به عنوان یک تعریف کلی از بحران اقتصادی می توان گفت: پیدا شدن اضافه تولید یعنی پر شدن بازار از کالاهایی که مشتری قدرت خرید آن ها را ندارد. زمانی که مشتری در بازار نباشد و کالاها به فروش نرسند، به طبع آن تولید نیز کاهش یافته یا حتی متوقف می شود. در پی آن، کارهانه ها تعطیل شده و بیکاری دامن بسیاری از افراد را می گیرد.
درواقع هیچ‌کس شرایط فعلی اقتصاد را پیش‌بینی نمی‌کرد. هیچ‌کس تصور هم نمی‌کرد که سال 2020 یا 1399 به این صورت شروع شود و ادامه پیدا کند. هیچ‌کدام از ما این سال را انتخاب نکردیم اما به هر دلیلی او ما را انتخاب کرد. امیدواریم که از همه مراحل شوک و ترس گذشته باشید و زندگی کرونایی جدید را همین‌گونه که هست پذیرفته باشید. البته که می‌توانید تا ابد در مورد روزهای خوب گذشته گلایه کنید اما زندگی تغییر کرده است و فصل جدیدی شروع شده است که نیاز به طرز فکر جدید و عمل متفاوت شما دارد.
در این شرایط اقتصادی فقط برخی از کسب‌وکارها اوضاع خوبی دارند مثلا مدیران آمازون و فروشگاه‌های اینترنتی احتمالا احساس بدی نسبت به این روزها ندارند اما برای بقیه اوضاع خوب نیست. شرکت‌های حسابداری و خدمات مالی و مالیاتی هم صدمه دیده‌اند و با رکود روبرو شده‌اند.
به‌عنوان بهترین حسابدار حرفه‌ای یقینا می‌دانید که در حال عبور از روزهای سختی هستید اما دلیل نمی‌شود که توسعه کسب‌وکار حسابداری شما ممکن نشود! اقتصاد کرونایی شده است و رسانه‌های نه‌چندان مفید هم اوضاع را بدتر می‌کنند اما توسعه کسب‌وکار حسابداری شما نباید کوچک‌تر شود. الان زمان خوبی برای شما صاحبان کسب‌وکار است تا خلاقیت داشته باشید، خودتان را از رقبا جدا کنید، تحول ایجاد کنید، از رکورد خارج شوید و محصولات و خدمات مالی و مالیاتی جدیدی را امتحان کنید!
توسعه کسب و کار چیست؟
کسب و کارها بدون تعیین هدف و ماموریت های آینده امکان رشد و توسعه ندارند و همیشه به دنبال یافتن راه هایی برای حضور و پیشرفت در بازار رقابتی هستند. به طور مثال صاحب کسب و کاری با تاسیس شعبه دوم به فکر توسه کسب و کار خود است یا اینکه با طراحی وب سایت و حضور فعال در فضای آنلاین تصمیم به تدوین استراتژی های توسعه کسب و کار می گیرد. با این تصمیم ضمن جذب مشتریان بیشتر، شانس بالایی برای افزایش فروش و کسب درآمد داشته و در نهایت سودآفرینی بیشتری نیز دارد.
مراحل ایجاد و توسعه کسب و کار پروسه زمان بر و وقت گیری است که برای نتیجه بخش بودن آن نیاز به برنامه ریزی دقیق دارد. در واقع توسعه کسب و کار به معنی هر اقدامی است که در جهت جذب مخاطب یا مشتری بیشتر، بهبود سازمان و افزایش فروش می شود. توسعه کسب و کار با شناسایی، ایجاد فرصت های جدید برای رشد کسب و کار را شامل می شود که با شناسایی بازار رقابتی و تولید محصولات طبق تقاضای مشتریان و ایجاد تعامل به روز با مشتریان اتفاق می افتد.
پیشنهاد می‌شود مقاله نحوه کنترل استرس در شغل حسابداری را مطالعه کنید
جذب یک مشتری جدید مانند شروع یک رابطه عاشقانه است! به‌جز فیلم‌های هندی، سایر مردم به‌ندرت با کسی ازدواج می‌کنند که تازه ملاقات کرده‌اند. بسیاری از زوج‌ها باید یک دوره آشنایی را بگذرانند. این قانون در مورد روابط کسب‌وکارها هم صدق می‌کند یعنی باید واحد روابط عمومی همدیگر را بشناسند. بیشتر مشتری‌های احتمالی در همان ابتدای آَشنایی آماده امضای قرارداد نیستند درنتیجه ارائه محتوای مرتبط، مفید و رایگان راه خوبی برای ساخت رابطه کاری است تا مشتری بالقوه بیشتر در مورد شما بداند.
