دولت در انتهای هر سال نسبت به برنامهریزی بودجه مالی کشور در سال بعد اقدام و نتیجه عملکرد خود را در قالب قانون بودجه به مردم اعلام میکند. در حقیقت قوانین مالیاتی بودجه، چهارچوبی برای شرکتها و موسسات جهت برنامهریزیهای مالی آنها ارائه میدهد. به دلیل اهمیت این احکام در قوانین و بخشنامه های مالیاتی بر آن شدیم شما را با احکام مالیاتی بودجه 1402 آشنا نماییم. با ما همراه باشید.
بخشنامه احکام مالیاتی قانون بودجه سال 1402 کل کشور
سهم صندوق توسعه ملی از منابع حاصل از صادرات نفت، میعانات گازی و خالص صادرات گاز، بیست درصد (۲۰%) تعیین میشود. با گزارش وزارت نفت مبنی بر فروش و اعلام وصول، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران مکلف است بلافاصله نسبت به واریز این وجوه و سهم چهارده و نیم درصد (۱۴/۵ %) شرکت ملی نفت ایران از کل صادرات نفت خام و میعانات گازی (معاف از تقسیم سود سهام دولت) و نیز سهم چهارده و نیم درصد (۱۴/۵ %) شرکت دولتی ذیربط وزارت نفت از محل خالص صادرات گاز طبیعی (معاف از تقسیم سود سهام دولت و مالیات با نرخ صفر) و همچنین سهم سه درصد (۳ %) موضوع ردیف درآمدی ۲۱۰۱۰۹ جدول شماره (۵) این قانون اقدام کند.
بخشنامه موضوع احکام مالیاتی قانون بودجه سال 1402 کل کشور
طبقه بندی احکام مالیاتی بودجه 1402
قانونگذار در قانون بودجه سال جدید، احکام مالیاتی قانون بودجه سال 1402 را در دستههای زیر طبقهبندی نموده است:
- تبصره1: نفت و روابط مالی آن با دولت / صندوق توسعه ملی
- تبصره2: شرکتهای دولتی و واگذاری آنها
- تبصره 4: مشارکت با بخش غیردولتی برای اجرای طرحها
- تبصره 5: تامین مالی داخلی از محل اوراق مالی اسلامی
- تبصره 6: عوارض و مالیات
- تبصره 7: صنعت، معدن و ارتباطات
- تبصره 9: آموزش، پژوهش و فرهنگ
- تبصره 10: قضایی، انتظامی و دفاعی
- تبصره 11: مسکن و حمل و نقل
- تبصره 12: حقوق و دستمزد
- تبصره 14: هدفمندسازی یارانهها
- تبصره 15: برق و انرژی هستهای
- تبصره 17: رفاه و سلامت
این مطلب به احکام مالیاتی بودجه 1402 میپردازد؛ به بیان دیگر، تنها تبصرههایی از قانون بودجه 1401 که مرتبط با مالیات هستند، در اینجا مورد بررسی قرار گرفتهاند.
تبصره 1: نفت و روابط مالی آن با دولت / صندوق توسعه ملی
بند الف تبصره 1
مالیات شرکتهای دولتی مربوطه از محل خالص صادرات گاز طبیعی به صورت زیر تعیین میشود:
- سهم صندوق توسعه ملی از منابع حاصل از صادرات نفت، میعانات گازی و خالص صادرات گاز 40% تعیین میشود.
بانک مرکزی مکلف است در طول سال، متناسب با وصول منابع، بلافاصله نسبت به واریز این وجوه و تخصیص سهام به صورت زیر اقدام نماید:
شرح دریافت کننده سهم | میزان سهم | نرخ مالیات |
شرکت ملی نفت ایران از کل صادرات نفت خام و میعانات گازی | 14/5% | معاف از تقسیم سود سهام دولت |
شرکت دولتی ذیربط وزارت نفت از محل خالص صادرات گاز طبیعی | 14/5% | معاف از تقسیم سود سهام دولت و مشمول مالیات با نرخ صفر |
موضوع ردیف درآمدی 210109 جدول شماره 5 قانون بودجه 1402 | 3% | — |
احکام مالیاتی بودجه 1402: تفسیر بند الف تبصره 1
نکته: مبالغ مذکور به صورت ماهانه واریز و از ماه یازدهم سال، محاسبه و تسویه میشود.
تبصره ۲ – شرکت های دولتی و واگذاری آنها
مالیات تجدید ارزیابی دارایی های بانکهای دولتی
د- به دولت اجازه داده میشود نسبت به تجدید ارزیابی داراییهای بانکهای دولتی اقدام و مازاد منابع حاصله (با نرخ صفر مالیاتی) را صرف افزایش سرمایه دولت در این بانکها نماید.
