مبلغی که به آن "اندوخته" می‌گویند، به صورت یک نسبت از سرمایه شرکت تعیین شده است و باید قبل از تقسیم سود در یک حساب جداگانه نگه داشته شود و از چرخه دارایی شرکت برداشت نشود. برای برداشت آن، زمان مشخصی وجود ندارد. میزان اندوخته، براساس قانون و تصمیم سهامداران شرکت تعیین می‌شود و در هر سال، 5% سود سال جاری در نظر گرفته می‌شود. این کار تا رسیدن به میزان 10% سرمایه شرکت الزامی است و بیشتر از این مقدار اختیاری است.
"ذخیره" به معنای منبعی از هزینه‌هایی است که تحقق یافته‌اند ولی هنوز پرداخت نشده‌اند و سقف مشخصی برای آن وجود ندارد. تعیین میزان ذخیره، به تصمیم سهامداران شرکت بستگی ندارد. لازم به ذکر است که ذخیره، به هزینه‌های گذشته اشاره دارد ولی با هزینه‌های زمان گذشته هیچ ارتباطی ندارد.
کاربرد اصطلاح اندوخته:
اندوخته، اختصاص و محدودیت در سود انباشته شده می باشد و بر اساس پیشنهادات هیات مدیره، تصویب مجمع عمومی، رعایت مفاد قراردادها و الزامات قانونی انجام می شود.
نمایش جداگانه این سود در ترازنامه، از شیوه های گزارشگری و محدودیت در سود انباشته می باشد. این محدودیت و اختصاص سود انباشته، اندوخته نام دارد. به عنوان مثال می توان به اندوخته قانونی، اندوخته احتیاطی و یا عمومی، اندوخته اختیاری و یا … اشاره کرد.
کاربرد اصطلاح اندوخته
کاربرد اصطلاح ذخیره:
این اصطلاح به نام اندوخته شناخته می شود و به عنوان یک حسابداری معمولا در ترازنامه شرکت ها و سازمان ها قرار دارد. در این حساب، کاهش قابل توجهی در ارزش دارایی ها و سرمایه گذاری ها، به دلیل مواردی مانند نواسانات دلار، نوسانات بازار و غیره، به طور معمول در نظر گرفته می شود. با ایجاد این حساب، ارزش خالص بازیافتی دارایی ها و سرمایه گذاری ها قابل تخمین می شود و به دلیل داشتن یک دید کلی از ارزش دارایی های شرکت، این حساب به عنوان یکی از مهمترین مؤشرهای مالی در بسیاری از صنایع استفاده می شود.
در نظام حسابداری، به استهلاک انباشته شده به عنوان دارایی اشاره می شود، اما باید توجه داشت که این موضوع با تفاوت در دارایی های ثابت مشهود مانند استهلاک و کاهش ارزش دارایی های ثابت مشهود در نظر گرفته نمی شود و در اصطلاح ذخیره قرار نمی گیرد.
تفاوت حساب اندوخته و ذخیره در حسابداری:
تفاوت اصلی میان ذخیره و اندوخته کاربرد و جایگاه متفاوتی است که هر کدام دارند.اگر به دنبال یافتن تفاوت ذخیره قانونی و اندوخته هستید باید این نکات را بدانید:
- ذخیره قانونی نوعی بدهی است که زمان مشخصی برای تسویه آن وجود ندارد، اندوخته برداشت از سود شرکت است که برای اهداف مشخصی در نظر گرفته می‌شود.
- ذخیره قانونی نوعی محاسبه و پیش‌بینی هزینه‌هایی است که فکر می‌کنیم در آینده اتفاق بیفتد، بنابراین زمان و مبلغ مشخصی برای آن در نظر نمی‌گیرند ولی اندوخته مقصد و هدف مشخصی دارد و در مورد صاحبان سهام کاربرد دارد.
- ذخیره از محل هزینه‌های جاری شرکت است ولی اندوخته از محل سود شرکت پس از کسر زیان انباشته سال‌های قبل است که محاسبه می‌شود.
کاربرد اصطلاح ذخیره
- ذخیره به هزینه‌های گذشته ارتباط دارد ولی اندوخته ربطی به هزینه‌ها در زمان گذشته ندارد.
- ذخیره باعث افزایش هزینه و کم شدن سود ویژه شرکت می‌شود، ولی اندوخته قانونی باعث کم شدن سود خالص قابل تخصیص است.
- حساب اصلی ذخیره قانونی حساب هزینه‌ها است ولی حساب اندوخته قانونی حساب سود و زیان است.
- نکته مهم دیگر برای ایجاد حساب اندوخته قانونی این است که برای ایجاد این حساب حتماً باید شرکت به سوددهی رسیده باشد. اما برای ایجاد حساب ذخیره لازم نیست شرکت به میزان سود رسیده باشد.
- منبع محاسبه ذخیره قانونی هزینه‌های جاری شرکت است و در واقع می‌توان آن را هزینه‌های تحقق یافته نامید؛ ولی منبع اصلی حساب اندوخته شرکت سودی است که پس از کم کردن زیان انباشته سال‌های قبل از محاسبه به دست می‌آید.
- ذخیره قانونی باعث افزایش هزینه و کم شدن سود ویژه می‌شود که همگی منجر به کاهش مالیات بر درآمد خواهد شد. اندوخته قانونی باعث کاهش سود قابل تخصیص می‌شود. منظور از سود خالص قابل تخصیص سود پس از کسر مالیات است.
- حساب اندوخته قانونی به سود شرکت وابسته است ولی برای ایجاد حساب ذخیره قانونی لزوماً نیازی به نیست چون ذخیره با توجه به درصدی از هزینه‌ها محاسبه می‌شود.
پیشنهاد می کنیم، مقاله قانون فرض تفکیک شخصیت را مطالعه کنید.