حتما می‌پرسید چه نوع محتوای رایگانی؟ متداول‌ترین و محبوب‌ترین محتوا، مقالات و مطالب آموزشی هستند به همین دلیل است که در این دوران کرونا یا COVID-19 بلاگ‌ها، پادکست‌ها و وبینارها محبوب شده‌اند؛ مثلا مقالاتی که در مورد عبور از بحران کرونا برای حسابدارها، شرکت‌های خدمات مالی و مالیاتی و کلا کسب‌وکارها هستند، بهترین گزینه هستند یا تغییراتی که در قوانین مالیاتی اتفاق افتاد بهترین فرصت برای ارائه محتوای رایگان است که به مشتری‌ها کمک کنید تغییرات را درک کنند و آگاه باشند.
شما بیش از آنچه خودتان فکر می‌کنید، می‌دانید چراکه بهترین حسابدار هستید، مهارت اجرایی حسابداری دارید و تجربه زیادی دارید. دانش عظیمی دارید که ارزش به اشتراک گذاشتن را دارد. مقداری از این دانش را بنویسید، زیبایش کنید و روی وبسایت قرار دهید تا مشتری به‌صورت رایگان بخواند و شاید عضو خبرنامه‌تان شود.
مشکلات حسابداری پیچیده هستند و مشتری به کمک احتیاج دارد تا این مشکلات ساده شوند. هنگامی‌که در مورد مقالات آموزشی و کمکی رایگان دست‌ودل‌باز هستید در ذهن آنها می‌مانید که منجر به توسعه شبکه‌تان می‌شود و درنهایت توسعه کسب‌وکار حسابداری را محقق می‌کند. البته شاید بلافاصله به جریان وجه نقدتان کمک نکند اما اگر صبور باشید به آنجا هم می‌رسد.
با مشتری‌هایتان در تماس باشید
الان بهترین فرصت است تا دیدگاهتان در مورد لیست تماستان را تغییر دهید. اگر می‌خواهید خودتان را از سایر شرکت‌های حسابداری جدا کنید، لیست تماس‌هایتان را به‌عنوان «مشتری» نبینید بلکه به آنها مانند یک «رابطه» نگاه کنید.
رابطه یک کلمه است که در شرکت‌های حسابداری زیاد استفاده می‌شود مثلا وقتی میگویند «همه‌چیز به روابط بستگی دارد». حتی الان هم ممکن است به روابطتان به‌عنوان فاکتور متمایزکننده شما از رقبا در ساییتان اشاره کرده باشید.
اقتصاد راکد و بیمار زمان خوبی است تا در روابطتان عالی ظاهر شوید. یک راه ساده برای این کار تماس با مشتری است؛ یعنی یک پیام یا ایمیل برایشان ارسال کنید که به آنها ابراز کنید که به فکرشان هستید. حالشان را بپرسید و کنجکاو باشید که دوران کرونا را چگونه می‌گذرانند. آیا در قرنطینه هستند یا شرکت را باز کرده‌اند. به آنها یادآوری کنید که اگر نیاز به کمک و راهنمایی در مورد تغییرات قانونی و مالیاتی دارند با شما تماس بگیرند.
تماس با مشتری‌ها و روابط کاری اقدام خوبی است. برای اینکه ثابت می‌کند که به آنها اهمیت می‌دهید و مالیات و صورت‌های مالی تنها چیزی نیستند که بلد هستید.
اصول توسعه کسب و کار
از آنجایی که مراحل ایجاد و توسعه کسب و کار یک فرآیند دائمی و زمان بر است باید اصول توسعه کسب و کار به بهترین نحو رعایت شود تا به صورت کاملا هدفمند موجب گسترش و رشد آن شود. با رعایت اصول توسعه کسب و کار ضمن ایجاد فرصت های جدید موفقیت های بیشتری نیز بدست می آید. در ادامه به برخی اصول توسعه کسب و کار که منجر به گسترش کسب و کار و رشد روز افزون آن می شود اشاره می کنیم.
۱- تمرکز بر مشتری: تمرکز اصلی هر کسب و کار باید به نیازها و خواسته‌های مشتریان باشد و محصولات و خدمات جدید خود را طبق تقاضای بازار هدف تولید کند.
