همانطور که می دانید یکی از روش ها تهیه کالا برای شرکت ها و سازمان ها،خرید کالا از کشورهای دیگر و یا به عبارتی سفارشات خارجی می باشد.از آنجا که تعداد محدودی از حسابداران در جریان اینگونه خریدها قرار دارند،بر آن شدیم تا اطلاعاتی مختصر اما مفید و موثر از سفارشات خارجی تهیه و منتشر کنیم تا راهگشای خوبی برای عزیزان حسابدار گردد.
حسابداری واردات چطور انجام میشود؟
حسابداری واردات معمولاً با دو دسته از چالشها روبرو است. دسته اول مربوط به تفاوتهایی است که در نرخ ارز ایجاد میشوند. از آنجایی که درک این موضوع از اهمیت بالایی برخوردار است، در اینجا توضیحات بیشتری درباره تفاوت نرخ ارز میدهیم. هر شرکتی که کالایی را از یک شرکت خارجی خریداری میکند در واقع یک بدهی نسبت به شرکت فروشنده ایجاد کرده است. پس از این مرحله باید از دو طریق این بدهی را رفع کنیم. با توجه به نوع فعالیتی که داریم از طریق یکی از دو فرایند زیر باید این بدهی را تسویه کنیم.
برای برخی از شرکتها تخصیص ارز با نرخ پایینتر توسط سمت دولت اتفاق میافتد (فقط برای کالاهای ضروری که جزء گروه یک قرار میگیرند) که پس از دریافت این مبلغ از بانک مرکزی میتوانند آن را حواله کنند. در حالت دوم که بسیار رایجتر است، شرکت واردکننده محصول از سمت دولت ارزی دریافت نمیکند و باید خودش ارز مورد نیازش را تأمین کند. این شرکتها از روشهای زیر میتوانند تأمین ارز کنند:
- پرداخت مبلغ بدهی به شرکت خارجی از طریق حساب ارزی که نزد یکی از بانکهای داخلی داریم.
- تسویه از طریق منابع ارزی که توسط شرکتهای صادراتی ایجاد میشود. برای استفاده از این منابع باید درخواست خودتان را در بانک مرکزی ثبت کنید و بانک مرکزی با جستجو در بین شرکتهایی که صادرات انجام میدهند شرکتی که تمایل به فروش ارز داشته باشد را پیدا میکند و پس از دریافت آن، ارز موردنظر را به شرکتهای واردکننده کالا تخصیص میدهد.
پیشنهاد میشود مقاله چگونه فروش خالص را محاسبه کنیم را مطالعه کنید
توصیه مالی در حسابداری واردات:
دقت داشته باشید در حسابداری واردات که برای هر کالا و محموله وارداتی مذارک ذکر شده در ذیل را تهیه کنید و در زمان رسیدگی مالیاتی به ممیز مالیاتی ارایه دهید.
- پیش فاکتور
- فاکتور
- بارنامه
- برگ سبز گمرکی
- تصویر تمام مخارج گمرکی، حمل و …
- گزارش خلاصه ای که شامل: شماره برگ سبز، تاریخ برگ سبز، شماره کوتاژ، شماره ارزیابی، مبلغ ارز، نرخ تبدیل، ریز هزینه ها، قیمت و نرخ ریالی هر واحد می باشد.
بهای تمام شده در حسابداری واردات:
در چه زمانی باید بهای تمام شده در حسابداری واردات را شناسایی کنیم؟ بهای تمام شده حسابداری واردات شامل چه مواردی میشود؟ اینها اساسیترین سؤالاتی هستند که هر حسابداری برای محاسبه بهای تمام شده و تهیه گزارش باید به آنها جواب دهد. یک معیار ساده برای تشخیص بهای تمام شده واردات، کمک فراوانی به ما میتواند بکند. در واقع هر کالایی که هنوز وارد انبار شرکت نشده است باید هزینه آن به عنوان بهای تمام شده واردات شناسایی شود. از لحظهای که کالایی وارد انبار شود، هزینههای مربوط به آن را باید جزء هزینههای فروش یا تولید به حساب آورد.
