اظهارنامه مالیاتی در واقع گزارش مالی یک سال کاری اشخاص حقوقی و حقیقی می باشد که بر اساس میزان مالیات پرداختی آنان تعیین می گردد و عدم ارسال آن علاوه بر دارا بودن جریمه، محرومیت از برخی امتیازات را نیز در پی خواهد داشت. جریمه عدم ارسال اظهارنامه مالیاتی در موعد مقرر ، محرومیت از بخشودگی ها و معافیت های مالیاتی و پرداخت جریمه برای اشخاص حقوقی و اشخاص حقیقی معادل ۳۰ درصد مالیات متعلق است و جریمه 10 درصد برای سایر مودیان اعمال می شود. عدم اعطای معافیت مالیاتی سالانه برای مودیان حقوقی و عدم اعطای معافیت مالیاتی برای اشخاص حقوقی برخوردار از معافیت مالیاتی در طول برنامه پنج ساله توسعه فرهنگی و اقتصادی کشور، عاقبت عدم تسلیم اظهارنامه مالیاتی در موعد قانونی است.
جرایم مرتبط با ارائه اظهارنامه عملکرد
حتما همه شما از اهمیت انجام تکالیف مالیاتی به ویژه تسلیم اظهارنامه مطلع هستید. بد نیست بدانید اگر در انجام این مهم‌ترین تکلیف مالیاتی کوتاهی کنید، چه جرایمی در انتظارتان است.
جرائم مرتبط با اظهارنامه مالیات بر عملکرد تنها به جریمه عدم تسلیم اظهارنامه مالیات محدود نمی‌شود؛ بلکه مواردی نظیر تاخیر در ارسال اظهارنامه عملکرد و یا عدم پرداخت مالیات بر درآمد نیز مشمول پرداخت جریمه است. از این رو جرایم مربوط به اظهارنامه مالیات بر درآمد را می‌توان به صورت زیر طبقه‌بندی نمود:
- جریمه عدم تسلیم اظهارنامه مالیات بر عملکرد در مهلت مقرر
- جریمه عدم پرداخت مالیات اظهارنامه عملکرد
- جریمه تسلیم اظهارنامه مالیاتی با ارقام و هزینه‌های غیرواقعی
- جریمه عدم تسلیم دفاتر و اسناد و مدارک همراه اظهارنامه (صورت وضعیت مالی و حساب سود و زیان)
جرائم عدم تسلیم اظهارنامه در موعد مقرر به چه صورت است؟
سازمان امور مالیاتی برای اشخاص حقوقی که اظهارنامه عملکرد خود را در زمان مشخص ارائه نکنند، دو نوع جریمه در نظر گرفته است:
1- جرایمی که موجب میشود نتوانند از هیچ‌گونه معافیت مالیاتی استفاده کنند:
- عدم اعطای معافیت مالیاتی برای اشخاص حقیقی و حقوقی برخوردار از معافیت‌های مالیات دوره‌ای یا نرخ صفر (ماده 192 ق.م.م)
- عدم اعطای معافیت مالیاتی سالانه برای اشخاص حقیقی
2- جرایمی که موجب میشود جریمه‌های غیرقابل بخشش به مودی تعلق بگیرد:
- جریمه عدم تسلیم اظهارنامه مالیاتی در موعد مقرر به میزان 30% مبلغ مالیات برای اشخاص حقوقی و اشخاص حقیقی گروه الف و ب و 10% مبلغ مالیات برای سایر مشاغل (ماده 192 ق.م.م)
- جریمه مالیات ابرازی (اظهارنامه) پرداخت نشده در موعد مقرر به میزان 2/5% مالیات به ازای هر ماه نسبت به مدت تاخیر از سررسید پرداخت (ماده 190 ق.م.م)
اما جرایم مربوط به اظهارنامه، تنها به جرایم عدم تسلیم اظهارنامه محدود نمی‌شود؛ بلکه مواردی نظیر تاخیر در ارسال اظهارنامه عملکرد و یا عدم پرداخت مالیات بر درآمد نیز مشمول پرداخت جریمه است در ادامه جرایم دیگری که برای مودیان خاطی در نظر گرفته شده‌اند، برای شما مطرح می‌کنیم.
