در زمان انحلال یک شرکت، تصفیه بر عهده مدیران شرکت می باشد، مگر اینکه در اساسنامه شرکت و یا مجمع عمومی که رای به انحلال شرکت می دهند، قرار دیگری مشخص شده باشد. در زمانی هم که انحلال شرکت بر اساس حکم دادگاه باشد، مدیر و یا مدیران تصفیه در زمان صدور حکم انحلال مشخص می شود. اگر چنانچه بنا بر هر دلیلی مدیر تصفیه مشخص نشده باشد، و یا مدیر مشخص شده به وظایف خود عمل نکند، هر ذی نفعی می تواند این درخواست را از دادگاه داشته باشد.
مدیران تصفیه شرکت سهامی، عبارتند از:
- هیأت مدیره شرکت
- شخص و یا اشخاصی که اساسنامه مشخص کرده است.
- شخص و یا اشخاصی که به وسیله مجمع عمومی فوق العاده مشخص می شوند.
- شخص و یا اشخاصی که دادگاه مشخص می کند.
- اگر هر زمان که مدیر تصفیه از طرف دادگاه انتخاب شود و این شخص و یا اشخاص سمت مورد نظر را قبول نداشته باشند، این مورد رسیدگی به وسیله دادگاه، به اداره تصفیه امور ورشکستگی ارجاع می شود.
بر اساس ماده یک آیین نامه حق الزحمه مدیران تصفیه به شرح ذیل می باشد
بر اساس قانون مدیر تصفیه بنا بر هر دلیلی که انتخاب شود، بعد از مشخص کردن هزینه های مربوط به آگهی تصدیق انحصار وراثت و موارد مربوط به آن، پرداخت دیون مسلمه و ثابته متوفی، اخراج مورد وصیت، باقیمانده ترکه که به خزانه دولت تعلق می گیرد، به نسبت ذیل، پیشنهاد مراجع مربوطه و تصویب دادگاه، بعد از کم کردن مالیات دستمزد وی مشخص می شود
در مواردی که حفظ، اداره اموال و وصول آن ها زحمات زیادی را مشتمل نشود، به شرح ذیل می باشد
- تا یک میلیون ریال 2% تا 4%
- از یک میلیون ریال تا پنج میلیون ریال نسبت به مازاد یک میلیون ریال 1% تا 3
- از پنج میلیون ریال تا ده میلیون ریال نسبت به مازاد پنج میلیون ریال نیم % تا 2%
- از ده میلیون ریال به بالا نسبت به مازاد ده میلیون ریال از یک چهارم تا یک درصد
اگر حفظ، اداره، وصول، جمع آوری و گرفتن مطالبات مشتمل بر زحمات زیادی باشد و مدیر مربوطه مسئول مراجعه به ادارات، مراجع قضایی، سازمان های خصوصی، شرکت ها، مسافرت و امثال آن باشد و اگر اموال زراعتی بوده باشد و مدیر تصفیه باید در مواقع کاشت، داشت و برداشت زمان زیادی را صرف کند، دستمزد وی به شرح ذیل می باشد:
- تا یک میلیون ریال 4% تا 6%
- از یک میلیون ریال تا پنج میلیون ریال نسبت به مازاد یک میلیون ریال 3 تا 5%
- از پنج میلیون ریال تا ده میلیون ریال نسبت به مازاد پنج میلیون ریال 2% تا 4%
- از ده میلیون ریال به بالا نسبت به مازاد ده میلیون ریال بین 1% تا 3%
پیشنهاد می کنیم مقاله قانون ثبت طرح صنعتی را مطالعه کنید
در صورتی که تصفیه مورد نظر برای وصول پول نقد باشد و مدیر تصفیه برای جمع آوری و ارزیابی اسناد، دفاتر و سایر مدارک مرتبط با تصفیه فعالیت داشته باشد، دادگاه باید حق الزحمه وی را تعیین کند. این مدیر باید در هر سال یک بار گزارش عملکرد و صورت حساب درآمد و هزینه های مربوط به تصفیه را به همراه مدارک و اسناد مربوطه به مراجع ذیربط ارائه دهد. این مراجع ممکن است شامل اداره سرپرستی دادسرای عمومی و یا اداره تصفیه امور ورشکستگی باشند. در صورتی که مدیر تصفیه از تعهدات خود عقب بماند، میتواند مورد تحقیقات و مسائل قانونی قرار گیرد و در نهایت میزان دستمزد وی بر اساس تصمیم دادگاه، کاهش یابد.
مجازات مدیر تصفیه:
امور تصفیه با مدیران شرکت می باشد مگر اینکه در اساسنامه شرکت و یا در مجمع عمومی فوق العاده ترتیب دیگری مشخص شده باشد.در مواردی که انحلال شرکت به سبب حکم دادگاه انجام می شود،مدیر و یا مدیران تصفیه را دادگاه ضمن صدور حکم انحلال مشخص خواهد نمود.چنانچه به هر دلیلی مدیر تصفیه مشخص نشده باشد و یا تعیین نشده باشد یا تعیین شده ولی به وظایف خود عمل ننماید،هر ذی نفعی می تواند تعیین مدیر تصفیه را از دادگاه تقاضا نماید.
مراحل تصفیه شرکت سهامی خاص:
1. نقد نمودن دارایی شرکت منحله.
2. وصول نمودن مطالبات شرکت منحله.
3. پرداخت نمودن دیون شرکت منحله.
4. تقسیم نمودن باقی مانده دارایی شرکت میان سهامداران.