شرکت ‌های بزرگ به منظور گسترش و توسعه دامنه فعالیت ‌های اقتصادی کسب و کار خود و همچنین جهت پاسخ گویی به نیاز های مختلف فنی، مالی و علمی تلاش می کنند که با خرید سهام از شرکت‌ های کوچک تر، توانایی و ارتقای خود را توسعه دهند. با گسترش شرکت‌ ها و شکل گیری شرکت ‌های سرمایه‌ گذاری، موضوع تلفیق صورت های مالی در واحد های اقتصادی مطرح می شود که با توجه به استاندارد حسابداری شماره 18 ایران، با عنوان صورت‌ های مالی تلفیقی و حسابداری سرمایه گذاری در سایر واحد های تجاری، تهیه و ارائه صورت ‌های مالی تلفیقی از سال 1380 الزامی گشت.

صورت های مالی تلفیقی:

امروزه اکثر سازمان‌های تجاری برای افزایش افزوده خود به تلفیق و ترکیب سازمان‌های تجاری و ترکیب آنها علاقه نشان داده‌اند و هدف از این سازمان‌ها هم‌افزایی یک ارزش در مجموعه، نسبت به مجموعه ارزش تشکیل‌دهنده است که غالباً سبب ترکیب سازمان‌ها با یکدیگر می‌شود.

امروزه حسابداری تلفیقی یک انتخاب محبوب برای سازمان‌ها، نمایندگان فروش و شرکت‌های تجاری بزرگ محسوب می‌شود، چه آنها می‌خواهند صدور صورت حساب خود را ساده کرده تا به راحتی قادر به جابجایی حساب به صورت حساب ماهانه از یک فاکتور به فاکتور دیگر شوند.

دلایل استفاده از صورت های مالی تلفیقی :

از جمله دلایل مهم برای تلفیق سازمان ‌های تجاری بزرگ، می توان به موارد زیر اشاره کرد.

1. حسابداری تلفیقی باعث کاهش مالیات شرکت مادر می شود.
2. ایجاد هماهنگی بین فرآیندهای یک مجموعه که شامل تولید و ساخت محصول و همچنین خدمات پس از فروش آن می شود. 
3. احتمال بروز خطا و یا سواستفاده های مالی  در صورت های مالی کاهش پیدا می کند. 
4. باعث کاهش خطرات در محیط تجاری و سبب امنیت تجارت می‌شود.
5. سرعت دستیابی به منابع مالی افزایش یافته و موجب به کارگیری وجوه مازاد می‌شود.
6. موجب کاهش هزینه‌های مالی و در نتیجه افزایش اعتبارات می‌شود.
7. استفاده از امتیازهای قانونی و مالیات، و غیره.
8.  صرفه جویی در زمان و دستیابی دقیق تر به منابع مالی شرکت های زیرمجموعه
9. افزایش کارایی مدیران زیرمجموعه و بهره برداری را افزایش می دهد. 

معانی صورت های مالی تلفیقی :

صورت های مالی تلفیقی، در «تجارت و کسب‌وکار»، به فرایند تصاحب و ادغام تعدادی از شرکت‌های کوچک، در قالب تأسیس یک شرکت بزرگتر، اطلاق می‌شود.

در زمینه «حسابداری مالی»، به جمع‌آوری صورت‌های مالی گروهی از شرکت‌های زیرمجموعه، در قالب صورت‌های مالی تلفیقی اشاره دارد.

در حوزه «مالیات»، به تلفیق گروهی از شرکت‌ها و اشخاص حقوقی وابسته، در قالب یک نهاد یکپارچه اشاره دارد که با هدف یکپارچگی مالیاتی انجام می‌گیرد.

به طور کلی ادغام، تکنیک یا عملی در حوزه کسب‌وکار است که از لحاظ حقوقی، دو یا چند سازمان را به یک واحد سرپرستی جدید متصل می‌کند. پس از ادغام، سازمان‌های اصلی از بین می‌روند و توسط یک نهاد جدید، جایگزین می‌شوند.

