سازمان ها هم از لحاظ اندازه و هم از لحاظ پیچیدگی فعالیت، چنان رشد میکنند که کنترل مستقیم و انفرادی آنها ناممکن میشود. از این رو کنترلهای داخلی برای اعمال مدیریت و سرپرستی در راستای برنامههای استراتژیک ضروری است.از سوی دیگر سازمان ها دارای الزامات قانونی میباشند که باید به آنها عمل شود. از این رو باید کنترلهای داخلی لازم را برای شناسایی و کنترل میزان رعایت اینگونه الزامات قانونی برقرار نمایند.
حسابرسی داخلی چیست:
در واقع حسابرسی داخلی یک نوعی از کنترل سیستم مالی می باشد که به وسیله گزارشات این حسابرسی، مدیران سازمان ها از عملیات مالی شرکت و دارایی ها آگاهی پیدا می کنند.
یک حسابرس داخلی علاوه بر تهیه گزارشات مالی، نقش یک مشاوره و همراه را در سازمان ایفا می کند. این حسابرس داخلی نقش فرایندهای مالی را در تمام بخش های سازمان بررسی می کند و به صورت یک شخص بی طرف به وسیله گزارشات به دست آمده، راه کارهای اساسی و کارآمد را برای بهبود شرایط سازمان ارائه می دهد.
پیشنهاد میشود مقاله قوانین و مقررات مالی شرکتهای دولتی را مطالعه کنید
تفاوت حسابرس داخلی و حسابرس خارجی:
در ذیل به تفاوت های یک حسابرس داخلی و حسابرس خارجی اشاره می کنیم:
- حسابرس داخلی از اعضای داخل یک سازمان و موسسه می باشد ولی حسابرس خارجی یک شخص خارجی از یک موسسه خدمات مالی و حسابرسی می باشد که به وسیله مدیران ارشد انتخاب می شود.
- حسابرس خارجی، انجام عملیات مالی را در چهارچوب قانون انجام میدهد و حسابرس داخلی با دستور مدیریت سازمان برای بررسی انحرافات و تخلفات مالی می باشد.
- حسابرس خارجی، با مراجع قانونی و اعضای هیئت مدیره سر وکار دارد، ولی حسابرس داخلی، پاسخگوی مدیران شرکت می باشند.
- حسابرس خارجی، با توجه و بررسی اسناد مالی، انحرافات مالی را مورد بررسی قرار می دهد، ولی حسابرس داخلی علاوه بر بررسی اسناد شرکت، دیگر مسائل مالی شرکت را هم مورد بررسی قرار می دهد.
اهداف حسابرس داخلی:
در ذیل به بررسی اهداف حسابرسی داخلی می پردازیم:
- بررسی گردش مالی و حساب های بانکی شرکت و موسسه
- شناخت مسائل مالی شرکت و موسسه و اطلاع از هزینه ها و بودجه شرکت و کنترل آن ها
- شناخت، تجزیه، تحلیل و بررسی لیست حقوق و دستمزد و جزئیات شرایط پرداخت آن
- اطلاع از تنخواه شرکت و موسسه و نظارت بر روی خریدهای داخلی، فاکتور ها، هزینه ها و جمع آوری اسناد مربوط به آن ها
- اطلاع از مسائل مربوط به انبارگردانی، ورود و خروج کالا و مواد و ثبت و نگهداری آن ها
- تولید و نظم یک برنامه ریزی درست و صحیح برای تمامی قسمت های مختلف شرکت و بررسی اجرای این برنامه ها
پیشنهاد میشود مقاله آیین نامه مالیاتی را مطالعه کنید
تفات حسابداری و حسابرسی:
حسابدرای در واقع زبان تخصصی کسب و کار می باشد و در حوزه درک فعالیت اقتصادی می باشد. یک حسابدار، تمامی تراکنش های مالی یک موسسه و یا شرکت را به صورت روزانه و گروه های مختلف دسته بندی می کند و در زمان نیاز به هر کدام به راحتی می توان به آن ها مراجعه کرد.
حسابرسی بررسی انتقادی و بدون سمت و سو از تراکنش ها، مدارکات، دریافت ها، دفاتر حساب و اسناد مربوط به آن ها برای تایید می باشد. همچننین علاوه بر تمامی این موارد ذکر شده، احسابرس داخلی اشتباهات، تقلب ها، اختلاس و دستکاری های عمدی را هم شناسایی می کند.
جایگاه حسابرس در یک شرکت و سازمان:
معمولا حسابرس یک شرکت با بالاترین مقام شرکت و هیئت مدیره سر و کار دارد و امکان دسترسی به تمام واحد های مختلف سازمان را دارا می باشد، زیرا به محض احساس خطر و توجه به وجود انحرافی در مجموعه باید دسترسی مقامات بالا را داشته باشد.
امروزه در شرکت ها و موسسات، نیاز به حسابرس داخلی به صورت یک امر جدی و لازم مورد توجه قرار نگرفته است. مدیران شرکت ها در صورت نیاز پاسخگویی به سهامداران کمبود حسابرس داخلی را احساس می کنند و وجود این حسابرس معنی پیدا می کند.
