مالیات بر درآمد اجاره ملک در سال ۱۴۰۲​

مالیات بر درآمد اجاره ملک ، مالیاتی است که از فرد اجاره دهنده ملک اخذ می شود و مهلت پرداخت آن، تا 31 تیر ماه می باشد. نحوه محاسبه این مالیات، بر ماخذ 75 درصد اجاره بهای سالیانه و با توجه به نرخ های اعلامی در قانون مالیات های مستقیم  بوده و اجاره دهندگان ملک به پدر، مادر، فرزند و اجداد، از جمله افراد معاف از پرداخت این نوع از مالیات هستند.

مالیات در انواع متفاوت آن، یکی از مهم ترین منابع دولت ها، جهت کسب درآمد، به منظور ارائه خدمات عمومی، به شهروندان تحت حاکمیت آن ها می باشد. مالیات ها در یک تقسیم بندی کلی، به دو نوع مستقیم و غیر مستقیم تقسیم می شوند. مالیات مستقیم، مالیاتی است که به طور مستقیم از درآمد و دارایی اشخاص گرفته می شود و مالیات غیر مستقیم، مالیاتی است که به عنوان بخشی از قیمت کالاها و خدمات خریداری شده، توسط خریدار آن ها، پرداخت می شود.

مالیات بر درآمد املاک و مستغلات یکی از مفاد مالیات مستقیم است که به صورت سالیانه از مشمولان نظام امور مالیاتی دریافت می شود. تملک یک خانه علاوه بر اینکه می تواند مزایای بسیار زیادی برای مالکان به دنبال داشته باشد، موجب درآمد زایی افراد نیز می گردد. اگر شما صاحب ملکی شوید می توانید آن را  براساس ذوق سلیقه خودتان تزئین، بازسازی و حتی نوسازی کنید. همچنین شما می توانید با اجاره دادن املاک خود به افراد دیگر یا فروش آن سرمایه گذاری های بلند مدت مختلفی انجام دهید.

مالیات بر درآمد اجاره ملک چیست؟

در پاسخ به این پرسش که مالیات بر درآمد اجاره ملک در سال ۱۴۰۲​ چیست؟ باید گفت، مالیات در یک تقسیم بندی کلی، به مالیات های مستقیم و غیر مستقیم تقسیم می شود. از زیر مجموعه های مالیات مستقیم، مالیات بر درآمد بوده که خود، به پنج گروه تقسیم می گردد و عبارتند از : مالیات بر درآمد حقوق، مالیات بر درآمد مشاغل، مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی، مالیات بر درآمد اتفاقی و مالیات بر درآمد املاک و مستغلات.

مالیات بر درآمد املاک نیز خود به انواع مختلف، تقسیم شده که عبارتند از: مالیات بر نقل و انتقال ملک که در هنگام انتقال مالکیت ملک دریافت می شود؛ مالیات بر درآمد اجاره که موضوع بحث این مقاله می باشد؛ و مالیات بر مستغلات خالی، که با شرایطی، از خانه ها و املاک خالی و بدون متصرف، دریافت می گردد.

• مالیات بر درآمد اجاره ملک در سال 1402، به عنوان یکی از انواع مالیات بر درآمد املاک، مالیاتی است که از فرد اجاره دهنده، اخذ می شود. به این ترتیب، بر درآمدی که اجاره دهنده، از راه اجاره دادن ملک، کسب کرده، با شرایط مقرر در قانون، مالیات تعلق می گیرد که به این مالیات، مالیات بر درآمد اجاره ملک یا به اختصار مالیات اجاره گفته می شود. 
• ملکی که به واسطه کسب درآمد از اجاره آن، مشمول مالیات اجاره می گردد، می تواند ملک مسکونی، اداری و یا تجاری باشد. بنابراین، هرچند میزان اجاره بها، مبلغ نهایی میزان مالیات بر در آمد اجاره مستغلات 1402 را تعیین می کند، اما کاربری ملک، در شمول آن، نسبت به قوانین مربوط به مالیات بر درآمد اجاره ملک، بی تاثیر است.
• مطابق ماده 53 قانون مالیات های مستقیم : « درآمد مشمول مالیات املاکی که به اجاره واگذار می گردد، عبارتست از کل مال ‌الاجاره، اعم از نقدی و غیرنقدی، پس از کسر بیست و پنج ‌درصد، بابت هزینه ‌ها و استهلاکات و تعهدات مالک، نسبت به مورد اجاره. » بنابراین، همانطور که ملاحظه می شود، مالیات بر درآمد اجاره ملک در سال ۱۴۰۲، به 75 درصد اجاره بهای تعیین شده تعلق می گیرد.

