مالیات بر ارزش افزوده:

طبق ماده 3 قانون مالیات بر ارزش افزوده، به تفاوت بین ارزش کالاها و خدمات عرضه شده با ارزش کالاها یا خدمات خریداری یا تحصیل شده در یک دوره معین، ارزش افزوده گفته می‌شود. این مفهوم به فرایند تولید مربوط است و نه به کالای خاص. مالیات ارزش افزوده نوعی مالیات عام (بر عموم کالاها و خدمات مگر موارد معاف تعلق می‌گیرد) است که به صورت چند مرحله‌ای از اضافه ارزش کالاهای تولید شده یا خدمات ارائه شده در مراحل مختلف تولید و توزیع اخذ می‌شود.

به عبارت دیگر مالیات بر ارزش افزوده مالیاتی است که در طول فرآیند تولید و خدمات از محل تولید تا فروش کالا به مشتری نهائی، مرحله به مرحله اخذ می‌شود. مالیات ارزش افزوده برای مصرف طراحی شده است که مصرف کنندگان آن را در زمان خرید خود می‌پردازند که این مالیات توسط فروشندگان جمع آوری شده و از این طریق در اختیار سازمان امور مالیاتی قرار می‌گیرد.

این مالیات به صورت غیر تصاعدی در این زنجیره قرار دارد: واردات، تولید، توزیع و مصرف که نهایتاً مصرف کنندگان پرداخت کننده آن هستند. در این مالیات، نباید مالیاتی توسط تولید کنندگان پرداخت شود و باید مصرف کننده نهایی فقط این مالیات را بپردازد؛ بنابراین تولیدکنندگان پرداختی و مالیاتی که بابت خرید مواد اولیه و سایر کالاها را انجام داده‌اند از خریداران دریافت کرده و مابه‌التفاوت را به دولت پرداخت می‌کنند.

با توجه به اینکه شرکت الف هیچ فروشی ندارد، بنابراین مالیات بر ارزش افزوده و عوارض ارزش افزوده را نمی تواند به فروشنده برگرداند و باید آن ها را به عنوان هزینه در زمان خرید از شرکت ب پرداخت کند. 

بنابراین، مبلغ نهایی خرید شرکت الف باید به صورت زیر محاسبه شود:

مبلغ خرید: ۱۰۰۰۰ تومان
مالیات بر ارزش افزوده (۶٪ مبلغ خرید): ۶۰۰ تومان
عوارض ارزش افزوده (۳٪ مبلغ خرید): ۳۰۰ تومان
مبلغ نهایی خرید: ۱۰۹۰۰ تومان

شرکت ب، کالایی به ارزش ۱۲۰۰۰ تومان را به شرکت ج فروخته و مبلغ ۷۲۰ تومان (۶٪ از مبلغ فروش) به عنوان مالیات بر ارزش افزوده و مبلغ ۳۶۰ تومان (۳٪ از مبلغ فروش) به عنوان عوارض بر ارزش افزوده را از شرکت ج دریافت کرده است.

همچنین، شرکت ب، کالایی به ارزش ۱۵۰۰۰ تومان را از شرکت د خریداری کرده و مبلغ ۹۰۰ تومان (۶٪ از مبلغ خرید) به عنوان مالیات بر ارزش افزوده و مبلغ ۴۵۰ تومان (۳٪ از مبلغ خرید) به عنوان عوارض بر ارزش افزوده را به شرکت د پرداخت کرده است. شرکت د تنها فروش به شرکت ب را داشته و خرید دیگری نداشته است.

حال بیایم مقدار پرداختی  اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده فصل بهار  هر شرکت را به دولت حساب کنیم:

شرکت الف : شرکت مبلغ ۱۰۰۰۰ تومان خرید کرده است .

در قسمت خرید کالا در اظهارنامه ارزش افزوده فصل بهار به این صورت عمل میکنیم :

۱۰۰۰۰ تومان در قسمت خرید کالا وارد می کنیم

مبلغ ۱۰۰۰۰*۶%=۶۰۰ بابت مالیات ارزش افزوده پرداخت کرده است.

مبلغ ۱۰۰۰۰*۳%=۳۰۰ بابت عوارض ارزش افزوده پرداخت کرده است.

چون شرکت الف هیچ فروشی نداشته است و تنها خرید داشته است می تواند مبلغ پرداختی ارزش افزوده را از اداره مالیاتی استرداد کند و یا اینکه به حساب دوره های بعدی انتقال دهد.

