یکی از مهمترین مسائلی که در امر تجارت ، تاجران باید به آن دقت کنند ، موضوع دخل و خرج است . تاجر باید با حساب و کتاب مالی ، درآمد و هزینه های خود را کنترل و پیش بینی کند تا از عواقب ناشی از این حواس پرتی مانند ورشکستگی ها در امان بماند .
البته گاهی پیش می آید که تاجر در معرض حوادث و جریانات پیش بینی نشده قرار می گیرد اما در عین حال موارد زیادی هم وجود دارد که تاجران با انجام معاملات غیرمتعارف، ورشکسته می شوند . در این میان نمی توان از افرادی که حیله و نیرنگ قصد نمایش دارند و اموال خود را مخفی می کنند، غافل ماند . می بینیم که ورشکستگی انواع مختلفی دارد . ما در این مقاله به بررسی انواع ورشکستگی از جمله ورشکستگی عادی ، ورشکستگی به تقصیر و ورشکستگی به تقلب می پردازیم .
ورشکستگی چیست:
کی از مهمترین مسائلی که در امر تجارت ، تاجران باید به آن دقت کنند ، موضوع دخل و خرج است . تاجر باید با حساب و کتاب مالی ، درآمد و هزینه های خود را کنترل و پیش بینی کند تا از عواقب ناشی از این حواس پرتی در امان بماند .
البته گاهی پیش می آید که تاجر در معرض حوادث و جریانات پیش بینی نشده قرار می گیرد اما در عین حال موارد زیادی هم وجود دارد که تاجران با انجام معاملات غیرمتعارف، ورشکسته می شوند . در این میان نمی توان از افرادی که حیله و نیرنگ قصد نمایش دارند و اموال خود را مخفی می کنند، غافل ماند . می بینیم که ورشکستگی انواع مختلفی دارد . ما در این مقاله به بررسی انواع ورشکستگی از جمله ورشکستگی عادی ، ورشکستگی به تقصیر و ورشکستگی به تقلب می پردازیم .
ورشکستگی عادی:
ورشکستگی عادی یکی از انواع ورشکستگی شرکت ها و تجار است که بر اساس آن تاجر از پرداخت دیون خود ناتوان است . در واقع در این ورشکستگی ، تاجر مرتکب تقصیر و تقلبی نشده است و ورشکستگی صرفا در نتیجه عوامل و مسائل پیش بینی نشده است .
ورشکستگی با تقصیر اجباری:
در این شرایط قاضی دادگاه می بایست حتما تاجر را ورشکسته به تقصیر تشخیص دهد. شرایطی که دادگاه می بایست الزاما رأی ورشکستگی به تقصیر شخص تاجر را اعلام نماید، شامل موارد زیر می باشد:
- بیشتر بودن هزینه های فردی و خانوادگی شخص تاجر در برابر درآمدهای او در زمان پیش از ورشکستگی.
- در شرایطی که شخص تاجر هزینه های هنگفتی را صرف معامله هایی کرده که روال تجارت، دور از انتظار یا سود آن وابسته به شرایط ویژه است یا به عبارتی انجام معامله های غیر عادی با بهره ای به شکل تماما احتمالی.
- انجام معامله هایی مانند خریدی بیش تر یا فروشی پایین تر از نرخ روز بازار و یا به دست آوردن پول به شیوه ای که به صلاح او نباشد، با هدف تاخیر در امر ورشکستگی.
- شخص تاجر بعد از مورخه توقف از پرداخت وام ها و قرض هایی که دارد، یکی از طلب کاران را بر دیگر طلب کاران ترجیح بدهد و تنها قرض او را پرداخت نماید.
پیشنهاد می‌شود مقاله محاسبه وام را مطالعه کنید
ورشکستگی با تقصیر اختیاری:
در این قسم از ورشکستگی، اگر تاجر با وجود توقف و شرایط نامطلوبی که داشته، به حساب فرد دیگر تعهداتی بر عهده گرفته باشد و آن تعهدات در وضعیتی که تاجر نمی‌تواند دیون طلبکاران خود را بپردازد، از لحاظ مالی سنگین باشد. تاجر طی سه روز از از تاریخ توقف وضعیت خود را به دادگاه اعلام نکند و در پی این اقدام صورت حساب دارایی و دفاتر تجارتی خود را تسلیم نکند، تاجر دفتر تجاری نداشته باشد یا اگر هم دارد کامل نباشد یا ترتیب مناسبی در آن وجود نداشته باشد.
مورد آخر اگر دیون و مطالبات تاجر به طور کامل و جامع در صورت دارایی نوشته نشده باشد، قاضی ممکن است تاجر را ورشکسته به تقصیر اعلام کند. و اختیار این امر با دادگاه است و نه دادسرا.
تاجر در ورشکستگی به تقصیر مجرم محسوب می‌شود و باید مجازات شود. مطابق ماده ۶۷۱ قانون مجازات اسلامی مجازات ورشکستگی به تقصیر ۶ ماه تا ۲ سال حبس است.
شرایط رأی ورشکستگی به تقصیر تاجر:
- در صورتی که به حساب فردی دیگر و بدون این که مبلغی وصول نماید، تکالیفی را برعهده گرفته باشد که با در نظر گرفتن وضعیت اقتصادی شخص تاجر در هنگام انجام آن تکالیف، تکالیفی بسیار سنگین و غیر عادی باشد. یا به زبانی دیگر، شخص تاجر در این حالت تکالیفی نا متعارف به سود شخص دیگری را پذیرفته است.
- در صورتی که شخص تاجر توان پرداخت کردن مطالبات خود را نداشته باشد و این مطلب را در مدت سه روز از مورخه ناتوانی در پرداخت کردن مطالبات خود به دادگاه مربوطه گزارش نکند و صورت حساب سرمایه و مدارک مربوط به تجارت خود را به دادگاه ارائه ننماید.
- عدم تهیه مدارک تجاری یا اشتباه و بی نظمی در آن ها.
- عدم اشاره به بدهی ها و مطالبات در گزارش سرمایه به شکلی دقیق.
نکته مهم و مورد توجه در این جا این است که صادر کردن رأی ورشکستگی به تقصیر در موارد بالا وابسته به آن است که شخص تاجر در فعالیت های ذکر شده هیچ تقلبی را مرتکب نشده باشد، زیرا در این شرایط می بایست حکم ورشکستگی به تقلب وی صادر گردد، نه حکم ورشکستگی به تقصیر.
ورشکستگی به تقلب
سومین مورد از انواع ورشکستگی ، ورشکستگی به تقلب است . در ورشکستگی به نقلب می توان گفت تاجر واقعا ورشکسته نیست اما اقداماتی می کند تا خود را ورشکسته معرفی کند . در ماده 559 قانون تجارت به موضوع ورشکستگی به تقلب پرداخته شده است .
برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد انواع ورشکستگی در کانال تلگرام موضوعات حقوقی مراجعه شوید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون انواع ورشکستگی پاسخ دهند.
