بودجه نقدی یک کسب و کار به معنای تخمین مخارج و درآمدهای آن در یک دوره زمانی مشخص است. این تخمین برای تعیین پول کافی برای اجرای عملیات کسب و کار انجام می‌شود. بودجه نقدی برای کسب و کارهای کوچک بسیار اهمیت دارد و می‌تواند تعیین کننده میزان اعتبار و مشکلات نقدی آن باشد.
بودجه نقدی شامل مصارف، مخارج و کاهش هزینه‌های غیرضروری است و فرصت مناسبی برای پس‌انداز می‌باشد. همچنین، این بودجه می‌تواند میزان اختصاص اعتبار به مشتریان را نیز مشخص کند. در گزارش بودجه نقدی، منابع ایجاد شده و هزینه‌ها در یک دوره زمانی مشخص نشان داده می‌شوند.
فعالیت‌ها و عملیات یک واحد اقتصادی، نقدینگی لازم برای آن واحد را به وجود می‌آورند و در صورتی که منابع به میزان کافی نباشند، مدیریت باید منابع جدیدی را به وجود بیاورد.
بودجه نقدی در حسابداری:
بودجه نقدی یا صورت منابع و مصارف از جمله ارزشمندترین گزارشات در حسابداری است که حسابداران آن را با هدف کمک به برنامهریزی و تصمیم‌گیری مدیران نسبت به شرایط در آینده عرضه می‌کنند.بودجه نقدی در حقیقت تخمینی از جریان‌های وجه نقد خروجی و ورودی به یک سازمان، کسب‌وکار یا شخص در یک بازه زمانی خاص است.
سازمان‌ها از بودجه نقدی برای تصمیم‌گیری در خصوص فعالیت‌های خود برای موارد مختلفی چون وجود کافی وجه نقد برای انجام فرایندهای جاری و روزانه خود استفاده می‌کنند.این گزارش همچنین برای اطلاع از وجود پول بیش از حد رها شده در بخش‌های بدون بازده مورد استفاده قرار می‌گیرد.
در تمام کسب‌وکارها به‌ویژه کسب‌وکارهای کوچک، بودجه نقدی اهمیت بسیار زیادی دارد چرا که برای مشخص‌کردن میزان اعتباری که می‌توان به مشتریان اختصاص داد به کار گرفته می‌شود.از سوی دیگر به شرکت برای برنامهریزی و عدم مواجهه شدن با مشکلات نقدینگی کمک می‌کند.
گزارش بودجه نقدی:
شرکت‌ها در دوره‌های مختلف به بودجه نقدی و صورت جریان‌های ورودی و خروجی نقدی نیاز دارند. برای تهیه گزارش بودجه نقدی، می‌توان دوره‌های مختلفی مانند هفتگی، ماهانه، سه‌ماهه، شش‌ماهه، یک‌ساله و دو ساله را در نظر گرفت.
گزارش بودجه نقدی در چهار مرحله تهیه می‌شود:
1. برآورد درآمد: در این مرحله، تخمینی از درآمد شرکت در دوره‌ی مشخص شده، برآورد می‌شود. این درآمد می‌تواند شامل فروش محصولات یا خدمات باشد.
2. برآورد هزینه‌ها: در این مرحله، تخمینی از هزینه‌های مختلفی که شرکت در دوره‌ی مشخص شده باید پرداخت کند، برآورد می‌شود. این هزینه‌ها می‌توانند شامل هزینه‌های تولید، حقوق و دستمزد کارکنان، هزینه‌های بازاریابی و تبلیغات و ... باشد.
3. برآورد جریان ورودی نقدی: در این مرحله، تخمینی از جریان نقدی ورودی به شرکت، برآورد می‌شود. این شامل دریافت وجه از فروش محصولات، دریافت وجه از مشتریان و ... است.
4. برآورد جریان خروجی نقدی: در این مرحله، تخمینی از جریان نقدی خروجی از شرکت برآورد می‌شود. این شامل پرداخت هزینه‌ها، پرداخت حقوق و دستمزد کارکنان، پرداخت مالیات و ... است.
