ارسال اظهارنامه عملکرد، مهم‌ترین تکلیف مالیاتی کلیه مودیان است. از این رو هم برای مودیان و هم سازمان مالیاتی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. مودیان با هدف ارسال دقیق و کامل اطلاعات مالی به منظور کاهش مالیات بر روی تنظیم اظهارنامه حساسیت دارند. اما گاهی انجام محاسبات طولانی و پی‌درپی منجر به ایجاد خطا در اظهارنامه میشود. در این مقاله قصد داریم روش‌های ویرایش اطلاعات اظهارنامه مالیاتی را بررسی نماییم؛ همچنین در خصوص تفاوت اظهارنامه جایگزین و اصلاحی با شما صحبت نماییم. در انتها نکاتی در خصوص ویرایش اظهارنامه مالیاتی اشخاص فوت شده در اختیار شما قرار می‌دهیم. با ما همراه باشید.
انواع اظهارنامه عملکرد در سامانه اظهارنامه الکترونیک
مودیان هنگام تکمیل اظهارنامه مالیاتی با سه نوع اظهارنامه روبه‌رو می‌شوند:
- اظهارنامه (اصلی)
- اظهارنامه جایگزین
- اظهارنامه اصلاحی
اظهارنامه اصلی
زمانی گزینه اظهار نامه اصلی رو انتخاب میکنیم که و اولین اظهار نامه رو میخوایم ارسال کنیم و هیچ اظهار نامه ای برای آن سال شرکت یا شخص ارسال نشده باشد. این اظهار نامه باید در مهلت قانونی مقرر شده ارسال بشه تا به علت عدم ارسال مشمول جریمه نشیم.(مهلت قانونی اظهار نامه برای اشخاص حقیقی پایان خرداد و اشخاص حقوقی تا ۴ ماه بعد از پایان هر سال مالیاتی هست)
اظهارنامه جایگزین
ممکنه بعد از ارسال اظهارنامه اصلی و قبل از اتمام مهلت ارسال اظهار نامه متوجه اشتباه محاسباتی در اظهارنامه بشیم. در این حالت برای رفع اشتباهات باید از اظهارنامه جایگزین استفاده کنیم و توی اون مواردی که اشتباه بوده رو اصلاح کنیم. اظهار نامه جایگزین به عنوان اظهار نامه نهایی محسوب می شه و اظهار نامه قبلی ارزشی ندارد.
توجه: لزوما استفاده از اظهار نامه جایگزین در موعد بعد از تمام مهلت نیست،بلکه در زمان مهلت مقرر نیز میتوان از آن استفاده کرد.
اظهارنامه اصلاحی
پس از پایان مهلت تسلیم اظهارنامه، دیگر اظهارنامه اصلی و جایگزین فعال نبوده و امکان ویرایش آنها وجود ندارد. حال اگر مودی نیاز به اصلاح اظهارنامه داشته باشد، چه باید بکند؟ سازمان مالیاتی، بر اساس تبصره ماده 226 ق.م.م، امکان ویرایش و اصلاح اطلاعات ارسال شده را با کمک اظهارنامه اصلاحی برای مودی فراهم نموده است؛ مهلت ارسال اظهارنامه اصلاحی حداکثر یک ماه پس از پایان مهلت تسلیم اظهارنامه (اصلی و جایگزین) خواهد بود. اطلاعات کامل و دقیق در زمینه اظهارنامه اصلاحی را می‌توانید در مطلب اصلاح اظهارنامه مالیاتی مشاهده نمایید.
تبصره ماده 226 قانون مالیات های مستقیم
به مودیان مالیاتی اجازه داده میشود در صورتی که به نحوی در اظهارنامه یا ترازنامه یا حساب سود و زیان تسلیمی از نظر محاسبه، اشتباهی شده باشد؛ با ارائه مدارک لازم ظرف یک ماه از تاریخ انقضای مهلت تسلیم اظهارنامه، نسبت به رفع اشتباه اقدام نمایند؛ همچنین اظهارنامه یا ترازنامه یا حساب سود و زیان اصلاحی را تسلیم نمایند. در هر حال تاریخ تسلیم اظهارنامه مودی، تاریخ تسلیم اظهارنامه اول خواهد بود.
