بسیاری از تغییرات مالیاتی سالهای گذشته، مربوط به مالیات بر درآمد به دست آمده از سرمایه گذاری بوده است. در بحث های سیاسی، در ارتباط با پایین آوردن مالیات، بیشتر از هر مسأله دیگری به این نکته توجه شده است، که چه افرادی این اندوخته های مالیاتی را از آن خود میکنند.
برای سالیان بسیاری این موضوع ذهن اقتصاددانان و کارشناسان مالیاتی را درگیر کرده بود، همچنین سبب جر و بحث های سیاسی فراوانی نیز شده بود. بسیاری از اقتصاددانان بر این باورند که دریافت نکردن مالیات از درآمد کسب شده، از لحاظ نظری یکی از اساسی ترین کارهایی است، که میتوان انجام داد. اما بیشتر افراد با اجرایی کردن این نظریه مخالفت میکنند، زیرا به نظر آنها قسمت زیادی از منفعت های این کار به جیب ثروتمندان و اقشار پر درآمد برمیگردد.
تعریف مالیات بر درآمد چیست؟
مالیاتی که دولت بر درآمد مالی حاصل شده به وسیله همه افراد و نهادها در حوزه قوانین حسابرسی اعمال میکند، مالیات بر درآمد گفته میشود که معادل انگلیسی این مفهوم Income Tax است. طبق قانون، کسبوکارها و اشخاص باید هرساله درآمدهایشان را گزارش کنند تا تعیین شود که آیا آنها مشمول پرداخت مالیات هستند یا خیر. در واقع ما با مفهوم مالیات شرکتها مواجه هستیم. درآمد مالیاتی یک منبع کلیدی مالی است که دولت از آن برای تأمین مالی فعالیتهایش استفاده کرده و به جامعه خدمت میکند. بیشتر کشورها از سیستم مالیات بر درآمد تصاعدی استفاده میکنند که در آن افراد با درآمد بالاتر نرخ مالیاتی بیشتری نسبت به افراد با درآمد پایینتر میپردازند.
اولین مالیات بر عملکرد وضع شده در آمریکا در طول جنگ ۱۸۱۲ اتفاق افتاد. هدف اصلی آن تأمین مالی بازپرداخت یک بدهی ۱۰۰ میلیون دلاری بود که مربوط به هزینههای جنگ میشد. بعد از جنگ، مالیات لغو شد ولی در اوایل قرن بیستم این موضوع تبدیل به یک مسئله دائمی شد. در ایران نیز قوانین مربوط به پرداخت مالیات بر عملکرد وجود دارد اما به دلیل گروهبندیهای غیرمتعارف و عدم شفافیت اطلاعاتی سازوکار اجرایی برای دریافت مالیات چندان کارآمد نیست.
مالیات غیر مستقیم
مالیات غیر مستقیم چیست:
مالیات غیر مستقیم در واقع به مالیاتی می گویند که از تمام شهروندان اخذ شده اما این امر محسوس نیست . در واقع بر روی اکثر کالا ها و خدمات مبلغی به عنوان مالیات از مصرف کننده دریافت شده که به این نوع از مالیات ، مالیات غیر مستقیم گفته می شود . از جمله مالیات های غیر مستقیم می توان به مالیات بر واردات و مالیات بر معاملات اشاره کرد .
الف ) مالیات بر واردات : برای حمایت از تولید داخلی و سایر دلایلی که دولت در دستور کار قرار داده است ، مالیاتی را از کالاهای وارداتی اخذ می کند .
ب ) مالیات بر معاملات : در موقع خرید و فروش کالا ، مالیاتی از فروشنده دریافت می شود و فروشنده در هنگام فروش کالا ، این مالیات را از خریدار اخذ می کند . مالیات بر ارزش افزوده یکی از انواع مالیات بر معاملات می باشد.
پیشنهاد می کنیم، مقاله بررسی مالیات بر مصرف را مطالعه کنید
در مالیات بر مصرف نهایی، بدون وساطت تولید کننده این مبالغ به صورت مستقیم به اداره مالیات پرداخت میشود. به بیانی دیگر می توان گفت که در این میان تولید کنندهها نقش یک واسطه را بازی می کردند، به همین دلیل اداره مالیات آن ها را از سر راه برداشت و خود مستقیماً با گذاشتن صندوق های فروش در فروشگاه ها و مغازه ها وارد میدان عمل شد.
در این شیوه احتمال فرار مالیاتی بسیار اندک است، زیرا در روش مالیات بر درآمد بعضی از تولید کنندگان درآمد کسب شده از فروش محصولات را حق خود میدانستند، که از مصرف کننده نهایی دریافت میکنند و در نهایت از پرداخت آن به اداره مالیات خودداری میکردند.
عده ای بر این باورند، دریافت مالیات نهایی از مصرف کننده، سبب پایین آمدن تقاضا و آسیب رساندن به مصرف و هم چنین باعث کاهش منابع درآمد مالیاتی برای دولت می شود. کماکان موضوع مالیات بر مصرف موافقان و مخالفان زیادی دارد و تا به امروز برای حل این موضوع راهکار عملی پیدا نکرده اند.