ماده 1 قانون مالیات های مستقیم اشخاص مشمول مالیات:

در ماده 1 افرادی که مشمول پرداخت مالیات هستند مشخص می شود :

1.كليه مالكين اعم از اشخاص حقيقی يا حقوقی نسبت به اموال يا املاك خود واقع در ايران طبق مقررات باب دوم

2.هر شخص حقيقی ايرانی مقيم ايران نسبت به كليه درآمدهائی كه در ايران يا خارج از ايران تحصيل می ‌نمايد.

3.هر شخص حقيقي ايراني مقيم خارج از ايران نسبت به كليه درآمدهائي كه در ايران تحصيل مي‌كند.

4.هر شخص حقوقی ايرانی نسبت به كليه درآمدهائی كه در ايران يا خارج از ايران تحصيل می ‌نمايد.

5.هر شخص غيرايرانی (‌اعم از حقيقی و يا حقوقی) نسبت به درآمدهائی كه در ايران تحصيل می ‌نمايد و همچنين نسبت به درآمدهائی كه بابت ‌واگذاري امتيازات يا ساير حقوق خود و يا دادن تعليمات و كمك‌ های فنی و يا واگذاری فيلم‌های سينمائی (‌كه به عنوان بها يا حق نمايش يا هر عنوان‌ ديگر عايد آنها ميگردد) از ايران تحصيل می ‌كند.

باب دوم – مالیات بر دارایی

با توجه به قانون مالیاتی، همه مالکین اشخاص حقیقی و حقوقی مالک املاک مانند ویلاها، باغات، زمین ها، ساختمان های تجاری، اداری و غیرمسکونی، برای ارزش این املاک و همچنین فرزندان تحت تکلف خود، مشمول مالیات سالانه هستند. با این حال، مالکین یک منزل مسکونی شخصی، مشمول مالیات نمی شوند. در صورتی که مالکان املاک بیش از یک ملک داشته باشند، باید بر اساس قانون تعیین شده مالیات پرداخت کنند.

تا مبلغ 20.000.000 ریال معاف

‌تا مبلغ 40.000.000 ریال نسبت به مازاد 200.000.00 ریال به نرخ 2%

‌تا مبلغ 60.000.000 ریال نسبت به مازاد 40.000.000 ریال به نرخ 3%

‌تا مبلغ 80.000.000 ریال نسبت به مازاد 60.000.000 ریال به نرخ 4%

‌تا مبلغ 100.000.000 ریال نسبت به مازاد 80.000.000 ریال به نرخ 6%

‌نسبت به مازاد 100.000.000 ریال به نرخ 8%

به منظور تعیین مالیات سالانه املاک، فقط قیمت ارزش معمولی مطابق با ماده 64 می تواند مورد استفاده قرار گیرد.

پیشنهاد می کنیم، مقاله قانون مالیات های مستقیم را مطالعه کنید

تبصره 1: بر اساس این تبصره، خانه های ویلایی و قشلاقی، و همچنین ساختمان های واقع در سواحل دریای خزر نیز به عنوان املاک، مشمول مالیات سالانه هستند. با این حال، اگر این خانه ها و ساختمان ها، به عنوان منزل مسکونی شخص استفاده شود، مشمول این مالیات نخواهند بود.

تبصره 2: املاکی که متعلق به شرکت‌های وابسته به دولت، شرکت‌های تعاونی، و یا سفارت‌خانه‌ها هستند، مشمول مالیات نمی‌شوند. البته در مورد شرکت‌های وابسته به دولت، فقط سهم مالکیت دولت، مشمول مالیات نمی‌باشد.

تبصره 3: موارد زیر در مورد تسهیلات بانکی و وام های دریافتی از صندوق های قرض الحسنه برای خرید و یا احداث املاک قابل توجه می باشد:

• املاکی که به منظور تولید صنعتی، کشاورزی، دامی و همچنین امور فرهنگی، آموزشی، ورزشی، بهداشتی، درمانی، نگهداری معلولین، هتل، متل، مسافرخانه، مهمانسرا، مهمانپذیر، سینما، تماشاخانه و مؤسسات دوبلاژ فیلم در زمان بهره برداری و خانه‌های سازمانی کارگری و کارمندی، سردخانه و املاکی که به دلیل احکام قضایی یا دلایل دیگر ممنوع المعامله می‌باشند، مشمول مالیات نمی‌شوند.

