در دنیای امروزی شما برای ایجاد حساب در سازمان‌های مختلف و یا حتی در فضای مجازی نیاز به یک شناسه یا کد بورسی دارید. شناسه‌ای که شما با استفاده از آن می‌توانید وارد حساب خود شوید و آن را کنترل کنید. در بازار بورس نیز شما به یک کد شناسایی نیاز دارید تا با استفاده از آن وارد حساب خود شده و فعالیت‌های بورسیتان را تحت نظارت و کنترل خود داشته باشید. در این مقاله قصد داریم سوالات کد بورسی چیست و چگونه می توان آن را گرفت و دیگر سوالات متداول و مرتبط با کد معاملاتی را پاسخ داده و اطلاعات مفصلی را در این رابطه با شما در میان بگذاریم.
کد بورسی چیست؟
همان‌طور که وقتی شما به بانک جهت افتتاح حساب مراجعه می‌کنید و یک شماره حساب انحصاری برای شما صادر می‌گردد و هیچ‌گاه شماره مزبور با فرد دیگری یکسان نخواهد بود، زمانی که شما تصمیم به سرمایه‌گذاری در بورس می‌گیرید با انجام مراحلی یک کد بورسی انحصاری دریافت خواهید کرد. در واقع این کد همانند کد ملی برای هر فرد منحصر به فرد است و تا زمانی که این کد تعریف نگردد شما نمی‌توانید در هیچ نهادی اقدام به سرمایه‌گذاری مستقیم نمایید و شخصاً به خریدوفروش اوراق بهادار بپردازید. لازم به ذکر است که به کد بورسی، کد سهامداری نیز می‌گویند.
ساختار کد بورسی چگونه است؟
ساختار این کد از ترکیب سه حرف اول نام خانوادگی افراد و ۵ رقم که به‌صورت تصادفی توسط سازمان بورس تعیین می‌گردد تشکیل می شود. فرض کنید که خانم و آقای بهمنیان قصد افتتاح حساب معاملاتی برای بار اول را دارند. این دو پس از تکمیل مدارک و انجام مراحل نهایی ثبت‌نام دارای دو کد منحصر به فرد بهم۱۲۳۴۵ و بهم۵۴۳۲۱ می‌شوند.
کاربرد کد بورسی چیست؟
این کد به عنوان کد معاملاتی نیز شناخته میشود، یک شناسه 8 کاراکتری بوده و شامل 3 حرف اول نام خانوادگی و 5 عدد تصادفی میشود. این کد همچون شماره حساب بانکی، برای هر معامله‌گر به صورت کاملاً انحصاری صادر میشود. درست مانند زمانی که با افتتاح حساب در بانک یک شماره حساب اختصاصی دریافت کرده و با استفاده از آن فعالیت‌های بانکی خود را انجام می‌دهید، با استفاده از کد بورسی مختص خود نیز می‌توانند فعالیت‌های بورسی خود را شروع کنید.
به این ترتیب می‌توان گفت کاربران بازار بورس توسط یک شناسه معاملاتی، شناسایی شده و تمام فعالیت‌های خود را با استفاده از این کد انجام می‌دهند. از این رو، تمام افراد حقیقی و حقوقی که به دنبال فعالیت و سرمایه‌گذاری در بازار بورس هستند، جهت ورود به بازار، پیش از هر چیزی باید کد منحصر به فرد خود را دریافت کرده باشند.
نکاتی در رابطه با کدبورسی
در خصوص دریافت کدبورسی چند نکته حائز اهمیت است که از جمله آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- با دریافت کد بورسی، می توانید اوراق بهادار موجود در بازار بورس، فرابورس، اخزا، سخاب، اوراق مشارکت، اوراق اجاره، اوراق اختیار فروش تبعی، اوراق تسهیلات مسکن و... را معامله نمایید.
- کدبورسی با نام کاربری و رمز عبور پنل معاملاتی کارگزاری متفاوت است و سعی کنید که آن ها را به خاطر داشته باشید.
- سعی کنید کدبورسی و کدکاربری خود را در اختیار کسی قرار ندهید. کدبورسی به منزله امضاء ديجيتال شماست و مسئولیت تمامی معاملات صورت گرفته با کدبورسی بر عهده شما خواهد بود.
سایت دریافت کد بورسی
اگر قصد ورود و فعالیت در بازار بورسی را دارید، باید جهت دریافت کد بورسی خود اقدام کنید. برای این کار می‌توانید بدون نیاز به پرداخت هزینه تنها با انجام دو مرحله زیر، جهت دریافت کد بورسی اقدام کنید.