شرکت ب مبلغ ۱۰۰۰۰ به شرکت الف و مبلغ ۱۲۰۰۰ به شرکت ج کالا فروخته است. جمع کل فروش شرکت الف ۲۲۰۰۰تومان است که ۶% مالیات بر ارزش افزوده فروش آن ۱۳۲۰و ۳% عوارض ارزش افزوده  660 تومان می باشد. شرکت ب مبلغ 15000تومان از شرکت د کالا خریده است . مبلغ 900تومان مالیات بر ارزش افزوده و مبلغ 450 تومان بابت عوارض بر ارزش افزوده پرداخت نموده است.

محاسبه مالیات بر ارزش افزوده پرداختی شرکت ب:

مالیات بر ارزش افزوده فروش = ۱۳۲۰-۹۰۰= ۴۲۰

عوارض ارزش افزوده خرید = ۶۶۰-۴۵۰=۲۱۰

طبق آنچه که دربالا خواندیم مالیات ارزش افزوده یعنی مابه تفاوت ارزش افزوده خرید و فروش کالا

پس شرکت ب باید ۴۲۰ به عنوان مالیات بر ارزش افزوده و ۲۱۰ تومان به عنوان عوارض ارزش افزوده پرداخت به دولت پرداخت نماید.

شرکت د مبلغ ۱۵۰۰۰ تومان به شرکت ب فروش داشته است. مبلغ ۹۰۰تومان  مالیات بر ارزش افزوده فروش و مبلغ 450 تومان بابت عوارض بر ارزش افزوده فروش از شرکت ب دریافت کرده است از آن جایی که هیچ خریدی نداشته باید کل مبلغ دریافتی مالیات و عوارض ارزش افزوده از شرکت ب را به دولت پرداخت نماید.

خب پس الان با مفهوم مالیات بر ارزش افزوده به خوبی آشنا شدیم. حال برویم با ویژگی های فاکتور مالیات بر ارزش افزوده آشنا شویم.

ویژگی های فاکتور مودی مالیات بر ارزش افزوده:

هر مودی باید هنگام تسلیم کالا یا ارائه خدمات فاکتور فروش صادر نماید. فاکتور مذکور مشابه فاکتورهای عادی است بعلاوه برخی اطلاعات ضروری که برای نشان دادن مالیات بر ارزش افزوده پرداختی باید در آن درج شود.

چه مدارکی برای ثبت نام اولیه ارزش افزوده نیاز است؟

• کد اقتصادی شرکت
• رونوشت اسناد هویتی اعضای هیات مدیره بر  اساس آخرین تغییرات شرکت
• رونوشت آگهی تاسیس شرکت بر اساس اطلاعات مندرج در روزنانه رسمی
• رونوشت آخرین تغییرات شرکت بر اساس اطلاعات مندرج در روزنامه رسمی
• وکالت نامه رسمی
• نشانی کامل دفتر مرکزی شرکت با کد پستی ۱۰ رقمی
• شماره تماس دفتر مرکزی و شماره تلفن مدیرعامل
• هرگونه مجوز فعالیت مثل گواهی تایید صلاحیت پیمانکاران از سازمان برنامه و بودجه یا گواهی فعالیت از وزارت کار که بر اساس اطلاعات در سایت رتبه بندی باشد.
• ارائه اطلاعات بانکی شامل: نام بانک، کد شعبه، شماره حساب
• اطلاعات کد اقتصادی

 ویژی های فاکتور مودی مالیات بر ارزش افزوده

مدت زمان نگهداری مدارک و دفاتر مالیات بر ارزش افزوده:

مطابق با ماده ۳۴ قانون مالیات بر ارزش افزوده، مشمولین این قانون موظفند اسناد و اطلاعات مربوط به دفاتر، صورتحساب‌ها، سیستم‌های حسابداری و سایر فرم‌های مربوط به مالیات بر ارزش افزوده را به مدت حداقل ۱۰ سال پس از پایان سال مالی مربوطه نگهداری کنند و در صورت درخواست ممیزان مالیاتی، آنها را ارائه کنند.

مهلت تسلیم و ارسال اظهارنامه ارزش افزوده:

هر سه ماه یا در پایان هر فصل به مدت 15 روز به مالکان مشاغل و کسب و کارها مهلت داده می‌شود تا با مراجعه به سامانه مالیات بر ارزش افزوده ، ابتدا اظهارنامه ارزش افزوده را تکمیل و سپس پرداخت مالیات بر ارزش افزوده بر اساس فیش مالیاتی صادر شده توسط اداره امور مالیاتی را پرداخت کنید.

البته خوب است توجه داشته باشید که در فصل زمستان به دلیل تعطیلات عید نوروز، مهلت ارسال اظهارنامه ارزش افزوده معمولا تمدید می‌شود.