بخشنامه حقوق سال 1402 و دستورالعمل های تبعی آن برای اجرا ابلاغ شد. بخشنامه مذکور به امضای وزیر محترم تعاون، کار و رفاه اجتماعی و دستورالعمل های تبعی آن به امضای مدیر کل روابط کار وجبران خدمت وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی جهت اجرا ابلاغ شد.
یکی از جنجالی‌ترین رویدادهای پایان هر سال، بررسی و اعلام میزان افزایش حقوق کارکنان بخش خصوصی است که با عنوان “کارگر” شناخته می‌شوند. این رویداد همه ساله پس از چندین جلسه گفتگو در شورای عالی کار و تحت عنوان بخشنامه افزایش حقوق به تصویب می‌رسد. از آنجا که افزایش حقوق سال جدید یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های قشر عظیمی از هم‌وطنان است ، در این مقاله قصد داریم شما را با جزئیات بخشنامه شماره ۲۶۵۳۴۴ مورخ 1400/12/22 موسوم به بخشنامه حقوق سال 1402 شورای عالی کار و دستورالعملهای تبعی آن آشنا نماییم.
بخشنامه حقوق سال 1402 چیست؟
حداقل دستمزد کارگران در سال 1402 در 314 امین جلسه شورای عالی کار با حضور شرکای اجتماعی، نمایندگان کارگران، کارفرمایان و دولت در محل وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در روز 29 اسفند 1402 تعیین و از سوی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی اعلام شد.
گفتنی است شورای عالی کار با حضور نمایندگان سه گروه (دولت؛ کارفرمایان و کارگران) در جلسه مورخ ۱۴۰۱/۱۲/۲۹ پس از بحث و بررسی راجع به تعیین حداقل مزد سال 1402 در اجرای ماده (۴۱) قانون کار با در نظر گرفتن مصالح کارگران در انباق هر چه بیشتر میزان درآمد آنان با سطح معیشت و همچنین با توجه به مقتضیات بنگاه‌های تولیدی و شرایط اقتصادی جامعه ؛ حفظ و نگهداشت نیروی کارآمد و ماهر و انتظام مزدی در کارگاه ها حداقل دستمزد سال جاری را به اجماع و اتفاق آرا مورد تصویب قرار داد. بخشنامه دستمزد سال 1402 به امضای وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی و دستورالعمل های تبعی آن به امضای مدیرکل روابط کار و جبران خدمت وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی جهت اجرا ابلاغ شد.
دستورالعمل افزایش حقوق در کارگاه‌های دارای طبقه‌بندی مشاغل چیست؟
در متن اصلی بخشنامه مزد و جدول حقوق و دستمزد سال 1402 حداقل دستمزد کارگران در کارگاه‌های فاقد طبقه بندی مشاغل، فرمول افزایش مزد سایر سطوح مزدی و پایه سنوات فاقد طبقه بندی مشاغل تعیین می‌شود.
نحوه و چگونگی افزایش حقوق 1402 در کارگاه‌های دارای طبقه بندی مشاغل طبق روال سال‌های گذشته بلافاصله پس از صدور بخشنامه مزد توسط معاونت روابط کار تنظیم و همراه با بخشنامه مزد و حقوق منتشر می‌شود.
در این دستورالعمل ابتدا فرمول محاسبه افزایش حقوق 1402 کارگران طبقه بندی شده مشخص شده و طبق فرمول ارائه شده مزد گروه‌های شغلی کارگاه محاسبه و تعیین می‌شود.
علاوه بر فرمول محاسبه مزد گروه‌های شغلی، جدول پایه سنوات گروه‌های شغلی طبقه‌بندی مشاغل نیز در این دستورالعمل تعیین و منتشر می‌شود.
