بر اساس حکم بند (و) تبصره 6 قانون بودجه سال 1398، سازمان امور مالیاتی می تواند، مالیات بر ارزش افزوده گروهی از مودیان مشمول را با ضریب کاهشی ارزش افزوده فعالیت آن بخش محاسبه کند. البته توجه داشته باشید که این موضوع برای دوره هایی می باشد که مالیات آن دوره قطعی نشده باشد. ضریب محاسبه ارزش افزوده هر بخش از فعالیت اقتصادی با توجه به دستور سازمان امور مالیاتی کشور و به تایید وزیر امور اقتصاد و دارایی مشخص می شود.

با توجه به ضریب ارزش افزوده بعضی از فعالیت ها اقتصادی و تایید وزیر محترم اقتصاد و دارایی، برای حرمت و حل مشکلات مودیان مالیاتی که توانایی مستند سازی برای اعتبارات خرید را ندارند، همکاری با آن ها و ایجاد وحدت و یکپارچگی در اجرای مقررات موارد ذکر شده در ذیل را ابلاغ کرده اند.

ضرایب ارزش افزوده برخی فعالیتها:

1- با توجه به اختیارات تبصره 6 قانون بودجه سال 1398 کل کشور، ضریب ارزش افزوده فعالیات های ذکر شده در ذیل، مشخص و مورد تایید وزیر محترم امور اقتصاد و دارایی قرار گرفته است:

البته توجه داشته باشید که این ضرایب ذکر شده مالیات و عوارض ارزش افزوده برای اشخاص حقیقی فعالیت های ذیل می باشد.

• فروشندگان آهن آلات 6%
• سنگبری ها 11%
• صاحبان نمایشگاه ها و فروشگاه های خودرو 5%
• فروشندگان انواع روتختی، روبالشتی، رومیزی و انواع آن ها7%
• فروشندگان انواع نوشت افزار و لوازم مهندسی 7%
• فروشندگان انواع لوازم بهداشتی و ساختمانی 7%
• فروشندگان انواع لحاف، حوله، بالش، تشک و کوسن 7%
• فروشندگان کارت شارژ و سیم کارت 2%
• فروشندگان مواد غذایی، آجیل و خشکبار 6%
• فروشندگان پوشاک، کیف، کفش و پارچه 7%
• فروشندگان لوازم بهداشتی و آرایشی 7%
• فروشندگان عینک، قطعات و لوازم مربوطه 8%
• فروشندگان لوازم و قطعات یدکی خودرو، موتور سیکلت، سه چرخه موتوری و دوچرخه 6%
• فروشندگان لوازم خانگی 6%
• فروشندگان رایانه، ماشین های اداری، قطعات و لوازم یدکی مربوطه 5%
• فروشندگان لوازم برقی و الکتریکی 6%
• فروشندگان محصولات لاستیکی و پلاستیکی 7%
• فروشندگان انواع اسباب بازی 9%
• فروشندگان انواع ساعت و لوازم یدکی مربوطه 7%
• فروشندگان انواع شوفاژ، تهویه مطبوع، قطعات و لوازم یدکی مربوطه 6%
• فروشندگان انواع آسانسور، پله برقی، تجهیزات، قطعات و لوازم یدکی مربوطه 6%
• فروشندگان انواع پتو، انواع کالا و لوازم خرازی، انواع زیورآلات و جواهرات بدلی 7%
• کارگاه صنعتی پوشاک 13%

ارزش افزوده

2-برای تعیین ضریب ارزش افزوده فعالیت‌های اقتصادی در بند ۱، مالیات ارزش افزوده به بخشی از قیمت کالای تمام شده اعمال می‌شود و افراد مشمول نمی‌توانند در زمان فروش، مبالغ مالیات و عوارض ارزش افزوده بیشتر از قیمت فروش را درخواست کنند.

3- ضریب ارزش افزوده مشخص شده، برای تمامی دوره های مالیاتی سال 1398 و قبل از آن که مالیات و عوارض ارزش افزوده آن ها قطعی نشده است، به طور پایدار برقرار است. به عبارت دیگر، در صورتی که در آینده تغییراتی در مقررات مالیات ارزش افزوده اتفاق بیفتد، این ضریب تاثیری بر محاسبه مالیات ارزش افزوده دوره های قبل نخواهد داشت

با توجه به تبصره 2 ماده 210 قانون مالیات های مستقیم مالیات و عوارض ارزش افزوده ارائه شده مودیان در اظهارنامه تسلیمی، قطعی می باشد و اگر چنانچه این مالیات و عوارض ارزش افزوده مشخص شده بیشتر باشد، مالیات و عوارض ارزش افزوده ارائه شده مودیان قطعی به حساب می آید و معیار عمل قرار می گیرد.

4-بند 1 از مقررات مالیاتی بیان می‌کند که فعالان اقتصادی برای نگهداری اسناد، مدارک و اجرای مقررات، باید بر اساس فرآیند های اجرایی مشخص شده در قانون اقدام کنند. این فعالان اقتصادی می‌توانند خواستار عدم استفاده از ضرایب مشخص شده برای محاسبه مالیات و عوارض ارزش افزوده خود باشند. با این حال، برای مشخص شدن مالیات و عوارض ارزش افزوده آن‌ها، باید اسناد و مدارک مربوطه را با رعایت قوانین مالیات بر ارزش افزوده ارائه دهند. در این مورد، ضریب ارزش افزوده مشخص شده در قانون مالیات بر ارزش افزوده، مانعی برای مشخص شدن مالیات و عوارض بر اساس اسناد و مدارک نمی‌باشد.

