نظام مالیاتی مدونی برای وضع مالیات برای افراد حقیقی و حقوقی جامعه وجود دارد. آنچه در این مقاله به آن میپردازیم تبعیض در نظام مالیاتی ایران و سایر کشورها است.
هدف اصلی از معافیتهای مالیاتی:
در کشورهای مختلف، هدف از معافیت و تشویق های مالیاتی، در واقع رونق سرمایه گذاری و حمایت از راه تولید می باشد و به وسیله این تشویق ها و معافیت ها می توان سرمایه گذاری را هدفمند کرد.
میزان معافیتها و مشوق های مالیاتی با سیاست های اقتصادی کشورها و بر اساس برنامه های مشخص شده انجام می شود و البته تمامی معافیت ها و تشویق ها دارای دوره زمانی مشخص می باشند.
در کشور ما ایران، این معافیت ها برای بخش کشاورزی، مناطق آزاد، امور خیریه، شرکت های دانش بیان، بخش های مختلف اقتصادی، بخش فرهنگ و … می باشد ولی باعث بالا رفتن فعالیت های اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و … نشده است، بلکه باعث ایجاد وسیله ای برای فرار مالیاتی وگسترش تبعیض شده است.
پیشنهاد میشود مقاله چک تضمینی چیست را مطالعه کنید
بی عدالتی و تبعیض در معافیت مالیاتی:
در ایران یک سری معافیت ها و مشوق های مالیاتی وجود دارد که غیر هدفمند و طولانی مدت می باشند. این معافیت ها باعث ایجاد تبعیض هایی در نظام مالیاتی کشور شده است. معافیت ها و تشویق های مالیاتی که در کشور ما وجود دارد، در هیچ نظام مالیاتی دیگری وجود ندارد و برای اقتصاد کشور ناکارآمد می باشد.
به عنوان مثال، معلم آموزش و پروش با دریافت حقوق سه میلیون تومان باید مالیات پرداخت کند، ولی یک کشاورز با داشتن 100 هکتار زمین کشاورزی، یک ریال هم مالیات پرداخت نمی کند.
این معافیت مالیاتی بسیار گسترده می باشد و علاوه بر بخش کشاورزی، شامل مناطق آزاد، امور خیریه، شرکت های دانش بنیان، بخش های مختلف اقتصادی، بخش های فرهنگی و … می شود. معافیت مالیاتی برای این بخش ها، باعث به وجود آمدن حق و عادت شده است.
این بخش های معاف شده از مالیات، به وسیله شیوه ها و روش های فریبکارانه، پس از گذشت دوره مالیاتی، تلاش بر ادامه زمان معافیت می کنند. به عنوان مثال بعد از دوره خود را ورشکسته اعلام می کنند و با نام جدیدی شروع به فعالیت می کنند و دوباره به نسبت معافیت خود، معاف می شوند.
چگونه تبعیض مالیاتی تولید میشود:
تبعیض مالیاتی : در ایران بخش بسیار بزرگی از اقتصاد، دارای مشکل می باشد و به صورت شفاف مشخص نمی باشد. در واقع درآمدها به شکل قابل قبولی مشاهده نمی شود و درآمد اظهار شده درآمد واقعی اشخاص حقیقی و حقوقی نمی باشد. سعی و تلاش اقتصاددانان معمولا معطوف به تاثیر شرایط، عوامل اقتصادی و عوامل کلان بر روی پخش درآمد و دارایی می باشد.