پیشنهاد میشود مقاله چگونه اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده را اصلاح کنیم؟ را مطالعه کنید
تفاوت اظهارنامه اصلی با اظهارنامه جایگزین و اصلاحی
تفاوت اظهارنامه اصلی با اظهارنامه جایگزین و اصلاحی، اولویت انجام، میزان حساسیت و آزادی عمل در ایجاد تغییرات در آنها است. به عبارت دیگر، اظهارنامه اصلی اولین اظهارنامه‌ای است که مودی در مهلت تسلیم اظهارنامه سالیانه، تکمیل و ارسال می‌کند؛ از این رو تا قبل از ارسال می‌تواند اطلاعات را با هر میزان تغییرات در اظهارنامه جای‌گذاری کند تا تراز برقرار و اظهارنامه تنظیم شود. از سویی این اظهارنامه از حیث حساسیت، حساس‌ترین اظهارنامه ارسالی مودی خواهد بود؛ زیرا هر چه شما با دقت بیشتری اظهارنامه اصلی خود را تکمیل و ارسال نمایید، نیاز به اصلاح آن و درگیری در فرآیندهای اظهارنامه جایگزین و اصلاحی نخواهید داشت؛ همچنین از دیدگاه سازمان مالیاتی، مودی کم ریسک‌تری خواهید بود.
تفاوت اظهارنامه جایگزین و اصلاحی
اظهارنامه جایگزین و اظهارنامه اصلاحی دو روش مختلف برای اصلاح اطلاعات اظهارنامه مالیاتی هستند.
مهم‌ترین تفاوت اظهارنامه جایگزین و اصلاحی و عامل تعیین کننده در نوع اظهارنامه قابل استفاده، زمان انجام ویرایش است. به عبارت دیگر، اصلاح اظهارنامه مالیاتی بر اساس زمان انجام ویرایش اطلاعات به صورت زیر انجام میشود:
- قبل از پایان مهلت تسلیم اظهارنامه: ویرایش با کمک اظهارنامه جایگزین
- حداکثر یک ماه بعد از پایان مهلت تسلیم اظهارنامه: ویرایش با کمک اظهارنامه اصلاحی
دومین تفاوت اظهارنامه جایگزین و اصلاحی، میزان حساسیت این دو اظهارنامه از دیدگاه سازمان مالیاتی است. علیرغم اجازه قانونی برای ویرایش اظهارنامه، این کار از دیدگاه سازمان مالیاتی چندان مطلوب نیست؛ مگر اینکه عدم ویرایش اشتباه صورت گرفته، پیامدهای خطرناک‌تری برای مجموعه به دنبال داشته باشد. با این وجود، حساسیت سازمان بر روی اظهارنامه خارج از موعد (اظهارنامه اصلاحی) شدیدتر از اظهارنامه جایگزین است.
یکی دیگر از تفاوت‌های اظهارنامه جایگزین و اصلاحی، میزان اعمال تغییرات در آنها است. در اظهارنامه جایگزین مودی امکان ایجاد تغییرات و اصلاحات گسترده در اظهارنامه اصلی را دارد؛ به عبارت دیگر، اظهارنامه جایگزین همانند یک سند جدید برای مودی در نظر گرفته میشود. در صورتی که در اظهارنامه اصلاحی مودی تنها قادر به اصلاح اشتباهات محاسباتی و یا تغییر طبقه‌بندی حساب‌ها است؛ همچنین اظهارنامه اصلاحی نباید تغییرات زیاد و اساسی نسبت به اظهارنامه اصلی داشته باشد.