- ثبت نام و احراز هویت در سامانه سجام به آدرسhttps://www.sejam.ir /
- ثبت نام و احراز هویت در یک کارگزاری رسمی مانند کارگزاری مفید، فارابی، حافظ و…
پس از ثبت نام آنلاین در سامانه سجام و یک کارگزاری معتبر، لازم است جهت احراز هویت خود به یکی از دفاتر پیشخوان دولت که توسط کارگزاری مورد نظر شما معرفی شده است، مراجعه کنید. مدارک هویتی و بانکی مورد نیاز برای احراز هویت حضوری عبارت‌اند از: اصل و تصویر شناسنامه، اصل و تصویر کارت ملی، آخرین مدرک تحصیلی و یک شماره حساب بانکی.
تاریخ انقضا کد بورسی
کد بورس شما تاریخ انقضا ندارد و شما هر زمان که دوباره از آن استفاده کنید، کارایی خواهد داشت. حتی کسانی که پیش از برقراری سامانه سجام اقدام به دریافت کد بورسی کرده‌اند می‌توانند با کد معاملاتی خود به خرید و فروش بپردازند. هرچند که پیشنهاد میشود اینگونه افراد به ثبت‌نام در سامانه سجام بپردازند تا بعدها هنگام واریز سود با مشکلی مواجه نشوند.
پیشنهاد میشود مقاله سامانه سجام بورس چیست؟ راهم مطالعه کنید
چگونه کد بورسی دریافت کنیم؟ (انواع روش‌های ثبت نام)
همان‌طور که در قسمت قبل نیز اشاره شد، جهت دریافت کد بورسی لازم است در یک کارگزاری معتبر و مورد تأیید مراحل ثبت نام را طی کنید. بهتر است قبل از ثبت نام، با توجه به شرایط و نیازهای خود و همچنین ویژگی‌ها و امکانات ارائه شده در کارگزاری، مناسب‌ترین گزینه را انتخاب کرده باشید.
به طور کلی، در اغلب کارگزاری‌ها این امکان فراهم شده تا متقاضیان بتوانند از طریق یکی از دو روش حضوری یا غیرحضوری کد دریافت کرده و وارد بازار بورس شوند. شما می‌توانید برای دریافت کد بر اساس شرایط خود، از طریق یکی از دو روش زیر عمل کنید.
روش حضوری
در این روش ثبت نام کد بورسی، لازم است با در دست داشتن مدارک هویتی، شناسایی و بانکی مورد نیاز، در ساعات کاری به آدرس کارگزاری مورد نظر خود مراجعه کنید. پس از تکمیل دستی فرم‌های مختلف، ثبت نام و احراز هویت حضوری شما انجام شده و پس از 2 تا 3 روز کاری کد بورسی خود را دریافت کنید.
روش غیرحضوری
در این روش بدون نیاز به مراجعه حضوری، تنها از طریق آدرس رسمی وب‌سایت کارگزاری مورد نظر خود می‌توانید به ثبت نام در کارگزاری و دریافت کد بورسی خود اقدام کنید. در این روش لازم است مدارک خود را اسکن کرده و یا تصاویر واضحی را از آنها تهیه و در سایت کارگزاری آپلود کنید. پس از تکمیل مراحل ثبت نام غیرحضوری، نوبت به انجام مراحل غیرحضوری احراز هویت می‌رسد. جهت انجام مراحل احراز هویت غیرحضوری می‌توانید از یکی از سه اپلیکیشن آپ، سیگنال یا کارگزاری آشنا استفاده کنید.
مدارک لازم برای دریافت کد بورسی (اشخاص حقیقی):
- اصل و تصویر شناسنامه از صفحه اول و صفحه توضیحات
- اصل و تصویر رو و پشت کارت ملی
- شماره‌حساب بانکی و شماره شبای آن
- تکمیل فرم مشخصات مشتریان حقیقی
- آخرین مدرک تحصیلی (برای دسترسی به معاملات آنلاین دارا بودن حداقل دیپلم و ۱۸ سال سن لازم است)
برای انجام معاملات آنلاین لازم است فرم درخواست کد آنلاین را نیز تکمیل کنید. اگر مدرک تحصیلی در اختیار ندارید، نمی‌توانید آنلاین معامله کنید و صرفاً به‌صورت حضوری و آفلاین می‌توانید به معامله بپردازید. کلیه افراد حقیقی می‌توانند کد معاملات (فرابورس) دریافت کنند؛ اما تنها افرادی می‌توانند معاملات آنلاین انجام دهند که حداقل دیپلم آنها احراز شود.
