اطلاعات مالی باکیفیت و اطلاعات حسابداری دارای خصوصیات کیفی هستند که استفاده کنندگان برون سازمانی و گزارشگران مالی باید از آن آگاه باشند؛ امروزه تمامی سازمان‌ها، موسسات عالی رتبه و شرکت‌هایی که سهامداران برون سازمانی دارند، برای اتخاذ تصمیمات مالی و منفعت شرکت نیازمند ارائه‌ی صورتهای مالی هستند که تهیه‌ی دقیق آن به خصوصیات کیفی اطلاعات مالی مربوط است.
خصوصيات كيفي اطلاعات مالي با كيفيت
خصوصیات کیفی اطلاعات مالي با كيفيت به دو دسته تقسیم می‌شود. که هر کدام شامل موارد جزئی تر هستند.
ویژگی های مرتبط با اطلاعات مالی
- ارزش تاییدکنندگی و پیش بینی کنندگی
- انتخاب خاصه
- قابل اتکا بودن
خصوصیات مرتبط با ارائه اطلاعات مالی
- قابل مقایسه بودن
- ثبات رویه
- افشا مناسب
- قابل فهم بودن
خصوصیات کیفی محتوای اطلاعات مالی باکیفیت
خصوصیات کیفی را می توان اینگونه بیان کرد که چه نوع اطلاعاتی برای تصمیم گیری مفید هستند.بطور کلی خصوصیات کیفی ، خصوصیاتی هستند که باعث می شوند اطلاعات ارائه شده درمتن صورتهای مالی ، برای استفاده کنندگان مفید واقع شود و آنها را در راستای درک وضعیت مالی و عملکرد مالی و انعطاف پذیری مالی واحد تجاری کمک کند . برخی از خصوصیات کیفی به محتوای مندرج در صورتهای مالی و برخی به چگونگی ارائه این محیط و اطلاعات می پردازد . خصوصیات کیفی مربوط به محتوای اطلاعات ، مربوط بودن و قابل اتکا (اعتماد) بودن است .
مربوط بودن :
اطلاعاتی مربوط تلقی می شود که به استفاده کنندگان در مورد تصمیم گیری برای سرمایه گذاری در واحد تجاری و ارزیابی عملکرد گذشته ، حال . آینده واحد تجاری کمک کند. اطلاعات مربوط اگر از رویداد های گذشته خبر دهد ، دارای ارزش تاید کنندگی و اگر پیش بینی رویدادهای آتی را بکند حاوی ارزش پیش بینی کنندگی است.
نقش پیش بینی کنندگی و تایید کنندگی اطلاعات با هم در ارتیاط هستند .
برای اینکه اطلاعات دارای ارزش پیش بینی کنندگی باشند لازم نیست در قالب یک پیش بینی صریح بیان شود. نحوه پیش بینی بر اساس نحوه ارائه اطلاعات در گذشته صورت می گیرد. نکته قابل توجه در بیان اطلاعات مربوط آن است که از یک خاصه اندازه گیری در گزارش اطلاعات استفاده شود.
خاصه اندازه گیری مورد قبول ، خاصه ای است که بر حسب واحد پول قابل بیان باشد. مثل بهای تمام شده تاریخی ، بهای جایگزین (ارزش ورودی ) یا خالص ارزش فروش ( ارزش خروجی ) .
قابل اتکا ( اعتماد بودن ) :
اطلاعاتی قابل اتکاست که عاری از اشتباه و تمایلات جانبدارانه با اهمیت باشد و بطور صادقانه بیان کننده چیزی باشد که انتظار می رود بیان کند.
قابل اتکا بودن خود شامل بیان صادقانه ، بی طرفی ، احتیاط و کامل بودن می باشد .
الف ) بیان صادقانه :
اطلاعات باید اثر معاملات و سایر رویدادهایی را که ادعا می کنند ، به طور صادقانه بیان کنند.هنگام ارائه صادقانه باید اطلاعات بر اساس محتوا و واقعیت اقتصادی و نه صرفا شکل قانونی انها به حساب گرفته شود.محتوای معاملات و سایر رویدادها همواره با شکل قانونی آنها سازگار نیست .
ب ) بی طرفی :
اطلاعات مندرج در صورت های مالی باید بی طرفانه و عاری از اشتباهات جانبدارانه باشد . اگر ارائه اطلاعات مالی به گونه ای باشد که بر تصمسم گیری یا قضاوت در جهت رسیدن به نتیجه ای از قبل تعیین شده اثر بگذارد ، صورت های مالی بی طرف نمی باشد. پس بر این اساس اطلاعات مالی نباید از دستیابی به یک هدف اقتصادی خاص مثل افزایش یا کاهش سود شرکت جانبداری کند . عاری بودن از اینگونه جانبداری ها ، یکی از خصوصیات مهم اطلاعات قابل اتکا می باشد.
ج )احتیاط :
ابهامات حاکم بر محیط اقتصادی و عدم امکان پیش بینی قطعی آینده ایجاب می کند که در تهیه اطلاعات مالی احتیاط رعایت شود. احتیاط عبارتست ازکاربرد میزانی از مراقبت به گونه ای که درآمدها و دارایی ها بیش از واقع و هزینه ها بدهی ها کمتر از واقع ارائه نشود . به کارگیری احتیاط نباید منجر به ایجاد اندوخته ی پنهانی یا ذخایر غیر ضروری شود ، یا دارایی ها و درآمدها کمتراز واقع و بدهی ها هزینه ها را بیشتر از واقع نشان دهد ، زیرا این امر نقض بیطرفی است به قابلیت اتکای اطلاعات مالی ضربه می زند .
د ) کامل بودن :
اطلاعات مندرج در صورت های مالی باید با توجه به اهمیت و ملاحظات مربوط به فزونی منافع بر مخارج تهیه و ارائه آن ، کامل شود . حذف برخی از اطلاعات از صورت های مالی ممکن است باعث شود اطلاعات نادرست و گمراه کننده شود و در نتیجه قابل اتکا نباشد و از مربوط بودن آن اطلاعات کاسته شود . اکنون خصوصیات کیفی مربوط به محتوای اطلاعات مالی به پایان رسید . در بخش های بعدی خصوصیات کیفی مربوط به چگونگی ارائه اطلاعات مالی به حضورتان ارائه خواهد شد
نکات مهم مربوط به خصوصیات کیفی اطلاعات مالی
در این بخش چندین نکته در مورد خصوصیات کیفی اطلاعات حسابداری گفته می‌شود که دانستن تمامی آنها گاها ضروری است.
- ارائه صورت مالی و خصوصیات کیفی اطلاعات مالی به صورت سالانه تهیه و دراختیار استفاده کنندگان درون سازمانی و برون سازمانی قرار داده می‌شود.
- برای رفع تضاد بین خصوصیات اطلاعات حسابداری نیاز نیست که تمامی خصوصیات را همزمان و به طور یکجا رعایت کنید و گاهی اتفاق می‌افتد، یکی را حذف و یا ارجحیت دهید.
- هدف گزارشگری مالی و ارائه صورت مالی جهت رفع مشکلات سازمان و پیشبرد تصمیمات برون سازمانی است.
