با توجه به اصل تعاون ملی و مقررات، هر فرد موظف است از ثروت و درآمد خود به میزان توان و قدرتش، مالیات پرداخت کرده و از این طریق برای تامین هزینه های عمومی و حفظ منافع اقتصادی، سیاسی و اجتماعی کشور همکاری کند. در کشور ما، روش محاسبه مالیات به دو صورت علی الراس و خود احضاری مورد استفاده قرار می‌گیرد. با این حال، در نظام های مالیاتی پیشرفته، روش خود احضاری جایگزین شیوه علی الراس شده است و شخص حقیقی یا حقوقی میزان سود و مالیات خود را اعلام می کند.

محاسبه مالیات بر اساس توافق مالیات:

با توجه به روش اداره مالیاتی، محاسبه مالیات شرکت های بزرگ به دو صورت ممکن است صورت گیرد: روش سنتی یا توافقی. در روش سنتی، ماموران اداره مالیات میزان مالیات متعلقه را مشخص می کنند و شرکت باید این مبلغ را پرداخت کند. اما در روش توافقی، شرکت با اداره مالیات توافق می کند که مبلغ مالیات را بر اساس روش خاصی محاسبه کند و به اداره مالیات پرداخت کند. 

دلایلی که موجب حذف برخی از مواد قانون و اعمال روش توافقی در محاسبه مالیات شرکت های بزرگ می شوند، شامل مواردی از قبیل کاهش هزینه ها و زمان برای شرکت ها، کاهش هزینه های اداری برای اداره مالیات و همچنین تسهیل در فرایند پرداخت مالیات می باشند. 

در هر صورت، مودی مالیاتی باید مبلغ مالیات متعلقه را پرداخت کند، بر اساس روشی که با اداره مالیات توافق شده است یا مطابق با روش سنتی که اداره مالیات مشخص کرده است.

به طور کلی این موضوع، یکی از مشکلات اساسی قانون مالیات های مستقیم می باشد و تنها با اقتصاد شفاف، مشخص شدن مالیات به صورت سیستمی، نظارت ارگان مخصوص بر روی نحوه برگ تشخیص مالیاتی، مشخص شدن تفاوت زیاد ارقام درج شده در برگ تشخیص های صادره نسبت به رقم های قطعی، اصلاح قانون های مستقیم، حذف بررسی توافقی، برون سپاری خدمات مالیاتی و بازجویی متخلفین، مشکلات این سازمان از بین می رود.

 ماده 238 قانون مالیات های مستقیم

ماده 238 قانون مالیات های مستقیم:

جهت احترام به مودیان محترم مالیاتی و جلوگیری از هرگونه سوء تفاهم در رابطه با توافقات انجام شده و اجرای ماده 238 قانون مالیات های مستقیم، در صورت ارائه اسناد و مدارک موثق برای کاهش درآمد مشمول مالیات مودی، ممیزین کل مالیاتی موظف هستند که نکات زیر را رعایت کنند:

•  بررسی دقیق اسناد و مدارک ارائه شده توسط مودی به منظور اطمینان از صحت آنها و تطابق با قوانین و مقررات مالیاتی.
•  بررسی میزان درآمد مشمول مالیات مودی و تطبیق آن با اسناد و مدارک ارائه شده.
•  بررسی صحت اعتبار اسناد و مدارک ارائه شده توسط مودی.
•  در صورت دسترسی به اطلاعات بیشتر، بررسی و تحلیل سوابق مالی و مالیاتی مودی.
•  رعایت حریم شخصی مودی و عدم افشای اطلاعات محرمانه به افراد غیرمجاز.

با رعایت این نکات، ممیزین کل مالیاتی می توانند از صحت اطلاعات و اسناد ارائه شده توسط مودی اطمینان حاصل کنند و در صورت تایید، مالیات مشمول آن را بر اساس توافقات قبلی محاسبه و اعلام کنند.

پیشنهاد می کنیم، مقاله تشکیل پرونده مالیاتی را مطالعه کنید