خریدو فروش املاک و اشیا ممکن است همیشه به صرفه نباشد و گاهی به دلایل اقتصادی و گاهی به دلایل غیر اقتصادی افراد نمی توانند یا نمی خواهند مال مورد نیازشان را خریداری کنند . در این موارد قانون گذار نوع دیگری از قراردادها را در نظر گرفته است که به آن قرارداد اجاره می گویند . در واقع در عقد اجاره افراد به میزانی که از یک مال استفاده می کنند هزینه آن را می پردازند . این قرارداد در حال حاضر یکی از رایج ترین قراردادها است که قواعد و مقررات ریز و درشتی درباره آن تصویب شده است . مهمترین این قوانین قانون مدنی است .
تعریف قرارداد اجاره:
در لغت اجاره به معنای کرایه دادن است و مطابق با ماده ۴۶۶ قانون مدنیعقد اجاره عبارتند از: اجاره عقدی است که به موجب آن مستاجر مالک منافع عین مستاجره میشود. اجاره دهنده را موجر و اجاره کننده را مستاجر و مورد اجاره را عین مستاجره گویند.
مطابق با این ماده در قرارداد اجاره یک طرف قرارداد در ازای اینکه مالی را برای استفاده دیگری در اختیارش میگذارد، اجرت دریافت میکند.در قرارداد اجاره به کسی که مالی را اجاره میدهد موجر یا اجاره دهنده میگویند و به کسی که مال را اجاره میکند تا از منافع آن استفاده کند مستاجر یااجاره کننده میگویند و به بهایی که بابت اجاره توسط مستاجر به موجر پرداخت میشود اجاره بها میگویند و به مالی که مورد اجاره قرار میگیردعین مستاجره یا مورد اجاره میگویند.
انواع قرارداد اجاره:
گفتیم موضوع قرارداد اجاره می تواند متفاوت باشد و از اجاره خانه و اتومبیل و محل کار گرفته تا اجاره حیوان و حتی انسان را شامل می شود . بر این اساس اقسام اجاره از قرار زیر است :
1- اجاره اشیا
2- اجاره حیوانات
3- اجاره اشخاص
اوصاف قرارداد اجاره:
هر قراردادی ویژگیهایی دارد که در قالب اوصاف آن در قانون مدنی لحاظ گردیده است و جهت تنظیم این نوع عقد بهتر است از آنها اطلاع داشته باشیم:
- این نوع قرارداد از جمله عقود تملیکی است یعنی در مورد مالک شدن مال یا چیزی تنظیم میشود.
- در قانون مدنی قواعد و نام مشخصی دارد یا به عبارتی جزو عقود معیّن است.
- در این قرارداد در قبال استفاده از عین مستأجره، اجاره بها پرداخت میگردد یعنی نوعی عقد معوّض است.
- این سند دارای مدت زمانی مشخص است و عقدی موقّت محسوب میگردد.
- بایستی مطلع باشید که طرفین قرارداد اجازه ندارند بدون عذر و دلیل قانونی و با میل شخصی عقد اجاره را فسخ نماید. این به این معناست که از انواع عقد لازم محسوب میشود.
- این قرارداد به شرط توافق و رضایت هر دو طرف منعقد میشود و به همین خاطر نیاز نیست حتما به صورت رسمی ثبت شود و این در اصطلاح قانونی به عقد رضایی معروف است.