یک سرمایه‌گذاری در صورتی مفید خواهد بود که برای مالکان خود ارزش ایجاد کند. در حالت کلی، یک طرح سرمایه‌گذاری زمانی مفید است که ارزش بازار آن بیش از هزینه تحصیل آن باشد.ارزش خالص فعلی یکی از معیارهایی است که مالکان و مدیران در اختیار دارند و با استفاده از آن می‌توانند تصمیم‌گیری کنند که آیا سرمایه‌گذاری مورد نظر دارای ارزش است یا خیر؟ در ادامه به بررسی مفهوم NPV و نحوه محاسبه ارزش خالص فعلی خواهیم پرداخت.
ارزش فعلی خالص (NPV) یک پروژه یا سهام یک شرکت در یک دوره زمانی
یکی از روشهای ارزش گذاری یک پروژه ارزش فعلی خالص (NPV) یک پروژه بیانگر تغییر ارزش خالص / ارزش سهام شرکت است که در نتیجه پذیرش پروژه در طول عمر آن حاصل می شود. این مبلغ برابر است با ارزش فعلی جریان خالص نقدی پروژه منهای هزینه اولیه سرمایه گذاری. این یکی از تکنیک های معتبر است که در بودجه بندی سرمایه مورد استفاده قرار می گیرد زیرا این امر مبتنی بر رویکرد اسکونت جریان نقدینگی است.
برای روشن شدن یا بهتر بگوییم محاسبه این روش ارزیابی یک پروژه به سه عامل مهم نیازمندیم که شامل:
- پیش بینی جریان نقدی پس از مالیات و هزینه های مربوطه در هر دوره از پروژه مثلا یک دوره 12 ساله و یا 12 ماهه که درآمد آن بصورت ماهیانه یا سالیانه عاید می‌گردد.
- هزینه اولیه سرمایه گذاری
- نرخ بهره ای که یک واحد اقتصادی انتظار آن را دارد. این نرخ بخاطر ریسک بیشتر در سرمایه گذاری معمولا بالاتر از نرخ بانکی است.
قبل از اینکه با یک مثال مناسب موضوع ارزش گذاری یک پروژه را روشن‌تر بیان کنیم لازم است جهت روشن شدن موضوع موارد ذیل را تعریف نموده تا درک بهتری از روش ارزیابی یک پروژه داشته باشیم.
- پیش بینی تغییر نقدی پس از مالیات در هر دوره از پروژه
- ارزیابی اقتصادی پروژه.
- ارزش بازیافت پروژه
- ارزش اولیه پروژه
ارزش فعلی جریان خالص پول نقد که طی سالهای اتی به‌دست می‌آید با نرخ بهره ای تعیین می شود که نشان دهنده سوددهی یا زیان پروژه مورد بحث می‌باشد. در اکثر موارد، مناسب است که از میانگین نرخ متوسط بهره استفاده گردد.
نحوه محاسبه پروژه
- اولین قدم در محاسبه سود دهی و ارزش گذاری یک پروژه قیمت خرید یا سرمایه گذاری پروژه است.
- تخمین قیمت باز یافت پروژه بعد از یک پریود معین مثلا 10 سال
- تعیین نرخ بهره طی دوره استفاده از پروژه
- نرخ پروژه
- تعیین درامد مستمر یا غیر مستمر پروژه طی دوره مورد نظر. حال میپردازیم به ذکر یک مثال
فرمول محاسبه نقدینگی در طول زمان پروژه به روش NPV
به توان زمانهای طول پروژه( 1 + نرخ بهره )/ارزش فعلی= ارزش گذاری یک پروژه یا سهام یک شرکت به روش NPV NET Cash Flow
البته این در صورتی می‌باشد درآمد ماهیانه و یا سالیانه بصورت مساوی باشد.
مثال محاسبه ارزش پروژه به روش NPV
یک شرکت بافندگی تصمیم به خرید یک دستگاه تریکو بافی می‌نماید تا تولیدات خود را افزایش دهد. با توجه به اطلاعات زیر ارزش گذاری پروژه آن را انجام دهید.
الف) هزینه خرید دستگاه 20.000.000 ریال
ب) دوره مصرف این دستگاه 10 سال
ت) قیمت دستگاه بعد از استفاده 10 سال 6.000.000 ریال
ج) درآمد خالص ماهیانه بعد از هزینه ها و مالیات 3.800.000 ریال
چ) نرخ بهره 12٪
محاسبه ارزش پروژه
- هزینه اول سال 25.000.000 ریال خرید دستگاه
- درامد پایان سال 1 3.392.857=(1.12)/3،800،000
- درامد پایان سال 2 3.029.336= 2(1.12)/3.800.000
- درامد پایان سال 3 2.704.764= 3(1.12)/3.800.000
- درامد پایان سال 4 2.414.968=4(1.12)/ 3.800.000
- درامد پایان سال 5 2.156.222=5 (1.12) / 3.800.000
- درامد پایان سال 6 1.925.198=6 (1.12) / 3.800.000
- درامد پایان سال 7 1.718.927=7 (1.12) / 3.800.000
- درامد پایان سال 8 1.534.756=8 (1.12) / 3.800.000
- درامد پایان سال 9 1.370.318=9 (1.12)/ 3.800.000
- درامد پایان سال 10 1.223.498=10 (1.12)/ 3.800.000
جمع ارزش درامد 10 ساله به قیمت روز 21.470.842
قیمت فروش بعد از 10 سال اصل دستگاه 1.931.839
جمع کل درامد پروژه به قیمت روز ریال 23.402.681 =1.931.839+21.470.842
کسر می‌گردد هزینه خرید 20.000.000 ریال
ارزش روز دستگاه بعد از 10 سال 3.402.681 ریال
فواید پروژه
- محاسبه مطمئن در تصمیم گیری سرمایه گذاری در یک پروژه
- اطمینان از یازدهی پروژهای طولانی مدت
- کمک به نقدینگی شرکت طی دوره پروژه
- ارائه توجیه دریافت تسهیلات از بانکها
- توجیه سرمایه گذاری برای سهامداران یک شرکت
- استفاده از تسهیلات مالیاتی در قالب استهلاک قابل قبول
