مالیات، به عنوان یکی از ابزارهای ضروری و اساسی درآمدی برای دولت و توسعه اقتصادی ، دارای اهمیت بسیاری است. این ابزار به دو منظور اصلی مورد استفاده قرار می‌گیرد. از یک سو، با تامین مالی برای سرمایه در گردش دولت، امکان اجرای طرح‌ها و برنامه‌های مختلف دولتی، به ویژه در زمینه‌هایی مانند افزایش امنیت، آموزش، بهداشت، زیرساخت‌ها و فعالیت‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری، فراهم می‌شود. از سوی دیگر، با توزیع عادلانه ثروت و درآمد در بین اعضای جامعه، توسعه اقتصادی و رشد پایدار جامعه امکان‌پذیر خواهد شد.
دولت بر اساس قوانین و مقررات، با استفاده از ابزارهای مختلف، از جمله سامانه مالیاتی، اقدام به دریافت مالیات از اشخاص حقیقی و حقوقی می‌کند. پس از جمع‌آوری، این مالیات‌ها به منظور تأمین هزینه‌های مختلفی مانند افزایش امنیت، آموزش، بهداشت، زیرساخت‌ها و فعالیت‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری، مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین، این مالیات‌ها به منظور ایجاد تعادل در توزیع درآمد و ثروت، در قالب کمک‌های رفاهی و سایر موارد، به افراد مستحق اختصاص پیدا می‌کند.
رشد و توسعه اقتصادی:
برای آشنایی با واژه رشد و توسعه اقتصادی نیاز است که با برخی از مفاهیم آشنا شد که اهم آنها در زیر شرح داده شده اند:
رشد اقتصادی:
معرف افزایش کمی میزان تولید کالا و خدمات در طی دوره زمانی خاصی است که با استفاده از تولید ناخالص ملی اندازه گیری می شود.
تولید نا خالص ملی:
به مجموع ارزش نهایی کالا ها و خدمات طی یک دوره یک ساله مالی، گفته می شود.
توسعه اقتصادی:
لازمه توسعه اقتصادی، رشد اقتصادی می باشد که شرط کافی برای آن، تغییر و تحولات پویاست و باعث رشد تولید نا خالص ملی می گردد.
توسعه:
در لغت به معنی رشد تدریجی در جهت پیشرفته تر شدن و حتی بزرگ تر شدن است که جریانی چند بعدی می باشد و در آن مجموعه نظام اجتماعی هماهنگ با نیازهای اساسی افراد، ارتقا پیدا می کند.
عوامل موثر بر توسعه اقتصادی:
عواملی که در توسعه و رشد اقتصادی کشورها و دولت ها تاثیر گذار هستند، شامل عوامل اقتصادی و غیراقتصادی می باشند.
عوامل اقتصادی: از جمله عوامل اقتصادی می توان به مواردی از قبیل زیر اشاره کرد:
- منابع طبیعی
- سرمایه انباشته: به معنی افزایش موجودی ماشین آلات و کالا های سرمایه ای
- تکنولوژی
- و سایر موارد مشابه
عوامل غیراقتصادی: همچنین عوامل غیراقتصادی مانند فرهنگ، جمعیت، قوانین و مقررات، سیاست های دولتی و موضوعات سیاسی نیز در توسعه و رشد اقتصادی تاثیرگذار هستند.
عوامل سیاسی:
ثبات سیاسی مهم ترین عامل از عوامل سیاسی است که در سرعت بخشیدن به فرآیند اقتصادی- اجتماعی، بسیار مفید واقع می گردد.
نکته: عدم ثبات سیاسی، باعث گسستگی و ایجاد خلل در برنامه های اقتصادی کشور می گردد.
عوامل اجتماعی و فرهنگی:
هنگامی که یک جامعه سنتی با بهره‌گیری از تحولات تکنولوژیکی به یک جامعه مدرن تبدیل می‌شود، می‌تواند در این زمینه رشد چشمگیری را تجربه کند.
نقش مالیات بر توسعه اقتصادی و اجتماعی
بهبود نظام مالیاتی و رابطه آن با توسعه اقتصادی:
مالیات و پرداخت آن در توسعه اقتصادی نقش بسیار زیاد و مهمی را ایفا می کند. اما متاسفانه کسب و کارها برای این موضوع با چالش هایی رو به رو هستند که در ادامه به برخی از مهم ترین آنها اشاره می شود.