بند ف تبصره 2
به منظور تشویق سرمایهگذاری در شرکتهای پذیرفته شده در بورس و فرابورس و ترغیب آنها به عدم تقسیم بخش بیشتری از سود اکتسابی و استفاده از منابع حاصل برای افزایش سرمایه و در نتیجه توسعه بخشهای تولیدی و ایجاد فرصتهای جدید شغلی در سال 1402، مالیات درآمد آن بخش از سود تقسیم نشده شرکتهای مذکور که به حساب سرمایه انتقال مییابد (موضوع ماده 105 ق.م.م مصوب 1366) مشمول نرخ صفر مالیاتی است.
بند س تبصره 2
به منظور حمایت از توسعه ابزارهای مالی و تسهیل معاملات ابزارهای مبتنی بر کالا، مالیات بر ارزش افزوده کلیه کالاهایی که در قالب گواهی سپرده کالایی در بورسهای کالایی کشور پذیرش میشوند، مشمول امتیازات مالیاتی به صورت زیر خواهند بود:
- مشمول نرخ صفر مالیاتی: مادامی که در هر یک از بورسهای کالایی مورد مبادله قرار گیرند
- مشمول تنها یک مرتبه مالیات: در صورتی که کالای پشتوانه گواهی سپرده ماهیتا مشمول مالیات بر ارزش افزوده باشد
مالیات مذکور، در زمان تحویل فیزیکی کالا پس از کسر اعتبار مالیاتی وصول خواهد شد. وظیفه پرداخت مالیات مذکور بر عهده تحویل گیرنده نهایی کالای پشتوانه گواهی سپرده کالایی است.
شماره بند | شرح | نرخ مالیات | توضیحات |
د | مالیات تجدید ارزیابی داراییهای بانکهای دولتی و منابع مازاد حاصله | نرخ صفر مالیاتی | افزایش سرمایه دولت در بانکهای مربوطه |
ف | مالیات درآمد سود تقسیم نشده شرکتهای پذیرفته شده در بورس و فرابورس که به حساب سرمایه منتقل شده | نرخ صفر مالیاتی | استفاده از منابع حاصل از سود برای افزایـــش سرمایه |
س | ارزش افزوده گواهی سپرده کالاهایی که در بازارهای بورس مبادله میشوند | نرخ صفر مالیاتی | — |
س | ارزش افزوده گواهی سپرده کالاهایی که در بازارهای بورس مبادله میشوند، در صورتی که کالای پشتوانه ماهیتا مشمول ارزش افزوده باشد | تنها یک مرتبه مالیات | — |
احکام مالیاتی بودجه 1402: تفسیر برخی بندهای تبصره 2
تبصره ۴– مشارکت با بخش غیر دولتی برای اجرای طرحها
معافیت مالیاتی حمایت از پروژههای ناتمام دستگاههای اجرایی با مشارکت بخش غیردولتی
الف – به دولت اجازه داده می شود از طریق دستگاههای اجرایی و به منظور جلب مشارکت بخش غیردولتی جهت اتمام هرچه سریعتر طرحهای (پروژه ها) تملک داراییهای سرمایه ای (نیمه تمام، آماده بهره برداری و جدید) از قبیل پروژههای شبکه ملی اطلاعات تا ده درصد (۱۰%) از سرجمع اعتبارات تملک داراییهای سرمایهای مربوط به هر دستگاه اجرایی را صرف حمایت از طرحها (پروژه هایی) کند که بخش غیردولتی در آنها مشارکت مینمایند. در این راستا:
۴- اصل و فرع سرمایهگذاری صورت گرفته در طرح (پروژه) مذکور از مالیات معاف خواهند بود.
احکام مالیاتی بودجه 1402: تفسیر بند الف تبصره 4
تبصره 5: تامین مالی داخلی از محل اوراق مالی اسلامی
بند و تبصره 5
- اوراق و اسناد این تبصره
- کارمزد تعهد پذیرهنویسی
- کارمزد معاملهگران اولیه اوراق مالی اسلامی دولت
که در سال 1402منتشر شده باشند، مشمول مالیات به نرخ صفر میشود.
شرح | نرخ مالیات |
مالیات کارمزد اوراق مالی اسلامی دولت | مالیات به نرخ صفر |
احکام مالیاتی بودجه 1402: تفسیر بند و تبصره 5
تبصره 6: عوارض و مالیات
این تبصره، به موارد مالیاتی بودجه 1402 همراه با جزئیات میپردازد.
بند الف تبصره 6
وزارت نیرو از طریق شرکتهای آب و فاضلاب استانی سراسر کشور مکلف است علاوهبر دریافت نرخ آب بهای شهری، به ازای هر مترمکعب فروش آب شرب بالاتر از الگوی مصرف تا دو برابر بیش از الگو، 15% نرخ آب بها را افزایش داده و از مشترکانی که بیش از دو برابر الگو مصرف کردهاند، به ازای هر مترمکعب مازاد، 35% نرخ را افزایش و از آنان دریافت و به خزانه داری کل کشور واریز کند.
نکته: وجوه فوق مشمول مالیات بر درآمد و مالیات بر ارزش افزوده نخواهد بود.
