پس از تصویب قانون راه‌اندازی قانون بورس اوراق بهادار در سال ۱۳۴۶ به تدریج و طی چند سال پیش از انقلاب اسلامی حدود ۱۰ شرکت در بورس درج نماد و مورد معامله قرار گرفتند. با وقوع انقلاب اسلامی و آغاز جنگ تحمیلی در حدود ۱۲ سال بورس تهران تعطیل شد. با پایان یافتن جنگ و آغاز دوران آبادانی در سال ۱۳۶۹ بورس تهران مجدداً آغاز به کار کرد و تا به امروز به حیات خود ادامه می‌دهد. در سال ۱۳۸۴ و پس از تصویب قانون جدید بازار بورس اوراق بهادار در مجلس زمینه برای ورود اینترنت و خدمات اینترنتی در بورس فراهم شد. در سال‌های ۱۳۸۶ و ۱۳۸۷ پس از راه‌اندازی سامانه معاملات آنلاین توسط تمامی کارگزاری‌ها سازمان بورس در اقدامی مؤثر پایگاهی را تعریف کرد که در آن تمامی شرکت‌ها ملزم شدند تا کل گزارش‌ها خود را در آن منتشر نمایند. سامانه جامع اطلاع‌رسانی ناشران که از آن تحت عنوان کدال یاد می‌کنند سامانه‌ای است که به همین منظور تعریف شده است و تمامی سرمایه‌گذاران پس از سایت بورس اوراق بهادار به دفعات بسیار به آن مراجعه می‌نمایند. در ادامه در رابطه با این سامانه مهم توضیحاتی را به شکل تفصیلی ارائه می‌کنیم:

آدرس سامانه کدال

آدرس سایت سامانه جامع اطلاع‌ رسانی ناشران www.codal.ir است که مرجع کامل اطلاعات شرکت‌های پذیرفته شده در بورس هست. لازم به ذکر است که کدال مخفف Comprehensive Database Of All Listed Companies است.

مزیت های سایت کدال

مهمترین ویژگی بازار سرمایه، شفافیت بالای معاملات در آن است. وبسایت جامع کدال یکی از دلایلی است باعث شفافیت در بازار سرمایه می‌شود.. مرجعی که اطلاعات مهم و صورت‌های مالی و گزارش‌های دوره‌ای شرکت‌ها را منتشر می‌کند و رایگان در اختیار علاقه‌‌مندان قرار می‌دهد. مهمترین اطلاعاتی که می‌توان از این سامانه دریافت کرد شامل مواردی چون تاریخ برگزاری مجمع عمومی یا فوق‌العاده، تصمیماتی که در مجمع عمومی یا فوق‌العاده اتخاذ می‌شود، اطلاعات مربوط به افزایش سرمایه شرکت‌ها و مهلت استفاده از حق‌تقدم در بورس و … است. افرادی که در بازار سرمایه فعالیت می‌کنند، می‌توانند با استفاده از اطلاعات قابل‌اطمینان این سایت، تصمیم‌هایی برای مدیریت دارایی‌های خود اتخاذ کنند.

منظور از ناشران بورسی چیست؟

تمامی شرکت‌هایی که نماد آن‌ها در سازمان بورس درج شده است جزو ناشران بورسی می‌باشند که ملزم به انتشار گزارش‌های مصوب سازمان بورس هستند تا از این دریچه بتوانند به حیات خود در بورس ادامه دهند.

کدال برای سهامداران و سرمایه گذاران چه کاربردی دارد؟

همان‌طور که می‌دانید کسب سود در بازار بورس از دو طریق به دست می‌آید، اول از طریق افزایش قیمت سهام و دوم از طریق تقسیم سود نقدی مصوب مجامع عمومی عادی سهام.  لازم به ذکر است که در بیش از ۹۰ درصد اوقات رشد قیمت سهام ناشی از یک خبر یا اتفاق در درون شرکت ایجاد می‌شود که این علت را سرمایه‌گذاران از طریق گزارش‌های منتشر شده شرکت‌ها در سامانه کدال به دست می‌آورند. هم‌چنین طبق قانون حداکثر چهار ماه پس از پایان سال مالی، شرکت‌ها ملزم به برگزاری مجمع عمومی عادی هستند و در صورتی که عملیات سال پیش آن سودآور بوده باشد در مجمع ملزم هستند تا حداقل ده درصد از آن را بین سرمایه‌گذاران تقسیم نمایند. طبق قانون بورس شرکت‌ها موظف هستند تا ده روز پیش از برگزاری مجمع عمومی عادی آگهی دعوت به مجمع را در سامانه کدال درج نمایند تا سرمایه‌گذاران بتوانند تصمیم دقیقی را اتخاذ نمایند. هم‌چنین هم‌زمان با انتشار آگهی، بایستی زمان پرداخت سود نقدی مصوب مجمع را اعلام نمایند تا از این دریچه سرمایه‌گذاران با آگاهی کامل نسبت به تمامی جزییات، تصمیم‌گیری نمایند.

رایج‌ترین گزارش ها در سامانه کدال:

رایج‌ترین گزارش‌هایی که در سامانه کدال منتشر می‌شود شامل صورت‌های مالی میان دوره و پایان دوره، گزارش‌های ماهیانه، گزارش فعالیت هیئت مدیره، گزارش اطلاعات با اهمیت گروه الف، گزارش اطلاعات با اهمیت گروه ب، گزارش تفسیری مدیریت می‌شود.