مفاد بخشنامه حقوق سال 1402:
شورای عالی کار پس از بررسی شرایط جامعه و با در نظر گرفتن مصالح کارگران در هماهنگی میزان درآمد با سطح معیشت آنان و همچنین شرایط کارفرمایان و بنگاه‌های اقتصادی، پس از یک جلسه طولانی، حداقل حقوق کارگران را در سال 1402 به شرح زیر اعلام کرد:
بند اول بخشنامه افزایش حقوق 1402:
از ابتدای سال 1402 حداقل مزد روزانه با نرخ یکسان برای کلیه کارگران مشمول قانون کار (اعم از قرارداد دائم یا موقت) مبلغ ۱.۷۶۹.۴۲۸ (یک میلیون و هفتصد و شصت و نه هزارو چهارصد و بیست و هشت ریال) تعیین می‌گردد. مزد ماهیانه براساس تعداد روزهای ماه در طول سال (۳۱، ۳۰ و ۲۹) محاسبه و پرداخت می گردد.
بند دوم بخشنامه دستمزد 1402 :
به کارگرانی که در سال 1402 دارای یک سال سابقه کار شده یا یک سال از دریافت آخرین پایه سنواتی آنان گذشته باشد، روزانه مبلغ ۷۰,۰۰۰ ریال نیز به عنوان پایه (سنوات) پرداخت خواهد شد.
تبصره ها:
1- پرداخت مبلغ مربوط به پایه سنواتی کارگران مشمول طرح‌های طبقه‌بندی مشاغل مصوب وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با در نظر گرفتن رقم فوق‌الذکر برای گروه یک، با توجه به دستورالعمل و جدول اعلامی توسط اداره کل روابط کار و جبران خدمت صورت می‌گیرد.
2- به کارگران فصلی به نسبت مدت کارکردشان در سال 1402 ، میزان مقرر در این بند یا تبصره یک آن حسب مورد تعلق خواهد گرفت.
بند سوم بخشنامه حقوق و دستمزد سال 1402:
همچنین از اول سال 1402 سایر سطوح مزدی نیز به میزان روزانه (۲۱%) مزد ثابت یا مبنا (موضوع ماده ۳۶ قانون کار) نسبت به آخرین مزد در سال 1402 به علاوه ۸۳.۵۹۶ (هشتاد و سه هزار و پانصد و نود و شش ریال) مشروط بر آنکه مزد روزانه هر کارگر از مبلغ مندرج در بند ۱ کمتر نگردد.
بند چهارم بخشنامه حداقل مزد 1402:
ضوابط مربوط به چگونگی نحوه اعمال افزایش مقرر در بند (۱) و تبصره یک بند (۲) در کارگاه‌هایی که دارای طرح طبقه‌بندی مشاغل هستند و نیز در مورد کارگران کارمزدی و همچنین چگونگی ارتقا طبقه شغلی به موجب دستورالعملهای اداره کل روابط کار و جبران خدمت خواهد بود.
بند پنجم بخشنامه مزد 1402:
مقررات این مصوبه شامل حال دانش آموزان و دانشجویانی که در ایام تعطیلات تابستانی در سال 1402 به طور موقت در کارگاه‌ها اشتغال می‌یابند نخواهد شد.
بند 6 بخشنامه حقوق 1402 :
واحدهای مشمول قانون کار به منظور ایجاد رابطه هر چه بیشتر مزد و مزایا با بهره‌وری و تولید و ایجاد انگیزه بیشتر در بین کارکنان خود، علاوه‌بر اجرای این مصوبه می‌توانند نسبت به افزایش و برقراری مزد و مزایا در قالب موافقت‌نامه‌های کارگاهی و پیمان‌های دسته جمعی و پس از تایید وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی اقدام نمایند.
چه کسی مسئول تصویب بخشنامه حقوق 1402 است؟
شورای عالی کار که از نمایندگان کارگران، نمایندگان کارفرمایان و نمایندگان حاکمیت تشکیل شده است، هر سال طی چندین جلسه گفتگو و در نظر گرفتن شرایط اقتصادی و اجتماعی جامعه به تعیین حداقل حقوق و دستمزد کلیه مشمولین قانون کار اقدام می‌نمایند.