۲- ارتقاء کیفیت محصولات و خدمات: کسب و کارهای کوچک و بزرگ نیاز دارند با تولید محصولات و خدمات با کیفیت بالا و قابل اعتماد رضایت مشتریان را کسب کنند.
۳- گسترش فرایندهای داخلی: برای بهبود عملکرد، بهره‌وری بیشتر و هزینه کمتر در هر کسب و کار نیاز به ارتقاء و گسترش فرآیندهای داخلی سازمان است.
۴- رقابت پذیری: از جمله روش های موثر بر توسعه کسب و کارهای کوچک و تکنیک های توسعه کسب و کار شناسایی و تحلیل رقبا در بازار و تدوین استراتژی توسعه مناسب برای رقابت با آنها است.
۵- توسعه منابع انسانی: یکی از گام های اساسی در بهبود عملکرد کسب و کار و تقویت منابع انسانی سازمان؛ آموزش مهارت های توسعه کسب و کار در حیطه کاری کارکنان است که بتوانند به بهترین نحو از منابع و فرصت‌های کسب و کار استفاده کنند.
۶- بکارگیری فناوری‌های جدید: کسب و کارها با استفاده از فناوری‌های جدید بسیاری از فرآیندهای درون سازمانی را بروز رسانی کرده و در نتیجه بازاریابی و فروش بهتری خواهند داشت.
۷- تدوین اهداف و استراتژی‌های شفاف: هر سازمانی در ابتدا با تعیین اهداف و چشم اندازهای آینده اقدام به تدوین استراتژی های توسعه کسب و کار به صورت شفاف و دقیق می کند تا بهبود عملکرد و گسترش کسب و کار به صورت مداوم ادامه یابد.
۸- مدیریت مالی و مالیاتی: باید مدیریت مالی و مالیاتی کسب و کار به بهترین شکل انجام شود تا هزینه‌ها کاهش یابد و سود به بهترین نحو حفظ شود.
۹- مشارکت و همکاری با دیگران: کسب و کارهای از طریق برقراری ارتباط با دیگران می توانند همکاری و مشارکت های گسترده ای را داشته باشند که نقش موثری در توسعه کسب و کار دارد.
۱۰- بروزرسانی محصولات و خدمات: یکی از استراتژی های توسعه کسب و کار ارتقاء کیفیت محصولات است که می توانید با استفاده فناوری های روز دنیا محصولات تولید را بروزرسانی کرده؛ و ضمن ارائه محصولات جدید بازخوردهای مثبت از مشتریان دریافت کنید که منجر به افزایش فروش می شود.
قیمت‌هایتان را کم نکنید، دامنه خدمات را تغییر دهید
در هنگام رکود اقتصادی معمولا تعدادی مشتری دارید که درخواست کاهش قیمت دارند. در این‌گونه موارد که قابل درک است بهتر است قبل از اینکه دستمزدتان را کم کنید فکر کنید تا دامنه خدمات و توافق را تغییر دهید؛ مثلا شاید به‌جای حسابرسی فقط یک بازبینی انجام دهید. به‌جای ارائه یک گزارش دقیق، یک آنالیز درآمد باکیفیت تنظیم کنید. به‌جای پر کردن اظهارنامه مالیاتی، فقط مشاوره مالیاتی بدهید.
اگر از شما خواسته شده تا قیمتتان را کاهش دهید، ساده‌ترین و موثرترین جواب این است که: شرایط آنها را درک می‌کنید و دلایل درخواست کاهش قیمت را می‌دانید اما متأسفانه در حال حاضر نمی‌توانید قیمت‌ها را کاهش دهید در عوض دامنه خدمات را تغییر می‌دهید تا متناسب با مبلغی باشد که آنها می‌توانند پرداخت کنند.
کاهش قیمت‌ها در اقتصاد بحرانی شاید منطقی و منصفانه به نظر بیاید اما آن را به‌عنوان آخرین راه‌حل حفظ کنید.
در مورد شرایط پرداخت انعطاف‌پذیر باشید
گاهی اوقات که از شما خواسته می‌شود دستمزدتان را کم کنید، مشکل دستمزدتان نیست بلکه گردش وجه نقد است. یک راه‌حل خوب مخصوصا برای اقتصاد کرونایی انعطاف‌پذیر بودن در مورد شرایط پرداخت است؛ مثلا اگر کسی نمی‌تواند 50% پیش‌پرداخت را بدهد، می‌توانید آن را تا 25% کاهش دهید. اگر مشتری نمی‌تواند همه مبلغ را در 30 روز پرداخت کند، مهلت پرداخت را تا 60 یا 90 روز بیشتر کنید.
