شرکت ها و موسسات دانش بنیان، شرکت و یا موسسه خصوصی و تعاونی می باشند که برای افزایش علم و ثروت، توسعه اقتصادی دانش محور، تحقق اهداف علمی و اقتصادی و تجاری سازی نتایج تحقیق و توسعه در حوزه فن آوری برتر و با ارزش افزوده فراوان در تولید نرم افزارهای مربوطه تشکیل می شود. شرکت های دانش بنیان امروزه جایگاه ویژه ای پیدا کرده اند و ثبت این شرکت ها متفاوت تر از دیگر شرکت ها می باشد، زیرا این شرکت ها دارای مزایای متنوع و متفاوتی از جمله معافیت مالیاتی با شرایط خاص می باشند.
دارایی اساسی این شرکت های دانش بنیان، دانش و فن آوری می باشد و در راستای گسترش اختراع، نوآوری و تولید نرم افزار فعالیت می کنند.
ویژگی های شرکت دانش بنیان:
یکی از ویژگیهای شرکت دانشبنیان این است که این شرکتها به دنبال تولید محصول یا ارئه خدمت همانند دیگر شرکتهای تجاری نیستند. همانطور که همه ما میدانیم، شرکتهای تجاری به فعالیتهایی ازجمله تولید کالا، توزیع کالا و ارائه خدمات مشغول هستند درصورتیکه، شرکتهای دانشبنیان با اهدافی متفاوت تشکیل میشوند و یکی از ویژگی اصلی این شرکتها این است که به دنبال تربیت نیروی متخصص در بخشهای مختلف هستند و به عبارتی دیگر، محصول شرکت دانشبنیان، تربیت افراد تحصیلکرده است. یکی دیگر از ویژگی شرکتهای دانشبنیان این است که این شرکتها فعالیت زیادی را در عرصه رشد اقتصاد دانشمحور انجام میدهند و از این طریق، سبب توسعه اقتصادی جامعه خواهند شد.
علاوه بر موارد بالا، یکی دیگر از ویژگیهای شرکتهای دانشبنیان این است که دارای این شرکتها قابل لمس نبوده و به همین دلیل حفاظت از اطلاعات و حقوق مالکیت معنوی در این شرکت اهمیت بسیاری دارد و این شرکتها بهوسیله تیم حقوقی خود، از دارای معنوی خود که محرمانه است محافظت مینمایند.
اهداف شرکت های دانش بنیان:
هدف شرکت های دانش بنیان، توسعه علم و فناوری، افزایش ثروت و توسعه اقتصادی، بهبود استفاده از نیروهای دانشگاهی و تحقیقاتی موسسات مورد تأیید وزارت علوم و تحقیقات است. این شرکت ها با توجه به اهداف علمی کشور، از جمله گسترش و کاربرد اختراع و نوآوری، تجاری سازی نتایج تحقق و توسعه طراحی، تولید کالاها و خدمات محصولات دانش بنیان با ارزش افزوده بالا، فعالیت می کنند.
- ارائه خدمات مشاوره در زمینه علمی و تحقیقاتی
- تولید و توسعه یک فناوری و محصول خاص
- ارائه تحقیقات لازم در زمینه دانش و فناوری
- ارائه خدمات کارافرینی در زمینه علم و فناوری
- ارائه خدمات توسعه محصول جدید
- انجام خدمات مربوط به نظارت بر تحقیقات پژوهشی
انواع شرکت های دانش بنیان:
شرکت های دانش بنیان دارای دو نوع می باشند:
- شرکت هایی که مالکیت آنها توسط اعضای هیات علمی دارایی شده است. در صورتی که سهام دانشگاه در این شرکت ها کمتر از 50 درصد باشد، شرکت دانش بنیان به عنوان شرکت خصوصی تلقی می شود.
- شرکتهای دانش بنیان دولتی دارای مالکیت دانشگاه هستند و در صورتی که حداقل 50 درصد سهام آنها متعلق به دانشگاه باشد، به عنوان شرکت دانش بنیان دولتی شناخته میشوند.
شرکت های دانش بنیان از نظر بررسی مالیاتی:
طبق تعاریف قانونی می توان شرکت های دانش بنیان را از لحاظ وضعیت مالیاتی به دو طبقه کلی شرکت های مستقر در پارک علم و فناوری و شرکت های غیر مستقر در پارک علم و فناوری تقسیم بندی کرد.
معافیت مالیاتی شرکت های دانش بنیان:
با توجه به امتیازات و مزایایی که برای شرکتهای دانش بنیان در نظر گرفته شده، آنها به دو دسته تقسیم میشوند. از جمله این مزایا میتوان به معافیت مالیاتی با شرایط خاص اشاره کرد. به علت این مزیت، شرکتهای دانش بنیان به دو دسته تقسیم میشوند.
پیشنهاد می کنیم، مقاله اهمیت و ضرورت پرداخت مالیات را مطالعه کنید
معافیت مالیاتی شرکتهای غیرمستقر در پارک علم و فناوری:
طبق قانون حمایت از شرکت های دانش بنیان شرکت های دانش بنیان سطح یک هم نوپا و هم تولیدی دارای معافیت مالیاتی هستند.