نحوه تعیین حداقل حقوق و دستمزد سالیانه باید به گونه‌ای باشد که از یک سو توان مالی کارفرما بر اساس تورم اعلامی بانک مرکزی مورد توجه قرار گیرد؛ از سوی دیگر، کارگر بدون در نظر گرفتن شرایط خاص، امکان تامین شرایط یک زندگی در سطح متوسط برای یک خانواده با تعداد اعضای متوسط (بر اساس اعلام مراجع رسمی) را داشته باشد.
نحوه تعیین حداقل حقوق و دستمزد سالیانه:
نحوه تعیین افزایش در حداقل‌های حقوق و سایر سطوح دستمزدی به این صورت است که در انتهای هر سال، میزان برآوردی افزایش دستمزد کارگران، هم‌زمان با لایحه بودجه پیشنهادی سال بعد، به مجلس شورای اسلامی می‌رود؛ پس از تصویب مجلس و در صورت تایید شورای عالی کار، حداقل دستمزد کارکنان بخش خصوصی به صورت قطعی مشخص و تصویب شده و طی بخشنامه‌ای به صورت علنی اعلام می‌شود.
حداقل حقوق و دستمزد تعیین شده باید دارای ویژگی‌های زیر باشد:
- برای تعیین حداقل حقوق و دستمزد با توجه به شرایط اقتصادی جامعه و تورم اعلامی بانک مرکزی، باید توان مالی کارفرما مورد توجه قرار گیرد
- حداقل حقوق و دستمزد باید به گونه‌ای تعیین شود که بدون در نظر گرفتن شرایط خاص، امکان تامین شرایط یک زندگی در سطح متوسط برای یک خانواده با تعداد اعضای متوسط (بر اساس اعلام مراجع رسمی) را داشته باشد
- سپس این مصوبه که به صورت یک بخشنامه در اختیار عموم قرار گرفته و مبنای انجام کلیه محاسبات در حسابداری حقوق و دستمزد قرار می‌گیرد.
بخشنامه حقوق 1402:
بخشنامه حداقل مزد سال 1402 به شماره 296137 مورخ 1401/12/29 و دستورالعملهای تبعی آن برای اجرا ابلاغ شد. بخشنامه مذکور به امضای سید صولت مرتضوی، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، همچنین دستورالعمل نحوه اجرای مصوبه 1401/12/29 در مورد کارگاه‌های دارای طرح طبقه بندی مشاغل و کارگران کارمزدی دائم و موقت جهت اجرا ابلاغ شد.
صفحه اول بخشنامه دستمزد کارگران در سال 1402
صفحه دوم بخشنامه دستمزد کارگران در سال 1402
بخشنامه حداقل مزد سال 1401 و دستورالعمل های تبعی آن
بخشنامه مزد سال 1402 شورای عالی شامل چه اطلاعاتی است؟
بخشنامه حداقل مزد 1402 ، علاوه‌بر ارائه میزان افزایش در حداقل دستمزد کارکنان نسبت به سال گذشته، اطلاعاتی نیز در مورد افزایش سایر سطوح درآمدی در اختیار کارگران، کارفرمایان، حسابداران و حسابرسان قرار می‌دهد. در نتیجه اطلاعات بخشنامه حداقل حقوق و دستمزد بر اساس متن بخشنامه حقوق 1402 عبارتند از:
- میزان افزایش حداقل حقوق
- تعیین میزان پایه سنوات
- میزان افزایش سایر سطوح دستمزدی
افزایش حداقل حقوق و دستمزد 1402:
بر اساس تصمیم شورای عالی کار، حقوق کارمندان و کارگران در سال ۱۴۰۲ میزان ۲۷ درصد افزایش خواهد داشت. بر این اساس، حداقل دستمزد ماهانه از چهار میلیون و ۱۷۹ هزار و ۷۵۰ تومان در سال ۱۴۰۱ به پنج میلیون و ۳۰۸ هزار ۲۸۲ تومان و حداقل دستمزد روزانه از ۱۳۹ هزار به ۱۷۶ هزار و ۹۴۲ تومان در سال ۱۴۰۲ خواهد رسید.