بند ب تبصره 6
به وزارت امور اقتصادی و دارایی (سازمان مالیاتی) اجازه داده میشود: ظرف یک سال، آن بخشی از پروندههای مودیان ارزش افزوده دورههای سنوات 1387 تا 1397،که اظهارنامههای خود را در موعد مقرر تسلیم نمودهاند و تاکنون مورد رسیدگی قرار نگرفتهاند، بر اساس دستورالعملی که به پیشنهاد سازمان امور مالیاتی کشور ظرف یک ماه بعد از ابلاغ قانون، تهیه میشود و به تصویب وزیر امور اقتصادی و دارایی میرسد، بدون رسیدگی، قطعی نماید.
بند د تبصره 6
2- مالیات و عوارض ارزش افزوده دریافتی از واحدهای تولیدی و پیمانکاران طرح (پروژه)های واقع در استان به حساب استان با رعایت جز 2 ماده 38 و ماده 39 قانون ارزش افزوده مصوب سال 1402، محل استقرار واحد تولیدی منظور میشود.
سازمان مالیاتی مکلف است پروندههای واحدهای تولیدی و خدماتی با شخصیت حقیقی یا حقوقی دارای یک محل فعالیت را که محل استقرار واحد تولیدی یا خدماتی آنها در استان محل استقرار دفتر مرکزی آنها نیست، به اداره کل امور مالیاتی استان محل استقرار واحد تولیدی و خدماتی ارسال نماید.
نکته: مالیات و عوارض بر ارزش افزوده واحدهای خدماتی ملی به نسبت سهم هر استان از جمعیت کشور، به حساب خزانه استان ذیربط واریز میشود.
بند هـ تبصره 6
1- مطابق ماده (12) قانون الحاق برخی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت (2) به هر یک از وزارتخانههای نفت و نیرو از طریق شرکتهای تابعه ذیربط اجازه داده میشود:
- هر واحد مسکونی مشترک گاز، مبلغ 2000 ریال
- هر واحد مسکونی مشترک برق، مبلغ 1000 ریال
- هر واحد تجاری مشترک گاز و برق مبلغ 10,000 ریال
به صورت ماهانه اخذ و به حساب درآمد عمومی موضوع ردیفهای 160185 و 160186 جدول شماره (5) این قانون نزد خزانهداری کل کشور واریز کنند. برای مشترکان روستایی، مبالغ فوقالذکر 50% است و مشترکان فاقد گاز از پرداخت معاف هستند.
نکته: وجوه فوق مشمول مالیات بر درآمد و ارزش افزوده نخواهد بود.
بند و تبصره 6
در اجرای ماده (۶) قانون کمک به ساماندهی پسماندهای عادی با مشارکت بخش غیر دولتی مصوب فروردین 1402 وزارت امور اقتصادی و دارایی از طریق سازمان مالیاتی موظف است: یک در هزار ارزش مواد اولیه، قطعات و کالاهایی که تمام یا قسمتی از آنها قابل بازیافت است را اخذ و منابع حاصله را به ردیف درآمدی شماره 160189 واریز نماید.
نکته: دستورالعمل شناسایی، نحوه رسیدگی و تشخیص، مطالبه و وصول توسط سازمان مالیاتی تهیه و پس از تایید وزیر امور اقتصادی و دارایی ابلاغ میشود.
بند ز تبصره 6
1- مالیات تکلیفی پزشکان
کلیه مراکز درمانی اعم از دولتی، خصوصی، وابسته به نهادهای عمومی، نیروهای مسلح، خیریهها و شرکتهای دولتی مکلفند:
10% از حقالزحمه یا حقالعمل گروه پزشکی که به موجب دریافت وجه صورتحسابهای ارسالی به بیمهها و یا نقدا از طرف بیمار پرداخت میشود به عنوان علیالحساب مالیات کسر و به نام پزشـک مربوط تا پایان مـاه بعد از وصول مبلغ صورتحسـاب به حساب سازمان مالیاتی واریز کنند.
سازمان امور مالیاتی مکلف است پروندههای مالیاتی مراکز درمانی مربوط به عملکرد سالهای 1398 – 1399 -1400 را تا پایان سال 1402رسیدگی نماید و درآمدهای ناشی از آن را به ردیف درآمدی شمــاره 110207 نزد خزانهداری کل کشور واریز نماید.
نکات
- مالیات علیالحساب این بند شامل کلیه پرداختهایی که به عنوان درآمد حقوق و کارانه مطابق جز 5 بند الف تبصره 12 این قانون پرداخت و مالیات آن کسر میشود، نخواهد بود.
- حکم ماده 199 ق.م.م در اجرای این بند جاری است.