لازم به ذکر است که این معافیت مالیاتی باید از قرارداد ها و فعالتی های تحقیق و توسعه ناشی شده باشد. یعنی معافیت مالیاتی شرکت های دانش بنیان بیش تر درباره درامد های ناشی از مصادیق فعالیت های شرکت های دانش بنیان است که پس از اتمام هر سال از طریق کارگروه ارزیابی به ادامه امور مالیاتی ارسال می شود.شرکت های دانش بنیان به مدت ۱۵ سال دارای معافیت مالیاتی هستند به شرطی که این موضوع هر ساله در کارگروه بررسی گردد.
معافیت مالیاتی شرکت های مستقر در پارک علم و فناوری:
با توجه به قانون اداره مناطق آزاد تجاری، شرکتهایی که در پارک علوم و فناوری فعالیت میکنند، از معافیت مالیاتی برخوردار هستند. این شرکتها نیاز به دریافت مجوز از مدیریت پارک دارند و مدت معافیت مالیاتی آنها، 20 سال از تاریخ صدور مجوز توسط رئیس پارک میباشد. درآمدهای حاصل از فعالیتهای این شرکتها در پارک علوم و فناوری، از مالیات معاف هستند، اما درآمدهای دیگری که ناشی از فعالیتهای غیرپارکی آنها به دست میآید، باید مالیات پرداخت شود. در این شرکتها، برای استفاده از معافیت مالیاتی نیاز به درخواست و تایید کارگروه ارزیابی ندارند..
حمایت های شرکت های دانش بنیان:
در سال های گذشته و با توجه به گسترش فعالیت های شرکت های دانش بنیان، توجه به این شرکت ها بسیار بیش تر از قبل شده است.هیئت دولت نیز تلاش کرده است تا با تنظیم قوانین حمایتی برای این شرکت ها، باعث سهولت عملکرد آن ها شود.
مالیات در شرکت های دانش بنیان و معافیت سربازی شرکت های دانش بنیان جزو حمایت هایی است که شامل حال این شرکت ها می باشد.
معافیت های بیمه ای شرکت های دانش بنیان، معافیت از سود بازرگانی و عوارض گمرک، پوشش بیمه مناسب برای محصولات و خدمات ارائه شده توسط این شرکت ها و اولویت در واگذاری موسسه های پژوهشی دولتی به این شرکت ها جزو سایر حمایت های دولت از آن ها محسوب می شود.همچنین این شرکت ها از تسهیلات بانکی بدون بهره یا کم بهره، اولویت در استقرار مراکز رشد و پارک های علم و فناوری، تسهیل در روند استقرار شرکت های دانش بنیان در محدوده تهران و دیگر شهر ها نیز بهره می برند.
قانون حمایت از شرکتها و موسسات دانش بنیان و تجاری سازی نوآوری ها و اختراعات:
در بخشی از قانون، این شرکت ها مورد حمایت قرار گرفته و برای آن ها تسهیلاتی فراهم شده است. این تسهیلات شامل اعطای وام با بهره کم، تخفیفات مالیاتی، تخصیص اراضی و فضاهای اداری و تولیدی، ارائه خدمات حمایتی و مشاوره ای به شرکت ها، ایجاد شراکت های علمی و فناورانه با دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی و توسعه صادرات محصولات تولیدی می باشد.
به علاوه، این شرکت ها در صورت ارائه پروژه های پژوهشی و تحقیقاتی، می توانند از بودجه پژوهشی که توسط دولت تعیین شده است، بهره مند شوند. همچنین، برای حمایت از این شرکت ها، از طریق سازمان ها و شرکت های دولتی، مانند شرکت های پست، شرکت های برق و شرکت های ارتباطی، امکاناتی در اختیار آن ها قرار می گیرد. این حمایت ها و تسهیلات، برای توسعه فعالیت های این شرکت ها و ارتقای صنعت کشور بسیار مهم می باشد.
- تبصره 1 قانون حمایت از این شرکت ها، به این صورت است که: شرکت های دولتی، موسسات و نهادهای عمومی غیر دولتی و نیز شرکت ها و موسسات دولتی، بیشتر از 51% از مالکیت آن ها به شرکت های دولتی، موسسات و نهادهای غیر دولتی تعلق دارد، مشمول حمایت این قانون نمی باشند.
- در ماده 10 همین قانون، استفاده از مزایا، امتیازات و تسهیلات ذکر شده در این قانون برای شرکت ها و موسسات دانش بنیان منطبق با این اهداف به وسیله وزارت علوم، تحقیقات و فناوری برای تصویب به شورای علوم تحقیقات و فن آوری ارائه می شود.
- بر اساس ماده 11، اگر چنانچه تسهیلات در نظر گرفته شد در این قانون برای اهداف دیگر مصرف شود، مشمول جریمه و مجازات می باشد.