قرائن و ضرایب مالیاتی چیست ؟ برای تعیین میزان مالیات بر درآمد مشمولان و مودیان یکسری مدارک و مستندات بایستی وجود داشته باشد . این مدارک و مستندات در اصلاح تخصصی در امور مالیاتی قرائن مالیاتی نامیده میشود یعنی بر اساس یکسری قرائن و شواهد که کاملا در قانون مشخص است مالیات مودیان تعیین می شود .
قراین مالیاتی شامل چه مورادی است ؟
شواهد و قرائن مالیاتی انواع مختلفی دارد که بازرسین امور مالیاتی انها را از مودیان درخواست کرده و بر اساس بررسی آنها مالیات تعیین می کنند.
قرائن مالیاتی : خرید سالانه
یکی از قرائن مالیاتی مستندات خرید سالانه است. تمامی اسناد و مدارک خرید سالانه در اختیار بازرسان امور مالیاتی قرار می گیرد. تمامی مواد اولیه برای تولید محصول، تجهیزات و ماشین آلات و .. مشمول این قرائن هستند. مودیان مالیاتی باید تمامی اسناد و مدارک خرید را در اختیار داشته باشند تا بتوانند در اختیار بازرسان قرار دهند.
قرائن مالیاتی: فروش سالانه
فروش سالانه از دیگر قرائن مالیاتی محسوب می شود که شامل فروش هر نوع محصول و یا خدمات است. میزان مالیات پرداختی سازمان بر اساس فروش سالیانه مشخص می شود.
ضرایب مالیاتی چیست ؟
ضرایب مالیاتی توسط سازمان امور مالیاتی کشور تعیین و به تمامی مودیان برای محاسبه مالیات حقوق ابلاغ می شود. این ضرایب مالیاتی مستقیما مالیات بر درآمد را مشخص می کند. ضرایب مالیاتی طبق ماده ۱۵۳ بصورت درصدی اعداد هستند که در محاسبه مالیات بر درآمد و مالیات علی الراس از آن استفاده می شود. ضرایب مالیاتی و تعیین مالیات نقش مهمی در عملکر و سودهی سازمان ها دارد. تمامی مدارک و اسناد حسابداری بطور منظم و دقیق باید ثبت و نگه داری شود، در غیر اینصورت می تواند در عملکر آینده شرکت تاثیرگذار باشد. نرم افزار حسابداری میزان می تواند شما را در این مسیر همراهی کند.
تعیین ضرایب مالیاتی از چه طریقی صورت می گیرد ؟
مطابق بند الف ماده 154 سابق ق.م.م، هر سال کمیسیونی متشکل از نمایندگان سازمان امور مالیاتی، بانک مرکزی، نماینده شورای مرکزی اصناف، نماینده نظام پزشکی در خصوص مشاغل وابسته به پزشکی و نماینده اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران در رابطه با سایر مشاغل در سازمان امور مالیاتی کشور تشکیل میشود و پس از بررسی و تحلیل مسائل اقتصادی دفترچه ضرایب مالياتی را برای مشاغل مختلف تعیین و منتشر می‌کنند. اگر عنوان شغلی در جدول ضرایب مالیاتی نباشد، برای تعیین ضریب مالیاتی آن از مشاغل مشابه استفاده میشود.
برای تعیین درآمد مشمول مالیات از طریق علی الراس، لازم است دو عامل، قرینه مالیاتی (اسناد و مدارک) و ضریب مالیاتی در یکدیگر ضرب شوند.
ضریب مالیاتی * قرینه مالیاتی = درآمد مشمول مالیات از طریق علی الراس
ضرایب مالیاتی توسط یک کمیسیون با حضور نمایندگان بانک مرکزی و نمایندگان سازمان امور مالیاتی ، نماینده شورای اصناف ، نماینده نظام پزشکی و نماینده اتاق بازرگانی و صنایع و معادن تعیین می شود و این ضرایب بر اساس اوضاع اقتصادی کشور و نظر جمعی این نمایندگان به صورت سالانه تصویب و به رسما به افراد و ارگان های ذیربط ابلاغ می گردد .
ضرایب تشخیص درآمد مشمول مالیات عملکرد به دو دسته تقسیم می‌شوند:
1- اشخاص حقوقی و حقیقی که به خرید و فروش کالا و تولید اشتغال دارند.
2- اشخاص حقوقی و حقیقی که ارائه دهنده نوعی خدمات هستند.
مثال ضرایب مالیاتی
دریافتی یک بنگاه مشاوراملاک سالانه مبلغ 100,000,000 ریال است. در سال 1397 ضریب مالیاتی 45% هست.
| سود خالص یا درآمد مشمول مالیات | 45،000،000 | 45%*100،000،000 |
اگر فرض کنیم سقف معافیت مالیاتی درسال مذکور 50,000,000 ریال باشد، چون مبلغ اظهارنامه زیر سقف معافیت مالیاتی هست، این بنگاه مشمول مالیات نمی‌شود.
