شرایط بخشودگی جرائم بدهکاران مالیاتی:
از انواع دیگر ضمانت های اجرایی مالیاتی می توان به جرایم مالیاتی اشاره نمود. این جرایم در هر مورد با توجه به نوع تخلف با یکدیگر متفاوتند و از آن ها به عنوان «عامل بازدارنده از فرار مالیاتی و پرداخت به موقع مالیات» یاد می کنند. این نوع ضمانت اجرا معمولاً به صورت افزایش مبلغ مالیات می باشد. بدین صورت که مؤدی مکلف است درصدی از مالیات متعلقه را اضافه بر کل مالیات قطعی شده پرداخت کند .
جرایم مالیاتی هیچگاه به منظور کسب درآمد برای دستگاه مالیاتی وضع نشده است بلکه هدف از آنها، تنبیه و مجازات مؤدیانی است که در انجام وظایف خود برای تشخیص مالیات کوتاهی نموده و یا از انجام آن خودداری کرده اند. از این روست که به دستگاه مالیاتی این اختیار داده شده است که برای تشویق مودیان به پرداخت مالیات در مواقع مقتضی قسمتی از این جرایم را ببخشند .در این قسمت به دلیل تنوع و کثرت جرایم مالیاتی، آنها را در دو قسمت جرایم مالیاتی مرحله تشخیص و جرایم مالیاتی مرحله وصول مورد بررسی و ارزیابی قرار می دهیم.
جرایم ارتکابی در حوزه ی مالیات هم قطعا به تبعیــت از همین اصل اساســی که ضابطه ی جــرم را تعریف میکند صــورت می گیرد. جرایــم مالیاتــی هم به صــورت فعــل قابلیت ارتــکاب دارند و هم به صورت ترک فعل. در قانــون مالیات ها برای اولین بــار مصادیق جرم مشــخص شــد و جرم انگاری صورت گرفت ولی این امر به این منزله نیست که ما هر اقدامی را در قانون مالیات ها با آن مواجه شدیم بگوییم جرم است. جرم تعریف خاص خود را دارد. نظــام کیفری و سیاســت های کیفری و جنایی حاکم که به وســیله ی دولت ها اعمال می شــود مبتنی بر اصولی است. جرم انگاری ها و جرم زدایی ها تابع اصول هســتند. قانونگذار نمی تواند یک شبه بگوید این پدیده جرم است.
موارد زیر جرم مالیاتی محسوب می شود و مرتکبان حسب مورد، به مجازات محکوم می گردند:
تنظیم دفاتر، اسناد و مدارک خلاف واقع و استناد به آن.
عدم انجام تکالیف قانونی مربوط به مالیات های مستقیم و مالیات بر ارزش افزوده در رابطه بــا وصول یا کســر مالیات مؤدیان دیگر و ایصال آن به ســازمان امور مالیاتــی در مواعد قانونی تعیین نشده.
اختفای فعالیت اقتصادی و کتمان درآمد حاصل از آن.
تنظیم معاملات و قراردادهای خود به نام دیگران، یا معاملات و قراردادهای مؤدیان دیگر به نام خود برخلاف واقع.
ممانعت از دسترسی مأموران مالیاتی به اطلاعات مالیاتی و اقتصادی خود یا اشخاص ثالث در اجرای این قانون و امتناع از انجام تکالیف قانونی مبنی بر ارسال اطلاعات مالی به ســازمان امور مالیاتی کشور و وارد کردن زیان به دولت با این اقدام.
خودداری از انجام تکالیف قانونی در خصوص تنظیم و تســلیم اظهارنامه ی مالیاتی حاوی اطلاعات درآمدی و هزینه ای در سه سال متوالی.
چنانچه مرتکــب هریک از جرایم مالیاتی شخص حقوقی باشد، برای مدت شش ماه تا دو ســال به یکی از مجازات های زیر محکوم می شود
۱ـ ممنوعیت از یک یا چند فعالیت شغلی.
۲ـ ممنوعیــت از اصدار برخی از اســناد تجاری.
مسئولیت کیفری شخص حقوقی مانع از مســئولیت کیفری شــخص حقیقی مرتکب جرم نمی باشد.
بخشنامه صادر شده برای بخشودگی جرایم مالیاتی به شماره ۲۰۰/۹۸/۴۱ مورخ ۸/۵/۱۳۹۸:
شرایط بخشودگی جرائم مالیاتی قابل بخشش موضوع برخی مواد قانون مالیات های مستقیم و قانون مالیات بر ارزش افزوده را اعلام شد. سازمان امور مالیاتی بخشودگی جرایم ۱۶۹، ۱۹۰، ۱۹۳،۱۹۷،۱۹۹ در صورت پرداخت اصل بدهی و جرایم غیرقابل بخشش تا پایان مهر ماه سال ۱۳۹۸ را ابلاغ نمود.