2ـ الزام استفاده از پایانه فروشگاهی
کلیه صاحبان حرف و مشاغل پزشکی، پیراپزشکی، داروسازی و دامپزشکی و فروشنـدگان تجهیزات پزشکی که پروانه کار آنها توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و یا سازمان نظام پزشکی ایران صادر میشود و کلیه اشخاص شاغل در کسب و کارهای حقوقی اعم از وکالت و مشاوره حقوقی و خانواده، مکلفند از پایانه فروشگاهی استفاده کنند.
با مستنکفین از اجرای این حکم مطابق قانون پایانههای فروشگاهی و سامانه مودیان برخورد میشود.
بند ح تبصره 6
سازمان امور مالیاتی کشور مکلف است:
- عوارض به میزان 10% ارزش کالاها و خدمات
موضوع مواد (۴۸) قانون الحاق برخی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت (2) را اخذ و به ردیف درآمدی 160109 جدول شماره (5) این قانون نزد خزانهداری کل کشور واریز نماید؛ تا از طریق دستگاههای اجرایی ذیربط صرف اهداف تعیین شده در ماده قانونی فو قالذکر گردد.
بند ل تبصره 6
به استناد مواد 103 و 169 مکرر ق.م.م و به منظور افزایش درآمدهای مالیاتی دولت از طریق ابطال تمبر مالیاتی، قوه قضائیه مکلف است دسترسی برخط سازمان مالیاتی و مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده قوه قضائیه را به سامانه تنظیم قرارداد الکترونیکی فراهم نماید.
تمام وکلای فعال عضو مراکز وکلا و کانونهای وکلای دادگستری موظفند قراردادهای مالی خود با موکل را در این سامانه ثبت و تنظیم نمایند. شناسه (کد) یکتای صادر شده برای هر قرارداد توسط سامانه قرارداد الکترونیک، مبنای شناسایی مشاوران، وکلا و کانونهای وکلای دادگستری در سامانه خدمات قضائی به منظور استخراج اطلاعات مالی مندرج در قرارداد و ابطال تمبر مالیاتی خواهد بود.
در تبصره ماده 100 قانون مالیاتهای مستقیم برای عملکرد سال 1402، عبارت «ده برابر» به عبارت«سی برابر» اصلاح میشود.
بند ن تبصره 6
در راستای سیاستهای حمایت از تولید، نرخ مالیات موضوع ماده 105 ق.م.م، اشخاص حقوقی دارای پروانه بهرهبرداری از وزارتخانههای ذیربط در فعالیتهای تولیدی در سال 1402، معادل 20% تعیین میشود.
نکته: این بخشودگی علاوهبر سایر معافیتها و بخشودگیها و مشوقهای قانونی اشخاص مذکور است.
بند ع تبصره 6
1ـ مالیات هنرمندان و انتشارات کتابهای کمک درسی
معافیت مالیاتی فعالیتهای مربوط به انتشارات کمک درسی حذف میشود؛
معافیت مالیاتی بازیگران، اجرای صحنه خوانندگی (کنسرت) و تهیهکنندگی، نشر و تکثیر و پخش آثار موسیقیایی، حراجی آثار هنری (موضوع بند (ل) ماده 139 ق.م.م) صرفا تا سقف 2,600,000,000 ریال در سال قابل اعمال است. بعد از آن حسب مورد به نرخ قانون مالیاتهای مستقیم مشمول مالیات میشود.
2ـ حمایت مالی از مشاغل آسیب دیده کرونا
به منظور حمایت از تولید و صاحبان کسب و کارهای آسیب دیده از کرونا، بر اساس اعلام ستاد ملی مبارزه با کرونا واحدهای صنفی با درآمد مشمول مالیات کمتر از 1,000,000,000 ریال در سال 1402، علاوهبر معافیتهای قانونی و بخشودگی و مشوقهای مالیاتی، برای مالیات بر عملکرد سال 1402 از پنج واحد درصد بخشودگی برخوردار میشوند.
4ـ حذف معافیتهای مالیاتی موسسات کنکور
معافیتهای مالیاتی موسسات کنکور دانشگاهها اعم از کنکور سراسری و کنکورهای تحصـیلات تکمیلی حذف میشود.
5ـ شرط برخورداری از معافیت مالیاتی درآمدهای حاصل از صادرات
برخورداری از معافیتهای مالیاتی برای درآمدهای حاصل از صادرات کالاها و خدمات و هر گونه جایزه و مشوقهای صادراتی منوط به بازگشت ارز حاصل از صادرات به چرخه اقتصادی کشور است.
