اشخاصی که آورده نقدی برای تأمین مالی پروژه ـ طرح و سرمایه در گردش بنگاههای تولیدی را در قالب عقود مشارکتی فراهم نمایند، معادل حداقل سود مورد انتظار عقود مشارکتی مصوب شورای پول و اعتبار از پرداخت مالیات بر درآمد معاف میشوند و برای پرداخت‌کننده سود، معادل سود پرداختی مذکور به‌عنوان هزینه قابل قبول مالیاتی تلقی میشود.
یکی از نکات مهمی که در اصلاحیه قانون مالیات های مستقیم باید به آن توجه داشته باشید موضوع حذف شدن ماده 138 و ایجاد ماده 138 مکرر توسط سازمان مالیاتی کشور است. من در این پست سعی کردم چند نقطه مبهم در ماده 138 مکرر را خدمت شما توضیح دهم اگر شما متن اصلاحی که شامل دو تبصره است، خیلی مشکلی از نظر فهم آن نداشته باشید ولی شاید تعریف چند کلمه بتواند کمک بیشتری به درک آن انجام دهد. اگر کنجکاو هستید بدانید ماده 138 قبلی چه بوده است ابتدا آن را مطالعه کنید و سپس به مطالعه اصلاحی بپردازید
مادة 138 سود ابرازي شرکت‌هاي تعاوني و خصوصي که براي توسعه و بازسازي و نوسازي يا تکميل واحدهاي موجود صنعتي و معدني خود يا ايجاد واحدهاي جديد صنعتي يا معدني در آن سال مصرف گردد از پنجاه درصد (50%) ماليات متعلق موضوع مادة (105) اين قانون معاف خواهد بود مشروط بر اين که قبلاً اجازة توسعه يا تکميل يا ايجاد واحد صنعتي يا معدني جديد در قالب طرح سرمايه گذاري معين از وزارتخانة ذيربط تحصيل شده باشد.
در صورتي که هزينة اجراي طرح يا طرح‌هاي ياد شده در هر سال مازاد بر سود ابرازي همان سال باشد و يا از هزينة طرح سرمايه گذاري کمتر باشد شرکت مي‌تواند از معافيت مذکور در محاسبة ماليات سود ابرازي سال هاي بعد حداکثر به مدت سه سال و به ميزان مازاد مذکور و يا باقي ماندة هزينة اجراي کامل طرح بهره‌مند شود.
در سال 1395 این ماده قانوی حذف و بجای آن ماده 138 مکرر به اجرا در می آید. در این ماده اینطور عنوان می شود اشخاصی که آورده نقدی برای تأمین مالی پروژه ـ طرح و سرمایه در گردش بنگاههای تولیدی را در قالب عقود مشارکتی فراهم نمایند، معادل حداقل سود مورد انتظار عقود مشارکتی مصوب شورای پول و اعتبار از پرداخت مالیات بر درآمد معاف میشوند و برای پرداخت‌کننده سود، معادل سود پرداختی مذکور به‌عنوان هزینه قابل قبول مالیاتی تلقی میشود.
تبصره 1- استفاده‌کننده از معافیت موضوع این ماده تا دو سال نمی‌تواند آورده نقدی را از بنگاه تولیدی خارج کند. در صورت کاهش آورده نقدی، به‌میزان ارزش روز معافیت استفاده شده، مالیات سال خروج آورده نقدی، اضافه میشود.
تبصره 2- تشخیص تحقق به‌کارگیری آورده نقدی برای تأمین مالی پروژه ـ طرح یا سرمایه در گردش با اداره امور مالیاتی حوزه مربوط است.
حالا برای درک بهتر آن لازم است تعریف چند پارامتر را بدانید:
عقود مشارکتی
شورای پول و اعتبار
هزینه های قابل قبول مالیاتی
پیشنهاد میشود بخوانید: معافیت مالیاتی شرکت های دانش بنیان چگونه است؟
تعریف عقود مشارکتی:
عقود مشارکتی به عقودی گفته میشود که بانک، کل یا بخشی از سرمایه موردنیاز یک فعالیت اقتصادی (تولیدی، تجاری یا خدماتی) را تامین می‌کند و در نهایت، در انتهای فعالیت، مطابق قرارداد فی مابین با صاحبکار اقتصادی، سود حاصل از این فعالیت را تقسیم می‌کند.