الف) صورت های مالی میان دوره و پایان دوره:

بر طبق الزامات سازمان بورس و اوراق بهادار با هدف کسب اطلاعات به موقع و شفاف از فعالیت‌ها، شرکت‌های بورسی ملزم هستند تا صورت های مالی خود را به همراه جزییات اطلاعات در بازه‌های زمانی ۳ ماهه منتشر نمایند. بنابراین گزارشی تحت عنوان اطلاعات و صورت‌های مالی میان‌دوره‌ای ۳، ۶ و ۹ ماهه را از شرکت‌ها مشاهده خواهیم کرد. هم‌چنین اطلاعات و صورت‌های مالی ۱۲ ماهه نیز گزارش سال مالی شرکت را در اختیار عموم قرار می‌دهد.

ب) گزارش های ماهیانه:

گزارش‌های ماهیانه از فروش شرکت ها از دیگر اطلاعات مهمی است که از سال ۹۵ برای همه شرکت‌ها توسط سازمان بورس الزامی شده است. در گزارش ماهیانه شرکت‌ها میزان فروش و یا میزان ارائه خدمات انجام شده خود را در مدت یک ماه گذشته به همراه حجم و نرخ فروش و در آخر ارزش ریالی فروش کل، ارائه خواهند کرد تا میزان شفافیت اطلاعاتی از طرف شرکت‌های بورسی افزایش پیدا کند.

پ) گزارش فعالیت هیئت مدیره:

هنگامی که شرکت‌ها گزارش اطلاعات و صورت‌های مالی ۱۲ ماهه خود را منتشر می‌کنند جهت برگزاری مجمع عمومی عادی ملزم هستند تا گزارش حسابرسی شده آن را در سامانه کدال منتشر نمایند. پس از انتشار این گزارش، اعضای هیئت‌مدیره شرکت با توجه به اتفاقات سال گذشته و وضعیت آتی، گزارش‌های مهم و حیاتی از وضعیت و جایگاه شرکت در زمان فعلی و آتی شرکت منتشر می‌کنند و تمامی این اطلاعات را در قالب گزارش فعالیت هیئت مدیره در سامانه کدال منتشر می‌کند و سهامداران از این طریق اطلاعات مهم و حیاتی را به دست می‌آورند.

ت) گزارش اطلاعات با اهمیت گروه الف:

پیش بینی سود هر سهم در سال مالی منتهی به هر سال در دسته گزارش اطلاعات گروه الف قرار می‌گیرد. اطلاعات موجود در این گزارش بر سود هر سهم تاثیر مستقیم دارد.

ث) گزارش اطلاعات با اهمیت گروه ب:

 برخی از اطلاعات منجر به افزایش سود سهام نمی‌شوند اما سرمایه‌گذاران باید از آن اطلاع داشته باشند که در این گزارش ارائه می‌شود.

ج) گزارش تفسیری مدیریت:

در گذشته تمامی انتظارات مدیریت در قالب گزارش پیش‌بینی درآمد هر سهم منتشر می‌شد ولی در حال حاضر در گزارشی تحت عنوان گزارش تفسیری مدیریت  که در دو قالب تحت وب و فایل متنی PDF منتشر می‌گردد و انتظارات مدیریت از فروش(به طور خاص فروش مقداری محصولات) منتشر می‌گردد. عموماً این گزارش همراه با صورت‌های مالی میان‌دوره‌ای منتشر می‌گردد.

چ) یادداشت‌های همراه صورت‌های مالی:

فارغ از گزارش‌های حسابرسی ۶ ماهه و ۱۲ ماهه شرکت‌ها، گزارش‌های حسابرسی دیگری نیز لازم است که یک حسابرس مستقل و مورد تایید سازمان بورس که خارج از شرکت فعالیت دارد، این گزارش‌های دوره‌ای را با عنوان یادداشت‌های همراه صورت‌های مالی منتشر می‌کند.

ح) فرایند انجام افزایش سرمایه:

گزارش افزایش سرمایه شرکت ها یکی از مهمترین گزارش های سامانه کدال است که از جذابیت بالایی برای سرمایه گذاران برخوردار است. به منظور برگزاری مجمع فوق ‌العاده برای انجام افزایش سرمایه شرکت‌ها باید چندین گزارش ارائه کنند که همه آن‌ها درسایت کدال در اختیار عموم قرار می‌گیرد.

در ابتدا گزارش طرح توجیهی افزایش سرمایه در گزارشی تحت عنوان «پیشنهاد هیئت ‌مدیره به مجمع فوق‌العاده در خصوص افزایش سرمایه» منتشر خواهد شد. سپس این گزارش برای بازرس قانونی و حسابرس ارسال و بعد از تائید توسط بازرس قانونی و حسابرس، گزارشی تحت عنوان «اظهارنظر حسابرس و بازرس قانونی در خصوص افزایش سرمایه» در کدال منتشر شده و گزارش ذکر شده برای سازمان بورس ارسال می‌شود.

نظر سازمان بورس در گزارشی با عنوان مدارک و مستندات درخواست افزایش سرمایه در کدال منتشر شده و بعد از طی همه مراحل، شرکت موظف است طی ۶۰ روز مجمع فوق ‌العاده برگزار کند.