مالیات بر درآمد اجاره ملک بر عهده چه کسی است؟

در بخش قبل گفتیم که مالیات بر درآمد اجاره ملک در سال 1402، به عنوان یکی از انواع مالیات بر درآمد املاک، مالیاتی است که از فرد اجاره دهنده، اخذ می شود. فرد اجاره دهنده، می تواند مالک ملک بوده ( در اجاره دسته اول ) یا مستاجری باشد که با داشتن حق اجاره مجدد، ملک تحت اجاره خود را به شخص ثالثی اجاره می دهد ( در اجاره دست دوم ). بنابراین، مالیات بر اجاره در سال 1401، ارتباطی به مستاجر ملک نداشته و بر عهده اجاره دهنده آن است.

تنها تفاوت مالیات بر اجاره مالک اصلی و مالیات بر اجاره، توسط مستاجر اول، آن است که ماخذ مالیات بر اجاره مالک اصلی، 75 درصد اجاره بهای سالیانه بوده، در حالی که این ماخذ، برای اجاره مجدد، توسط مستاجر، تفاوت اجاره بهای پرداختی توسط او به مالک و اجاره بهای دریافتی توسط او، از مستاجر دوم می باشد.

میزان و جدول نرخ مالیات بر درآمد اجاره ملک در سال 1402

بنا بر اعلام سخنگوی کمیسیون تلفیق مجلس، بر اساس تصمیم اتخاذ شده در کمیسیون تلفیق مجلس، میزان مالیات بر مستغلات و اجاره در سال ۱۴۰2 افزایش نیافته و نرخ مالیات بر درآمد اجاره ملک در سال 1402 همانند سال گذشته می باشد. نرخ مالیات بر درآمد اجاره املاک برای اشخاص حقوقی، به طور ثابت 25 درصد بوده و برای اشخاص حقیقی، مطابق ماده 131 قانون مالیات های مستقیم، به صورت زیر است:

طبق اعلام وزارت راه و شهرسازی ، سرپرستان خانوار، اعم موجر یا مستاجر ملک، موظف هستند تا با ورود به سامانه املاک و اسکان amlak.mrud.ir، اطلاعات ملک ( برای موجرین ) و وضعیت اسکان ( برای مستاجرین ) را ثبت نمایند. ضمانت اجرای عدم ثبت ملک در سامانه املاک و اسکان amlak.mrud.ir، برای موجرین، جریمه مالیاتی تا هجده برابر هزینه اجاره سالانه یک واحد از مالک، می باشد. 

پیشنهاد می‌شود ثبت نام اظهارنامه مالیاتی را مطالعه کنید

نحوه محاسبه مالیات بر درآمد اجاره ملک در سال ۱۴۰۲​

بر اساس ماده 54 قانون اصلاح قانون مالیات های مستقیم : « درآمد اجاره، بر اساس قرارداد، اعم از رسمی یا عادی، مبنای تشخیص مالیات قرار می گیرد و در مواردی که قرارداد وجود نداشته باشد یا از ارائه آن خودداری گردد و یا مبلغ مندرج در آن کمتر از هشتاد درصد ( ۸۰%) ارقام مندرج در جدول املاک مشابه تعیین و اعلام شده توسط سازمان امور مالیاتی کشور باشد ... ، میزان اجاره بها بر اساس جدول اجاره املاک مشابه تعیین خواهد شد. » 

بر اساس این ماده، تمامی اجاره دهندگان ملک، فارغ از اینکه قرارداد داشته باشند یا خیر و قرارداد آن ها، رسمی باشد یا عادی، موظف به پرداخت مالیات بر اجاره مغازه و ملک خود، در سال 1402 هستند و باید در مهلت ثبت نام اظهارنامه مالیاتی، اقدام به ثبت اظهارنامه خود کنند. نحوه محاسبه میزان مالیات بر درآمد اجاره مستغلات در سال 1402 مطابق ترتیب زیر می باشد:

۱.در مرحله اول، اجاره بهای سالیانه محاسبه می شود؛ به این ترتیب که اجاره بهای ماهیانه در عدد 12 ضرب شده و چنانچه، مبلغی از وجه پرداختی به موجر، به صورت پول پیش باشد، 18 درصد از آن با اجاره بها جمع بسته می شود.