تعریف شورای پول و اعتبار:
شورای پول و اعتبار عالی‌ترین مرجع در سیستم بانکی بوده و ریاست آن بر عهده رئیس بانک مرکزی است.
به گزارش بانکی دات آی آر، شورای پول و اعتبار به منظور مطالعه و اتخاذ تصمیم درباره سیاست کلی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و نظارت بر امور پولی و بانکی کشور عهده دار وظایف زیر است:
رسیدگی و تصویب سازمان و بودجه و مقررات استخدامی و آیین نامه های داخلی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران
رسیدگی و اظهار نظر نسبت به ترازنامه بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران جهت طرح در مجمع عمومی
رسیدگی و تصویب آیین نامه های مذکور در قانون پولی و بانکی
اظهارنظر در مسایل بانکی، پولی و اعتباری کشور و همچنین اظهار نظر نسبت به لوایح مربـوط به وام یا تضمین اعتبار و هر موضوع دیگری که از طرف دولت به شورا ارجاع میشود
ارائه نظر مشورتی و توصیه به دولت در مسائل بانکی، پولی و اعتباری کشور که به نظر شورا در وضعیت اقتصادی وبویژه در سیاست اعتباری کشور موثر خواهد بود
اظهار نظر درباره هر موضوعی که از طرف رئیس کل بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در حدود قانون به شورای مذکور عرضه می گردد.
اعضای شورای پول و اعتبار:
وزیر امور اقتصادی و دارائی یا معاون وی
رئیس کل بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران
رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور یا معاون وی
دو تن از وزرا به انتخاب هیأت وزیران
وزیر بازرگانی
دو نفر کارشناس و متخصص پولی و بانکی به پیشنهاد رئیس کل بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و تائید ریاست جمهوری
دادستان کل کشور یا معاون وی
رئیس اتاق بازرگانی و صنایع و معادن
رئیس اتاق تعاون
نمایندگان کمیسیون‌های امور اقتصادی و برنامه و بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی (هر کدام یک نفر) به عنوان ناظر با انتخاب مجلس.
هزینه های قابل قبول مالیاتی:
با دقت در ماده 147 متوجه می شویم که هزینه های قابل قبول مالیات باید شرایط زیر را داشته باشند:
1) در حدود متعارف متکی به مدارک باشند: یعنی بتوان با ارائه اسناد و مدارک مثبته وقوع هزینه را اثبات کرد. مدارک مثبته می تواند صورتحساب، مدارک پرداخت و … باشد.
2) منحصرا مربوط به تحصیل درآمد موسسه در دوره مالی مربوط باشد: این مورد به اصل تطابق هزینه با درآمد و ارتباط هزینه با موسسه مربوطه اشاره دارد. بر این اساس هزینه انجام شده باید برای کسب درآمد در همان موسسه انجام شده باشد و تاریخ تحقق هزینه هم مربوط به سال مالی باشد که اظهارنامه آن ارسال شده است.
3) حد نصاب های مقرر شده بابت هزینه ها رعایت شده باشد: شرط پذیرش برخی از هزینه ها توسط سازمان امور مالیاتی رعایت سقف تعیین شده برای آن است. نمونه این مورد هزینه ماموریت خارجی است هزینه مازاد بر سقف تعیین شده مورد قبول واقع نمی شود.
4) هزینه های مربوط به درآمد های معاف مورد قبول نیست: نکته مهمی که در این ماده ذکر شده این است که هزینه هایی که برای کسب درآمدهای معاف از مالیات یا مالیات با نرخ صفر یا مالیات مقطوع انجام می گردد به عنوان هزینه مورد قبول نیست و در رسیدگی مالیاتی کنار گذاشته می شود و شما نمی توانید هزینه آن را از درآمدهای مشمول خود کسر کنید.