نکته: طبق ماده ۲۲۶ قانون مالیات های مستقیم، اگر اظهارنامه در موعد مقرر قانونی تسلیم شود، مودی می تواند در صورتی که در اظهارنامه، ترازنامه یا حساب سود و زیان، اصلاحی نیاز باشد، مراتب را ظرف ۳۰ روز از تاریخ انقضای مهلت قانونی تسلیم اظهارنامه، اصلاح و به کارشناسان پرونده در سازمان مالیاتی تسلیم کند.
جریمه عدم ارسال اظهارنامه عملکرد و پاداش پرداخت به موقع مالیات چیست؟
جرائم اظهار خلاف واقع چیست؟
1- هرگاه در بررسی اظهارنامه مودی مشخص شود که درآمد مشمول مالیات قطعی شده او با رقم اظهار شده از طرف مودی بیش از 15% اختلاف دارد:
- تعلق جرائم مقرر که غیرقابل بخشودگی است (ماده 194 ق.م.م)
- محرومیت از هر گونه تسهیلات و بخشودگی‌های تعیین شده در قانون مالیات‌ها تا 3 سال بعد از ابلاغ مالیات قطعی (ماده 194 ق.م.م)
2- اگر مودی عمدا و با قصد فرار از مالیات، مدارک مربوط به تشخیص مالیات مانند:
- ترازنامه، حساب سود و زیان یا دفاتر شرکت را دستکاری یا برخلاف واقعیت تهیه و تنظیم کند
- یا برای سه سال متوالی اظهارنامه عملکرد خود را ارائه نکند
بر اساس قانون مشمول مجازات‌های زیر خواهد بود:
- محرومیت از کلیه معافیت‌ها و بخشودگی‌ها (ماده 201 ق.م.م)
- مجازات کیفری از 6 ماه تا دو سال حبس و جریمه نقدی (ماده 201 ق.م.م)
پیشنهاد میشود مقاله چگونه اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده را اصلاح کنیم؟ را نیز مطالعه کنید
جرائم عدم ارائه مدارک قانونی چیست؟
براساس قوانین مالیات‌های مستقیم، برخی از گروه‌های شغلی موظف به نگهداری دفاتر قانونی و اسناد و مدارک مثبته هستند. در صورتی که این مودیان ترازنامه و حساب سود و زیان یا دفاتر قانونی خود را در زمان مقرر به اداره مالیاتی ارائه نکنند، مشمول مجازات‌های زیر خواهند بود:
1- در صورت عدم ارائه
- مشمول جریمه‌ای معادل 20% مبلغ مالیات برای هر یک از موارد فوق خواهند بود. (ماده 193 ق.م.م)
- ماده ۱۹۳ نسبت به مودیانی که به موجب این قانون و مقررات مربوط به آن مکلف به نگهداری دفاتر قانونی هستند در صورت عدم تسلیم ترازنامه و حساب سود و زیان یا عدم ارائه دفاتر مشمول جریمه‌ای معادل بیست درصد (۲۰%) مالیات برای هر یک از موارد مذکور خواهند بود.
2- در صورت عدم تسلیم در دوره معافیت مالیاتی
- عدم استفاده از معافیت‌های مقرر در سال مربوطه (ماده 193 ق.م.م)
- ماده ۱۹۳ نسبت به مودیانی که به موجب این قانون و مقررات مربوط به آن مکلف به نگهداری دفاتر قانونی هستند در صورت عدم تسلیم ترازنامه و حساب سود و زیان یا عدم ارائه دفاتر مشمول جریمه‌ای معادل بیست درصد (۲۰%) مالیات برای هر یک از موارد مذکور خواهند بود.
جرائم مربوط به عدم پرداخت مالیات به چه صورت است؟
اگر مودی بعد از قطعی شدن مالیات و ابلاغ برگ اجرایی، مالیات تعیین شده را در زمان مشخص پرداخت یا نسبت به تقسیط بدهی اقدام نکند
- به اندازه بدهی اعم از اصل و جرائم متعلق به اضافه 10% بدهی، از اموال منقول و غیرمنقول مودی توقیف خواهد شد. (ماده 211 ق.م.م)
تا اینجا با جرایم عدم تسلیم اظهارنامه آشنا شدیم؛ اما سازمان امور مالیاتی برای مودیان خوش‌حساب که تکالیف خود را درست و به موقع انجام می‌دهند، جوایزی در نظر گرفته است. در ادامه شما را با این امتیازات آشنا می‌کنیم.