ویرایش اظهارنامه مالیاتی
یکی از مهم‌ترین نکات هنگام تنظیم اظهارنامه، دقت در ثبت اطلاعات هم در سامانه ثبت نام هم در زمان تکمیل و ارسال اظهارنامه است. زیرا وقوع برخی اشتباهات جبران‌ناپذیر است. اما گاهی مودی پس از تکمیل و ارسال اظهارنامه، متوجه وجود اشتباه در اظهارنامه خود میشود. این مسئله ممکن است در زمان تکمیل اظهارنامه عملکرد و یا اظهارنامه ارزش افزوده رخ دهد؛ با این تفاوت که حساسیت اظهارنامه عملکرد بسیار بیشتر است.
در این نوشته نحوه ویرایش اشتباهات قبل از پایان مهلت ارسال اظهارنامه، با کمک اظهارنامه جایگزین مورد بررسی قرار می‌گیرد. در زمینه شرایط و نحوه ارسال اظهارنامه اصلاحی در مقاله “اصلاح اظهارنامه مالیاتی با ارسال اظهارنامه اصلاحی” توضیحات کاملی ارائه شده است. همچنین در اصلاح اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده اطلاعات مورد نیاز در خصوص نحوه اصلاح و ارسال اظهارنامه اصلاحی ارزش افزوده را بخوانید.
ویرایش اظهارنامه مالیاتی بر اساس نحوه تکمیل اطلاعات
اشتباهات در اظهارنامه عملکرد به دو دسته تقسیم می‌شوند:
1- ورود و ثبت اطلاعات نادرست توسط مودی در زمان تکمیل اظهارنامه
2- اشتباه در اطلاعات ثبت شده در ثبت نام که به صورت خودکار بارگذاری می‌شوند
ویرایش اظهارنامه مالیاتی با ثبت اظهارنامه جایگزین
مودی در مواردی مانند انجام محاسبات یا انتخاب گروه شغلی خود، در زمان تکمیل اظهارنامه اشتباه کرده است؛ اما قبل از پایان مهلت تسلیم متوجه اشتباه خود میشود. به این ترتیب او می‌تواند با ثبت اظهارنامه جایگزین، اطلاعات خود را ویرایش نماید.
ویرایش اطلاعات سامانه ثبت نام
مودی قبل از پایان مهلت تسلیم، اشتباهی در مواردی که به صورت خودکار توسط سامانه امور مالیاتی در اظهارنامه بارگذاری می‌شوند، مشاهده کرده است؛ مانند عدم ثبت نام برخی از شرکا؛ برای اصلاح این اشتباه باید مراحل زیر را طی کند:
- مراجعه به سامانه ثبت نام الکترونیکی مراجعه
- بررسی، ثبت و تایید تمامی اطلاعات هویتی و مجوزهای کسب و کار
نکته
- هرگاه مودی پس از پایان مهلت ارسال اظهارنامه متوجه اشتباه در اطلاعات هویتی نظیر تغییر آدرس اعضای شرکت شود؛ بهتر است از اقدام برای تهیه و ارسال اظهارنامه اصلاحی خودداری نماید؛ در صورت رسیدگی و نیاز به توضیح از خود دفاع نماید. به عبارت دیگر، ارسال اظهارنامه اصلاحی، برای یک مورد کم اهمیت به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود.
- در اصلاح اظهار نامه، شما نمی توانید همه اطلاعات قبلی را پاک کنید و دوباره وارد نمایید. اصلاح اظهار نامه مالیاتی در صورتی قابل قبول است که مغایرت بین ارقام اظهار نامه اصلاحی و آخرین اظهار نامه تسلیمی از نتیجه ثبت سند حسابداری اصلاحی یا رویداد مالی بعد از تسلیم اظهار نامه اصلی مودی نباشد. یعنی اگر تاریخ سند اصلاحی پس از تاریخ تسلیم اظهار نامه اصلی باشد، مورد پذیرش قرار نمی گیرد.