مدارک لازم برای دریافت کد بورسی (اشخاص حقوقی):
- تصویر روزنامه رسمی آگهی تأسیس
- تصویر روزنامه رسمی
- آگهی کلیه تغییرات
- تصویر اساسنامه
- کپی شناسنامه و کارت ملی اعضای هیئت‌مدیره
- تکمیل فرم تعهدنامه
- تکمیل فرم مشخصات مشتریان حقوقی
همچنین لازم است، فرم مربوط به سامانه سجام را تکمیل کنید تا اطلاعات شما به‌عنوان سهامدار در بانک اطلاعاتی ثبت شود. شما می‌توانید مدارک لازم مانند شناسنامه و کارت ملی را اسکن کرده و در قسمت دریافت کد سایت کارگزاری بارگذاری کنید و برای ادامه ثبت‌نام و احراز هویت غیر حضوری یا حضوری اقدام کنید.
پیشنهاد میشود مقاله چطور بورس بخریم؟ آموزش نحوه خرید سهام در بورس بصورت آنلاین و اینترنتی را هم مطالعه کنید
آیا می‌توان چند کد بورسی دریافت کرد؟
همان‌طور که افراد تنها یک کد ملی مشخص و منحصر به فردی داشته و از این طریق شناسایی می‌شوند، در بازار بورس نیز هر سرمایه‌گذاری و معامله‌گر حقیقی و حقوقی تنها مجاز به دریافت یک کد بورسی است. با این حال این امکان وجود دارد تا فرد در سامانه معاملاتی کارگزاری‌های مختلف ثبت نام کرده و به طور هم‌زمان مشتری چند کارگزاری مختلف باشد. این بدان معناست که کاربر می‌تواند با سامانه معاملاتی کارگزاری‌های مختلف وارد معامله شود؛ اما تنها یک کد بورسی مشخص و انحصاری دارد.
احراز هویت و تکمیل ثبت نام سجام
- احراز هویت غیر حضوری از طریق اپلیکیشن های سیگنال، آپ و کارگزاری آشنا
- احراز هویت از طریق مراجعه به دفاتر منتخب پیشخوان دولت (در این روش می‌توانید به یکی از دفاتر منتخب پیشخوان که نزدیک به محل کار یا منزل شما است، مراجعه کنید.)
- احراز هویت حضوری در شعب کارگزاری مربوطه (در این روش می‌توانید به یکی از شعب کارگزاری که نزدیک به محل کار یا منزل شما است، مراجعه کنید.)
اگر کارگزاری موردنظر شما امکان ثبت‌نام آنلاین نداشته باشد، لازم است حضوری به کارگزاری مراجعه نمایید و از واحد پذیرش شرکت فرم‌های ثبت‌نام و سجام را دریافت کنید. شما فقط یک‌بار این مراحل را طی کرده و صاحب یک کد خواهید شد. این کار را می‌توانید از طریق هر کارگزاری انجام دهید و فرآیند بورسی شدن شما، تأثیری در معاملات آینده شما نخواهد داشت. البته، شما می‌توانید تعداد زیادی کد آنلاین از کارگزاری‌های متفاوت دریافت کنید. برای این کار لازم است همه این مراحل در سایر کارگزاری‌ها انجام دهید.
نحوه بازیابی کد بورسی چگونه است؟
از آنجایی که کد بورسی یک عبارت هشت کاراکتری و متشکل از حروف و اعداد تصادفی است، همواره احتمال فراموشی آن وجود دارد. از همین رو توصیه میشود تا کاربران کد بورسی خود را در یک یادداشت کرده و نزد خود نگه دارند.
با این حال ممکن است کاربری در سال‌های قبل در بورس فعالیت داشته و اکنون قصد بازگشت به این بازار را داشته باشد، اما کد بورسی خود را فراموش کرده است. برای حل این مشکل، امکانی فراهم شده تا کاربران بتوانند در هر زمانی اقدام به بازیابی کد بورسی خود کنند.
بازیابی آنلاین کد بورسی
جهت بازیابی کد بورسی خود به سامانه استعلام کد بورسی به آدرس estelam.ime.co.ir مراجعه کرده و سپس مراحل زیر را به ترتیب طی کنید.