5- برای محاسبه مالیات و عوارض ارزش افزوده مودیان، از مرجع محاسبه مشخص شده استفاده می‌شود. با توجه به ضرایب مشخص شده، ابتدا باید کل فروش مشمول دوره را بررسی کرد. سپس ضریب را در کل فروش مشمول دوره ضرب کرده و ماخذ محاسبه مالیات و عوارض ارزش افزوده هر دوره را به‌دست می‌آوریم. با استفاده از این ماخذ، مالیات و عوارض ارزش افزوده هر دوره محاسبه می‌شود.

ضریب × کل فروش مشمول دوره = ماخذ محاسبه مالیات و عوارض ارزش افزوده هر دوره

نرخ مالیات و عوارض × ماخذ مشمول مالیات و عوارض ارزش افزوده در دوره = مالیات و عوارض ارزش افزوده هر دوره

ضریب ارزش افزوده

6-در صورتی که فعالیت همزمان با دو کالای مشمول و معاف مالیات و عوارض ارزش افزوده صورت گیرد، مودیان موظف به تعیین و ارائه سهم فروش هر کالا از مالیات و عوارض ارزش افزوده می باشند. برای این منظور، مودیان باید با استناد به مستندات مربوطه، سهم فروش کالاهای مشمول و کالاهای معاف را محاسبه کرده و مبلغ مالیات و عوارض ارزش افزوده متناظر با هر کدام را به مرجع مالیاتی اعلام نمایند.

در این صورت، مامورین مالیاتی با توجه به مستندات و واقعیات موجود در دوره مورد بررسی و قرائن مالیاتی، سهم فروش کالاهای مشمول مالیات و عوارض ارزش افزوده را تعیین می‌کنند و بر این اساس، مالیات و عوارض ارزش افزوده مودیان محاسبه خواهد شد. اما بهترین روش برای اجتناب از این مسئله، این است که مودیان از ابتدا به دقت و با رعایت قوانین و مقررات مالیاتی، سهم فروش کالاهای مشمول و معاف را مشخص کرده و به صورت منظم و به موقع به مامورین مالیاتی ارائه دهند.

7- کلیه فعالان اقتصادی مشمول ثبت نام موضوع بند 1، موظف به اجرای این دستورالعمل می باشند و عدم ثبت نام، عدم تسلیم اظهارنامه و یا ارائه اظهارنامه کمتر از مالیات و عوارض موضوع بند و تبصره 6 قانون بودجه سال 1398، مانعی برای اعمال این دستورالعمل نمی باشد.

8- با توجه به بند 1 قانون بودجه سال 1398، تمامی فعالان اقتصادی مشمول ثبت نام موظف به انجام تکالیفی هستند که به عنوان تکالیف قانونی آنان تعیین شده است. این تکالیف شامل ارائه اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده در هر دوره، پرداخت مالیات و عوارض، و ارائه اسناد و مدارک مربوط به تعهدات مالیاتی می شود. در نتیجه، فعالان اقتصادی باید این تکالیف را به دقت اجرا کرده و همیشه آماده ارائه مدارک و اطلاعات مورد نیاز برای مقامات مالیاتی باشند.

9-به علاوه، طبق قوانین مربوطه، فعالان اقتصادی مشمول باید اظهارنامه مالیات برارزش افزوده هر دوره را تهیه و به مراجع مالیاتی ارائه دهند و مالیات و عوارض مورد نیاز را پرداخت کنند. همچنین، آنها باید اسناد و مدارک مربوطه را به مراجع قانونی ارائه دهند و هرگونه تخلف در این مورد، ممکن است با جریمه مالی مواجه شوند.

نکته: کل ادارات امور مالیاتی، می بایست با توجه به مفاد مواد 167 و 191 قانون مالیات های مستقیم و بخش نامه های صادر شده، همکاری های لازم را برای تقسیط و بخشودگی جرایم مودیان را داشته باشند.

با توجه به این دستورالعمل، مامورین مالیاتی و مراجع دادرسی مالیاتی باید مفاد ذکر شده در آن را رعایت کنند. این مفاد شامل تعیین کسانی که موظف به ثبت نام در نظام مالیات بر ارزش افزوده هستند، تعیین تکالیف ارائه اظهارنامه و پرداخت مالیات و عوارض، و همچنین تعیین تکالیف در زمان خرید کالا و خدمات مشمول مالیات و عوارض ارزش افزوده می باشد.

همچنین، در این دستورالعمل به نکاتی همچون تقسیط و بخشودگی جرایم مودیان اشاره شده است که ادارات مالیاتی باید با توجه به مفاد مواد 167 و 191 قانون مالیات های مستقیم و بخش نامه های صادر شده، همکاری های لازم را در این خصوص انجام دهند. به طور کلی، رعایت قوانین مالیات بر ارزش افزوده در این دستورالعمل لازم الاجرا می باشد.

پیشنهاد می کنیم مقاله قانون استفاده از مکعب کوزو در کنترل داخلی را مطالعه کنید