این بخشنامه که با امضای امید علی پارسا رئیس کل سازمان امور مالیاتی کشور که به اداره های کل مربوطه سراسر کشور ابلاغ شده، آمده است:
بخشودگی جرائم مالیاتی قابل بخشش اشخاص حقوقی دولتی حداکثر تا سقف درصدهای تعیین شده موضوع بندهای (۲،۱ و ۳) بخشامه شماره ۲۰۰/۹۸/۴۱ مورخ ۸/۵/۹۸با رعایت ضوابط مربوط به ارسال فهرست معاملات موضوع این بخشنامه، به مدیران کل امور مالیاتی تفویض می شود.
درخصوص مودیانی که در راستای بخشنامه شماره ۲۰۰/۹۸/۶۹ مورخ ۳۰/۷/۹۸ بدهی خود را تا تاریخ ۴/۸/۹۸ پرداخت نموده اند، درصورت ارسال فهرست معاملات موضوع ماده (۱۶۹) قانون مالیات های مستقیم تا تاریخ ۴/۸/۹۸ میزان بخشودگی جرائم صددرصد (۱۰۰%) می باشد.
با توجه به بند (۴) بخشنامه شماره ۲۰۰/۹۸/۴۱ مورخ ۸/۵/۹۸ که تاریخ پرداخت مانده بدهی قطعی شده را ملاک درصدهای قابل اعمال برای بخشودگی جرائم مالیاتی عنوان نموده، لذا محدودیتی در ارائه درخواست و اعمال آن در سیستم های مربوطه ندارد و بر اساس تاریخ پرداخت، اقدامات لازم انجام می پذیرد.
درخصوص مودیانی که فهرست معاملات خود را تا تاریخ ۴/۸/۹۸(با توجه به بند ۳ فوق) ارسال ننموده اند در صورت ارسال تا پایان سال جاری می توانند از میزان بخشودگی جرائم مالیاتی بر اساس تاریخ پرداخت بدهی قطعی شده و یا ارسال فهرست معاملات (هرکدام به عنوان آخرین اقدام مودی بوده) از بخشودگی جرائم موضوع بندهای (۳،۲،۱) بخشنامه شماره ۲۰۰/۹۸/۴۱ مورخ ۸/۵/۹۸بهره مند شوند.
مودیانی که به واسطه معافیت های قانونی، بدهی مالیاتی قطعی شده ندارند لکن به لحاظ عدم انجام برخی تکالیف قانونی مشمول جریمه شده اند، در صورت ارائه درخواست بخشودگی جرائم مالیاتی و انجام اقدامات لازم در خصوص ارسال فهرست معاملات سال های ۱۳۹۵ و ۱۳۹۶ و ۱۳۹۷ حسب مورد از بخشودگی جرایم قابل بخشش موضوع بندهای (۲،۱و ۳) بخشنامه شماره ۲۰۰/۹۸/۴۱ مورخ ۸/۵/۹۸ برخوردار خواهند شد.
کلیه مودیانی که به واسطه مطالبات از دولت (کارفرمایان بخش دولتی) امکان پرداخت بدهی های مالیاتی خود را در موعد مقرر نداشته، در صورتی که ظرف یک ماه از تاریخ دریافت وجوه از دولت یا تسویه بدهی از طریق صدور اسناد تسویه خزانه و یا تهاتر به موجب مصوبه هیات محترم وزیران، بدهی قطعی شده خود را پرداخت نمایند، صددرصد (۱۰۰%) جرایم قابل بخشش آنها بخشوده می شود.
۶/۱- در صورت تسویه بدهی، میزان بخشودگی جرایم ماده (۱۶۹) قانون مالیات های مستقیم موضوع بند (۶) فوق با در نظر گرفتن تاریخ ارسال فهرست های مربوط و در صدهای موضوع بندهای (۱، ۲ و ۳) بخشنامه شماره ۲۰۰/۹۸/۴۱ مورخ ۸/۵/۹۸ تعیین می شود.
بخشودگی جرائم موضوع قانون مالیات بر ارزش افزوده، به صورت دوره ای (دوره های سه ماهه) نیز امکان پذیر است.
بخشودگی جرایم سایر موارد خاص که در بخشنامه های شماره ۲۰۰/۹۸/۴۱ مورخ ۸/۵/۹۸ و شماره ۲۰۰/۹۸/۴۵ مورخ ۲۷/۵/۹۸، شماره ۲۰۰/۹۸/۶۵ مورخ ۸/۷/۹۸ و شماره ۲۰۰/۹۸/۶۹ مورخ ۳۰/۷/۹۸ و این بخشنامه پیش بینی نگردیده با رعایت مفاد بخشنامه های مذکور و این بخشنامه و حد اکثر تا سقف درصدهای تعیین شده در بندهای (۲،۱و ۳) به مدیران کل امور مالیاتی تفویض می شود..