کاهش ریسک به روند برنامه‌ریزی و توسعه‌ی روش‌ها و گزینه‌های کاهش تهدیدات یا ریسک های مربوط به اهداف پروژه اطلاق می‌شود.
ممکن است یک تیم پروژه راه های کاهش ریسک را برای شناسایی، نظارت و ارزیابی ریسک ها و عواقب ذاتی تکمیل پروژه‌ای خاص، مانند تولید محصولی جدید، اجرا کند. کاهش ریسک همچنین شامل اقداماتی هستند که برای مقابله با مسائل و تأثیرات این موضوعات درمورد یک پروژه انجام شده‌اند.
در مدیریت ریسک، علاوه بر تمرکز بر تهدیدهای داخلی و خارجی، بر اهمیت مدیریتِ ریسکِ مثبت نیز تاکید می‌شود. ریسک‌های مثبت فرصت‌هایی هستند که می‌توانند باعث افزایش ارزش کسب و کار شوند یا در صورت عدم استفاده، به سازمان آسیب می‌رسانند. در واقع هدف اصلی مدیریت ریسک در سازمان‌ها، حذف تمام ریسک‌ها نیست بلکه حفظ و افزایش ارزش شرکت از طریق مدیریت هوشمند ریسک ها است.
یک برنامه مدیریت ریسک موفق، به سازمان کمک می‌کند تا طیف کاملی از ریسک‌هایی که با آن مواجه است را در نظر بگیرد. همچنین مدیریت ریسک به رابطه بین ریسک‌ها و تأثیر آنها بر اهداف استراتژیک سازمان اشاره دارد. بنابراین، برنامه مدیریت ریسک باید با استراتژی‌های سازمان در هم آمیخته شوند. در همین جهت رهبران مدیریت ریسک ابتدا باید سطح ریسک پذیری سازمان را تعریف کنند؛ به این معنی که برای تحقق اهداف سازمان، حاضر به پذیرش چه میزان ریسک هستند.
موارد موثر در کاهش ریسک
به چند مورد از چیزهایی که معمولا در یک استراتژی موثر برای کاهش ریسک وجود دارند، اشاره می‌کنیم:
- استراتژی به شیوه‌ای به سمت کاهش ریسک حرکت می‌کند که متناسب با جمعیت هدف شما باشد. بسته به اینکه با چه گروهی کار می‌کنید، عوامل زیادی وجود دارد که باید مورد توجه قرار گیرد. یکی از آنها این است که باید از خودتان بپرسید آیا استراتژی مورد نظر نسبت به رده سنی و سطح بلوغ فکری مشارکت‌کنندگان مناسب است یا نه.
- اول از همه این که استراتژی کاهش ریسک برای افزایش عوامل محافظت‌کننده کار می‌کند. تمرکز بر عوامل محافظت‌کننده به ما کمک می‌کند که از قضاوت درباره رفتار پرخطر یا نفی کردن آن که میتواند باعث منزوی کردن افراد شود خودداری کنیم.
- استراتژی کمک می‌کند که بهترین استفاده را منابع موجود (ساعات کاری کارکنان، و غیر آن) ببریم. اگر این‌ها چیزهایی است که گروه یا ائتلاف شما در اجرای آن به دلیل کمبود پول یا زمان دچار مشکل می‌شود، در این صورت شاید بهتر باشد که در پی استراتژی دیگری باشید.
- اهداف، روشهای مورد استفاده برای جمع‌آوری داده‌ها، ارزیابی، بازخورد، نقش‌ها و وظایف ویژه همه کارکنان و داوطلبان باید به وضوح تعریف شود. تعریف شفاف و قبل از موعد این موارد، باعث جلوگیری از بسیاری از سردرگمی‌های بعدی در طول فرآیند خواهد شد.
- موثرترین استراتژی‌های کاهش ریسک از مداخله زودهنگام بهره می‌گیرند. برای مثال، دسترسی به زنان قبل از باردار شدن یا در اوایل بارداری برای بررسی کیفیت تغذیه خودشان و فرزندانشان و کمک به آنها برای ایجاد عادات غذایی سالم، بهتر از زمانی است که بچه‌ها به سن مدرسه رسیده‌اند.
روشهای کاهش ریسک
در ارزیابی، اطلاعات مربوط به روشهای کاهش ریسک در جداولی ثبت می شود که چهارچوب خاص خود را دارد و اکثرا دارای این موارد است.
- نام ریسک
- پهنه یا میدان ریسک: فهرستی از حوادثی که ممکن است اتفاق بیفتد همراه با توضیح کامل
- چیستی و ماهیت ریسک: مشخص کردن نوع ریسک که آیا ریسک تهدید است یا ریسک فرصت و یا نامشخص بودن اثر ریسک
- صاحبان نفع و افراد مربوطه: افرادی که ریسک مورد نظر برآن ها و خواسته هایشان اثر می گذارد
- تحلیل و بررسی ریسک: میزان احتمال حادث شدن هر ریسک و نتایج احتمالی آن
- تجارب ناکامی: ریسک های پیشین و ضررهای وارده
- اندازه ی تحمل کردن ریسک: آخرین توان ضرر دهی شرکت که نشان دهنده میزان انعطاف پذیری شرکت است
- کنترل ریسک: عملیات کنترل و در اختیار گرفتن ریسک
- توانایی اصلاح ریسک: توانایی درمان مشکلات ناشی از ریسک
- اصلاح استراتژی: فعالیت های مربوط به اصلاح استراتژی کلی شرکت با توجه به ریسک ها تعیین می شود.
پیشنهاد می کنیم، مقاله صورتهای مالی را مطالعه کنید
سرمایه‌گذاری های تجاری ما با خطرات و تهدیدهای زیادی مواجهند که می‌توانند بر بقا و رشد آنها تأثیرگذار باشد. در نتیجه، درک اصول اساسی مدیریت ریسک و چگونگی استفاده از آنها به منظور کاهش اثرات ریسک بر سازمان بسیار مهم است. اتخاذ یک رویکرد منسجم، یکپارچه و سیستمی به منظور مدیریت ریسک سازمانی از طریق شناسایی، مدیریت و کاهش خطرات احتمالی بسیار مهم است.
در این راستا، راهکار مدیریت جامع تحول سازمانی SSM از جمله راه‌حل‌هایی است که میتواند به مدیران قدرت پیش‌بینی و کاهش ریسک دهد؛ زیرا اگر مدیران به خوبی این راهکار جامع تحولی را در سازمان خود پیاده سازی کنند، می‌توانند در همه ابعاد کسب و کار، با برنامه‌ریزی دقیق پیش روند، فرآیندهای استاندارد طراحی و بر طبق آنها عمل کنند، ارزیابی عملکرد داشته باشند تا اگر در هر کدام از بخش های سازمان دچار انحراف شدند، بتوانند سریعاً کنترل شرایط را بدست بگیرند.