مخارج خرید در حسابداری واردات:
مخارج خرید در برگیرنده، ارزش خرید و هر نوع مخارج دیگر شامل: حقوق، عوارض گمرکی و حمل می باشد و مستقیما به خرید مربوط است. دقت داشته باشید که تخفیفات تجاری از بهای خرید کسر می شود.
بعضی از مخارج را که در ذیل بیان می کنیم، در صورت احتراز شرایط مربوط، می تواندر مخارج خرید ثبت کنید:
1- هزینه های تامین مالی واردات مواد و کالا به صورت اعتباری به صورت یوزانس، در صورتی که در صورت موضوع ذکر شده در قراداد، واردات مورد نظر به صورت نقدی مجاز به انجام نباشد.
2- در شرایط استثنایی بر اساس لزوم استاندارد حسابداری شماره ۱۶ به عنوان تسعیر ارز، ما به التفاوت های ریالی مورد مطالبه برگرفته از افزایش قابل ملاحظه نرخ رسمی ارز (مثلاً از شناور به صادراتی)، به شرط اینکه تخصیص آن به آحاد بهای خرید مواد و کالای مربوط امکانپذیر باشد.
نکات مهم در حسابداری واردات:
حسابداری واردات که در بخش واردات فعالیت میکند با چالشهای خاصی روبرو میشود که در بخشهای دیگر تجربه نمیشود. یکی از مهمترین نکات در حسابداری واردات به محاسبه بهای تمام شده مربوط میشود. زمانی که شرکتی کالایی را از سایر کشورها وارد میکند، مبلغی به عنوان ارزش کالا در پروانه گمرکی ثبت میشود. عموماً عددی که در این پروانه ثبت شده است با مبلغی که از طریق صرافی، بانک یا برات پرداخت کردهاید متفاوت است. به عبارتی مبلغ پرداخت شده توسط شما بیشتر از ارزشی است که گمرک شناسایی کرده است. اگر با این تناقض روبرو شدید باید توجه داشته باشید که مبنای محاسبه بهای تمام شده کالا در حسابداری واردات، هزینهای است که بابت آن کالا پرداخت کردهاید و برآورد گمرک درباره ارزش کالای شما در اینجا هیچ اهمیتی از نظر حسابداری ندارد.
تفاوتی که بین مبلغ پروانه گمرکی و بهای پرداخته شده توسط شما برای کالای وارداتی وجود دارد به دلیل محاسبه ارزش کالا در پروانه گمرکی بر اساس نرخ ارز دولتی است. در حقیقت در حسابداری واردات دو نرخ برای ارز وجود دارد: نرخ پروانه گمرکی و نرخ طبق دفاتر. برای مثال اگر کالای مورد نظر 20 هزار دلار ارزش دارد، اگر با نرخ دلار دولتی که برای ابتدای سال 1401 حدود 5 هزار تومان بود محاسبه شود ارزش کالا حدود 100 هزار دلار ثبت خواهد شد. اما واقعیت این است که شما دلار دولتی دریافت نکردید و با نرخ دلار حدود 25 هزار تومانی (بر اساس نرخ روز دلار) هزینه کالای مورد نظر را به شرکت خارجی پرداخت کردید. بنابراین، بهای این کالا برای شما حدود 500 هزار دلار خواهد بود و باید این عدد را در گزارش بهای تمام شده و دفاتر حسابداری استفاده کنید.
اشتباهات رایج و مهم حسابداران در فرآیند حسابداری واردات :
- به عنوان مثال اگر چنانچه invoice کالای وارداتی با نرخ ارز آزاد باشد، حتما با حساب دلار دولتی و دیگر هزینه ها، ارزش کل محموله نمی تواند حدودا کمتر از 40,000,000 تومان باشد.
- اطمینان از ثبت کلیه مخارج خرید در حساب محموله داشته باشید.
- مخارج حمل، گمرکی و ترخیص یک محموله در حساب محموله دیگری ثبت نشده باشد.
- ارزش افزوده دریافتی در برگ سبز را باید جدا کنید و در حساب پیش پرداخت ارزش افزوده ثبت کنید.