تفاوت کد بورسی و کد آنلاین چیست؟ (آیا کد بورسی همان کد آنلاین است؟)
منظور از کد آنلاین، کد بورسی آنلاین است که شخص با آن به‌صورت مستقیم به سامانه معاملات آنلاین وارد میشود و می‌تواند سفارش‌ها خریدوفروش اوراق بهادار را به‌صورت مستقیم ارسال کند.
برخی از افراد دارای مدرک تحصیلی نیستند، و کد آنلاین برای آنها صادر نمی‌شود و فقط می‌توانند به‌صورت تلفنی یا حضوری سفارش خودشان را به کارگزار بدهند. به کد بورسی، کد سهامداری یا معاملاتی نیز گفته میشود.
شما با داشتن کد آنلاین می‌توانید اوراق، سهام و صندوق‌های قابل معامله را خریداری نمایید. صندوق های سرمایه‌گذاری مشترک نیازی به کد ندارند و واحدهای آنها به‌صورت غیرحضوری یا حضوری صادر میشود.
حداقل مبلغ سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها و هزینه ابطال، معمولاً بالاتر از صندوق ETF است. صندوق‌های قابل معامله در بورس یا ETF این صندوق‌ها را مانند سهام خریداری کرد و در زمان دلخواه به فروش رساند. بنابراین این کد صرفاً برای خرید سهام نیست و می‌توانید با آن، صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت یا سایر صندوق‌ها را خریداری کنید.
با خرید صندوق‌های سرمایه‌گذاری، به‌طور غیرمستقیم در بورس سرمایه‌گذاری می‌کنید؛ به‌عبارت‌دیگر، صندوق‌ها سرمایه شما را در بورس مدیریت می‌کنند. لازم به ذکر است که صدور کد کاملاً رایگان است و لازم نیست هزینه‌ای به کارگزار پرداخت شود؛ اما چنانچه احراز هویت شما از طریق دفاتر پیشخوان دولت صورت گیرد، مبلغ ۱۲۰۰۰ تومان به‌عنوان کارمزد دفاتر پیشخوان (برای خدمات احراز هویت)، از شما دریافت خواهد شد.
تفاوت کدبورسی با رمز عبور و نام کاربری
مشخصات ورود شما به سامانه معاملاتی کارگزاری، کد بورسی شما نیست. در واقع مشخصات ورود صرفا یک نام کاربری و رمز عبور است تا بتوانید از طریق سیستم معاملاتی کارگزار، اقدام به خرید و فروش سهام کنید. بنابراین کدبورسی را با این مشخصات اشتباه نگیرید.
حداقل سن برای دریافت کد بورسی چقدر است؟
همه متقاضیان می‌توانند کد بورسی دریافت کنند اما دسترسی افراد زیر ۱۸ سال محدودتر است و آنها برای احراز هویت باید همراه با ولی قانونی یا قیم خود به مراکز پیشخوان مراجعه و فرم‌های مربوطه را تکمیل کنند تا داوطلب امکان انجام معاملات را داشته باشد.
لزوم آموزش حرفه ای برای ورود به بورس
توجه به چرایی تصویب قوانین جدید در رابطه با صدور کد معاملاتی، بالاخص قراردادن شرط قبولی در آزمون جهت صدور کد معاملاتی نشان از اهمیت موضوع آموزش سهامداران دارد. بدون شک آموزش کافی سهامداران منجر به بهبود تصمیم گیری آن ها، رفتار تحلیلی هرچه بیشتر و جلوگیری از رفتارهای هیجانی می گردد. شناخت فاکتورهای اقتصاد جهانی، اقتصاد کلان داخلی، صنعت و … موثر بر شرکتها یکی از مهم ترین دیدگاه های تحلیلی رایج بازار است که از آن با عنوان تحلیل فاندامنتال یاد می کنند، از سویی دیگر شناخت چگونگی رفتار قیمتی سهم در روندها که از ان به عنوان تحلیل تکنیکال یاد می شود نیز یکی دیگر از مهمترین رویکردهای تحلیلی در انتخاب صحیح سهام در بازار سرمایه است. انتخاب صحیح فرصت های سرمایه گذاری در بازار سرمایه کاملا مبتنی بر یک تصمیم گیری چند معیاره بوده و هرچه ابزارهای بیشتری برای تصمیم گیری وجود داشته باشد، جوانب بیشتری از یک شرکت بررسی می گردد و این امر متعاقبا منجر به انتخاب صحیح تری از سهام یک شرکت می گردد که این مهارت جز با آموزش نیز حاصل نمی شود.