بند ف تبصره 6
در سال 1402 ارزش انواع خودروی سواری و وانت دو اتاق (کابین) دارای شماره انتظامی شخصی در اختیار مالکین اعم از اشخاص حقیقی و حقوقی بیش از 10,000,000,000 ریال مشمول مالیات سالانه خودرو به شرح زیر هستند:
از مبلغ (ريال) | تا مبلغ (ريال) | نسبت به مازاد (ريال) | نرخ مالیات |
1,000,000,000 | 15,000,000,000 | 1,000,000,000 | 1% |
15,000,000,001 | 30,000,000,000 | 15,000,000,000 | 2% |
30,000,000,001 | 45,000,000,000 | 30,000,000,000 | 3% |
45,000,000,001 | بیش از 45,000,000,000 | 45,000,000,000 | 4% |
نرخ مالیات خودرو 1402
ماخذ محاسبه مالیات خودرو موضوع این بند:
- قیمت روز انواع خودرو با توجه به تاریخ ساخت یا واردات آن و صرفا بر اساس مشخصات مالک خودرو مندرج در شناسنامه خودرو صادره توسط نیروی انتظامی (برگ سبز) به عنوان سند رسمی خودرو است که توسط سازمان مالیاتی تا پایان سال 1402 تعیین و اعلام شده است.
- ماخذ مزبور برای انواع خودرو که بعد از اعلام سازمان تولید یا وارد میشوند، بلافاصله پس از تولید یا واردات آن توسط سازمان مزبور تعیین و اعلام خواهد شد.
نکات
- کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی مکلفند مالیات سالانه مربوط به خودروهای تحت تملک خود و فرزندان کمتر از هجده سال و محجور تحت تکفل را حداکثر تا پایان بهمن ماه سال 1402 پرداخت نمایند.
- ثبت نقل و انتقال خودروهایی که به موجب این بند برای آنها مالیات وضع گردیده است قبل از پرداخت بدهی مالیاتی مورد انتقال شامل مالیات بر دارایی، نقل و انتقال قطعی و اجاره ممنوع است.
- متخلفین از حکم این بند در پرداخت مالیات متعلقه مسئولیت تضامنی دارند.
بند ص تبصره 6
به منظور اجرای سیاستهای کلی ابلاغی مقام معظم رهبری در جهت تحقق جهش تولید دانش بنیان و توسعه زنجیره ارزش تولید و عبور از خام فروشی، درآمد حاصل از صادرات:
- مواد و محصولات معدنی و صنایع معدنی فلزی و غیرفلزی از جمله بیلت، بلوم و اسلپ
- محصولات نفتی، گازی و پتروشیمی از جمله قیر و متانول، اوره و پلیاتیلن
به صورت خام و نیمه خام در تمام نقاط کشور مشمول مالیات و عوارض صادراتی میشود.
بند ق تبصره 6
1ـ مالیات واحدهای مسکونی و باغ ویلاها
در سال 1402 واحدهای مسکونی و باغویلاهایی که ارزش آنها (با احتساب عرصه و اعیان) بیش از 150,000,000,000 ریال باشد، مازاد بر این مبلغ مشمول مالیات دو در هزار میشوند.
2ـ معافیت مالیاتی واحدهای مسکونی باغ ویلاهای در حال ساخت
واحدهای مسکونی و باغویلاهای در حال ساخت، مشمول این مالیات نمیشوند.
نکات
- این مالیات بر عهده شخصی است که در ابتدای سال 1402، مالک واحدهای مسکونی و باغویلاهای مذکور خواهد بود
- کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی مکلفند مالیات سالانه مربوط به هر یک از واحدهای مسکونی وباغویلاهای تحت تملک خود و افراد تحت تکفل را حداکثر تا پایان بهمن ماه 1402 پرداخت نمایند
- ثبت نقل و انتقال املاکی که به موجب این بند برای آنها مالیات وضع شده، قبل از پرداخت بدهی مالیاتی مورد انتقال شامل مالیات بر دارایی، نقل و انتقال قطعی و اجاره ممنوع است
- متخلف از حکم این جز در پرداخت مالیات متعلقه مسئولیت تضامنی دارد
بند ر تبصره 6
در سال 1402 حکم بند 2 ماده 145 ق.م.م (معافیت مالیاتی سود سپرده بانکی) در خصوص اشخاص حقوقی جاری نیست. به استثنای
- صندوق توسعه ملی
- صندوق نوآوری و شکوفایی
- بیمه مرکزی ایران
- شرکتهای بیمه بازرگانی
- صندوق بیمه همگانی حوادث طبیعی ساختمان
- صندوق بیمه محصولات کشاورزی
- صندوقهای بازنشستگی
- صندوق تامین خسارتهای بدنی
بند ث تبصره 6
به منظور توسعه اشتغال زندانیان، در سال 1402 سود حاصل از سرمایهگذاری و تولید درون زندانها، پس از تایید سازمان زندانها و اقدامات تامینی و تربیتی کشور مشمول مالیات با نرخ صفر است.
بند ذ تبصره 6
کلیه طرح (پروژه)های زودبازده و عامالمنفعه که توسط گروههای جهادی، نیروهای داوطلب بسیجی و بسیج سازندگی در مناطق محروم و کمبرخوردار روستایی و شهری اجرا میشود، از پرداخت هر گونه مالیات و عوارض معاف هستند.
بند ض تبصره 6
تبلیغات کالاها و خدمات داخلی در روزنامه ها و نشریات در سال 1401 مشمول حکم جز 3 بند (ب) ماده 9 قانون مالیات بر ارزش افزوده نیست.
