اصل تطابق هزینه با درآمد یا به اختصار اصل تطابق یکی از اصول حسابداری تعهدی است که بیان میکند هزینهها باید بدون در نظر گرفتن زمان پرداخت در دورهای که به وقوع پیوسته، ثبت شود بر خلاف حسابداری نقدی که در آن هزینه در زمان پرداخت آن ثبت میشود. چنانچه نتوان رابطهای بین بهای تمام شده کالاهای مصرف شده و درآمد واحد تجاری یافت، چنین هزینههایی را در همان دورهای که مصرف شدهاند، ثبت میشود. به این ترتیب پیش پرداخت هزینه (مانند پیش پرداخت اجاره) تحت عنوان دارایی ثبت میشود و سپس در زمان تحقق هزینه (سپری شدن زمان اجاره) به حساب هزینه منظور میشود. اتخاذ چنین رویهای باعث میشود تا هزینههای یک دوره از درآمدهای همان دوره کسر شده و بنابراین محاسبه سود یک دوره مالی به صورت منطقی تری صورت پذیرد.
تطابق هزینه با درآمد:
اصل تطابق هزینه با درآمد، توجه زیادی به اندازه گیری و شناسایی سود در دوره های مختلف مالی دارد که بر اساس این اصل، لازم است که به منظور اندازه گیری سود هر دوره، هزینه های آن دوره با درآمد های همان دوره مقایسه شوند.
به عبارتی می توان گفت که برای تعیین سود در هر دوره، لازم است که هزینه هایی را که برای کسب درآمد آن دوره تحمیل شده است، مشخص شده و از درآمد ها کسر شوند.
در نتیجه، بر اساس این اصل، زمانی که درآمدی در صورت سود و زیان ثبت می شود، لازم است که هزینه های مربوط به آن درآمد ها منعکس گردند.
انواع اصول حسابداری:
اصول حسابداری دارای چهار نوع زیر می باشد:
- اصل بهای تمام شده
- اصل تحقق درآمد
- اصل افشای حقایق
- اصل تطابق هزینه ها با درآمد ها
اصل تطابق هزینه ها با درآمد ها:
به طور کلی بر اساس مفهوم تحقق، لازم است که درآمد زمانی در صورت سود و زیان شناسایی و گزارش شود که:
- مبلغ و زمان بندی درآمد به طور معقول قابل تعیین باشد.
- فرآیند کسب درآمد (عایدات) کامل یا تقریبا کامل شده باشد.
بر اساس همین اصل، ضروری است که برای اندازه گیری سود در هر دوره، باید هزینه های هر دوره را با درآمد های همان دوره مقایسه کرد.
به عبارتی می توان گفت که به منظور تعیین سود در هر دوره، لازم است که هزینه های تحمیل شده در آن دوره را از درآمد های همان دوره کسر کرد.
بنابراین بر اساس این اصل، هر زمان که در صورت سود و زیان یک دوره، درآمدی منعکس شود، باید هزینه های مربوط به آن نیز در همان صورت سود و زیان ثبت گردد.
پیشنهاد میشود مقاله صورتهای مالی تلفیقی را مطالعه کنید
اصل افشای حقایق:
این اصل ایجاب می کند که تمامی اطلاعات مهم در خصوص رویداد ها و فعالیت های مالی شرکت مذکور، به صورت دقیق و درست افشا گردد. بر اساس این اصل، باید ثبت اطلاعات یه صورتی باشد که تمام اطلاعات مالی تاثیر گذار در تصمیم گیری استفاده کنندگان، افشا گردد.
نکته: اصل افشا می تواند در صورت های مالی صورت گیرد.
مبنای به کار گیری اصل تطابق هزینه با درآمد:
در به کارگیری اصل تطابق هزینه ها با درآمد، برای شناخت هزینه ها یکی از سه مبنای زیر مورد استفاده قرار می گیرد:
ارتباط مستقیم علت و معلولی:
برخی از هزینه ها یک رابطه مستقیم علت و معلولی با درآمد شناسایی شده دارند. در واقع می توان گفت که وقوع درآمد و هزینه به طور همزمان صورت می گیرد در نتیجه تحقق درآمد هزینه مربوطه نیز شناسایی می گردد. از جمله این هزینه ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بهای تمام شده کالای فروخته شده
- هزینه کمیسیون فروش مبتنی بر فروش
- هزینه حمل و تحمیل کالا به مشتریان
تخصیص منظم و منطقی هزینه ها:
در برخی موارد، مخارج انجام شده برای کسب درآمد، در چند دوره مالی مشارکت دارند و ارتباط بین آنها با درآمد های ایجاد شده را نمی توان بر اساس یک رابطه علت و معلولی تعیین کرد.
این گونه مخارج بر مبنای زمان و به روشی منظم و منطقی بین دوره هایی که منافع آن حاصل می گردد، سرشکن می شود. از جمله این هزینه ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
هزینه استهلاک دارایی های ثابت مشهود
هزینه سود تضمین شده (بهره) تسهیلات بلند مدت دریافتی
شناخت هزینه ها:
در برخی موارد، نمی توان بین مخارج انجام شده و درآمد های ایجاد شده یک رابطه علت و معلولی مشخصی برقرار کرد همچنین اگر این مخارج فاقد منافع آتی باشند.
این گونه مخارج باید بدون درنگ در دوره وقوع به عنوان هزینه شناسایی گردند. از جمله این هزینه ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
هزینه تبلیغات
هزینه آموزش کارکنان و پرسنل