نکاتی در رابطه با کد بورسی
- بر طبق قانون سازمان بورس و اوراق بهادار، برای اینکه شما بتوانید به‌صورت آنلاین به خرید و فروش سهام و سایر اوراق بپردازید بایستی حداقل دارای مدرک تحصیلی دیپلم باشید. به همین دلیل چنانچه شما می‌خواهید کد آنلاین دریافت نمایید بایستی مدرک مزبور را همراه داشته باشید. اما اگر مدرک تحصیلی شما زیر دیپلم می‌باشد و از طرفی تمایل به سرمایه‌گذاری دارید مشکلی بابت دریافت کد بورسی ندارید و با مراجعه حضوری و انجام تمامی مراحل برای شما کد سهامداری صادر خواهد شد با این تفاوت که کد معاملاتی آنلاین دریافت نخواهید کرد و برای انجام معاملات می‌بایست به‌صورت حضوری و درخواست تلفنی، درخواست خرید یا فروش خود را به کارگزار اعلام فرمایید. در رابطه با دریافت کد بورسی غیرحضوری در مقاله بعدی توضیحاتی ارائه خواهد شد.
- شما با دریافت کد بورسی، می‌توانید اوراق بهادار موجود در بازار بورس، فرابورس، اخزا، سخاب، اوراق مشارکت، اوراق اجاره، اوراق اختیار فروش تبعی و اوراق تسهیلات مسکن را معامله نمایید.
- تنها نهادی که می‌توانید جهت دریافت کد سهامداری به آن مراجعه نمایید کارگزاری‌های مورد تائید سازمان بورس و اوراق بهادار هستند و این نکته را حتماً مدنظر قرار دهید. جهت مشاهده لیست کارگزاران مورد تائید، اینجا را کلیک نمایید.
- قبل از اقدام به افتتاح حساب در یک کارگزاری در مورد گزینش بهترین کارگزاری تحقیق نمایید تا تنها به یکی از کارگزاری‌ها برای یک‌بار مراجعه نمایید و نیازی به مراجعات متعدد به کارگزاری‌های مختلف به دلیل ضعف کارگزاری‌های پیشین نداشته باشید.
- حتماً به این موضوع عنایت داشته باشید که بابت ثبت‌نام در کارگزاری هزینه‌ای را پرداخت نخواهید کرد و درآمد اصلی کارگزاری‌ها از محل معاملات شما است که به‌اصطلاح به آن کارمزد معاملات می‌گویند.
- شما پس از انجام مراحل اولیه ثبت نام در بورس و دریافت کد بورسی در هر زمانی می‌توانید اقدام به خرید یا فروش اوراق خود نمایید. اما این نکته را مدنظر داشته باشید که چنانچه شما برای یک مدت طولانی (که طبق قانون ۹۰ روز است) معامله‌ای در حساب کاربری آنلاین خود انجام ندهید حساب شما به‌منزله یک حساب راکد محسوب شده و مسدود میشود و جهت راه‌اندازی مجدد آن می‌بایست به کارگزاری مراجعه کرده و حساب خود را فعال نمایید. اگر سال‌ها قبل در یکی از کارگزاری‌ها اقدام به افتتاح حساب کرده‌اید والان هیچ‌کدام از موارد رو در ذهن ندارید با توجه به مطالب گفته‌شده به یکی از کارگزاری‌ها مراجعه نمایید. آن کارگزاری کد بورسی شما را با توجه به کد ملی استعلام کرده و ثبت‌نام شما را تکمیل خواهد کرد.
- همان‌طور که گفتیم کد بورسی یک کد یکتا است. اما شما درصورتی‌که تمایل داشته باشید می‌توانید در چند کارگزاری اقدام به افتتاح حساب نمایید. با انجام این کار بایستی توجه فرمایید برای کد بورسی شما کدهای معاملاتی آنلاین متفاوتی صادر می‌گردد، درواقع کد سهامداری شما در تمامی کارگزاری‌ها یکی است ولی هر کارگزاری برای شما یک کد آنلاین معاملاتی متفاوت صادر می‌کند که شما با ورود اطلاعات خود وارد سیستم معاملاتی آن کارگزاری می‌شوید.
- بعضی از افراد چون شماره حساب خود را حفظ هستند دفترچه حساب خود را همراه نمی‌برند، ولی عنایت داشته باشید که با توجه به اینکه بایستی اطلاعات متعددی را با جزییات وارد نمایید تا اطلاعات تکمیل گردد به همین دلیل حتماً مدارک خود را به‌طور کامل همراه داشته باشید.