شماره بند | شرح | نرخ مالیات |
الف | اضافه دریافتی آب بهای شهری بالاتر از الگوی مصرفی وزارت نیرو | معاف از مالیات و ارزش افزوده |
ب | قطعی نمودن پروندههای مالیاتی رسیدگی نشده توسط سازمان مالیاتی | — |
د | اختصاص مالیات و عوارض ارزش افزوده واحدهای تولیدی و پیمانکاران طرحهای استانی به حساب خود استان | — |
ه | وجوه دریافتی وزارت نفت و نیرو از مشترکان گاز و برق جهت بیمه واحدهای مسکونی و تجاری | معاف از مالیات و ارزش افزوده |
و | مواد اولیه، قطعات و کالاهای قابل بازیافت و نحوه اجرایی شدن آن توسط سازمان امور مالیاتی | مالیات وضع خواهد شد |
ز | کسر بخشی از حقالزحمه پزشکان به عنوان علیالحساب مالیاتی | 10% به صورت علیالحساب |
ح | واریز بخشی از عوارض ارزش کالاها و خدمات موضوع ماده (۴۸) قانون الحاق برخی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت(2) | 10% ارزش کالاها و خدمات |
ل | حق تمبر مالیاتی وکلا | با راهاندازی سامانه تعیین خواهد شد |
م | تغییر سقف میزان فروش کالا و خدمات سالانه مودیان مشمول ماده (۱۰۰) ق.م.م | — |
ن | اشخاص حقوقی دارای پروانه بهره برداری از وزارتخانه های ذی ربط در فعالیت های تولیدی موضوع ماده 105 ق.م.م | 20% |
ع-1 | حذف معافیت مالیاتی فعالیتهای مربوط به انتشارات کمک درسی | به نرخ مصوب |
ع-1 | معافیت مالیاتی هنرمندان تا سقف 2,600,000,000 ریال در سال | مازاد بر آن به نرخ مصوب |
ع-2 | حمایت از مشاغل آسیب دیده کرونا با درآمد مشمول مالیات کمتر از یک میلیارد در سال 1402 | بخشودگی 5% از مالیات بر عملکرد 1402 |
ع-4 | حذف معافیتهای مالیاتی موسسات کنکور دانشگاهها در سال 1402 | به نرخ مصوب |
ع-5 | شرط معافیت صادرات: بازگشت ارز حاصل از صادرات به چرخه اقتصادی کشور | — |
ع-6 | تعیین فهرست معافیتهای گمرکی و تغییر از معافیت مالیاتی به نرخ صفر مالیاتی | — |
ف | مالیات سالانه خودروهای بیش از 10,000,000,000 ریال | از 1% تا 4% ارزش خودرو |
ص | مالیات درآمد حاصل از صادرات مواد و محصولات معدنی، نفتی، گازی و پتروشیمی به صورت خام و نیمه خام | مالیات وضع خواهد شد |
ق-1 | مالیات واحدهای مسکونی و باغ ویلاها با ارزش بیش از 150,000,000,000 ریال | دو در هزار |
ق-2 | واحدهای مسکونی و باغویلاهای در حال ساخت | معاف از مالیات |
ر | حذف معافیت مالیاتی سود سپردههای بانکی اشخاص حقوقی | به نرخ مصوب |
ث | مالیات سود حاصل از سرمایهگذاری و تولید درون زندانها | نرخ صفر |
ذ | پروژههای گروههای جهادی | معاف از مالیات |
ض | تبلیغات کالاها و خدمات داخلی در روزنامهها و نشریات مشمول ارزش افزوده | به نرخ مصوب |
احکام مالیاتی بودجه 1402: تفسیر تبصره 6
تبصره ۷ – صنعت، معدن و ارتباطات
تهاتر مطالبات برخی از سازمانهای دولتی با بدهی مالیاتی
د- به دولت اجازه داده میشود مطالبات قبل از سال ۱۳۹۷ سازمانهای گسترش و نوسازی صنایع ایران (ایدرو) و توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) بابت مشارکت در تأمین سرمایه بانک تخصصی صنعت و معدن و همچنین مطالبات سازمانهای مذکور و وزارت نفت از طریق شرکت دولتی تابعه بابت سهم متعلق به آنها از واگذاری سهام مطابق قوانین مربوط، مشروط به انجام تکالیف موضوع قانون اجرای سیاستهای کلی اصل چهل و چهار (۴۴) قانون اساسی را با بدهی آنها به دولت بابت مالیات و سود سهام تا سقف ده هزار میلیارد (۱۰.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال به صورت جمعی- خرجی از طریق گردش خزانه تهاتر کند.