- پایین بودن نسبت های مالیاتی
- فرار های مالیاتی اقشار مختلف
- اجرای نامناسب قوانین مالیاتی
- عدم مطابقت ساختار مالیاتی در کشور
- کند بودن روند افزایشی مالیات
چالش هایی که در مورد مالیات وجود دارد، می تواند به شکل مستقیم و غیرمستقیم بر روی توسعه اقتصادی و اشتغالزایی تأثیر گذارد. به عنوان مثال، پایین بودن نسبت های مالیاتی می تواند باعث کاهش درآمد دولت و بروز نقص در خدمات عمومی شود. همچنین، قوانین مالیاتی می تواند باعث کاهش اعتماد عمومی به سیستم مالیاتی و کاهش توانایی دولت در ارائه خدمات عمومی شود. بنابراین، اجرای صحیح و نامناسب قوانین مالیاتی و تطبیق ساختار مالیاتی با نیازهای کشور از اهمیت بالایی برخوردار است.
پیشنهاد می کنیم، مقاله حسابرسی مالیاتی را مطالعه کنید
راه کار های حل مشکلات دریافت مالیات:
برای اصلاح امور مالیاتی، پیشنهاد هایی وجود دارند که در ادامه موضوع به آنها پرداخته شده است:
اصلاحات در ساختار مالیاتی: این کار با استفاده از روش های زیر انجام می گیرد.
- کاهش وابستگی به مالیات تجارت های بین المللی
- کاهش معافیت های مالیاتی
- گسترش پایه های مالیاتی
- اتکا به درآمدهای مالیاتی داخلی
تقویت در مدیریت مالیاتی:
تقویت مدیریت مالیاتی، یکی از راهکارهایی است که بهبود قابل توجهی در امور مالیاتی کشور ایجاد می‌کند. برخی از پیشنهادات برای تقویت مدیریت مالیاتی عبارتند از:
- بهبود دستمزدها
- آموزش تخصصی برای کارکنان
- برقراری نظام تشویق و تنبیه برای موجران مالیاتی
- کاهش نرخ مالیاتی
- ساده‌سازی سیستم مدیریتی مالیات
تاثیر سیاست های کلان اقتصادی:
- محدودیت های وارداتی
- تصحیح سطح نرخ مبادله
- تصحیح نرخ بهره
- کاهش ارزش پول
- بررسی سیاست های تورم بر درآمد مالیاتی
الزام دریافت مالیات برای توسعه اقتصادی:
دریافت مالیات یکی از اصلی‌ترین منابع تأمین بودجه دولت و توسعه اقتصادی کشور است. بنابراین، الزام دریافت مالیات می‌تواند به شکل‌های مختلفی به توسعه اقتصادی کمک کند. برخی از این شکل‌ها عبارتند از:
- کنترل فشارهای تورمی: دریافت مالیات توسط دولت، می‌تواند به کاهش فشارهای تورمی کمک کند، زیرا دولت می‌تواند با استفاده از درآمدهای مالیاتی خود، برای کنترل تورم و افزایش پایداری اقتصادی تلاش کند.
- کاهش تقاضای کالاهای مصرفی و تعادل در عرضه و تقاضا: دریافت مالیات می‌تواند تاثیر مستقیمی بر روی تقاضای کالاهای مصرفی داشته باشد. این تقاضا ممکن است به نحوی بالا برود که برای تأمین نیازهای آن، مجبور به واردات بیشتری شود. این موضوع می‌تواند به افزایش فشار وابستگی به خارج از کشور و به دنبال آن، کاهش تعادل در عرضع و تقاضا وجود داشته باشد. دریافت مالیات توسط دولت، می‌تواند با کاهش تقاضا به کاهش نیاز به واردات کمک کند.
- کاهش شکاف بین درآمدهای طبقات ثروتمند و فقیر جامعه: با افزایش دریافت مالیات از طبقات ثروتمند جامعه، می‌توان به کاهش شکاف بین درآمدهای طبقات مختلف کمک کرد. این در نتیجه می‌تواند به افزایش تعادل اجتماعی و توسعه اقتصادی منطقه کمک کند.