با توجه به این گزارش بودجه نقدی، مدیران می‌توانند تصمیمات بهتری برای مدیریت نقدینگی شرکت خود بگیرند.
مزایا و معایب بودجه نقدی
مزایا و معایب بودجه نقدی:
بودجه نقدی ابزاری عمده برای کنترل و برنامهریزی تصمیمات در سازمان است که قدرت بسیاری برای مدیریت شرایط نقدینگی و برنامهریزی برای آینده دارد. با توجه به صورت جریان‌های ورودی و خروجی (بودجه نقدی) می‌توان تصمیماتی برای مازاد یا کسری منابع اخذ کرد. با وجود این مزیت، به دلیل وجود پیش‌بینی در تنظیم این گزارش، درصدی خطا دارد که موجب کاهش اعتماد و اتکا به آن می‌شود. درهرحال، مزیت قابل‌توجه این صورت مالی آن را به یکی از ارزشمندترین گزارش‌های مالی برای مدیران سازمان تبدیل کرده است.
دریافت ها و پرداخت ها برای تهیه گزارش بودجه نقدی:
دریافت ها یا منابع برای استفاده در بودجه نقدی، به مجموعه ورودی‌های نقدی یا سرمایه‌ای از منابع مالی اشاره دارد که شرکت دریافت می‌کند و برای پوشش هزینه‌های خود از آن استفاده می‌کند. این منابع شامل درآمدهای نقدی از فروش محصولات یا خدمات، دریافت وام، سرمایه‌گذاری‌ها، فروش دارایی‌های ثابت و سایر منابع مالی می‌شود. استفاده از این منابع برای پوشش هزینه‌های مختلف، از جمله هزینه‌های سرمایه‌ای، هزینه‌های دائمی و هزینه‌های متغیر، در گزارش بودجه نقدی باید به‌دقت و با استفاده از روش‌های مناسب و دقیق، ثبت و گزارش شود.
- میزان وجوه نقد در ابتدای دوره
- پیش بینی فروش نقدی
- پیش بینی فروش غیر نقدی
- سایر دریافت ها
پرداخت‌ها و یا مصارف برای استفاده از بودجه نقدی، هزینه‌ها و خرج‌هایی هستند که برای انجام فعالیت‌های مختلف در سازمان باید پرداخت شود. این هزینه‌ها می‌توانند شامل خرید مواد اولیه، پرداخت به کارمندان، پرداخت به تامین‌کنندگان، پرداخت به بانک بابت وام‌ها و سایر مصارف نقدی مرتبط با فعالیت‌های سازمانی باشند. در واقع، هر هزینه‌ای که باید برای راه‌اندازی و توسعه فعالیت‌های سازمان پرداخت شود، به عنوان یک مصرف در بودجه نقدی در نظر گرفته می‌شود.
- برآورد خریدهای نقدی
- خریدهای غیر نقدی
- حقوق و دستمزد
- برداشت ها
- اقساط وام و بهره ها
- بستانکاران تجاری و غیرتجاری
- سایر پرداخت ها
توجه داشته باشید که تمامی آیتم های ذکر شده به توجه به نوع عملکرد هر سازمانی متفاوت می باشد و بر اساس نوع آن سازمان نوشته می شود.
گزارش بودجه نقدی:
شرکت ها در دوره های مختلف به بودجه نقدی و صورت جریان های ورودی و خروجی نقدی نیاز دارند. گزارش بودجه نقدی را می توان در دوره های مختلف هفتگی، یک ماهه، سه ماهه، شش ماهه، یک ساله و دو ساله در چهار مرحله که در ذیل توضیح می دهیم، تهیه کرد:
- پیش بینی فروش ماه های آتی
- برآورد جریان های ورودی نقدی به سازمان از محل وصول اسناد دریافتی، نقد شدن حساب ها و دیگر منابع ملزم به پرداخت
- برآورد جریان های خروجی نقدی از سازمان به عنوان مثال بازپرداخت بدهی های شرکت، خرید مواد اولیه، بازپرداخت اصل و بهره تسهیلات دریافتی و پرداخت مالیات
- محاسبه مانده وجه نقد و مانده وام در پایان ماه و یا دوره
اهمیت گزارش بودجه نقدی
ابعاد گزارش بودجه نقدی:
گزارش بودجه نقدی چندین ابعاد دارد که به شرح آنها می پردازیم.