پیشنهاد می کنیم، مقاله حسابداری مدیریت را مطالعه کنید

هدف تهیه صورت های مالی تلفیقی :

استفاده‌ کنندگان از حسابداری و صورت های مالی تلفیقی ، در واقع سرمایه‌ گذاران واحد اصلی سازمان‌ های تجاری محسوب می شوند که صورت ‌های تلفیقی، اطلاعات جامعی را برای آنها و سایر استفاده ‌کنندگان فراهم می‌ آورد. از جمله اهداف تهیه صورت حساب های تلفیقی، می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• هماهنگی فرایند تولید و ساخت محصولات
• افزایش بهره وری و مدیریت بهینه تر
• حذف هزینه‌ ثابت و فعالیت‌ تکراری
• افزایش امنیت در تجارت و در نتیجه کاهش خطرات در محیط تجاری
• افزایش سرعت دست‌یابی به منابع مالی مورد نیاز
• به کارگیری وجوه مازاد
• استفاده از امتیازات قانونی، مالیاتی و غیره
• جمع آوری اطلاعات در مورد شرایط جریان نقدینگی

چه کسی صورت تلفیقی را آماده می‌کند؟
تا اینجا مفهوم کاملی از سود تلفیقی چیست؟ بیان شد، حال به نظر شما چه کسی صورت های مالی تلفیقی را آماده می‌کند؟ یک شرکت مادر جهت تکمیل و توسعه فرآیند کسب و کار خود اقدام به تاسیس یا خرید شرکت‌ کوچک و فرعی می‌نماید، این شرکت فرعی ضمن فعالیت مستقل باعث سودآوری برای شرکت اصلی نیز می‌گردد.

هر شرکت فرعی در پایان دوره مالی اقدام به تهیه و تنظیم صورت‌ مالی مربوط به شرکت خود می‌نماید، که گزارش‌ مذکور توسط حسابداران شرکت‌ فرعی تهیه و به شرکت مادر ارائه می‌شود. بعد از جمع آوری صورت‌ مالی شرکت‌ فرعی، حسابداران شرکت مادر اقدام به تلفیق صورت‌ مالی و در نهایت تهیه صورت‌ مالی تلفیقی جهت شرکت اصلی می‌نمایند.

الزام حسابداری تلفیقی

الزام صورت ‌های مالی تلفیقی:

بر اساس استاندارد حسابداری شماره 18، تمامی واحد های تجاری اصلی غیر از واحد هایی که تمام یا بیش از 90 درصد سهام آنها در مالکیت واحد تجاری اصلی دیگری باشد، بایستی صورت‌ های مالی تلفیقی را تهیه نمایند و صورت ‌های مالی خود را همراه آن ارائه کنند.

واحد تجاری اصلی واحدی است که دارای یک یا چند واحد تجاری فرعی است که این واحد ها در تهیه صورت ‌های مالی تلفیقی باید موافقت تمام سهامداران اقلیت را در صورت وجود به دست آورند.

گزارش مورد نیاز:

گزارش های مالی تلفیقی با استفاده از روش های حسابداری مشابه، آماده می شوند که در صورت لزوم، تمامی حساب های شرکت های زیر مجموعه را به منظور استفاده از اصول حسابداری پذیرفته شده عمومی (GAAP) مورد محاسبه قرار می دهد. در این راستا اگر صورت های مالی تلفیقی مطابق با GAAP انجام شوند، لازم است که تمام حساب های سهام ثانویه، مانند سهام عادی یا درآمد های ناپدید شده، حذف گردند.

ضوابط تلفیق:

جهت تهیه صورت ‌های مالی تلفیقی، بایستی اقلام مشابه صورت ‌های مالی در واحد تجاری اصلی و واحد های تجاری فرعی مشمول تلفیق، پس از انجام تعدیلات مورد نظر با هم جمع گردند. سپس برای این که این صورت ‌ها، اطلاعات مالی گروه را به ‌عنوان یک شخصیت اقتصادی منفرد نشان دهد، بایستی تعدیلات تلفیقی لازم را در خصوص معاملات و مانده‌ های درون‌ گروهی، سود و زیان‌ های تحقق نیافته ناشی از معاملات درون‌ گروهی انجام گیرند.

روش های محاسبه مالکیت: برای محاسبه منافع مالکیت بین شرکت ها روش های زیر وجود دارد.

• اگر یک شرکت دارای کمتر از 20 درصد سهام شرکت دیگر باشد، از روش هزینه گزارشگری مالی استفاده می کند.

• اگر یک شرکت دارای 20 تا 50 درصد سهام شرکت دیگر باشد، شرکت از روش صوری استفاده می کند.

• تحت هر دو روش، صورت های مالی تلفیقی مجاز نیست.