• تنها در زمان انتقال مالکیت ملک، مشمول مالیات نمی باشید.

• اگر یک املاک دارای پروانه ساختمان باشد، از تاریخ صدور پروانه تا دو سال پس از خاتمه ساخت بنا، مشمول مالیات نمی باشد. به عبارت دیگر، اگر املاکی در این بازه زمانی به فروش برسند، مشمول مالیات نمی شوند.

• تمام افراد حقیقی و حقوقی و همچنین اشخاصی که به عنوان نماینده قانونی عمل می‌کنند، موظف به تهیه و ارائه اظهارنامه برای املاکی که مشمول تکلف شده‌اند، از جمله املاکی که متعلق به فرزندانشان هستند، می‌باشند.
• ممیز مالیاتی مسئول بررسی اظهارنامه مالکان ملک مشمول مالیات است و پس از بررسی و استعلام، ارزش ملک را مشخص کرده و مبلغ مالیات را محاسبه می‌کند.
• مسئولین مالیاتی موظفند برای املاکی که در منطقه‌ای قرار دارند که مالک آن‌ها در خارج از این منطقه مقیم است، با در دست داشتن رونوشت اظهارنامه‌های دریافتی، ارزش مالی این املاک را تعیین کنند و آنها را مورد بررسی و ارزیابی قرار دهند.
• مستغلات مسکونی واقع در مراکز استان ها و شهرهای با جمعیت بیشتر از یک صد هزار نفر، در صورت خالی بودن از سکنه به مدت بیش از شش ماه، مشمول مالیات می‌شوند.
• اگر ملک خالی از سکنه باشد و مالک آن در محدوده قرار نداشته باشد، در این مدت زمان مشمول مالیات نمی باشد. به عبارت دیگر، اگر ملک در محدوده حوزه ممیز مالیاتی باشد و خالی از سکنه باشد، در این مدت زمان مالیات نمی باید پرداخت شود.
• هر سال، مودیان مالک مستغلات مشمول مالیات باید اظهارنامه مالیاتی خود را به اداره امور مالیاتی ارائه دهند.
• اگر دو یا چند مستغلات مشمول مالیات در محدوده یک حوزه مالیاتی باشد، مودی می‌تواند برای همه آن‌ها یک اظهارنامه مالیاتی ارائه دهد.
• در صورتی که مالک محل سکونت خود را خالی نگه دارد، به این معناست که از آن محل به صورت دائمی استفاده نمی کند و هیچ شخصی در آنجا سکونت ندارد، بنابراین این ملک در این شرایط مشمول مالیات نمی باشد.

بر اساس ماده (۲) قانون مالیات های مستقیم اشخاص زیر مشمول پرداخت مالیات های موضوع این قانون نیستند:

۱- وزارتخانه ها و مؤسسات دولتی

۲- دستگاه هایی که بودجه آن ها به وسیله دولت تأمین می شود.

۳- شهرداری ها

تبصره ۱- شرکت هایی که تمام یا قسمتی از سرمایه آن ها متعلق به اشخاص ومؤسسه های مذکور در بندهای فوق باشد، سهم درآمد یا سود آن ها مشمول حکم این ماده نخواهد بود. حکم این تبصره مانع استفاده شرکت های مزبور از فعالیت های مقرر در این قانون، حسب مورد، نیست.

تبصره ۲- درآمدهای حاصل از فعالیت های اقتصادی از قبیل فعالیت های صنعتی، معدنی، تجاری، خدماتی وسایر فعالیت های تولیدی برای اشخاص موضوع این ماده، که به نحوی غیر از طریق شرکت نیز تحصیل می شود، در هر مورد به طور جداگانه به نرخ مذکور در ماده (۱۰۵) این قانون مشمول مالیات خواهد بود.مسئولان اداره امور در این گونه موارد نسبت به سهم فعالیت مذکور مکلف به انجام دادن تکالیف مزبوز طبق مقررات این قانون خواهند بود. در غیر این صورت نسبت به پرداخت مالیات متعلق با مؤدی مسئولیت تضامنی خواهند داشت.

تبصره ۳- معافیت مالیاتی این ماده برای مواردی که از طرف حضرت امام خمینی (ره) یا مقام معظم رهبری دارای مجوز می باشند براساس نظر مقام معظم رهبری است.