معافیت مالیات نقل و انتقال دارایی به/ از شرکتهای سهامی عام طرح (پروژه)، صندوقهای سرمایهگذاری غیرمستقیم و یا صندوقهای سرمایهگذاری اعم از طرح (پروژه)، زمین و ساختمان، املاک و مستغلات
ط)۲- هرگونه نقل و انتقال دارایی به/ از شرکتهای سهامی عام طرح(پروژه)، صندوقهای سرمایهگذاری غیرمستقیم و یا صندوقهای سرمایهگذاری اعم از طرح (پروژه)، زمین و ساختمان، املاک و مستغلات از پرداخت مالیات نقل و انتقال معاف است.
بند ط تبصره 7 قانون بودجه
2- هرگونه نقل و انتقال دارایی به/ از شرکتهای سهامی عام طرح(پروژه)، صندوقهای سرمایهگذاری غیرمستقیم و زمین و ساختمان، املاک و مستغلات مشمول مالیات نقل و انتقال با نرخ صفر است.
شماره بند | شرح | نرخ مالیات |
د | تهاتر مطالبات برخی از سازمانهای دولتی با بدهی مالیاتی | تا سقف ۱۰,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ ریالبه صورت جمعی-خرجی |
ط | نقل و انتقال دارایی به/ از شرکتهای سهامی عام طرح (پروژه)، صندوقهای سرمایهگذاری غیرمستقیم، زمین و ساختمان، املاک و مستغلات | معاف از مالیات |
احکام مالیاتی بودجه 1402: تفسیر تبصره 7
تبصره 9: آموزش، پژوهش و فرهنگ
بند م تبصره 9
1- هزینهکرد اشخاص حقوقی در خصوص تولید و انتشار محتوای فرهنگی و آموزشی و معرفی ظرفیتهای گردشگری جمهوری اسلامی ایران به زبانهای خارجی، با هماهنگی و تایید وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و ساخت و تکمیل اماکن ورزشی و خانه جوانان و زمینها و سالنهای ورزشی با هماهنگی وزارت ورزش و جوانان و ساخت فرهنگسرا با هماهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به صورت 100% به عنوان هزینه قابل قبول مالیاتی قلمداد میشود.
شرح | نرخ مالیات |
پذیرش 100% هزینهکرد اشخاص حقوقی در جهت فرهنگ،هنر، آموزش، پرورش و ورزش به عنوان هزینه قابل قبول مالیاتی | معاف |
احکام مالیاتی بودجه 1402: تفسیر تبصره 9
بصره ۱۰ – قضایی، انتظامی، دفاعی
قابل قبول بودن هزینههای عوارض پرداختی حق بیمه شخص ثالث شرکتهای بیمه
الف- شرکتهای بیمهای مکلفند مبلغ پنج هزار میلیارد (۵.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال از اصل حق بیمه شخص ثالث دریافتی را طی جدولی که بر اساس فروش بیمه (پرتفوی) هر یک از شرکتها تعیین و به تصویب شورای عالی بیمه میرسد به صورت ماهانه به حساب درآمد عمومی ردیف ۱۶۰۱۱۱ جدول شماره (۵) این قانون نزد خزانهداری کل کشور واریز کنند. وجوه واریزی شرکتهای بیمه موضوع این بند به عنوان هزینههای قابل قبول مالیاتی محسوب میشود.
بند ط تبصره 10
2– فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران مکلف است از ابتدای سال 1402، به استنــاد تبصره ( 1 ) ماده 30 قانون مالیات بر ارزش افزوده، مالیات نقل و انتقال خودرو و موتورسیکلت را در هنگام فک و نصب پلاك به ترتیب مقرر شده توسط سازمان مالیاتی دریافت و به حساب مربوطه نزد خزانهداری کل کشور واریز نماید.
بند ک تبصره 10
وجوهی که توسط خیرین و اشخاص صرف احداث، تکمیل، تقویت و توسعه کلانتریها و پاسگاهها (با تایید فرماندهی نیروی انتظامی استان) و پایگاههای بسیـج و حوزههای بسیج و طرح (پروژه)های عمرانی جهادگران (با تایید سپاه استان) میشود، به عنوان هزینه قابل قبول مالیاتی تلقی میشود.
شماره بند | شرح | نرخ مالیات |
الف | قابل قبول بودن هزینه عوارض پرداختی حق بیمه شخص ثالث شرکتهای بیمه | معاف |
ط | تکلیف نیروی انتظامی به دریافت مالیات نقل و انتقال خودرو و موتورسیکلت | وضع خواهد شد |
ک | قابل قبول بودن هزینههای خیرین جهت کلانتریها و بسیج | معاف |
احکام مالیاتی بودجه 1402: تفسیر تبصره 10
تبصره 11: مسکن و حمل و نقل
بند الف تبصره 11
5 – مالیات مسکن مهر (شامل آماده سازی، محوطهسازی، زیربنایی و روبنایی) در قراردادهای سه جانبه،تعاونی و خود مالک که توسط پیمانکاران پرداخت میشود، معادل ۳,۰۰۰,۰۰۰ ریال به ازای هر واحد مسکونی تعیین میشود.