پیشنهاد می شود مقاله چه کنیم تا مشمول جریمه‌های مالیاتی نشویم؟ را هم بخوانید
پاداش پرداخت به موقع مالیات برای مودیان خوش حساب
اجازه بدهید بررسی جرایم و پاداش های اظهارنامه را با اخبار خوش برای مودیان ادامه دهیم. سازمان امور مالیاتی برای مودیان خوش‌حساب دو نوع جایزه در نظر گرفته است:
1- جوایزی که به موجب پرداخت به موقع مالیات یا پرداخت مبالغ علی‌الحساب پیش از موعد به مشتری تعلق می‌گیرد:
سازمان امور مالیاتی برای تشویق مودیان خوش‌حساب و افرادی که مالیات عملکرد مربوط به سال گذشته و سال جاری خود را به صورت علی‌الحساب و قبل از سررسید مشخص شده در قانون مالیات‌های مستقیم بپردازند، جوایزی در نظر گرفته است:
پرداخت مالیات قبل از سررسید
جایزه‌ای به میزان 1% مبلغ پرداختی به ازای هر ماه تا سررسید (ماده 190 ق.م.م)
پرداخت مبلغ علی‌الحساب
جایزه‌ای به میزان 0/5% مبلغ پرداختی به ازای هر ماه تا سررسید (ماده 190 ق.م.م)
2- جوایزی که به موجب انجام دقیق و درست تکالیف مالیاتی به مودی تعلق می‌گیرد:
اداره امور مالیاتی برای مودیانی که 3 سال متوالی
- ترازنامه، حساب سود و زیان و دفاتر آنها مورد قبول باشد
- همچنین مالیات هر سال را در سال تسلیم اظهارنامه و بدون اعتراض پرداخت کرده باشند
جایزه‌ای به شرح زیر در نظر گرفته است:
- کسر مبلغی معادل 5% اصل مالیات سه سال مذکور، از مالیات سنوات آتی آنان
- بهره‌مندی از مزایای ذکرشده در بالا برای پرداخت قبل از سررسید و پرداخت علی‌الحساب (ماده 189 ق.م.م)
تخفیف ها و معافیت های ارائه اظهارنامه
سازمان امور مالیاتی برای تشویق مودیان برای اظهار دقیق درآمد و پرداخت مالیات حتی برای کسانی که نسبت به ارائه اظهارنامه کوتاهی کرده‌اند، تخفیف‌هایی در نظر گرفته است:
تشویق مودیان برای اظهار دقیق درآمد
اشخاص حقوقی به ازای هر 10% افزایش درآمد ابرازی مشمول مالیات نسبت به درآمد ابرازی سال گذشته، 1 واحد تا 5 واحد درصد تخفیف دریافت خواهند کرد. (تبصره 7 ماده 105 ق.م.م) شرط برخورداری از این تخفیف عبارت است از:
- شرکت از سال قبل بدهی مالیاتی نداشته باشد
- اظهارنامه مالیاتی سال جاری را در مهلت اعلام شده از سوی سازمان امور مالیاتی ارائه نماید
تخفیف در جرایم برای برخی مودیان
هرگاه مودی نسبت به انجام تکالیف قانونی خود از قبیل:
- تسلیم به موقع اظهارنامه یا ترازنامه و حساب سود و زیان
- ارائه دفاتر و اسناد و مدارک مورد نیاز
- پرداخت (یا اقدام برای پرداخت) مالیات بر اساس اظهارنامه خود
اقدام نکرده و بر اساس قانون برگ مالیاتی وی قطعی شده باشد،
- در صورتی‌که برگ تشخیص مالیاتی صادره را قبول یا با اداره امور مالیاتی توافق نماید و نسبت به پرداخت مالیات اقدام کند، از 80% جرایم متعلقه (معادل 2/5% مالیات به ازای هرماه دیرکرد) معاف میشود. (ماده 190 ق.م.م)
- در صورتی‌که ظرف 1 ماه از تاریخ ابلاغ برگ قطعی نسبت به پرداخت آن اقدام کند، از 40% جرائم متعلقه (معادل 2/5% مالیات به ازای هرماه دیرکرد) معاف می‌شوند. (ماده 190 ق.م.م)