۲. همانطور که گفتیم، مالیات بر درآمد اجاره ملک در سال 1402 همچون مالیات بر اجاره مستغلات سال های گذشته، به 75 درصد اجاره بها تعلق می گیرد. بنابراین عدد به دست آمده در مرحله قبل باید در 75 ضرب شود.

۳. عدد به دست آمده که درآمد سالیانه مشمول مالیات است، بر اساس جدول زیر، در درصد مالیاتی مربوطه ضرب شده و حاصل نهایی، مالیات بر درآمد اجاره ملک در سال 1402 خواهد بود.

برای درک بهتر نحوه محاسبه میزان مالیات بر درآمد اجاره مستغلات در سال 1402 ، به این مثال توجه نمایید: فرض کنید ملکی، با مبلغ پیش یا همان رهن 20 میلیون تومان و اجاره بهای ماهیانه پانصد هزار تومان، اجاره داده شده؛ در این صورت، حاصل ضرب 500 هزار تومان، در عدد 12 ( ماه )، مبلغ 6 میلیون تومان می باشد و 18 درصد پول پیش نیز مبلغ 3 میلیون و ششصد هزار تومان خواهد بود که این دو عدد، با هم جمع شده و حاصل، نه میلیون و ششصد هزار تومان می شود.

حال، از آنجا که فقط 75 درصد این مبلغ، مشمول مالیات اجاره 1402می شود، این عدد را در 75 درصد، ضرب می کنیم که حاصل، 7 میلیون و دویست هزار تومان می گردد. عدد 7 میلیون و دویست هزار تومان، درآمد اجاره ملک مشمول مالیات 1402 بوده که برای محاسبه مالیات بر درآمد اجاره این ملک در سال 1402، مطابق جدول زیرعمل می کنیم.

همانطور که در جدول بالا ملاحظه می کنید، نرخ مالیاتی تا 50 میلیون تومان درآمد اجاره ملک، 15 درصد بوده که حاصل ضرب 7 میلیون و دویست هزار تومان در 15 درصد، رقم 1 میلیون و هشتاد هزار تومان می باشد و این مبلغ، میزان نهایی مالیات بر درآمد این ملک در سال ۱۴۰۱ خواهد بود. نحوه محاسبه آنلاین مالیات بر درآمد اجاره ملک 1401، با مراجعه به سایت tax.gov.ir و پس از پر کردن اظهارنامه مالیات بر درآمد اجاره ملک خواهد بود.

پس از محاسبه مالیات بر درآمد اجاره ملک در سال 1402 و مشخص شدن میزان این مالیات، گام بعد، پرداخت مالیات بر درآمد اجاره ملک در سال ۱۴۰۱، است. از آنجا که مطابق قوانین مالیاتی، پرداخت مالیات بر درآمد اجاره سال 1402 تنها از طریق ثبت اظهارنامه مالیاتی امکان پذیر می باشد، مطالعه مقاله زیر توصیه می گردد.

چه کسانی از مالیات بر درآمد اجاره ملک در سال 1402 معاف می باشند؟

معافیت از مالیات بر درآمد اجاره کمک می‌کند تا افراد برای اجاره دادن املاک خود ترغیب شوند. در واقع این موضوع راهکار مهم و اساسی برای کاهش هزینه‌های رهن و اجاره و بهبود شرایط بازار مسکن است. در ادامه به چند مورد معافیت مربوط به مالیات اجاره خانه اشاره می‌کنیم:

1. معافیت زیربنایی
چنانچه متراژ خانه شما در شهر تهران کمتر از 150 متر مربع و در دیگر شهرها کمتر از 200 متر مربع باشد، ملک شما از پرداخت مالیات معاف است. به این معافیت مالیاتی، معافیت زیربنایی می‌گویند.

