غالبا سه فرضیات اصلی تحقیقات اثباتی حسابداری در متون و مباحث حسابداری برای توضیح و پیش بینی اینکه چرا یک سازمان با یک رویه حسابداری خاص مخالف است و یا از آن حمایت می کند، وجود دارد.

این سه فرضیه عبارتند از:

1. فرضیه پاداش مدیریت (با فرضیه طرح پاداش)
2. فرضیه بدهی (یا فرضیه بدهی به سرمایه)
3. فرضیه هزینه های سیاسی

در ذیل به شرح هر یک از فرضیه ها از رویکرد فرصت طلبانه می پردازیم، رویکرد مذبور در ادامه فصل، توضیح داده می شود.

 فرضیه پاداش مدیریت

1- فرضیه پاداش مدیریت:

پاداش به جبران خدمتی که فرد در سازمان متحمل می شود، در ازای وقت و نیرویی که او در سازمان و بخاطر نیل به اهداف سازمان صرف می کند و به تلافی خلاقیت و ابتکارات وی برای یافتن و بکارگیری رویه ها و روش های کاری جدیدتر و بهتر اطلاق می شود(جاپلقیان، 1389). بر مبنای ماده 134 قانون تجارت مصوب 1347، در صورتی که در اساس نامه پیش بینی شده باشد، مجمع عمومی می تواند مطابق با ماده 241 همین قانون، نسبت معینی از سود خالص سالیانه شرکت را به عنوان پاداش به اعضای هیات مدیره تخصیص دهد.

2- فرضیه بدهی:

فرضیه مزبور پیش بینی می کند که نسبت بالای بدهی به سرمایه در شرکت ها به احتمال زیاد موجب خواهد شد تا مدیران از روش حسابداری برای افزایش سود استفاده کنند. نسبت بالای بدهی به سرمایه منجر می شود که شرکت در قراردادهای بدهی خود با الزامات و شرط هایی از جانب وام دهنده رو به رو شود. الزامات مزبور، احتمالا نقض قرارداد و وقوع هزینه های ناشی از نکول بدهی را افزایش می دهد. مدیران به واسطه انتخاب روش های حسابداری افزاینده سود، در تلاش هستند تا از الزامات قراردادهای بدهی و هزینه های نکول بکاهند.

از این رو، اگر شرکتی با وام دهندگان برای دریافت وام وارد مذاکره شوند و از این مذاکره منجر به تنظیم قراردادهای بدهی مبتنی بر ارقام حسابداری گردد، (مثلا در قرارداد، وام گیرنده ملزم به داشتن حد معینی نسبت بدهی به سرمایه یا نسبت بدهی به دارایی گردد) در آن صورت مدیران این انگیزه را دارند تا از روش های حسابداریی اقتباس کنند که اثر بالقوه الزامات قراردادهای بدهی را کم کند، مانند استفاده از روش های حسابداری که سود و دارایی ها را افزایش دهد.

پیشنهاد می کنیم، مقاله حسابرسی ادواری را ، مطالعه کنید

3- فرضیه هزینه سیاسی:

این فرضیه پیش بینی می کند که به احتمال زیاد شرکت های بزرگ در مقایسه با شرکت های کوچک از رویه های حسابداری استفاده می کنند که سود را کمتر نشان می دهند. اندازه و بزرگی شرکت شاخصی برای توجه و مد نظر بودن سیاسی است. براساس این فرضیه، فرض بر این است که اگر اشخاص طرف قرارداد شرکت، بدانند که سود حسابداری نشان دهنده تملک انحصاری مالک نسبت به سود است، در آن صورت ممکن است این آگاهی برای شرکت گران تمام شود.

از این رو اگر مدیران شرکت ها ببینند که در کانون توجه سیاسی قرار دارند، این انگیزه را دارند تا از روش حسابداری اقتباس کنند که سود را کمتر نشان دهند. آن ها با این گونه اعمال و رفتار سعی دارند تا احتمال انجام اقدامات سیاسی علیه شرکت را کاهش دهند و به موجب آن هزینه های مورد انتظار سیاسی کاهش یابد. هزینه هایی که از سوی اتحادیه های کارگری به منظور افزایش دستمزد در پی افزایش سود از شرکت ها درخواست می شود از جمله هزینه های سیاسی است.