مبلغی که به آن "اندوخته" می‌گویند، به صورت یک نسبت از سرمایه شرکت تعیین شده است و باید قبل از تقسیم سود در یک حساب جداگانه نگه داشته شود و از چرخه دارایی شرکت برداشت نشود. برای برداشت آن، زمان مشخصی وجود ندارد. میزان اندوخته، براساس قانون و تصمیم سهامداران شرکت تعیین می‌شود و در هر سال، 5% سود سال جاری در نظر گرفته می‌شود. این کار تا رسیدن به میزان 10% سرمایه شرکت الزامی است و بیشتر از این مقدار اختیاری است.
"ذخیره" به معنای منبعی از هزینه‌هایی است که تحقق یافته‌اند ولی هنوز پرداخت نشده‌اند و سقف مشخصی برای آن وجود ندارد. تعیین میزان ذخیره، به تصمیم سهامداران شرکت بستگی ندارد. لازم به ذکر است که ذخیره، به هزینه‌های گذشته اشاره دارد ولی با هزینه‌های زمان گذشته هیچ ارتباطی ندارد.
کاربرد اصطلاح اندوخته
سود انباشته در شرکت به صورت اندوخته نگهداری می‌شود که محدودیت‌هایی در قبال برداشت آن وجود دارد. مبلغ این اندوخته، بر اساس قوانین و تصمیمات سهامداران شرکت تعیین می‌شود و هر ساله به میزان 5% از سود سال جاری افزایش می‌یابد تا به میزان 10% سرمایه شرکت برسد که بیشتر از آن اختیاری است. این اندوخته در ترازنامه شرکت جداگانه نشان داده می‌شود و از شیوه‌های گزارشگری محدودیت‌هایی در برداشت سود دارد. تصویب این اندوخته بر اساس پیشنهادات هیات مدیره، تصویب مجمع عمومی، رعایت مفاد قراردادها و الزامات قانونی انجام می‌شود. نام این اندوخته می‌تواند بر اساس نوع و ماهیت آن، مانند اندوخته قانونی، اندوخته احتیاطی، اندوخته عمومی و یا اندوخته اختیاری باشد.
کاربرد اصطلاح اندوخته
کاربرد اصطلاح ذخیره
این اصطلاح به نام اندوخته شناخته می شود و به عنوان یک حسابداری معمولا در ترازنامه شرکت ها و سازمان ها قرار دارد. در این حساب، کاهش قابل توجهی در ارزش دارایی ها و سرمایه گذاری ها، به دلیل مواردی مانند نواسانات دلار، نوسانات بازار و غیره، به طور معمول در نظر گرفته می شود. با ایجاد این حساب، ارزش خالص بازیافتی دارایی ها و سرمایه گذاری ها قابل تخمین می شود و به دلیل داشتن یک دید کلی از ارزش دارایی های شرکت، این حساب به عنوان یکی از مهمترین مؤشرهای مالی در بسیاری از صنایع استفاده می شود.
در نظام حسابداری، به استهلاک انباشته شده به عنوان دارایی اشاره می شود، اما باید توجه داشت که این موضوع با تفاوت در دارایی های ثابت مشهود مانند استهلاک و کاهش ارزش دارایی های ثابت مشهود در نظر گرفته نمی شود و در اصطلاح ذخیره قرار نمی گیرد.
تفاوت حساب اندوخته و ذخیره در حسابداری
- اندوخته به مبلغی از سود شرکت یا مبلغی از درآمدی که به دلیل نبود خروج از چرخه دارایی شرکت، نگه داری می شود، اشاره دارد. این مبلغ قبل از تقسیم سود بین سهامداران و سایر صاحبان سهام در حساب جداگانه‌ای نگهداری می شود تا در آینده مورد استفاده قرار گیرد.
- برای آزاد شدن مبلغ اندوخته زمان مشخصی تعیین نشده است و سقف آن هم بر اساس قانون و تصمیم سهامداران مشخص می شود. برای ایجاد اندوخته باید سودی موجود باشد، ولی برای ایجاد ذخیره الزامی بر سود نیست.
- برای ایجاد اندوخته در هر سال، 5% از سود سال جاری در نظر گرفته می‌شود، ولی این میزان ممکن است تا 10% هم برسد. این سقف مشخص نشده و به تصمیم سهامداران و قانون بستگی دارد. برای ایجاد ذخیره، الزامی بر سود نیست.
ذخیره، منبعی از هزینه‌های تحقق یافته، پرداخت نشده و نگهداری می‌شود. مانند اندوخته، سقف مشخصی برای آن وجود ندارد، اما به عکس اندوخته، میزان ذخیره به تصمیم سهامداران بستگی ندارد و برای محاسبه آن از روش‌های مختلفی استفاده می‌شود.
- ذخیره به مبلغی اشاره دارد که به منظور پرداخت هزینه های تحقق یافته پرداخت نشده در آینده نگهداری می‌شود و بر خلاف اندوخته، ارتباطی با هزینه‌های گذشته ندارد. به طور کلی ذخایر از هزینه‌های تحقق یافته پرداخت نشده تشکیل می‌شوند و در تعیین سقف آن نقش سهامداران ندارند.
ذخیره در صورت مشخص شدن، به معنای شناسایی تعهد فعلی واحد تجاری است که در نتیجه رویدادهای گذشته به وجود آمده، منافع اقتصادی خارج شده باشد و مبلغ تعهد در حال حاضر قابل برآورد باشد. به عبارت دیگر، ذخیره تنها در صورتی ایجاد می‌شود که مبلغ تعهد قابل برآورد باشد و واحد تجاری تعهد فعلی را برای تسویه تعهد تحمیل شده شناسایی کند
کاربرد اصطلاح ذخیره
- اندوخته، مبلغی است که از سود قابل تقسیم شرکت‌ها کم می‌شود و به منظور تقویت نیروی مالی شرکت، ملاحظات مدیریتی، الزامات قانونی، حفظ حقوق بستانکاران و یا به دلیل استفاده از مزایای مالیاتی ایجاد می‌شود.
- اندوخته به مبلغی گفته می‌شود که از سود قابل تقسیم شرکت کم می‌شود تا به دلایلی مثل تقویت نیروی مالی شرکت، ملاحظات مدیریتی، الزامات قانونی، حفظ حقوق بستانکاران و یا استفاده از مزایای مالیاتی استفاده شود. اندوخته نشان دهنده بخشی از سود شرکت است که به صورت دائمی تقسیم نمی‌شود و به جای آن در حساب های شرکت باقی می‌ماند.
- تفاوت بین ذخیره و اندوخته در این است که ذخیره برای پوشش هزینه‌های آتی و ارزش‌افزوده کردن به سرمایه شرکت استفاده می‌شود، در حالی که اندوخته برای تقویت نیروی مالی شرکت و ارائه مزایای مالیاتی استفاده می‌شود.
- به وجود آمدن ذخیره، همراه با افزایش هزینه وکم شدن سود ویژه و در نتیجه کم شدن مالیات بر درآمد واحد تجاری می باشد.
- اندوخته باعث کاهش سود خالص قابل تخصیص، در واقع سود پس از کسر مالیات می باشد. به طور کلی طرف حساب ثبت ذخیره، حساب های هزینه و طرف حساب ثبت اندوخته، حساب سود و زیان انباشته می باشد.
- موجود بودن حساب اندوخته به حساب سود بستگی دارد، ولی برای موجودیت ذخیره چنین حسابی الزامی نمی باشد.
پیشنهاد می کنیم، مقاله قانون فرض تفکیک شخصیت را مطالعه کنید.