نکته: سازمان امور مالیاتی موظف به صدور مفاصاحساب مالیاتی پس از دریافت این مالیات است.
شرح | نرخ مالیات |
مالیات مسکن مهر | ۳,۰۰۰,۰۰۰ ریال به ازای هر واحد مسکونی |
احکام مالیاتی بودجه 1402: تفسیر تبصره 11
تبصره ۱۲ – حقوق و دستمزد
سقف معافیت سالانه مالیات حقوق
۵- سقف معافیت مالیاتی سالانه موضوع ماده (۸۴) قانون مالیاتهای مستقیم در سال 1402 مبلغ ششصد میلیون (۶۰۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال تعیین میشود.
نرخ مالیات بر درآمد حقوق کارکنان دولتی و غیر دولتی اعم از حقوق و مزایای مستمر و غیر مستمر و سایر پرداختیها و کارانه به استثنای عیدی پایان سال، به شرح زیر میباشد:
۱-۵- نسبت به مازاد ششصد میلیون (۶۰۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال تا یک میلیارد و دویست میلیون (۱.۲۰۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال، ده درصد (۱۰%)
۲-۵- نسبت به مازاد یک میلیارد و دویست میلیون (۱.۲۰۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال تا دو میلیارد و چهارصد میلیون (۲.۴۰۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال، پانزده درصد (۱۵%)
۳-۵- نسبت به مازاد دو میلیارد و چهارصد میلیون (۲.۴۰۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال، بیست درصد (۲۰%)
شماره بند | شرح | نرخ مالیات |
الف | سقف معافیت سالانه مالیات حقوق معادل سالانه 672,000,000 ریال | از 10% تا 30% برای بیش از سقف معافیت |
الف | سقف معافیت مستغلات اشخاص موضوع ماده 57 ق.م.م و درآمد مشاغل موضوع ماده 101 ق.م.م معادل سالانه 396,000,000 ريال | به نرخ ماده 131 ق.م.م از 15% تا 25% |
جدول سقف معافیت مالیاتی مشاغل و اشخاص موضوع ماده 57
تبصره 14: هدفمندسازی یارانه ها
بند الف تبصره 14
2- منابع حاصل از اصلاح قیمت بنزین نسبت به قیمت قبل از سهمیهبندی در سال 1402 ، مشمول عوارض و مالیات بر ارزش افزوده و سهم 14/5% شرکت ملی نفت ایران نمیشود .
شرح | نرخ مالیات |
ارزش افزوده بنزین | معاف از ارزش افزوده و پرداخت سهم شرکت نفت |
احکام مالیاتی بودجه 1402: تفسیر بند الف تبصره 14
تبصره 15: برق و انرژی هسته ای
بند ج تبصره 15
شرکت تولید مواد اولیه و سوخت هستهای ایران مکلف است جهت توسعه و تسریع در اجرای طرحهای تملک داراییهای سرمایهای، مواد معدنی و محصولات جانبی همراه با مواد پرتوزا پس از جداسازی را مطابق قوانین و مقررات به فروش رسانده و درآمد حاصل از آن را پس از کسر هزینهها (شامل قیمت تمام شده کالا و خدمات فروش رفته، اداری-عمومی و توزیع و فروش) به حساب خاصی نزد خزانهداری کل کشور واریز کند؛ تا مطابق بودجه سالانه آن شرکت جهت سرمایهگذاری در طرحها و ردیفهای تملک داراییهای سرمایهای جهت خرید کیک زرد با منشا داخلی یا خارجی و یا تملک سهام معادن پرتوزا و شرکتهای مرتبط با چرخه سوخت براساس موافقتنامههای مبادله شده با سازمان برنامه و بودجه کشور هزینه نماید.
درآمد حاصله به حساب افزایش سرمایه دولت در شرکت منظور و معاف از تقسیم سود سهام دولت و مالیات آن با نرخ صفر محاسبه میشود.
شرح | نرخ مالیات |
درآمد شرکت تولید مواد اولیه و سوخت هستهای ایران | نرخ صفر مالیاتی |
احکام مالیاتی بودجه 1402: تفسیر بند ج تبصره 15
تبصره 17: رفاه و سلامت
بند و تبصره 17
برخورداری هزینههای حمایتی پرداختی موسسات خیریه غیردولتی و خصوصی به اشخاص،از معافیتهای مالیاتی بند ط ماده ۱۳۹ ق.م.م عبارتند از:
- انجام تکالیف موضوع این ماده
- ثبت اطلاعات آن در سامانه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی
شرح | نرخ مالیات |
حمایتهای موسسات خیریه غیردولتی و خصوصی به اشخاص موضوع بند ط ماده 139 ق.م.م مشروط به ثبت نام در سامانه وزارت کار و انجام تکالیف | معاف از مالیات |
احکام مالیاتی بودجه 1402: تفسیر بند و تبصره 17