یکی از مواردی که بسیاری از افراد حقیقی و حقوقی صاحب کسب و کار در سیستم مالیاتی کشور با آن رو به رو می‌شوند، علل االراس شدن مالیات است. این اتفاق می‌تواند جرائم و عواقب زیادی برای مودیان مالیاتی به همراه داشته باشد و ضرر آن‌ها تمام شود. به همین دلیل پیدا کردن پاسخ مناسب برای سؤال مالیات علی الراس چیست و چگونه می‌توان از پیشگیری کرد اهمیت زیادی برای صاحبان مشاغل دارد. با ما در ادامه این مقاله همراه باشید تا به طور کامل با مالیات علی الراس آشنا شویم.
مالیات علی الراس چیست؟
همانطور که میدانید کلی صاحبین کسب و کار و مشمولان نظام مالیاتی موظف هستند که در مهلتی که هر ساله توسط اداره مالیات مشخص میگردد نسبت به ارسال تظهارنامه مالیاتی خود افدام کنند. مالیات علی الراس نوعی از مالیات است که مبنای محاسبه آن به جای خود اظهاری مودیان، اسناد و مدارک حسابداری مورد بررسی ماموران و بازرسان امور مالیاتی یا ممیزان مالیاتی کشور است. یعنی در صورتی که مودی مالیاتی از ارائه اظهارنامه خودداری کند و اظهارنامه مالیاتی خود را در موعد مقرر ارسال نکند و یا در دفاتر و اناد اراوه شده او مورد مشکوک یا تخلفی مشاهده شود، ممیزان مالیاتی با در نظر گرفتن قرائن و ضرایب مالیاتی به محاسبه مالیات آن کسب و کار میپردازند و مالیات آن را مشخص میکنند. در بسیاری از موارد در مالیات علی الراس، مالیات در نظر گرفته شده بیشتر از میزان استحقاقی آن کسب و کار است و یا ممکن است جریمه های سنگینی را به کسب و کار تحمیل کنند .
حالاتی که موجب رد مدارک و دفاتر می شوند:
- اگر اسناد گزارش شده به سازمان امور مالیاتی پلمپ نباشد یا این که مدارک تکمیل نشده باشد، برای مثال برگ هایی از اسناد را دارا نباشد.
- ثبت نشدن یک مورد یا تعدادی از فعالیت های مالی در صورتی که محرز شود.
- درج یا نگارش پیرامون فعالیتی به صورت پانوشت در گوشه و کنار اسناد.
- اضافه کردن موضوعی بین خطوط.
- هر گونه دخل و تصرف در اسناد به قصد سوء استفاده از هر طریقی اعم از تراش دادن نوشته ها، پاک یا پنهان کردن موارد ثبت شده در دفاتر.
- بر جای ماندن فضای سفید بیش تر از حالت عادی در صفحه ها و سفید گذاشتن یک صفحه به طور کامل در اسناد روزنامه و مشاغل به قصد سوء استفاده.
- طلب کار شدن حساب بانکی یا نقدی. درصورتیکه حساب بانکی با فاکتور بانک مطابقت داشته باشد، اسناد مردود اعلام نمی شوند. هم چنین تاخیر در ثبت حساب نیز می تواند موجب طلب کار شدن شخص شود که در این صورت نیز اسناد رد نمی شوند.
- تعلل در ارائه دفاتر روزنامه و شغل های زاید تا حد قانونی تعیین شده در بند های ۲، 3 و 4 طبق ماده 13 و تعلل در ارائه دفاتر تا اندازه ی قانونی تعیین شده طبق ماده 14 و تعلل در ارائه زاید به اندازه ی تعیین شده طبق ماده 17 اساسنامه.
- ثبت نشدن فعالیت شعبه در دفاتر مطابق با ضوابط ماده 15 اساسنامه.
- نادرستی و وجود خطا حساب در درج فعالیت سازمان یا نهاد در شرایطی که هیچ مبادرتی نسبت به تصحیح آن مطابق با ضوابط ماده 11 اساسنامه انجام نشده باشد.
- اگر مودی طبق موارد برگه های ویژه وضع شده در ماده 169 قوانین مالیاتی را مورد استفاده قرار ندهد.
- ارائه نکردن بخش نامه های کار ماشین و دستورکار‌های آن و چگونگی فعالیت با انواع نرم افزار های مالی و همچنین ارائه نکردن توضیح مختصری از فعالیت و کار طبق ماده 17 اساسنامه در مدت زمان معین شده برای کسانی که از سامانه های الکترونیکی بهره می برند.
- ارائه نکردن جلدی پلمپ و مندرج شده از مدارک.
- استفاده کردن از مدارک و اسناد ثبت شده در سال های گذشته (طبق ضوابط ماده 3 اساسنامه).
- مطابقت نداشتن موارد ثبت شده مدارک در مقایسه با داده های موجود در سامانه های الکترونیکی برای کسانی که از این سامانه ها بهره می برند.
- درج و ارائه هزینه یا سود و بهره غیر واقع یا انواع نمونه های مشابه غیر واقع در مدارک در صورتی که محرز شود.
پیشنهاد می‌شود مقاله معافیت مالیاتی را مطالعه کنید
علت علی الراس شدن در مالیات‌های مستقیم:
طبق ماده ۹۷ قانون مالیات مستقیم علت علی الراس شدن در مالیات های مستقیم به خاطر موارد زیر است:
- عدم تحویل اضهارنامه و اسناد مالیاتی در زمان مناسب و مقرر از سوی مؤدی مالیاتی
- غیر قابل رسیدگی دانستن مدارک و اسناد مؤدی مالیاتی که طبق نظر ممیز مالیاتی اظهارنامه یا اسناد مؤدی غیرقابل رسیدگی تشخیص داده شود و یا کامل نباشد.
- عدم توجه به درخواست کتبی اداره امور مالیاتی مبنی بر ارائه مدارک و اسناد لازم
در اینگونه موارد از مؤدی درخواست می‌شود که مدارک مورد نیاز را تسلیم نماید و اگر این کار صورت نگیرد و یا اشکال موجود در مدارک برطرف نگردد، موضوع کتباً به اطلاع مؤدی رسانده شده و جهت پیگیری و بررسی به هیأت سه نفره ارجاع می‌شود.
