حق کسب و کار و تجارت، سرقفلی محسوب می شود و در واقع همان حق مستاجران املاک تجاری می باشد. سرقفلی در واقع حمایت صنعتگران مستاجر می باشد و فقط برای املاک تجاری در نظر گرفته شده است. مالیات سرقفلی همان ارزش معملاتی می باشد که به وسیله کارشناسان اداره مالیات مشخص می شود. این معیار ارزش معاملاتی انتقال سند نمی باشد مگر در صورتی که انتقال گیرنده دولت، شهرداری و یا موسسات وابسته به آن ها باشد و یا اینکه ملک مذکور به وسیله اجرای ثبت و یا دیگر ارگان های دولتی به نیابت از مالک انتقال داده شده باشد. در این صورت اگر چنانچه سند انتقال ملک پایین تر از ارزش معاملاتی روز باشد، این نرخ پایین تر به نفع مودی ملاک برای احتساب مالیات می شود.

انتقال سرقفلی

انتقال سرقفلی به معنای استفاده از محل سرقفلی توسط شخصی است که مالک آن نیست و در این محل فعالیت و کسب و کار راه اندازی می‌کند.

حق مالکانه سرقفلی

حق مالکانه به مبلغی گفته می‌شود که مستأجر در زمان انتقال سرقفلی یا انتقال حق کسب و پیشه برای رضایت مالک به وی پرداخت می‌کند. به عبارت دیگر، حق مالکانه به مبلغی اشاره دارد که به عنوان جایگزین قرارداد اجاره برای رضایت مالک از انتقال سرقفلی، توسط مستأجر پرداخت می‌شود. در واقع، حق مالکانه در واقع یک جایگزین برای تنظیم قرارداد اجاره است که مشتمل بر شرایط تعیین شده برای انتقال سرقفلی است.

 حق مالکانه به معنی مبلغی است که مستاجر در زمان انتقال سرقفلی به مالک پرداخت می‌کند تا مالک از وی رضایت دهد. در این متن ذکر شده است که حق مالکانه دارای منبع قانونی نمی باشد و در هیچ قانونی به آن اشاره نشده است. به همین دلیل مبنا و معیار مشخصی برای آن وجود ندارد و متغیر بودن آن به تعداد عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله محل و تجاری بودن ملک. به طور معمول، نسبت حق مالکانه معمولاً بین ۸ تا ۱۵ درصد تغییر می‌کند و با توجه به بالا بودن قیمت سرقفلی، نسبت درصد حق مالکانه کمتر می شود.

نرخ مالیات سرقفلی

نرخ مالیات سرقفلی

به موجب قانون، در صورتی که مالکیت یک ملک از طریق داد و ستد یا صلح معامله به فرد دیگری منتقل شود، انتقال دهنده باید بر اساس ارزش قیمت منطقه ای ملک، مالیاتی به نرخ 5 درصد پرداخت کند. اما اگر ملک سرقفلی (مبلغی که مستاجر برای رضایت مالک پرداخت می کند) داشته باشد و به همراه سرقفلی به مالک یا مستاجر دیگری منتقل شود، انتقال دهنده باید معادل 2 درصد ارزش سرقفلی را به عنوان مالیات پرداخت کند.

بر اساس قانون، پرداخت مالیات بر عهده انتقال دهنده و یا فروشنده در زمان قرارداد می باشد، مگر اینکه بین دو طرف معامله قرار دیگری گذاشته شده باشد.

مهلت پرداخت مالیات سرقفلی

بعد از انجام معامله، مالک یا انتقال دهنده سرقفلی باید در سی روز اظهارنامه مالیاتی خود را به سازمان مربوطه ارائه کنند و مالیات خود را پرداخت کنند. در صورتی که این کار انجام نشود، با توجه به تعداد ماه تأخیر در ارائه اظهارنامه و پرداخت مالیات، حدود 10 درصد جریمه به مبلغ تعیین شده اضافه می شود و مالیاتی که باید پرداخت شود بیشتر می شود. به عبارت دیگر، با تأخیر در پرداخت مالیات، هزینه های بیشتری برای مالک یا انتقال دهنده سرقفلی ایجاد می شود.

نکات مورد توجه در زمان انتقال سرقفلی

• به طور کلی، هرگونه واگذاری یا انتقال مالکیت املاک و مستغلات به نحوی که شامل واگذاری حق استفاده به هر نوع باشد، مشمول مالیات می‌باشد. اما برای املاک تجاری که دارای سرقفلی هستند، درصد مالیاتی بیشتری باید پرداخت شود. علاوه بر این، برای انتقال مالکیت املاک تجاری با سرقفلی، سند رسمی و یا وکالت رسمی باید تهیه شود.

• اگر ملک دارای یک محل کسب باشد که قبلاً به یک شخص دیگر واگذار شده باشد، در صورت انتقال ملک، هنوز هم محل کسب دست مستأجر قبلی باقی می‌ماند و مالیاتی در این زمینه وصول نمی‌شود.

• اگر ملکی دارای عقد قرارداد مجانی و یا به صورت هدیه باشد، در زمان انتقال، انتقال دهنده معاف از مالیات می شود. دراین معاملات، انتقال گیرنده باید مالیات بر درآمد اتفاقی پرداخت کند.

• اگر ملک برای وقف، حبس و نذر قرار داده شود، از پرداخت مالیات نقل و انتقال معاف می باشد. به عبارت دیگر، در صورتی که یک ملک به عنوان وقف، حبس، و یا نذر قرار داده شده باشد، هنگام انتقال آن ملک، نیازی به پرداخت مالیات نقل و انتقال نیست. این معافیت تنها برای املاکی که به عنوان وقف، حبس و یا نذر قرار دارند، اعمال می شود و برای سایر املاک قابل اعمال نیست.

•  

  اگر معامله ملک به دلیل هر دلیلی فسخ شود، تا شش ماه از تاریخ قرارداد، هیچگونه مالیاتی برای این معامله در نظر گرفته نمی‌شود. اما پس از گذشت این مدت، اگر تصمیم به انجام معامله دوباره گرفته شود، به عنوان یک معامله جدید، مشمول مالیات خواهد بود. این مقررات مالیاتی به صورت کلی در بسیاری از کشورها به کار می‌روند.

• بازگردانی مالیات مصوب شده به مودی تنها در صورتی صورت می گیرد که این مالیات پرداخت شده باشد و معامله بنا به هر دلیلی از جمله عدم تأیید ثبت، فسخ قرارداد و ... انجام نشده باشد. بعد از درخواست کتبی مودی و تایید عدم ثبت معامله، سازمان مالیاتی ملزم به بازپرداخت مبلغ مالیات مصوب شده به مودی خواهد بود، اما این بازپرداخت تا حداکثر 15 روز کاری از تاریخ اعلام درخواست کتبی صورت می گیرد.

•  مالیات سرقفلی فقط برای املاک تجاری در حال بهره برداری تعیین شده است و ساختمان‌هایی که در حال ساخت هستند و یا زمین‌هایی که کاربری تجاری دارند، مشمول مالیات سرقفلی نمی‌باشند.

پیشنهاد می کنیم، مقاله قانون بودجه نقدی چیست را مطالعه کنید