2. معافیت خانوادگی
بر طبق قانون چنانچه واحد مسکونی خود را تحت اختیار یکی از اقوام درجه یک خود قرار دهید، آن ملک از پرداخت مالیات معاف خواهد شد.

تنها در صورتی ملزم به پرداخت مالیات هستید که اثبات شود بابت آن واحد مسکونی اجاره بها دریافت می‌کنید! 

شما باید جهت معافیت خانوادگی، واحد خود را تحت اختیار یکی از اقوام درجه یک مانند پدر، مادر، خواهر، برادر، همسر، فرزند و یا اجداد و حتی افراد تحت تکفل قرار دهید.

3. معافیت بر اشتراک دریافت و پرداخت اجاره 
این نوع معافیت به این گونه تعریف میشود که چنانچه مالک، واحد آپارتمانی خود را اجاره دهد و خودش در ملک دیگری اجاره نشین باشد، نیازی نیست مالیات کل واحد را بپردازد؛ بلکه به اندازه تفاوت اجاره‌ها مشمول قانون پرداخت مالیات خواهد شد.

برای مثال، فرض کنید شخصی خانه خود را با شرایط  15 میلیون رهن و 2 میلیون اجاره داده و ملک دیگری را به مبلغ 8 میلیون رهن و 1 میلیون و دویست هزار تومان برای سکونت خودش اجاره کرده باشد.

بر مبنای معافیتی که در این بخش توضیح دادیم، تنها مبلغ تفاضل اجاره‌ها یعنی 7 میلیون رهن و 800 هزار تومان اجاره مشمول قانون پرداخت مالیات خانه‌های اجاره‌ای خواهد شد.

4. اجاره، تنها راه درآمدی
برای افرادی که غیر از اجاره ملک هیچ گونه درآمد دیگری ندارند، می‌توانند طبق ماده 84 قانون مالیات‌های مستقیم از درآمد، از پرداخت مالیات معاف شوند. البته باید خاطر نشان کرد که چنانچه مبلغ اجاره دریافتی از سقف معافیت بیشتر باشد، صاحب ملک می‌بایست طبق مقررات مالیات بر درآمد اجاره، مالیات مازاد اجاره دریافتی را پرداخت نماید.

ضمنا باید به این نکته مهم اشاره کنیم اگرچه اثبات شود دریافت اجاره ملک، تنها راه درآمدی شخص صاحب ملک نبوده است، به عنوان جریمه مبلغ مالیات به علاوه یک برابر آن دریافت خواهد شد.

مهلت پرداخت مالیات بر درآمد اجاره ملک در سال 1402

در قسمت های قبل، توضیح دادیم که مالیات بر درآمد اجاره ملک در سال ۱۴۰۱ چیست و چه افرادی، بر اساس قانون مالیات های مستقیم، از پرداخت این نوع از مالیات، معاف می باشند. پس از توضیح در خصوص موارد فوق، در این بخش از مقاله، قصد داریم، درباره مهلت پرداخت مالیات بر درآمد اجاره ملک در سال 1401، از طریق درگاه ملی خدمات مالیات my.tax.gov.ir صحبت کنیم. 

به طور معمول و هر ساله، مهلت ثبت نام اظهارنامه مالیاتی اجاره املاک و پرداخت آن، تا پایان تیر ماه می باشد که در سال گذشته، به دلیل شیوع بیماری کرونا، این مهلت، تا 31 شهریور ماه نیز تمدید شد. با توجه به این روند، مهلت پرداخت این مالیات، در سال 1402 نیز به همین صورت خواهد بود.

اما، از آنجا که تا کنون، از سوی سازمان امور مالیاتی کشور، در خصوص مهلت پرداخت مالیات بر درآمد اجاره املاک در سال 1402 ، اخباری منتشر نشده است، به محض اطلاع از اخبار جدید و تغییر در خصوص مهلت های پرداخت مالیات بر درآمد اجاره املاک، متن مقاله به روز رسانی خواهد شد.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد مالیات بر درآمد اجاره ملک در سال 1402 در کانال تلگرام حقوق تجاری عضو شوید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون مالیات بر درآمد اجاره ملک در سال 1402 پاسخ دهند.