آیا امکان تغییر ضرایب مالياتی هست؟
ضرايب مالياتی پس از تصويب در كميسيون به شهرستان‌ها ابلاغ میشود. سپس جلسه‌ای با حضور افرادی از جمله رئيس سازمان امور مالياتی شهرستان، رياست اتاق بازرگانی و قائم مقام شورای اصناف و نظام پزشكی تشكيل میشود و در خصوص جدول ضرايب مالياتی با توجه به شرايط اقتصادی و تجاری شهرستان گفت‌وگو می‌كنند. در صورتی كه تقاضای تغيير در ضرايب را داشته باشند می‌توانند با ارائه دلايل موجه، درخواست خود را اعلام نمايند. اگر سازمان مركزی با درخواست موافقت نمايد؛ در جدول ضرايب مالیاتی به صورت رسمی تغييرات ايجاد می‌گردد.
چنانچه شورای اصناف، نظام پزشکی و یا اتاق بازرگانی در شهرستانی وجود نداشته باشد، یکی از اعضای فرمانداری به عنوان قائم مقام فرمانداری انتخاب میشود؛ این شخص با در نظر گرفتن اوضاع اقتصادی شهرستان می‌تواند درخواست تغییر ضرایب را بدهد.
جدول ضرایب مالیاتی و دفترچه ضرایب مالیاتی آیا همچنان اعتبار دارد؟
مطابق بند 2 ماده 97 ق.م.م مصوب 31 تیر ماه سال 1394، قوانین در خصوص مالیات علی الراس تغییر یافت و محاسبه مالیات از طریق علی الراس لغو گردید. به عبارت دیگر، از سال 98 به بعد دیگر ضرایب مالیاتی و ماليات علی الراس وجود ندارد و دفترچه ضرايب مالياتی فاقد اعتبار است. مطابق اين قانون، از عملكرد سال 1398 به بعد، مالیات مودیان با استفاده از روش خوداظهاری محاسبه میشود.
نكته : مطابق مفاد ماده 95 ق.م.م، صاحبان مشاغل موضوع این فصل موظفند دفاتر و یا اسناد و مدارک حسب مورد را که با رعایت اصول و ضوابط مربوط تنظیم می گردد؛ برای تشخیص درآمد مشمول مالیات، نگهداری و اظهارنامه مالیاتی خود را بر اساس آنها تنظیم کنند.
خود اظهاری مالیاتی چیست؟
خوداظهاری مالیاتی در واقع کارنامه مالی یک سال افراد و شرکت‌ها است که برای محاسبه مالیات به سازمان امور مالیاتی کشور ارائه میشود. تمامی اشخاص حقیقی همانند کسبه و تجار و تمام اشخاص حقوقی همانند شرکت‌های تجاری باید در موعد مقرر برای تسلیم اظهارنامه مالیاتی خود اقدام نمایند. آخرین مهلت خوداظهاری مالیاتی برای اشخاص حقیقی پایان مرداد ماه هر سال است. اشخاص حقوقی نیز که سال مالی آنها تا ۲۹ اسفند خاتمه می‌یابد، فقط تا پایان شهریور فرصت دارند برای خوداظهاری مالیاتی اقدام کنند. در این مقاله به اقداماتی می‌پردازیم که تا آخرین مهلت خوداظهاری مالیاتی باید انجام شوند.
ماده ۹۷ ق م م درباره ضرایب مالیاتی چه میگوید؟
- اظهارنامه‌های مالیاتی بدون رسیدگی پذیرفته شده و برای مودیان برگ قطعی صادر میشود.
- سازمان امور مالیاتی مطابق قانون مختار است تعدادی از اظهارنامه‌های مالیاتی را به صورت تصادفی یا طبق معیارهای تعیین شده انتخاب و مورد رسیدگی قرار دهد.
- مودیان موظفند اطلاعات مربوط به خرید، فروش، درآمد و هزینه‌های خود را به صورت کامل و شفاف در اظهارنامه مالیاتی ابراز کنند؛ به صورتی که هیچگونه مغایرتی با اطلاعات پایگاه داده‌های سازمان نداشته باشد. در غیر این صورت مشمول جرایم مالیاتی می‌شوند و نمی‌توانند از مزایای خوداظهاری استفاده نمایند.
- لازم به ذکر است در صورت عدم ارائه اظهارنامه به سازمان امور مالیاتی، سازمان با استفاده از اطلاعات بانک‌های اطلاعاتی اظهارنامه برآوردی برای آنها صادر و ابلاغ می‌نماید. اما مودی مشمول جرایم عدم تسلیم اظهارنامه خواهد شد.
بدون شک در صورتی که ماده 169 ق.م.م به صورت جدی و دقیق به اجرا در بیاید، شاهد پیشرفت‌های قابل توجهی در نظام مالیاتی کشور خواهیم بود. نظام مالیاتی که در آن شفافیت بالایی وجود دارد و امکان فرارهای مالیاتی و تخلف به کمترین میزان خود خواهد رسید و عدالت برای همگان برقرار خواهد شد.