زمان:
اولین عامل برای تهیه گزارش بودجه نقدی، زمان است و نشان می دهد که گزارش برای چند ماه آینده تهیه می‌شود.
جایگاه نقدی:
مقدار نقدینگی موجود در شرکت‌ها به عوامل مختلفی مانند نوع کسب و کار، حجم و نوع درآمدها و هزینه‌ها، سیاست‌های مالی شرکت، سرمایه‌گذاری‌های انجام شده و همچنین میزان قابل پیش‌بینی بودن حسابهای دریافتنی و رویدادهای پیش‌بینی نشده، بستگی دارد. برای مثال، یک شرکت دارای درآمدهای پایدار و پیش‌بینی‌پذیری بالا، کمتر احتیاج به نگرانی در مورد مقدار نقدینگی خود دارد، در حالی که یک شرکت با درآمدهای ناپایدار و زیادی از حسابهای دریافتنی قابل پیش‌بینی نشده، نیاز به برنامهریزی دقیق‌تری برای مدیریت نقدینگی دارد. به طور کلی، مدیریت نقدینگی به عنوان یکی از جنبه‌های مهم مدیریت مالی، برای هر شرکت بسیار حیاتی است.
فروش و هزینه های تخمینی:
برای گزارش بودجه نقدی، باید به تمام دریافتی ها و هزینه های آینده در دوره های زمانی مشخص توجه کرد. مهم‌ترین آیتم های مورد نیاز برای تهیه گزارش بودجه نقدی عبارتند از:
- درآمد نقدی: شامل دریافتی های نقدی شرکت از فروش، خدمات، سرمایه گذاری و ... است.
- هزینه های نقدی: شامل هزینه های نقدی برای تأمین مواد اولیه، کارمزد، حقوق و دستمزد کارکنان و سایر هزینه های مربوط به فعالیت شرکت است.
- جریان ورودی و خروجی نقدی: شامل تفاوت بین درآمد نقدی و هزینه های نقدی است. درصورتی که جریان ورودی نقدی بیشتر از خروجی نقدی باشد، شرکت قادر خواهد بود تا بدهی ها و مطالبات خود را پرداخت کند و به سودآوری دست یابد.
- تعهدات نقدی: شامل تعهدات مالی شرکت به شرکت ها و افراد دیگر است. به طور معمول، شامل بدهی های نقدی به بانک ها، سهامداران و پرداخت به عنوان قرض‌های کوتاه مدت است.
- روند نقدی: شامل روند درآمد نقدی و هزینه های نقدی در دوره های زمانی گذشته و آینده است. درصورتی که شرکت قادر به ایجاد درآمد نقدی مناسب نباشد، ممکن است در مشکلات مالی دچار شود.
تهیه گزارش بودجه نقدی، نیازمند دقت و دانش کافی در زمینه مالیاتی و حسابداری است.
مانده نقدی:
دریافتی های نقدی مورد انتظار
فروش نقدی
مجموعه حسابهای دریافتنی
سایر درآمدها
هزینه های نقدی مورد انتظار:
مواد خام (موجودی)
حقوق و دستمزد
سایر هزینه های مستقیم:
تبلیغات
هزینه های فروش
هزینه های مدیریتی
هزینه های کارگاه و تجهیزات
سایر پرداختنی ها
پیشنهاد می کنیم، مقاله قانون تفاوت دو حساب اندوخته و ذخیره را مطالعه کنید