پایه سنوات در سال 1402:
بر اساس بند 2 بخشنامه افزایش حقوق 1402 ، در کارگاه‌های فاقد طرح طبقه بندی، به حداقل حقوق روزانه کارگرانی که بیش از یک سال از اشتغال آنان در یک کارگاه می‌گذرد، روزانه معادل 70,000 ريال به عنوان پایه سنوات اضافه می‌گردد؛ مبلغ پایه سنوات معادل 2,100,000 ريال در ماه (30 روزه) است.
افزایش سایر سطوح مزدی در سال 1402:
حداقل مزد کارگران سال ۱۴۰۲ روزانه ۱.۷۶۹.۴۲۸ ریال – سایر سطوح مزدی روزانه ۲۱ درصد مزد ثابت یا مبنا سال ۱۴۰۱ به اضافه روزانه ۸۳.۵۹۶ ریال. علاوه بر موارد بالا حق مسکن ماهانه ۹.۰۰۰.۰۰۰ ریال تعیین و در هیات وزیران تصویب شد. لازم به یادآوری است که حق مسکن در شورای عالی کار تعیین و توسط هیات وزیران تصویب می‌شود.
کمک هزینه پرداختی خانوار در سال 1402:
بر اساس اعلام شورای عالی کار، در سال 1402 کمک هزینه‌های پرداختی به کارگران برای یک ماه کارکرد به صورت زیر خواهد بود:
- بن کارگری: 8,500,000 ريال
- حق مسکن: 6,500,000 ريال
- حق اولاد و عائله مندی: 4,179,750 ريال به ازای هر فرزند
- از اول سال ۱۴۰۲ حداقل مزد روزانه با نرخ یکسان برای همه کارگران ۱,۷۶۹,۴۲۸ ریال است.
- از اول سال ۱۴۰۲ سایر سطوح مزدی نیز روزانه ۲۱ درصد (به نسبت آخرین مزد شغل آنان در سال ۱۴۰۱) به اضافه ۸۳,۵۹۶ ریال اضافه می‌شود.
جدول افزایش حقوق 1402:
نحوه محاسبه اضافه کاری و نوبت کاری برای سال 1402:
| شرح | بدون سابقه (30 روز) | بدون سابقه (31 روز) | باسابقه (30 روز) | با سابقه (31 روز) |
| هر ساعت اضافه کاری | 266,105 | 266,105 | 279,475 | 279,475 |
| نوبت کاری صبح-عصر (10%) | 4,179,750 | 4,319,075 | 4,389,750 | 4,536,075 |
| نوبت کاری صبح-عصر-شب (15%) | 6,269,625 | 6,478,613 | 6,584,625 | 6,804,113 |
| نوبت کاری صبح-شب، عصر-شب (22.5%) | 9,404,438 | 9,717,919 | 9,876,938 | 10,206,169 |
جدول محاسبه فوق العاده های شغلی در سال 1402
کلام آخر:
بخشنامه حقوق 1402 مبنای محاسبه میزان حقوق و دستمزد کلیه کارگران مشمول قانون کار است. اما از آنجا که محاسبه حقوق و دستمزد، تابع عوامل مختلفی نظیر تعداد ساعات کارکرد ماهیانه، اضافه کاری، سابقه کارگر است، آموزش حسابداری حقوق و دستمزد یکی از مهارت‌های ضروری برای کلیه حسابداران جهت پیشگیری از تضییع حقوق کارگران و کارفرمایان است.
