آشنایی با نحوه حسابداری دارایی‌های زیستی

تا به حال به این فکر کرده‌اید که، اگر قرار باشد حسابداری یک مرغداری و یا گاوداری ویا پرورش ماهی را انجام دهید،  این موجودات زنده در کدام حساب ها و به چه ارزشی ثبت می‌شوند؟ دارایی زیستی نوعی از دارایی‌ها هستند که در صنایعی مانند دامپروری ها، تولید کنندگان لبنیات و محصولات کاغذی و کشاورزی و …وجود دارند.

انواع دارایی زیستی

1. دارایی زیستی مولد

عبارت است از یک دارایی که برای تولید مثل، اصلاح نژاد و یا تولید کشاورزی، با حفظ حیات دارایی زیستی، نگهداری می شود و قابلیت برداشت بیش از یکسال را دارد.

استاندارد حسابداری شماره 26، دارایی زیستی مولد باید بر مبنای بهای تمام شده پس از کسر استهلاک انباشته و کاهش ارزش انباشته یا مبلغ تجدید ارزیابی به عنوان نحوه عمل مجاز جایگزین منطبق با الزامات استاندارد حسابداری شماره 11 با عنوان دارایی ثابت مشهود شناسایی و گزارش شود.

2. دارایی زیستی غیر مولد

دارایی زیستی غیر مولد اقلامی هستند که به عنوان تولید کشاورزی برداشت میشوند یا به عنوان دارایی زیستی به فروش میرسند. ماهی های پرورشی، دامهای آماده فروش (نظیر گوساله گوشتی) ، غلات درجریان رشد از قبیل گندم و درختان پرورشی جهت تهیه الوار از نمونه دارایی های غیر مولد می باشند.

طبق استاندارد 26، دارایی های زیستی غیرمولد بر اساس ارزش منصفانه پس از کسر مخارج برآوردی زمان فروش اندازه گیری می شود.

سئوالاتی متداولی که در رابطه با دارایی زیستی مطرح می شود و در ادامه مطالب جواب هایشان آمده است

1 – شرکت هایی که کارشان با حیوانات است و به خرید و فروش آنها می پردازند، ثبت هایشان به چه شکلی می باشد؟

2 – گاوداری ها و مرغ دارایی های که کارشان پروش مرغ و گاو است، ثبت های مربوط به کارشان را چگونه ثبت می نمایند؟

3 – کارخانه هایی که از حیوانات به عنوان نگهبان ،استفاده می کنند آن حیوانات تحت چه سر فصلی ثبت می شوند؟

موارد استفاده از موجود زنده

موجود زنده ای که به عنوان فعالیت اصلی در شرکت به کار گرفته می شود

درمورد ثبت حسابداری شرکت هایی که سر و کارشان با موجودات زنده است، به طور مثال گاوداری ها و پرورشگاه های مرغ و ماهی ثبت هایشان شبیه ثبت کارخانه های تولیدی است . به دلیل اینکه در حسابداری هیچ سر فصلی در رابطه با ثبت های موجودات زنده وجود ندارد.
به همین سبب حیوانات، به عنوان ماشین آلات در نظر گرفته می شوند و محصولاتی که از این حیوانات دریافت می شود، محصول نهایی نام می گیرد.

شرکت هایی هم که کارشان فقط خرید و فروش این حیوانات است، ثبت حسابداریشان شبیه به سایر شرکت های بازرگانی است.

موجودات زنده ای که به عنوان نگهبان در شرکت به کار گرفته می شود

شرکت هایی که از یک نوع حیوان به عنوان نگهبان استفاده میکنند. می توان گفت که آن حیوان به عنوان دارایی ثابت است.
البته لازم به تکرار است که هیچ سرفصلی در مورد موجودات زنده در حسابداری نیست، ما چاره‌ای جز این نداریم و هزینه‌هایی که برای موجود زنده ی نگهبان انجام می‌شود، همانند هزینه تعمیر و نگهداری یک دارایی ثابت ثبت می شود.

به خاطر اینکه از حیواناتی که به عنوان نگهبان استفاده می شود، خیلی به ندرت برای جفت گیری استفاده میکنند.اگر یک جایی کارش نگهداری و جفت گیری یک نوع موجود زنده باشد، آن موقع همه این موجودات زنده به عنوان دارایی زیستی و موجودات حاصل از جفت گیری به عنوان محصول نهایی شرکت شناخته می شود.

برای مثال یک گاوداری را در نظر بگیرید که فعالیت اصلی آن تولید شیر است، اما در کنار فعالیت اصلی خودش فعالیت های دیگری نیز انجام می دهد.

نکته

در ثبت اول دوره شرکتهای گاوداری، دارایی های زیستی غیر مولد را جز دارایی های جاری و دارایی زیستی مولد نیز جز دارایی های غیر جاری محسوب می شود.

پیشنهاد می‌شود مقاله مالیات بر کشاورزی را مطالعه کنید

ثبت حسابداری گاوداری

زمان خرید مواد برای گاو ها:  چون برای گاو داری این مثل مواد اولیه برای شرکت های تولیدی است، به همین دلیل ثبت زیر انجام میشود.

ثبت خرید مواد مثل (کاه و علوفه و …)

زمان ارسال مواد از انبار به اصطبل گاوها ثبت زیر به کار برد میشود

ثبت برگشت مواد به انبار از اصطبل گاوها

ثبت زمان شیرگیری که به طور متداول انجام میگیرد به شرح زیر می باشد

ثبت زمان فروش شیر (که اصلی ترین منبع درآمد است)

ثبت سایر درآمد فروش

زمانی که شرکت از فروش هایی که از فعالیت اصلی شرکت نمی باشد درآمدی به دست می آورد مثل فروش کود ثبت زیر به کار میرود.

ثبت هزینه استهلاک

هزینه استهلاک حیوانات که همانند  ثبت استهلاک ماشین آلات کارخانه ها است.

ثبت زیان مرگ و میر گاو

زمانی که گاو ها در اثر بیماری های مختلف کشته میشوند ثبت زیر انجام میگیرد.

ثبت هزینه درمان و نگهداری گاو

زمانی که گاو ها به مریضی مبتلا میشوند هزینه های درمان با ثبت زیر انجام میگیرد.

توضیحات

همانطور که گفته شد، اکثر گاوداری ها به علت آنکه در کنار فعالیت اصلی مد نظر خودشان که به طور مثال تولید شیر است.
به کار های دیگری مثل خرید و فروش گاو و یا فروش کود و یا از طریق جفت گیری گاو های خود و تولید مثل برای کسب درآمد بیشتر اقدام میکنند، به همین علت نمی شود بهای تمام شده شیری که مد نظر شرکت است را بدست آورد.

زیرا که آن مواد ( کاه و علوفه ) هم در درآمد تولید شیر اثر گذاشته است، و هم در به دنیا آمدن گوساله ای که از طرق جفت گیری به وجود آمده است، مگر اینکه هر گاوی در یک بخش استفاده شود مثلا اگر یک گاو در بخش تولید مثل باشد و همچنان از شیر آن نیز فروخته شود که در این صورت شیر فروخته شده به شرح زیر ثبت می شود.

ثبت ذخیره مالیات

ثبت پرداخت مالیات