انعطاف‌پذیری در شرایط پرداخت نشانه مستاصل بودن شما نیست بلکه نشانه توان درکتان از شرایط مشتری است. این رفتارتان نشان می‌دهد که به مشتری‌تان اهمیت می‌دهید و می‌خواهید برای درازمدت با او کار کنید نه اینکه فقط درزمانی که پول دارد به او خدمات دهید.
البته که این دست‌ودل‌بازی در کوتاه‌مدت گردش وجه نقد را کند می‌کند اما در درازمدت کسب‌وکارتان را توسعه می‌دهد.
بهترین حسابدار شهرتان شوید
اگر هر راه‌حلی برای توسعه کسب‌وکارتان جواب نداد، حتما تلاش کنید تا به‌عنوان بهترین حسابدار حرفه‌ای رشد کنید. اگر واقعا هیچ راهی وجود ندارد که توسعه کسب‌وکار حسابداری خود را در بحران اقتصادی عملی کنید، خودتان را توسعه دهید.
الان زمان بیکار نشستن و منتظر ماندن نیست تا اقتصاد بهتر شود. الان زمان زدن دکمه «حرکت» است وقتی‌که بقیه دنیا دکمه «توقف» را زده‌اند؛ یعنی یک مهارت اجرایی حسابداری جدید یاد بگیرید، یک خدمات مشاوره جدید طراحی کنید و حتی یک مدرک جدید آموزشی بگیرید.
هنگامی‌که مصمم هستید تا بهترین حسابدار در شهرتان شوید، کسب‌وکارتان هم توسعه پیدا می‌کند. البته شاید بلافاصله نتیجه نگیرید اما سرمایه‌گذاری امروز روی خودتان، در آینده نتیجه خواهد داد.
گام های اساسی برای توسعه و رشد کسب و کارها
به طور کلی روش های مختلفی برای توسعه کسب و کارها وجود دارد که در بسیاری از سازمان ها برای اجرایی کردن این گام ها برنامه ریزی های دقیق می شود تا بتوانند در بلند مدت بهترین نتیجه را نسبت به رقبای خود کسب کنند. اگرچه هر شغلی با توجه به ماهیت خدمات خود باید روش های متفاوتی را برگزیند اما برخی از این روش ها می توانند در تمام شرکت ها به عنوان راهکارهای موثر در رشد سازمان استفاده شوند. گام های اساسی توسعه کسب و کار به اختصار در ادامه بیان شده اند:
گام اول: به کارگیری افراد خلاق و مشتاق به یادگیری
به جرأت می توان گفت یکی از مهمترین و در عین حال سخت ترین مراحل در توسعه کسب و کارها، انتخاب نیروی انسانی کارآمد و مسئولیت پذیر است. در نظر بسیاری از سازمان ها نیروی انسانی مناسب کسی است که علاوه بر تحصیلات مرتبط با حیطه شغلی تجربه کاری مفیدی نیز در زمینه فوق داشته باشد. اگرچه موارد گفته شده دو فاکتور بسیار مهم در استخدام پرسنل سازمانی است اما امروزه فاکتورهای مهم دیگری از جمله خلاقیت و شوق به یادگیری و ارتقاء سطح دانش عوامل بسیار مهمی در انتخاب نیروی کار سازمان ها است. این افراد با دارا بوئن مهارت های نرم در کنار سایر مهارت هایشان می توانند در رشد و توسعه سازمان خود بسیار موثر باشند و نظرات و پیشنهادات کاربردی خود را در اختیار مدیران سازمانی قرار دهند.
گام دوم: ایجاد منابع درآمد ثابت
سازمان ها به طور پیوسته تلاش دارند با افزایش فعالیت های مختلف درآمد و یا سود خالص خود را افزایش دهند. این در حالی است که ممکن است به دلیل شرایط پیش بینی نشده کسب و کارها به طور مقطعی نتوانند به سود یا افزایش درآمد مورد نظر از طریق جذب مشتریان جدید یا سایر روش های درآمدی برسند. برای حل این مشکل یکی از مهمترین استراتژی ها حفظ مشتریان قدیمی از طریق ایجاد حس وفاداری در آنها و ارائه خدمات مختلفی است که سازمان از طریق آنها قادر است درآمد ثابتی را برای خود پیش بینی کند.
